شبیه‌سازی با «ژنو3»
جواد بخشی: «توافق موقت»؛ چالشی جدید برای مذاکراتی است که به گفته سفیر فرانسه در تهران قرار است تا قبل از انتخابات1400 به ثمر بنشیند؛ مذاکراتی که حالا در «ایستگاه وین» و بدون حضور آمریکا جریان دارد. «کدخدا» نه‌تنها در سال‌های گذشته کاری برای ایران نکرده است، بلکه حتی خودش پشت درهای مذاکرات برجامی مانده و دیگر جزئی از برجام نیست.

مواضع مقامات کاخ سفید اگرچه ضدونقیض است، اما گویا در برای ایران بر همان پاشنه قبل می‌چرخد و قرار نیست مواضع بن‌بست‌شکنانه «بایدن» قبل از ورود به کاخ سفید تحقق پیدا کند. بازگشت به برجام حالا بیش از هر زمانی برمبنای آن چیزی که در شعارهای انتخاباتی گفته می‌شد، دور از دسترس است. حقه‌های آمریکایی‌ها در ماه‌های گذشته بارها مواضع قاطع مسوولان ایرانی را در پی داشته است اما گویا از این رویکرد دست برنمی‌دارند. «زمانبر» بودن مذاکرات، بازگشت «گام‌به‌گام» به برجام، راستی‌آزمایی یک‌ساعته و حالا توافق موقت، همه از روندی حکایت دارد که بازتاب‌دهنده منش بدعهدی و رویکرد استکباری آمریکاست.
 

فضاسازی ضدمذاکرات وین

خبرگزاری رویترز نیز در ادامه این روند در خبری به نقل از مقام‌های ایرانی مدعی شد که ایران و قدرت‌های جهانی پیشرفت‌هایی درمورد چگونگی احیای توافق هسته‌ای2015 به‌دست آورده‌اند و یک معامله موقت می‌تواند راهی برای کسب زمان جهت حل و فصل پایدار مساله باشد.

رویترز در ادامه نوشته است: دیپلمات‌ها می‌گویند گام‌های تعیین‌شده ازسوی هر طرف ممکن است به ارائه یک راه‌حل بینجامد، درحالی‌که مقامات ایرانی به رویترز گفتند که مذاکرات پرریسک در وین ممکن است به حصول یک توافق موقت بینجامد که با ایجاد فضا برای دیپلماسی، رسیدن به یک توافق پایدار را ممکن سازد.
به ادعای رویترز این مقام ایرانی گفت: دِدلاین ماه می (۲۱می، مصادف با اول خردادماه، پایان توافق سه‌ماهه ایران و آژانس) در حال نزدیک شدن است، آنچه در وین برای کوتاه‌مدت در مورد آن بحث می‌شود، رووس موضوعات اصلی برای یک توافق موقت است تا به همه طرف‌ها فرصت بیشتری داده شود تا مسائل فنی پیچیده را حل کنند.

در چنین شرایطی به‌نظر می‌رسد که توافق موقت را باید شبیه «ژنو ۳» در فرآیند برجام دانست که به تعبیری چارچوب مذاکراتی و زمان‌بندی نهایی را مشخص کرد و شاید بتوان گفت از سوی مذاکره‌کنندگان دنبال خواهد شد تا مذاکره همچنان موضوع سیاست داخلی ایران باقی بماند.
 

 سیاسی‌کاری آمریکا و اروپا

رویترز در حالی چنین ادعایی را مطرح می‌کند که مواضع مسوولان ایران در این باره بارها اعلام شده و تاکنون نیز از آن عدول نشده است. سیاسی‌کاری غربی‌ها و آمریکایی‌ها گویا بر مدار گذشته در حال انجام است و به‌دنبال نیرنگی جدید علیه مردم ایران هستند. این اخبار در شرایطی منتشر شده است که در ادامه رایزنی‌های جاری در وین در چارچوب کمیسیون مشترک برجام و به‌منظور بررسی نتایج مذاکرات و رایزنی‌های کارگروه‌ها در دو حوزه رفع تحریم‌ها و هسته‌ای، نشست معاونان و مدیران سیاسی وزارتخانه‌های امور خارجه ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه) دیروز در گرند هتل شهر وین برگزار شد.

تیم مذاکره‌کننده باید مراقب باشد که وعده‌های تکراری غربی‌ها در آستانه انتخابات منافع ملی را تحت‌الشعاع قرار نداده و باز هم آمریکا با در باغ سبز نشان دادن، مشکلات بیشتری را برای مردم ایران به‌وجود نیاورد. مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در وین آنطور که میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه می‌گوید، وارد مرحله تهیه پیش‌نویس شده که نوعی پیشرفت محسوب می‌شود، حال آنکه در این میان، روزنامه «واشنگتن‌پست» مدعی شد که ایران و آمریکا در حال حرکت به سمت برداشتن گام‌های همزمان و متوالی برای بازگشت به برجام هستند.
 

