تریتیکاله چیست؟
علم مواد غذایی یکی از مهمترین علوم است. یکی از جالب ترین پیشرفت ها در اواخر قرن ۱۹ اتفاق افتاد: زمانی که محققان گندم و چاودار(دو غلات مهم مواد غذایی) را با هم پرورش دادند تا تریتیکاله تولید کنند. نتایج بسیار جذاب بود. هدف از این ترکیب بدست آوردن هم زمان ویژگی گندم یعنی مقاوت در در برابر بیماری ها و مواد مغذی چاودار است.نتیحه حاصل تولید تریتیکاله با سطح بالاتری از املاح و ویتامین ها از هر دو گونه بود و آن را به غذای مغذی دام تبدیل کرد.اخیرا بخاطر شناخته شدن مواد مغذی آن ، تریتیکاله به غذای محبوب انسانی نیز تبدیل شده است. تریتیکاله در انواع سرلاک ها وجود دارد و می تواند بشکل های مختلفی مورد استفاده قرار گیرد: غلات کامل، آرد،سرلاک،نان و ترد ها.
با وجود خواص شگفت انگیز و مواد مغذی تریتیکاله،تنها در ۲۹ کشور و کلا ۱۵ میلیون تن از این محصول کشت می شود. درست است که فرایند پرورش آن کمی پیچیده است و تولید اولیه آن هزینه بیشتری دارد اما اگر خط تولید آن کارسازی شود ،هزینه تولیدش برابر سایر غلات خواهد شد. اصلی ترین تولید کنندگان تریتیکاله لهستان،آلمان و فرانسه است.
مواد مغذی و فواید تریتیکاله
تولد این غلات هیبرید تنها یک دستاورد علمی نیست. این محصول حاوی مقادیر بالایی از فیبر،پروتئین و املاح است و میزان این مواد از گندم و چاودار بیشتر است. تریتیکاله منبع غنی منگنز، آهن، مس،روی، فسفر،کلسیم، پپتاسیم و منیزیم است .همچنین انواع ویتامین E و B را به مقدار فراوان دارد.
کنترل دیابت
تریتیکاله به افراد مبتلا به دیابت به شیوه های مختلف کمک می کند.اول از همه ، فیبر بالای تریتیکاله (۵۰%بیشتر از گندم یا چاودار) موجب متعادل شدن سطح قند خون می شود.این مسئله مهمترین مسئله برای افراد دیابتی است. قند و گلوکوز های ساده ای که درجریان خون شناورند عامل اصلی دیابت اند. فیبر از این مساله جلوگیری می کند.
دوما، مقدیر بالای منگنز موجود در تریتیکاله خط دوم دفاعی برای مقابله با دیابت است. منگنز نقش اصلی در فرایند آنزیمی تبدیل قند به سوخت را ایفا می کند و از جذب قند به جریان خون جلوگیری می کند. این خاصیت انرژی بیشتری به بدن می رساند و سطح قند را بهتر تنظیم می کند.
تقویت هاضمه
همانطور که پیشتر گفته شد، تریتیکاله منبع خوبی برای فیبر است(۱۹گرم در هر فنجان)، که سیستم هاضمه را قوی می سازد.فیبر غذایی به افزایش حجم مدفوع، حرکت سریع تر غذا در دستگاه هضم و افزایش سرعت جذب و دفع کمک می کند. یعنی هر گونه سمی در معده سریعتر از بین می رود .
کارایی جذب مواد مغذی بالاتر می رود و فضای بیشتری برای غذا و مواد غذایی فراهم می شود. فیبر بالا به کاهش یبوست،اسهال،نفخ،گرفتگی و سایر ناراحتی های گوارشی حتی بیماری های جدی تر مانند بیماری کرون، زخم معده و حتی سرطان روده کمک می کند.
تقویت جریان خون
گلبول های قرمز عناصر کلیدی سلامت انسان است و وظیفه اکسیژن رسانی به تمام بخش های بدن ازجمله اندام های حیاتی، سلول های پوست و بافت های ماهیچه ای را برعهده دارند.آهن،مس و اسید فولیک عناصر ضروری در تولید گلبول های قرمز اند و تریتیکاله هر سه این عناصر را به مقدار زیاد دارد. بدین معنی که تعداد گلبول های قرمز و جریان خون افزایش می یابد و سرعت ترمیم انواع بافت ها و سلول ها بیشتر می شود .
متابولیسم سلولی کارامد تر می شود ، رشد مو زیاد می شود و سطح انرژی بدن متعادل می گردد.
افزایش تولید سلول
درست مانند فیبر، تریتیکاله پروتئین بیشتری نسبت به گندم یا چاودار دارد. پروتئین بیشتر ، تولید سلولی بیشتر بهمراه دارد؛ فرایند متابولیزم و آنزیمی را بهینه می سازدو فعالیت عمومی بدن بهتر انجام می پذیرد.پروتئین همانند بلوکه های آجری اند و می توانند به آمینو اسید شکسته شوند و مجددا به هر ماده ای که بدن نیاز دارد تبدیل شوند. بجز پروتئین، تریتیکاله منگنز،فولیک اسید و تعداد زیادی از سایر عناصر لازم برای تولید سلولی را دارد.
تقویت رشد استخوان ها
تریتیکاله منبع غنی املاح ضروری ساخت بافت استخوان است.. روی،فسفر،کلسیم و منگنز عناصر اصلی تولید و تقویت استخوان ها ی بدن محسوب می شوند.به افرادی که استخوان های سستی دارند یا افراد سالمندی که دچار ضعف استخوان بخاطر افزایش سن اند، توصیه می شود تریتیکاله را به برنامه غذایی خود بیفزایند.
این ماده غذایی رشد استخوان را ارتقا می دهد،سرعت ترمیم استخوان را بالا می برد و از بیماری هایی مانند پوکی استخوان جلوگیری می کند.
تسکین آسم
بالاترین میزان املاح موجود در تریتیکاله منگنز است. تنها با مصرف یک وعده تریتیکاله می توانید بیش از ۳۰۰% مقدار پیشنهادی روزانه منگنز دریافت کنید.فاکتوری در منگنز وجود دارد که آنتی اکسیدان قوی و ضروری آنزیم سوپراکسید دیسموتاز است. مقادیر بالایی از منگنز و این آنزیم با کاهش ناراحتی های استرس اکسیداتیو مانند آسم و انواع بیماری های پوستی ارتباط دارند.
پیشگیری از نقص لوله عصبی
مقادیر کافی از فولات در بدن مادران بار به پیشگیری از بیماری نقض لوله عصبی جنین کمک می کند. کمبود فولیک اسید(نوعی ویتامین B) با خوردن غذاهایی مانند تریتیکاله جبران می شود.
احتیاط
میزان گلوتن تریتیکاله مانند گندم و چاودار بالاست و می بایست افرادی که به گلوتن حساسیت دارند و از بیماری هایی مانند بیماری سلیاک رنج می برند از خوردن آن اجتناب کنند و غلات هایی بدون گلوتنی مصرف کنند که واکنش های آلرژیک شدید یا مشکلات گوارشی ایجاد نمی کنند.منبع: سایت راستینه
