رضا علیدادی معاون توسعه و فناوری رسانه پروژه اچ.دی‌سازی شبکه‌های رسانه ملی را یکی از پروژه‌های راهبردی و مهم سازمان صدا و سیما برشمرد و اظهار داشت: این پروژه از سه سال پیش آغاز شد و حدود یک سال و نیم مطالعات اولیه پروژه به طول انجامید و به دلیل اینکه این پروژه تحولات اساسی را در سازمان صدا و سیما و زیرساخت‌ها ایجاد می‌کرد، لازم بود تمامی جوانب امر از جمله استانداردها و هر موضوع مرتبط با پروژه مورد ارزیابی و بررسی دقیق قرار بگیرد.
وی در ادامه تصریح کرد: در دوره مطالعاتی و تحقیقاتی، استانداردها، فرمت‌ها، روش‌های تولید، استانداردهای پخش، انتقال، انتشار و دریافت از موضوعات مهمی بود که همکاران ما در معاونت توسعه و فناوری رسانه مورد بررسی قرار دادند و توانستند استانداردهای لازم و مورد نیاز سازمان را به درستی تعریف کنند و برای تامین و سفارش تجهیزات مورد استفاده در این پروژه، تمامی جزئیات را با شفافیت بیان کنند.
علیدادی، پیچیدگی‌ها و هماهنگی‌های فراوان و کلید خوردن آغاز عملیات پروژه اچ.دی سازی را مورد توجه قرار داد و افزود: در ابتدا اچ.دی سازی شبکه‌های یک، سه و خبر از طرف ریاست محترم سازمان در دستور کار قرار گرفت که مقرر شد روی فرمت فعلی دیجیتال به صورت گسترده در اختیار عموم مردم قرار بگیرد که بعد از شروع عملیات اجرایی پروژه و انجام طراحی‌ها، به نظر رسید آنچه سازمان و زیرساخت‌ها به آن نیاز دارد افزایش تعداد شبکه‌هاست. به همین منظور اچ.دی سازی ۱۰ شبکه در دستور کار قرار گرفت که بخش‌های مختلف از جمله تولید، پخش، ارتباطات زمین و ماهواره‌ای، فرستنده‌ها و همچنین بخش گیرندگی با هماهنگی‌های انجام شده با انجمن تولیدکنندگان گیرنده‌های تلویزیونی، برنامه ریزی‌ها و فعالیت خود را در این خصوص آغاز کردند.
HD چیست ؟
HD مخفف High definition به یک سیستم تصویری گفته می شود که از وضوح بسیار بالایی برخوردار است. کیفیت تصویر این سیستم در مقایسه به سیستم استاندارد که SD یا همان Standard Definition است دارای کیفیت به مراتب بالاتر است. تمامی HDTV ها (تلویزیون های HD ) بر پایه این سیستم تصویری ساخته شده اند. البته داشتن تلویزیون های HD دلیلی بر تماشای تمامی تصاویر با فرمت HD نیست، بلکه باید آن تصویر با فرمت HD تهیه شده باشد تا بتوان در آن تلویزیون ها به تماشای آن ها پرداخت. به عبارتی برای تماشای فیلم HD سه شرط لازم است. ابتدا آن که آن فیلم با فرمت HD تهیه شده باشد. دوم اینکه دستگاه پخش کننده فیلم، آن را با فرمت HD پخش کند و در آخر اینکه تلویزیون ما آن را با همان فرمت نشان دهد. با استناد به توضیح فوق اینطور می توان گفت که تا زمانی که برنامه های تلویزیونی با فرمت HD پخش نشود، نمی توان شبکه های تلویزیونی را با این فرمت دید. این نکته در جواب به کسانی است که فکر می کنند اشکال از تلویزیون یا کابل های آن هاست. استانداردهای دیگری نیز در سیستم تصویر وجود دارد که آن ها را با نام ها PAL-NTSC-SECAM می شناسیم. رزولوشن آن ها چیزی در حدود 480×720 پیکسل می باشند ولی سیستم HD تصاویر با رزولوشن های حدود 1080×1290 دارند.کیفیت تصویر HD چیست ؟
باسازی استودیوی شبکه‌های یک، سه، ورزش و العالم
با فراهم شدن زیرساخت‌های فنی در صداوسیما، ۸ شبکه تلویزیونی HD می‌شوند. گفته شده است طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و انجام زیرساخت‌ها، بناست ۸ شبکه تلویزیونی در آذرماه با کیفیت HD برنامه‌های خود را روی آنتن ببرند. شبکه‌های یک، ورزش، نمایش، نسیم، افق، کودک، خبر و ایران کالا در این فرآیند HD خواهند شد.اما شبکه‌هایی که به طور قطعی در آذرماه با کیفیت HD پخش می‌شوند ۳ شبکه یک، خبر و ورزش هستند که فرآیند‌های فنی برای نمایش HD شان آماده شده است. این ظرفیت یکی از مطالبات مخاطبان تلویزیون بوده است، چرا که تصاویر را با ۴ برابر کیفیت فعلی در اختیار بینندگان قرار می‌دهد. شفافیت و دقت بالای تصاویر، نمایش رنگ بیشتر و بهتر و افزایش وسعت طول و عرض تصویر، از ویژگی‌هایی است که ظرفیت اچ‌دی شدن به وجود می‌آورد.
