اصلي ها و فرعي ها، نامداران و گم نامان
نويسنده: بهروز دانشفر
• سه شنبه 24 ژانويه 2012، نامزدهاي دريافت هشتاد و چهارمين دوره جايزه هاي آكادمي علوم و هنرهاي سينمايي را تام شيراك ريس آكادمي و جنيفر لارنس (بازيگر نامزد دوره ي گذشته براي استخوان زمستاني) اعلام كردند. فيلم هاي آرتيست / هنرمند كه بيش تر اداي احترام به سينماي صامت هاليوود است. هوگو (با تلفظ درست ترش: هيوگو) با داستاني خيالي، فرزندان درباره ي زندگي و عشق در هاوايي و نيمه شب در پاريس داستاني معلق بين واقعيت و تخيل در مورد فضاي هنري پاريس فيلم هاي اصلي فهرست نامزدها هستند. آكادمي كه از دو سال پيش تعداد نامزدهاي بهترين فيلم را به ده فيلم افزايش داده بود اين بار نُه فيلم را به عنوان نامزدهاي دريافت جايزه بهترين فيلم معرفي كرد كه بقيه ي آن ها عبارتند از: خدمتكار در باب رابطه هاي نژادي، اسب جنگي درباره ي دل بستگي نوجواني به اسبي بي قرار، ماني بال با داستاني درباره ي جنبه تجاري ورزش بيس بال و دو فيلم درخت زندگي و Extremely Loud and Incredibly close كه به نظر نمي رسد تواناي رقابت با صدرنشين ها را داشته باشند. با اين حال برخي از آثار مهم از جمله جوان خام (جيسن ريتمن) و نيمه ي ماه مارس (جرج كلوني) به دور اصلي رقابت راه نيافتند.
هوگو با يازده نامزدي در صدر قرار دارد و پس از آن آرتيست با ده نامزدي و اسب جنگي و ماني بال هر كدام با شش مورد پيش تازند، در حالي كه فرزندان به رغم شايستگي هايش تنها در پنج رشته نامزد دريافت اسكار شده است. انبوه نامزدهاي اسكار شايد اعتراف آكادمي به اين احتمال باشد. كه گاهي يك فيلم خيلي خوب در كار نيست. سال گذشته فيلم شهامت واقعي نامزد دريافت ده اسكار از جمله بهترين فيلم بود ولي در شب اهداي جايزه ها چيزي نصيبش نشد آواتار و كوهستان بروكيك هم چنين وضعيتي داشتند. مهم ترين نكته ي امسال اين است كه آكادمي با كاهش نامزدهاي بهترين فيلم، ميدان عملكرد خود را محدودتر كرده، وگرنه انتخاب يك فيلم ديگر در ميان توليدات يك سال امر محالي نبود، حتي در سالي كه شمار آثار پرارزش، در مقايسه با سال هاي گذشته كم تر بود. دور از انتظارترين فيلم در اين گروه Extremely Loud and Incredibly close (استيون دالدري) برگردان ديگري از كتابي در حول ماجراهاي پس از حادثه ي 11 سپتامبر است. اين فيلم بيش از انتخابش به عنوان نامزد دريافت اسكار، مورد نكوهش منتقدان قرار گرفته بود.
فقط يك بازيگر زن (وايولا ديويس در خدمتكار) با يكي از نامزدهاي بهترين فيلم، كانديداي دريافت اسكار است ولي بقيه آن ها در فيلم هايي غير نامزد نقش آفريني كرده اند. مريل استريپ در نقش مارگارت تاچر در بانوي آهنين، روني ما را در نقش زني آسيب ديده در بازسازي فيلم اروپايي دختري با خال کوبي اژدها، گلن كلوز براي ايفاي نقش زني در قالب مرد در آلبرت نابز و ميشل ويليامز براي ايفاي نقش مريلين مونرو در يك هفته ي من با مريلين نامزدي اخير مريل استريپ موقعيت او را به عنوان ركوردار نامزدي دريافت اسكار با هفده مورد مستحكم تر كرد. آخرين برنده شدنش براي جايزه ي نقش اول به سال 1983 براي انتخاب سوفي بود و براي نقش دوم در 1980 براي كريمر عليه كريمر.
