با عرض سلام و تقدیم احترام خدمت شما پرسشگر محترم! ارتباط شما با ما گویای این است که در صدد انتخاب مسیر صحیح هستید و امیدواریم ما نیز راهنمای خوبی برایتان باشیم.

این را هم بدانید، اگرچه ازدواج موقت اگر در جای خود استفاده شود، بی اجر و ثواب نیست و در شرع مقدس امر جایزی است، اما همین اسلامی که چنین مسئله‌ای را جایز شمرده با افراط، هرزه‌گری و شهوت‌پرستی مخالفت کرده و از ازدواج‌های موقت بی‌مورد نهی کرده به خصوص اگر با موانع و مشکلات و تبعاتی همراه باشد. طبیعی است که می‌بایست با این حکم اسلام با توجه به مقتضیات زمان به گونه‌ای متناسب با آن برخورد و تعامل کرد و با پذیرفتن حکم جواز و مشروع بودن آن از هرگونه افراط و تفریط در این عرصه برحذر بود. به هر حال جای هیچ تردیدی نیست که هدف حتمی شارع از این قانون در اسلام، این نبوده است که وسیلة عیاشی و حرمسرا سازی و شهوت‌رانی برای مردم هواپرست و وسیلة بدبختی و رنج یک زن و سلب آرامش کانون گرم خانواده باشد. (1)

ازدواج موقت برای مواقع ضروری و برای کسانی است که عوامل گوناگون، آنها را از دسترسی و امکان به ازدواج دایم باز می‌دارند و نبایستی بهانه‌ای برای زیاده‌طلبی و هواپرستی شود. سیاست حقوقی در قانون ازدواج موقت این نبوده است که هوسبازان به صورت گسترده و بی‌حساب در شهوات و هوی و هوس‌ها غرق شوند و چنان با این حکم الهی بازی نمایند که دوست و دشمن از آن تنفر پیدا کنند و آن را مساوی با زنا و فحشا بدانند؛ بلکه هدف از جعل و تشریع ازدواج موقت، حفظ کردن افراد نیازمند از آلودگی به گناه و فحشا است. ازدواج موقت برای جلوگیری از انحرافات و روابط نامشروع تشریع شده است، تا بدین وسیله عفاف و پاکدامنی حفظ شود نه اینکه خود آن زمینه‌ساز زیاده خواهی جنسی شود. در روایات متعددی، ائمة معصومین (علیهم‌السلام) پیراوان‌شان را از ازدواج موقت در عیر مواقع ضروری نهی می‌فرمودند:

امام رضا (علیه‌السلام) به برخی از پیروان می‌نویسند: «لَا تُلِحُّوا عَلَى الْمُتْعَةِ إِنَّمَا عَلَیْکُمْ إِقَامَةُ السُّنَّةِ» (2)؛ «از اصرار ورزیدن بر متعه بپرهیزید که بر شماست اقامه سنت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) که ازدواج دائم است را بر پای دارید». و بعد از تأکید بر عدم تحریص در آن می‌فرماید: «فَلَا تَشْتَغِلُوا بِهَا عَنْ فُرُشِکُمْ وَ حَرَائِرِکُمْ فَیَکْفُرْنَ وَ یَتَبَرَّیْنَ وَ یَدْعِینَ عَلَى الْآمِرِ بِذَلِکَ وَ یَلْعَنُونَا» (3)؛ «با پرداختن به متعه از همسران خویش غافل نشوید تا آنان از دین خدا روی گردانند و از دوستی ما منصرف شوند و بر پایه گذار این امر (متعه) متعرض شوند و بر ما نفرین کنند». این کلام کاملاً اشعار دارد به اینکه بی‌توجهی بعضی از مسلمین و سوء استفاده از آن و دامن زدن بدون توجه به سایر احکام و شرایط، امام را بر آن می‌دارد که حد و مرزها را تبیین نماید و تألّم خود را از رفتار بعضی از افراد به نام اسلام، اعلام دارد.

در یک جمع بندی باید عرض کنیم که گرچه صیغه موقت علاوه بر داشتن همسر جایز است ولی اولا نباید بدون اذن همسر اول انجام شود و ثانیا این ازدواج اختصاص به ضرورت و موقعیت های خاص دارد و جایگاه عرفی آن نیز مورد پسند نیست.

موفق باشید.

---------------------------------------------------

پی نوشت:

پی‌نوشت‌ها:

1. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، حقوق زن در اسلام، تهران: صدرا، چاپ دوم، 1379 ش، ج 19، ص 78.

2. وسایل الشیعه، همان، باب 5، از ابواب متعه، ح4. کلینی، محمد بن یعقوب، فروع کافی، ج5، ص452.

3. همان، ح1 و 2.