دلیل مخالفت نمایندگان کنگره چه بود؟
در نگاه اول شاید حتی چنین بیانیه‌ای از سوی تعدادی از دموکرات‌ها (107 از 232) عجیب به نظر برسد اما با نگاهی به متن بیانیه نشان می‌دهد که این نامه که حتی تبدیل به قطعنامه رسمی کنگره هم نشد، تنها ناشی از اختلاف‌نظر در راه حل فلسطین و کمک به اسرائیل است.بسیاری از کشورهای جهان اعم از اتحادیه اروپا و حتی آمریکایی‌ها تا دو سال گذشته در خصوص مسئله فلسطین بر پایه دو دولت و مرزهای 1967 اصرار داشته و همواره در سیاست‌های اعلامی‌اش این راهبرد را دنبال کرده است. راهبردی که اکنون به سیاست اعلامی بسیاری از کشورهای اسلامی اعم از اتحادیه عرب و ترکیه هم تبدیل‌شده است. حامیان این طرح به‌طور مشخص بر عقب‌نشینی اسرائیل از سرزمین‌های اشغال‌شده در 1967 شامل بلندی‌های جولان و بیت‌المقدس شرقی و پذیرش تشکیل یک دولت فلسطینی به پایتختی بیت‌المقدس شرقی و همچنین یافتن راه‌حلی برای بازگشت آوارگان فلسطینی تأکید می‌کنند.
لذا بسیار طبیعی است که همه آنانی که بر این راهبرد و نگرش در خصوص راه‌حل مسئله فلسطین تأکید داشته‌اند صراحتاً طرح معامله قرن را محکوم و رد کنند. زیرا در این طرح حق بازگشت آوارگان، قدس شرقی، بخش‌هایی از کرانه باختری و جولان نادیده گرفته شده است.
متن نامه کنگره نشان می‌دهد که امضا کنندگان دموکرات آن از قابل اجرا نبودن آن و عدم توجه به قطعنامه‌های پیشین سازمان ملل (مرزهای 1967) و عواقب آن نگران هستند. ضمن آنکه باید توجه داشت زمان انتشار نامه نشان می‌دهد که رنگ و بوی سیاسی هم دارد و حتی توقع می‌رفت تمام دموکرات‌ها به مخالفت با این طرح بپردازند.
توقع می‌رفت کنگره شدیدتر محکوم کند
بر اساس این پیام، طرح ترامپ با خواست مجلس نمایندگان آمریکا مغایرت دارد، زیرا که چند هفته پیش لایحه‌ای را در مخالفت با الحاق یک‌جانبه کرانه باختری تصویب و تأکید کردند، هر طرح معتبر آمریکایی باید شامل حمایت از راه‌حل واقعی مبتنی بر راهکار تشکیل دو کشوری بوده باشد.منظور از لایحه‌ای که در بالاتر اشاره شده است به یک قطعنامه کنگره در آذر امسال است که مجلس نمایندگان آمریکا برای نخستین بار به قطعنامه‌ای رأی داد که برخلاف سیاست یک‌جانبه ترامپ در قبال رژیم صهیونیستی با الحاق مناطق اشغالی کرانه باختری به این رژیم مخالفت کرد.
در این قطعنامه با ۲۲۶ رأی موافق و ۱۸۸ رأی مخالف به تصویب رسید، نمایندگان آمریکا تأکید کردند: تنها راه حل دو کشور برای مناقشه اسرائیل و فلسطین می‌تواند بقای اسرائیل را به عنوان یک کشور یهودی و دموکراتیک امن تضمین کند و آرزوهای قانونی برای یک کشور فلسطین را تحقق بخشد.
علی‌رغم آنکه چند ماه پیش کنگره قطعنامه‌ای علیه الحاق کرانه باختری تصویب کرده بود، انتظار می‌رفت که در قبال معامله قرن موضع جدی‌تری بگیرد. اما حقیقت نشان می‌دهد که سایه لابی‌های صهیونیستی بر کنگره آمریکا قوی‌تر از تصورها است.