در ميان نامزدهاي بازيگر مرد نقش اول، جرج كلوني بيش از ديگران احتمال دريافت اسكار را البته در رقابتي نزديك با ژان دوژاردن آرتيست دارد. هم چنين او براي بهترين فيلم نامه اقتباسي هم با همكارانش گرَنت هسلاوو و بو ويلمون براي نيمه ماه مارس نامزد دريافت اسكار است. گري اولدمن كه يكي از بهترين بايگران نقش هاي فرعي در دو دهه اخير است ولي با وجود استحقاقش هيچ گاه نامزد دريافت اسكار نشده بود، براي فيلم تعميركار خياط سرباز جاسوس در نقش يك شكارچي جاسوس نامزد دريافت اسكار نقش اول شده است. ناكامان بزرگ اين فهرست لئوناردو دي كاپريو (جي.ادگار) و مايكل فاسبندر (شرم) هستند كه تبليغات زيادي براي شان شده بود، اما كانديدا نشدند. مثل فيلم محبوب ساق دوش ها كه بازيگران زن آن جايزه اي دسته جمعي از انجمن بازيگران سينما گرفته بودند. از جمع آن ها فقط مليسا مك كارتي براي نقش دوم و نويسندگان فيلم نامه ي اريژينالش در فهرست نامزدها جا دارند. جدا از مك كارتي، يكي از نامزدهاي اين رشته اُكتاويا اسپنسر است كه جايزه ي گلدن گلوب را براي بهترين بازيگر نقش دوم و جايزه هاي ديگري براي خدمتكار گرفته. در رشته ي بازيگر نقش دوم مرد هم نام آشناياني معتبر و كهنه كار مانند كنت برانا، ماكس فن سيدو، كريستفر پلامر و به ويژه نيك نولتي را مي بينيم و بازيگري نه چندان شناخته شده به نام جانا هيل.
خرد متعارف در ميان فعالان اسكار مي گويد كه نامزدهاي دريافت جايزه ي كارگرداني كمك به شناختن مدعي اصلي بهترين فيلم سال مي كند و آثاري بخت بيش تري دارند كه كارگردان آن هم نامزد دريافت اسكار شده باشد. فيلم پرطرفدار خدمتكار با آن مضمون انساني و عاطفي و جبهه گيري اش عليه تعصب هاي نژاد، با معيارهاي آكادمي هم خواني دارد. با اين حال با مشكلي رو به روست و آن انتقادهاي فراوان از كارگردان تازه كارش تيت تيلر است. مارتين اسكورسيزي كه در گلدن گلوب با هوگو خوش درخشيد در اسكار هم بختي مسلم دارد. او كه در سال 2007 براي رفتگان اسكار بهترين كارگرداني را دريافت كرد، امسال بيش تر از همه در گلدن گلوب مورد استقبال قرار گرفت.
در بخش بهترين انيميشن سينمايي انتخاب نشدن ماشين ها 2، توليد كمپاني پيكسار و تهيه كننده ي خلاقش جان لَسِتر در جمع نامزدهاي اين رشته، ناباورانه بود چون در سال هاي گذشته اين كمپاني با فيلم هايي مانند راتاتويي، وال - اي. و اينكرديبل ها/ شگفت انگيزها اين رشته را در انحصار خود داشت. در عوض كمپاني رقيبش دريم وركس دو فيلم كونگ فو پاندا2 و گربه چكمه پوش را در اين رشته دارد و پارامونت رنگو را. دو فيلم ديگر توليد خارجي است از آن مهم تر فيلم بلندپروازانه از داستاني شناخته شده در سراسر جهان، ماجراهاي تن تن با داشتن دو شخصيت نام دار استيون اسپيلبرگ و جرج لوكاس به عنوان پشتوانه در اين جمع غايب است.
