کارگردان : Marc Forster بازیگران : Brad Pitt,Mireille Enos,Daniella Kertesz فیلم جنگ جهانی Z دربرگیرندۀ مجموعه ای از بخشهای گیرا و جالب توجه است. سکانسهایی که بصورت مجزا از هم از نظر بصری چشمگیر هستند. اما وقتی به کلیت فیلم نگاه میکنیم با مخلوطی دلسرد کننده از دستمایه های حماسی آخرالزمانی و ویژگیهای ژانری فیلمهای زامبیها روبرو میشویم. خط داستانی اپیزودی فیلم پراکنده است و مدام از لوکیشنی به لوکیشن دیگر میرود (گاه بدون هیچ منطق و قافیه ای) تا صرفا تحرک فیلم حفظ شود و از ایستایی آن جلوگیری بعمل آید. مطمئنا جلوه های ویژه فیلم شایان توجه است اما در بعضی از سکانسهای عظیم فیلم که همه نیز در تبلیغات تلویزیونی فیلم دیده میشوند، جلوه های ویژه، مقصود مورد نظر را برآورده نمیکند. فیلمنامه این حس را در بیننده برمی انگیزد که گویی انباشته ای از چیزهای مختلف را به دیوار کوبیده باشند تا ببینند کدامش بالاخره به دیوار میچسبد و اثری در ذهن بیننده میگذارد. و چنانچه پیداست این کافی نبوده است. فیلم در فیلادلفیا آغاز میشود پیش از آنکه به نیوآرک، نیوجرسی و سپس به یک ناو هواپیمابر در 200 مایلی سواحل شرقی منتقل شود.از آنجا فیلم با سفری طولانی به کره جنوبی، اسرائیل و در نهایت کاردیف ادامه می یابد. اگرچه فیلم براساس کتاب مکس بروکس ساخته شده اما بنظر میرسد که بیشتر وامدار فیلم "28 روز بعد" ساختۀ دنی بویل است. ساختار فیلم عجیب بنظر می آید و این فکر را در من به وجود آورد که شاید بهتر بود از روی این فیلمنامه یک سریال کوتاه (مینی سیریز) ساخته میشد تا یک فیلم سینمایی. چرا که در خوش بینانه ترین حالت هم حداقل تا قبل از کنش برتنش پایانی فیلم، حوادث بسیار عجولانه یکی پس از دیگری رخ میدهند و همه چیز نیمه تمام رها میشود. قصۀ پس زمینه که انگیزۀ قهرمان داستان را نشان میدهد بسیار خام و پایان بندی فیلم هم دُم بریده است. در واقع پایانبندی فیلم چیزی نیست جز چند خط مونولوگ که بصورت صدای سرصحنه و از زبان راوی نقل میشود تا همه چیز را سرهم بندی کند و بیننده حس نکند که صرفا اپیزود اول از یک سریال را نظاره گر بوده است! فیلم با پی ریزی زندگی خانوادگی یک افسر اسبق نظامی، جری لین(برد پیت) و همسرش کارین(میریل انوس) و دو دختر کوچکشان آغاز میشود. او در حال رانندگی به سمت مرکز شهر، فیلادلفیا است جایی که ما با حملۀ زامبیها روبرو میشویم. سپس شهر را بمقصد نیوآرک،نیوجرسی ترک میکند جایی که او و خانواده اش توسط هلیکوپترهای نجات به یک ناو هواپیمابر دور از ساحل برده میشوند. آنجا به او پیشنهاد معامله ای میشود: اینکه اگر او موافقت کند با یک اپیدمیولوژیست و تیم محرمانه اش در جستجوی بیمار Zero همکاری کند، او و اعضای خانواده اش میتوانند درون ناو برای همیشه در امان باشند. سپس او از کارین و دخترهایش خداحافظی میکند و سوار هلیکوپتری نظامی با مقصد کره جنوبی میشود. این بنظر اولین توقفگاه در سفری به درازای سه کشور است. در ادامه سفر به اسرائیل و سپس به ولز میرویم به تاسیسات سازمان جهانی بهداشت که پزشکانش خود تبدیل به زامبی شده اند. فیلم در بهترین حالت قادر به تولید چند صحنۀ کشدار پرتعلیق است. بطور مشخص دو سکانس– جایی که افسران نظامی برای سوخت رسانی مجدد به هواپیما آماده میشوند و عملیاتی که در یکی از شعبه های کاملا آلوده به زامبی سازمان جهانی بهداشت انجام میگیرد- شدیدا ما را بیاد فیلم "بیگانگان" ریدلی اسکات می اندازد و صحنه مربوط به هواپیما از نظر میزان هیجانی که به بیننده انتقال میدهد قابل توجه است. اما متاسفانه این چند صحنه از استثنائات فیلم هستند. بخش