ایلهان عمر عضو مسلمان مجلس نمایندگان آمریکا و مخالفت با قطعنامه کنگره
از حاشیه‌های جالب قطعنامه کنگره علیه الحاق کرانه باختری، مخالفت «ایهان عمر» با این طرح بود. این نماینده زن کنگره در سخنانی تأکید کرده بود: «من معتقدم که ما در حال از دست دادن فرصتی واقعی برای حمایت از صلح در اسرائیل و فلسطین هستیم. به همین دلیل است که من نمی‌توانم از قطعنامه ۳۲۶ که در مورد حمایت آمریکا از راه حل دو کشور است، پشتیبانی کنم چرا که می‌ترسم آوردن صلح را برای همیشه غیرممکن سازد».ایهان عمر به همراه «رشیده طلیب» به عنوان دو تن از نمایندگان مسلمان کنگره آمریکا در ماه‌های اخیر حمایت‌های زیادی از فلسطین انجام داده‌اند که البته با فحاشی‌های مستقیم ترامپ هم همراه شده‌اند.
یکی از اقدامات جالب این دو نماینده آنجا بود که تابستان امسال رشیده طلیب در توئیترش با اعلام این‌که «ان‌شاءالله روزی فلسطین آزاد می‌شود» افزود که امیدوار است در آن روز همراه با همکار دیگرش در کنگره یعنی ایلهان عمر در خاک فلسطین باشد. طلیب همچنین در این نوشته از هشتک پرتکرار «فلسطین را آزاد کنید» استفاده کرده است و سپس ایلهان عمر در واکنش به پیام طلیب درباره آزادی فلسطین نوشته است: «خیلی زود».
لابی اسرائیلی؛ مانع اصلی
عدم واکنش جدی کنگره آمریکا به اقدام ترامپ در رونمایی از معامله قرن و ضدیت آن با بسیاری از قطعنامه‌های سازمان ملل و حتی کنگره آمریکا نشان می‌دهد که لابی صهیونیستی نفوذ بسیار زیادی بر ساختار دو مجلس آمریکا دارد. به‌گونه‌ای که ما تنها شاهد نامه‌ای از سوی 107 نماینده دموکرات از میان 435 عضو آن است.رژیم صهیونیستی در صورت ادامه روند فعلی و تداوم رفتارهای علنی‌تر خود در نژادپرستی، گسترش شهرک‌سازی‌ها و عدم توجه به قطعنامه‌های سازمان ملل با چالش جدی‌ای در افکار عمومی آمریکا روبرو خواهد شد و این مسئله توجیه رفتار و سیاست لابی‌های یهود در ایالات آمریکا را بیش‌ازپیش دچار مشکل و چالش خواهد کرد. این مسیر می‌تواند نگرش صهیونیست‌های آمریکایی و اعضای لابی آیپک را هم دچار تغییر نماید. بخشی از این روند در انتخابات پیشین قابل رویت بود. به‌طور نمونه در نشست آیپک که دو هفته پیش از انتخابات کنست برگزار شد، اعضای لابی یهود ضمن دعوت از بنی گانتز به‌عنوان رقیب نتانیاهو برای سخنرانی، طی بیانیه‌ای نتانیاهو را به دلیل اظهارات نژادپرستانه‌اش محکوم کردند.
«مرشایمر» یکی از اندیشمندان مشهور روابط بین الملل در کتاب «لابی یهود و رئالیسم تهاجمی»، به‌خوبی نقش یهودیان آمریکایی را در انتخابات آمریکا مورد بحث قرار می‌دهد. اما یکی از جنبه‌های مهم مورد توجه قرار می‌دهد، آرای یهودیان است. مرشایمر می‌گوید: هرچند به مقدار عددی به نظر می‌رسد آرای یهودیان تأثیر چندانی درنتیجه انتخابات آمریکا ندارد، ولی نکته کلیدی در این است، نامزدهای ریاست جمهوری به‌ندرت می‌توانند پیش‌بینی نمایند که انتخابات بسیار نزدیک و فشرده خواهد بود و لذا از اول بر روی آرای بیشتر یهودیان سرمایه‌گذاری می‌نمایند. آرای یهودیان در انتخابات مقدماتی برخی ایالت‌ها سرنوشت‌ساز بوده است.