در سال هاي اخير نامزدهاي فيلم هاي خارجي زبان، مخاطبان گسترده اي پيدا كرده و امسال در كنار فيلم هايي از اروپا و آسيا جدايي نادر از سيمين براي نخستين بار در دو رشته كه آن ديگري فيلم نامه ي اريژينال است، خوش درخشيده و به احتمال زياد، اصغر فرهادي دست كم يك اسكار براي ما به ارمغان مي آورد. يك جدايي و دو فيلم ديگر در اين بخش توسط سوني پيكچرز كلاسيكز پخش شده كه با 21 نامزدي، فيلم هايش دارنده ي رتبه نخست در سال 2010 بود. در زمينه ي موسيقي اريژينال بار ديگر جان ويليامز افسانه اي، دارنده ي بيش ترين نامزدي و برنده شدن اسكار، با دو فيلم ماجراهاي تن تن و اسب جنگي در فهرست نامزدهاي موسيقي خودنمايي مي كند، ولي بعد از فهرست شيندلر به نظر مي رسد اعضاي انتخاب كننده از اهداي اسكار به او خسته شده اند! در بخش آواز اريژينال هم موردي كم نظير به چشم مي خورد و اعضاي آكادمي تنها به يكي از آوازهاي آدم يا ماپت (ماپت ها) و واقعي در ريو (ريو) مجور حضور داده اند.
در حالي كه نُه فيلم از ده فيلم پرفروش آمريكا در سال گذشته فيلم هاي دنباله بوده اند، تنها شمار اندكي از آن ها روي اعضاي آكادمي اثر گذاشتند. هري پاتر و مقدسات مرگبار: قسمت دوم، پرفروش ترين فيلم سال با يك ميليارد و سيصد ميليون دلار فروش در سراسر دنيا فقط براي طراحي صحنه، چهره آرايي و جلوه هاي تصويري نامزد شده است.
باز هم مانند سال هاي پيش تلاش آكادمي براي جلب تماشاگران بيش تر است و بيلي كريستال براي نهمين بار اجراي مراسم را به عهده گرفته است. بر اساس آمار، مراسم اهداي جوايز سالانه اي كه اجراكننده اش بيلي كريستال بود بيش ترين مخاطبان را داشته، از جمله در سال 1998 كه تايتانيك برنده شد، با آن كه اجراي آن سه ساعت و 47 دقيقه طول كشيد، 57/300/000 بيننده داشت و سال گذشته با اجراي جيمز فرانكو و آن هاتاوي حدود 37 ميليون و نيم. اين بزرگ ترين رويداد سينمايي جهان كه خوشبختانه ما هم سهمي در آن داريم 26 فوريه، 7 اسفند، برگزار شد.
$ فهرست نامزدها
- بهترين فيلم: آرتيست، فرزندان، Extremely Loud and Incredibly close، خدمتكار، هوگو، نيمه شب در پاريس، ماني بال، درخت زندگي، اسب جنگي
- كارگرداني: ميشل هازاناويسيوس (آرتيست)، الكساندر پين (فرزندان)، مارتين اسكورسيزي (هوگو)، وودي آلن (نيمه شب در پاريس)، ترنس ماليك (درخت زندگي)
- بازيگر مرد نقش اول: دميان بيچير (زندگي بهتر)، جرج كلوني (فرزندان)، ژان دوژاردن (آرتيست)، گري اولدمن (تعميركار خياط سرباز جاسوس)، براد پيت (ماني بال).
- بازيگر زن نقش اول: گلن كلوز (آلبرت نابز)، وايولا ديويس (خدمتكار)، روني مارا (دختري با خال كوبي اژدها)، مريل استريپ (بانوي آهنين)، ميشل ويليامز (هفته ي من با مريلين).
- بازيگر مرد نقش دوم: كنت برانا (هفته ي من با مريلين)، جانا هيل (ماني بال)، نيك نولتي (جنگ جو)، كريستفر پلامر (مبتدي ها)، ماكس فن سيدو (Extremely Loud and Incredibly close).