عمدۀ فیلم "جنگ جهانیZ" چیزی فراتر از فیلمهای زامبی-آخرالزمانی نیست و در واقع به کپی برداری از فیلمهای قبلی در این ژانر میپردازد. شاید توقع بیجایی باشد که فیلمی منحصر بفرد در این ژانر ببینیم از آنجا که این دستمایه تا این حد مورد استفاده قرارگرفته اما من دستکم توقع چیزی هوشمندانه تر از صرفا مخلوطی از محصولات قبلی تولیدشده در این ژانر را داشتم. فیلم "جنگ جهانیZ" از دو مورد از قواعد من تخطی میکند. اولین قانون اینکه:هیچگاه صرفا بدلیل اینکه فیلمتان ریتینگ بهتری بگیرد و محدوده سنی بیشتری از تماشچیان را در بر بگیرد، تلاش نکنید تا دستمایه های حساسیت برانگیز فیلم که ممکن است به آن درجه R بدهد را خودتان خنثی کنید. این اتفاقی است که دقیقا در این فیلم رخ داده است. از نظر محتوایی این فیلم باید درجه R بگیرد اما ظاهرا نیازهای مالی استودیو بر نیازِ داشتن مخاطبین بزرگسال غلبه کرده و بهمین دلیل زوایای عجیب و غریبی برای دوربین در نظر گرفته شده (مثلا استفاده بیش از حد از نماهای پرلرزش دوربین روی دست که موجبات ابهام و گیج شدن بیننده را فراهم می آورد) و بسیاری از حوادث اکشن فیلم خارج از قاب دوربین اتفاق می افتد. قانون دوم در مورد استفاده از تکنیک سه بعدی است: فقط زمانی از این ابزار در فیلمهایتان استفاده کنید که به شکلی مثبت بر تجربۀ تماشای فیلم اثر بگذارد. این قانون مرتبا توسط فیلمهای پرخرجی که با ادعای بلاک باستر شدن ساخته میشوند زیر پا گذاشته میشود . متاسفانه این فیلم هم از این قاعده مستثنا نیست. سه بعدی بودن فیلم هیچ خدمتی به فیلم نکرده و بهتر بود که از شرش خلاص میشدند چرا که فیلم بطور سه بعدی فیلمبرداری نشده بلکه در مرحله پس از تولید فیلم را سه بعدی کرده اند. برد پیت در نقش جری کار سختی برای خلق یک قهرمان "معمولی" داشته که برخلاف پیشینۀ نظامی اش، ابرقهرمانی نیست که در لباس مبدل اخلاق درآمده باشد. جری میداند که چطور از یک اسلحه باید استفاده کرد اما تیرانداز قهاری نیست. او میتواند در یک دعوای شخصی از پس دفاع از خودش برآید اما قطعا نمیتواند مثل زاد(شخصیت تخیلی یک از کتابهای مصور) یکمرتبه چند دوجین آسمانخراش را نابود کند. قدرت استنتاج او اندکی "شرلوک" وار است، او با اطلاعات اندک، مسائل بزرگی را حل میکند که البته میتوان گناه فیلم را در این مورد نادیده گرفت. آسان است که با جری همذات پنداری کرد اما این آسانتر میبود اگر قصه حاشیه ای زندگی خانوادگی او بیشتر پرورش داده میشد. در طول این راه، قهرمان ما نیازمند یک همراه است. یک شخصیت پیرو که نقش او را دنیلا کرتس بازی میکند اما این نقش هم به مانند سایر شخصیتهای این فیلم که برد پیت نقششان را بازی نمیکند! براحتی فراموش میشود. دیدن جنگ جهانی Z باعث میشود که همچنان چشم براه بزرگترین بلاک باستر تابستان امسال باشم. فیلم البته ظرفیت سرگرم کنندگی قابل توجهی دارد و میتواند مفرح باشد اما مکررا روایت قصه در فیلم جای خود را به نماهای CGI(تولید شده با کامپیوتر) از ازدحام زامبیها میدهد. پایان عجولانه فیلم اثر بدی از خود در ذهن بیننده باقی میگذارد و هواداران کتاب بروکس در انتها شگفت زده خواهد ماند که چه اتفاقی افتاد؟! دوستداران فیلمهای زامبی احتمالا از این فیلم هم لذت خواهند برد اما برای سایر سینمادوستان، فیلم حرفی برای گفتن ندارد. نام کارگردان فیلم، مارک فورستر را هم به لیست کسانی اضافه کنید که فرصتشان را برای تولید فیلمی در جهت تکان دادن فهرست فیلمهای پرفروش امسال از دست داده اند. ت"منبع: سایت نقد فارسی"

نقد فیلمWorld War Z (جنگ جهانی زد)

تازه های 14

بیشترین بازدید هفته