اسفناج چیست؟
اسفناج از خانواده تاج خروسیان است و نام علمی آن اسپیناسیا آلراسیا است.گیاه سبز رنگ و برگداری است که ارزان قیمت است و برای هر وسع مالی مناسب است. منبع غنی املاح، ویتامین، رنگدانه و مواد مغذی است.
به همین دلیل اسفناج سبزی سودمندی برای استفاده روزمره محسوب می شود. بخاطر خواص متعدد این سبزی، مصرف منظم آن توصیه می شود.
یکی از مهمترین دلایلی که اسفناج در سراسر مورد استقبال قرار گرفته است، با دوام بودن آن است. این سبزی می تواند در زمستان در برابر سرما مقام باشد و مانند بهار مفید واقع شود.
اسفناج را می توان در سالاد بصورت خام و یا پخته مصرف کرد. همچنین می تواند کنار غذا مصرف شود و به دستور پخت خیلی از سوپ ها، خورشت ها و کاسرول ها اضافه شود.
اصالت این گیاه به خاورمیانه برمی گردد و در ایران هزاران سال پیش کشت شده است. حدود ۱۵۰۰ سال پیش از ایران به چین برده شدو چند صد سال بعد به اروپا وارد شد و خیلی سریع جزء اصلی فرهنگ آشپزی قرار گرفت.
خواص اسفناج برای سلامتی
اسفناج بخاطر داشتن املاح، ویتامین، رنگدانه و مواد مغذی مانند پتاسیم، منگنز، روی، آهن و کلسیم فواید متعددی برای بدن دارد.اسفناح گیاهی سبز است و بشکل های متفاوتی در دسترس است.می توان آن را در حیات خلوت کاشت یا از بازار به قیمت مناسب خرید. منبع غنی ویتامین هایی مانند فولات، نیاسین، ویتامین A ،ویتامین B6 ، ویتامین C و مقداری از سایر ویتامین های ضروری بدن است.
این گیاه همچنین دیگر عناصر مهم از جمله تیامین و ریبوفلاوین که در بسیاری از واکنش های بدن مورد استفاده قرار می گیرد را دارد. اسفناج همچنین سرشار از رنگ دانه هایی مانند بتاکاروتن، لوتئین، زانتان و کلروفیلین است.
بهترین نکته راجع به اسفناج کم چرب بودن آن است. مصرف اسفناج چه بصورت خام و یا پخته خواص متعددی برای فرایند های فیزیلوژیکی بدن دارد.
خواص اسفناج
تقویت بینایی
اسفناج منبع غنی بتاکاروتن، لوتئین و زانتان است که همگی برای بینایی مفید اند.با خوردن اسفناج پخته ،بتاکاروتن چشم تامین می شود. بتاکاروتن از کمبود ویتامین A ، خارش چشم، لک چشم و خشکی چشم جلوگیری می کند.بخاطر خاصیت ضد التهاب اسفناج ، در کاهش ورم یا سوزش چشم موثر است.
درمان ماکولا چشمی
ماکولا چشمی یا تخریب شبکیه چشم منجر به نابینایی می شود. علت آن تخریب لوتئین و زانتان شبکیه چشم می باشد.بخش اصلی شبکیه چشم از لوتئین و زانتان تشکیل شده است.بر اساس تحقیقات آزمایشگاه ملی اوک ریج (Oak Ridge National Laboratoty)، مصرف اسفناج موجب بازسازی دو رنگدانه مهم شده و بطور موثری از بروز بیماری ماکولا چشمی جلوگیری می کند.
اسفناج منبع غنی آنتی اکسیدان ها است. بنابرین از اثرات مضر رادیکال های آزاد می کاهد. چنین رادیکال های آزادی تاثیر منفی بر بینایی و ابتلاء به بیماری های چشمی مانند ماکولا و آب سیاه با افزایش سن می گذارد.
سیستم عصبی
ترکیبات اسفناج مانند پتاسیم، فولات و آنتی اکسیدان های مختلف ، می تواند برای سیستم عصبی کسانی که بطور منظم اسفناج مصرف می کنند، سودمند باشد.بنا بر یافته های عصب شناسی، با ابتلا به بیماری آلزایمر ، میزان فولات کاهش می یابد؛ بنابرین اسفناج برای افرادی که درمعرض ابتلا به انحطاط عصبی یا ذهنی اند،بسیار مفید است.
پتاسیم نقش کلیدی در سلامت مغز دارد. این ماده خون رسانی به مغز را بهتر کرده و فعالیت های شناختی، تمرکز و عصبی را بهبود می بخشد.
تنظیم فشارخون
اسفناج سرشار از پتاسیم است و مقدار اندکی سدیم دارد. چنین درصدی از املاح برای بیماران مبتلا به فشار خون بسیار مفید است.پتاسیم فشارخون را کاهش می دهد و سدیم موجب افزایش فشار خون می شود. فولات موجود در اسفناج همچنین به کاهش فشار خون، شل کردن رگ ها و حفظ جریان مناسب خون کمک می کند.
با کاهش فشار و شل شدن رگ ها و سرخرگ ها استرس سیستم قلبی عروقی پایین می آید و ساز و کار اکسیژن رسانی به اندام های بدن ارتقا می یابد.
تقویت ماهیچه ها
کوآنزیم کیوتن موجود در اسفناج، آنتی اکسیدانی است که نقش مهمی در تقویت ماهیچه ها مخصوصا ماهیچه های قلب را دارد.ماهیچه های قلب مسئول خون رسانی به کلیه اندام های بدن هستند. بر اساس مجله مراقبت از قلب، کوآنزیم کیوتن می تواند از بروز بیماری های قلبی عروقی مانند هایپرلیپیدمی، نارسایی قلبی، فشارخون و بیماری های قلبی و عروق کرونری جلوگیری کند.