- بازيگر زن نقش دوم: بئاتريس بوژو (آرتيست)، جسيكا چستين (خدمتكار)، مليسا مك كارتي (ساق دوش ها)، جنت مك تير (آلبرت نايز)، اكتاويا اسپنسر (خدمتكار)
- فيلم برداري: گيوم شيفمن (آرتيست)، جف كراننوت (دختري با خال كوبي اژدها)، رابرت ريچاردسن (هوگو)، امانوئل لوبزكي (درخت زندگي)، يانوش كامينسكي (اسب جنگي)
- تدوين: آن سوفي بيون و ميشل هازاناويسيوس (آرتيست)، كوين تيت (فرزندان)، كرك باكستر و انگاس وال (دختري با خال كوبي اژدها)، تلما شونميكر (هوگو)، كريستفر تلفسن (ماني بال)
- موسيقي اريژينال: جان ويليامز (ماجرهاي تن تن)، لودوويك بورس (آرتيست)، هاوارد شور (هوگو)، آلبرتو ايگلسياس (تعميركار خياط سرباز جاسوس)، جان ويليامز (اسب جنگي)
- آواز اريژينال: انسان يا ماپت (ماپت ها)، واقعي در ريو (ريو)
- طراحي لباس: ليزي كريستل (ناشناس)، مارك بريجز (آرتيست)، سندي پاول (هوگو)، مايكل اوكانر (جين اير)، آريان فيليپس (W.E)
- فيلم نامه ي اريژينال: ميشل هازاناويسيوس (آرتيست)، آني مامول و كريستين ويگ (ساق دوش ها)، ج.سي. چندور (Margin call)، وودي آلن (نيمه شب در پاريس)، اصغر فرهادي (جدايي نادر از سيمين)
- فيلم نامه اقتباسي: الكساندر پين، نات فكسن، جيم راش (فرزندان)، جان لوگان (هوگو)، جرج كلوني، گرانت هزلاو و بو ويلمون (نيمه ي ماه مارس)، استيون زيليان، ارون سوركين (ماني بال)، بريجيت اوكانر، پيتر استراوهان براي (تعميركار، خياط، سرباز، جاسوس)
- طراحي صحنه / آرايش صحنه: لورنس بنت، روبر گولد (آرتيست)، استوارت كريگ، استفاني مك ميلان (هري پاتر و مقدسات مرگ بار: قسمت دوم)، دانته فره تي، فرانچسكا لوشياوو (هوگو)، هلن دوبروي، آن سيبل (نيمه شب در پاريس)، ريك كارتر، لي سندلر (اسب جنگي)
- تدوين صدا: رانندگي، دختري با خال كوبي اژدها، هوگو، تغيير شكل دهندگان: تاريكي ماه، اسب جنگي
- تلفيق صدا: دختري با خال كوبي اژدها، هوگو، ماني بال، تغيير شكل دهندگان: تاريكي ماه، اسب جنگي
- جلوه هاي تصويري: هري پاتر و مقدسات مرگ بار: قسمت دوم، هوگو، فولاد واقعي، ظهور سياره ي ميمون ها، تغييرشكل دهندگان: تاريكي ماه
- بهترين انيميشن سينمايي: گربه اي در پاريس، چيكو و ريتا، كونگ فو پاندا2، گربه ي چكمه پوش، رنگو
- فيلم خارجي زبان: Bullhead (بلژيك)، پانوشته (سرزمين هاي اشغالي)، در تاريكي (لهستان)، آقاي لازار (كانادا)، جدايي نادر از سيمين (ايران)
- مستند سينمايي: رفتن دوباره به دوزخ و بازگشتن، بهشت گم شده 3: برزخ، پينا، شكست ناپذير، اگر يك درخت بيفتد: داستان جبهه ي آزادي زمين.
- مستند كوتاه: آرايشگر بيرمنگام: سرباز پياده ي جنبش حقوق مدني، خدا الويس بزرگ تري است، حادثه در بغداد جديد، سونامي و شكوفه گيلاس، حفظ چهره
- انيميشن كوتاه: يك شنبه، كتاب فوق العاده پرواز آقاي موريس لسمور، ماه، قدم زدن صبحگاهي، حيات وحش
- فيلم كوتاه زنده: عيد گلريزان، راجو، ساحل، عجايب زمان، شيپور بزرگ آتلانتيك
منبع: ماهنامه سينمايي فيلم شماره 439