شبکه ورزش از شبکه‌هایی است که به این کیفیت تصویر بیش از شبکه‌های دیگر احتیاج دارد. بسیاری از مخاطبان تلویزیون و فوتبال از ظرفیت HD شبکه ۳ سیما استفاده می‌کنند. شبکه ورزش شبکه‌ای برای نمایش انواع ورزش‌هاست و در فضای ورزشی، رنگ‌ها و پویایی تصاویر از اهمیت برخوردار است. اگرچه این امکان شاید امکانی طبیعی در بسیاری کشورها و شبکه‌ها باشد، اما به دلیل تحریم‌های گسترده‌ای که کشور ما با آن مواجه است، این تغییر وضعیت‌ها کمی زمان‌بر شده است. گفته می‌شود مهندسان بومی بسیاری از فناوری‌های لازم برای این تغییرات را در داخل فراهم کرده‌اند.
شبکه خبر نیز که می‌تواند دارای وجهه‌ای بین‌المللی باشد، در تغییرات پیش‌رو، HD خواهد شد. اصلاح کیفیت نمایش می‌تواند جایگاهی که این شبکه مدنظر دارد را فراهم کند.
شبکه اول سیما نیز که همواره به عنوان شبکه‌ای ملی و فراگیرتر از شبکه‌های دیگر تبلیغ می‌شود، در گام اول اصلاح کیفیت‌ها به طور قطعی HD می‌شود. یکی دیگر از شبکه‌هایی که بعد از اصلاح و تقویت کیفیت می‌تواند مخاطبان بیشتری را جذب خود کند، شبکه پویا و نهال است. این شبکه به دلیل پخش انیمیشن‌های زیاد، به این ظرفیت بشدت احتیاج دارد. در واقع تلاش‌هایی که انیمیشن‌سازان داخلی و خارجی انجام می‌دهند در این قالب دیدنی‌تر خواهد بود.
وی درباره آزمون و خطای گیرنده‌های تلویزیونی نیز بیان کرد: در بخش گیرنده‌های تلویزیونی حدود دو سال است طی جلساتی با سازندگان گیرنده‌های تلویزیونی یک کانال ارتباطی مشترک برقرار و حفظ شده و مسائل و مشکلات مربوط به پخش و تغییر فرمت HEVC با فرمت DVB-T۲ و ارتقاء سیستم گیرنده‌های تلویزیونی و آمادگی آن‌ها برای تأمین بازار موردنیاز مخاطب هماهنگی و طی یک تعامل و همکاری مشترک برطرف شده است.
علیدادی در بخش دیگر با اشاره به هماهنگی‌های صورت گرفته و دقت عمل در برنامه‌ها و مراحل پیشرفت پروژه، درباره شبکه‌های اس دی در بسته‌های دیجیتال اظهار کرد: بر اساس توصیح رئیس رسانه ملی مقرر شد بسته‌های یک، دو و سه دیجیتال در هم ادغام‌شده و به‌صورت SD باهدف عدالت رسانه‌ای در اختیار تمامی مخاطبان در سراسر کشور قرار گیرد.
نحوه دریافت شبکه‌های اچ‌دی با به روز رسانی مانیتورها و تهیه ستاپ باکس جدید
وی ضمن توصیه به مخاطبان و هم‌وطنان تأکید کرد: عزیزانی که می‌خواهند شبکه‌ها را باکیفیت بالا و به صورت HD دریافت کنند، تمامی استانداردهای لازم تعریف‌شده و تنها با بروز رسانی کردن مانیتورهای خود یا تهیه ستاپ باکس‌های جدید، می‌توانند از کیفیت HD بهره‌مند شوند.معاون توسعه و فناوری، تحریم و شیوع بیماری کرونا را به‌عنوان مسائل جدی در اجرای پروژه برشمرد و گفت: نکته مهمی که در طول اجرای پروژه با آن مواجه بودیم مواجهه با یک تحریم جدی، سنگین و همه‌جانبه بود. در طی زمان اجرای این پروژه سازمان مجدداً تحریم شد هرچند این تحریم‌ها مدال افتخاری برای تحریم شوندگان محسوب می‌شود اما مسائلی را ازنظر اجرایی و عملیاتی برای همکاران ما ایجاد کرد. مشکلات اقتصادی، مشکلات جدی در زمان اجرای پروژه بود که با دوراندیشی و تلاش کارشناسان این حوزه، کاهش هزینه‌ها و افزایش امکانات را به دنبال داشت.
وی ادامه داد: همچنین همکارانم همه‌گیری بیماری و حس تحریم را به کار و خودشان منتقل نکردند و با تمام قدرت و همت بلند خود ضمن رعایت تمامی شیوه‌نامه‌های بهداشتی، این پروژه عظیم و راهبردی را به نقطه پایانی و به نتیجه رساندند.
وی با تأکید بر اینکه اچ‌دی سازی تغییر صرف نیست بلکه به معنای ایجاد زیرساخت جدید است، یاداور شد: در همه زنجیره ارزش رسانه‌این جایگزینی و راه‌اندازی فناوری جدید تاکنون توسط همکارانم به‌درستی انجام و به نتیجه رسیده است.
منبع:
1.مهر / کدام شبکه‌های سیما «اچ‌دی» شدند؟/ تشریح فرایند تجهیز و بازسازی‌ها
2.دانشجو / گزارشی درباره HD شدن برخی شبکه‌های صداوسیما
3.رویداد24 / شبکه های رسانه ملی HD می شوند
4.میهئ کالا مگ / کیفیت تصویر HD چیست ؟ | اچ دی چیست ؟