کمک به غنی سازی املاح
اسفناج سرشار از ویتامین K می باشد که در تامین کلسیم استخوان و بدنبال آن غنی سازی املاح نقش مهمی دارد.بجز آن ، املاح دیگری مانند منگنز، مس، منیزیوم ،روی و فسفر دارد که در ساخت استخوان های محکم کمک می کنند. در نتیجه از بیماری پوکی استخوان جلوگیری می شود. همچنین این املاح در حفظ سلامت دندان ضروری اند.
کاهش ریسک ابتلا به آب مروارید
لوتئین و زانتین موجود در اسفناج ،آنتی اکسیدان های قوی اند ، بنابرین چشم را از مضرات اشعه ماورا بنفش محافظت کرده و ریسک ابتلاء به آب مروارید را پایین می آورند.آنها همچنین تاثیر مخرب رادیکالهای آزاد را می کاهند. رادیکال های آزاد علت اصلی آب مروارید و سایر بیماری های چشمی است.
افزایش متابولیسم
پزشکان افزودن اسفناج به رژیم غذایی را توصیه می کنند. آنها برای توصیه خود دلیل دارند.مقدار پروتئین اسفناج در مقایسه با سایر سبزیجات باورنکردنی است و آنزیم های بدن خیلی راحت آن را به آمینو اسید تبدیل می کنند.
پروتین با ساختار جدید به رشد و نمو ماهیچه ها و توانایی بدن برای بهبود زخم کمک می کند ، برای متابولیسم بدن بسیار مفید است و موجب عملکرد بهینه تمام ارگان های بدن می شود.
مطالعات اخیر نشان می دهد که تیلاکوئید موجود در اسفناج می تواند اشتها و میل به غذا را محدود کند . بنابرین وزن کاهش می یابد.
ضد زخم
اسفناج و برخی از سبزیجات دیگر توانای حفظ موکوس معده را دارند و احتمال وقوع بیماری های گوارشی را پایین می آورند.همچنین گلیکولیپید اسفناج می تواند پوشش گوارشی را مستحکم کند و از بروز التهاب های ناخواسته در بدن بکاهد.
جلوگیری از انسداد عروق
انسداد عروق بخاطر سختی سرخرگ ها ایجاد می شود. رنگدانه لوتئین موجود در اسفناج احتمال وقوع انسداد عروق، حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهد.پروتئین اسفناج در کاهش کلسترول و دیگر چربی های مضر رگ های خونی موثر است.
کمک به رشد و نمو جنین
فولات (B9) اسفناج برای رشد و تکامل سیستم عصبی جنین مفید است.عیوبی مانند شکاف کام (cleft palate) یا مهره شکاف دار (spina bifida) ممکن است در اثر فقر فولات رخ دهند.
مصرف منظم اسفناج بخاطر داشتن مقادیر بالایی ازویتامین A به مادران باردار توصیه می شود.
مصرف ویتامین A در طول دوره بارداری برای تکامل ریه جنین ضروری است. این ویتامین می تواند زمان شیردهی و پس از تولد نیز به نوزاد منتقل شود.
کاهش التهاب
اسفناج ترکیبات ضد التهاب بسیاری داردکه تعداد آن به بیش از دوازده تا می رسد.این ترکیبات در گروه متیلن دیوکسی فلاون گلوکورناید قرار می گیرد و از مقوی ترین سبزیجات برای کاهش التهاب است.
این گیاه نه تنها قلب را از التهابات خطرناک مصون می سازد و از سرطان پیشگیری می کند بلکه از التهاب و درد بیماری های همه گیری مانند آرتروز و نقرس کم می کند.
پیشگیری و درمان سرطان
ترکیبات متنوع و مهم اسفناج در درمان و پیشگیری از سرطان های مختلف از جمله مثانه، پروستات، کبد و ریه موثر اند. سایر ترکیبات اسفناج مانند فولات، توکوفرول و کولوروفیل با استفاده از مکانیزم های مختلف در پیشگیری و درمان سرطان نقش مهمی ایفا می کنند.مطالعات اخیر نشان می دهد که اپوکسی سنتوفیل که در گروه کارتونئید قرار می گیرد به همراه نئوزانتان و ویولاگزانتین اسفناج در درمان سرطان بدخیم پروستات بسیار مفید است و مستقیما فعالیت تومور را تعدیل و از انتشار سرطان در بدن جلوگیری می کند.
محافظت از پوست
مواد مغذی و رنگدانه های اسفناج، پوست را از اشعه مخرب آفتاب از جمله اشعه ماورا بنفش مصون می سازد. علاوه بر مصونیت، در بازسازی سلول های تخریب شده تا حدی موثر است و از سرطان پوست در دراز مدت جلوگیری می کند.تامین پروتئین لازم برای رشد کودکان
کارتن ملوان زبل که به خاطر خوردن اسفناج شخصیت اصلی معروف است تعمدا اسفناج را انتخاب کرده اند تا کودکان به خوردن اسفناج ترغیب شوند و رابطه مستقیم آن با قوی شدن بدن را درک کنند.کودکان باید با مصرف مداوم اسفناج خو گرفته و از پروتین ، املاح، و یتامین ها و سایر مواد مغذی آن بهره مند شوند. با این عادت غذایی در مراحل ابتدایی رشد ، به تکامل مناسب خواهند رسید.
منبع: سایت راستینه