قاطعیت عراقچی در مقابل «توافق موقت»

سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امورخارجه و رییس هیات مذاکره‌کننده کشورمان در وین، در واکنش به گزارش‌های منتشرشده در رسانه‌های غربی، تاکید کرد که به‌هیچ‌وجه بحثی تحت‌عنوان «توافق موقت» یا موضوعاتی از این دست در گفت‌وگوهای میان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۴ مطرح نیست. سیدعباس عراقچی تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران تنها درخصوص گام نهایی جهت رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران گفت‌وگو می‌کند و شایعاتی نظیر طرح‌های گام‌به‌گام یا توافق موقت، بی‌پایه و اساس است.

مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در وین، همچنین خاطرنشان کرد که جمهوری اسلامی ایران، همانگونه که مقام معظم رهبری تاکید فرمودند، به‌هیچ‌وجه اجازه فرسایشی شدن مذاکرات را نخواهد داد و درعین‌حال برای رسیدن به نتیجه شتاب و تعجیل نیز نخواهد کرد و تصریح دارد که گفت‌وگوها باید با دقت و با حفظ منافع و مواضع قطعی کشور انجام شود. سیدعباس عراقچی در پایان اشاره کرد که هرگونه تصمیمی درخصوص روند و نتایج گفت‌وگوها، در تهران اتخاذ خواهد شد و تیم مذاکره‌کننده گزارش خود را از وضعیت مذاکرات به‌طور مستمر به مقامات عالی‌رتبه ارائه می‌کند.

اگرچه عراقچی آب پاکی را روی دست غربی‌ها ریخته است اما باید به این نکته توجه شود که لغو کامل تحریم‌ها موضع تغییرناپذیر ایران است و انتخابات بهانه‌ای نشود برای گذشتن از خطوط قرمزی که اگر رعایت می‌شد شاید امروز شرایط کشوری مطلوب‌تر از این بود. عجله در رسیدن به توافق مولفه‌ای است که بار دیگر ایران را با چالش روبه‌رو خواهد ساخت و وعده‌های آمریکایی‌های بدعهد، مشکلاتی را فراهم خواهد آورد. مذاکرات دقیق، حساب‌شده و اصولی در چارچوب رهنمودهای رهبر انقلاب، راه برون‌رفت از شرایط فعلی است.
 

آصفری: دوران توافقات سیاسی کوتاه‌مدت گذشته است

در این زمینه، با محمدحسن آصفری، نماینده مردم اراک در مجلس به گفت‌وگو نشستیم. وی در گفت‌وگو با «صبح‌نو»، اظهار داشت: هر توافقی که در آن تحریم‌ها برداشته نشود مورد قبول جمهوری اسلامی ایران نیست. وی گفت: دوران توافقات سیاسی کوتاه‌مدت گذشته است. عده‌ای بدانند که نمی‌توانند با توافق کوتاه‌مدت به‌دنبال منافع انتخاباتی باشند. نماینده مردم اراک در مجلس ادامه داد: آمریکا توجه کند که باید تحریم‌ها را کامل بردارد و اگر غیر از این باشد و توافقات گام‌به‌گام و موقت بخواهد مطرح شود، دولت، مجلس و نظام جمهوری اسلامی ایران آن را نخواهد پذیرفت.

آصفری در ادامه تاکید کرد: بر این اساس، یکبار هم شده آمریکا عاقلانه برخورد کند و تصمیم درستی بگیرد؛ اگر موردی غیر از برداشتن تحریم مطرح شود، مجلس با مصوبات خود دولت را ملزم می‌کند اقدامات دیگری انجام دهد. وی افزود: در این صورت مجلس دولت را موظف می‌کند تا از «ان.پی.تی» خارج شده و در چارچوب صلح‌آمیز، اقدامات هسته‌ای را گسترش دهد. نماینده مردم اراک در مجلس در پایان گفت: به آمریکا و اروپا توصیه می‌کنیم از سیاسی‌کاری دست بردارند و به‌دنبال توافقی باشند که در آن تمام تحریم های اعمال‌شده علیه ایران لغو شود.
 

اسماعیلی: بحث «گام‌به‌گام» و «توافق موقت» خط قرمز مجلس است

 همچنین ولی اسماعیلی، نماینده مردم گرمی و دشت مغان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «صبح‌نو»، اظهار داشت: جلسه‌ای در کمیسیون تلفیق داشتیم و توافق شد که استراتژی ما همان چیزی باشد که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فرمودند. تحریم‌ها باید کامل لغو شود.

وی افزود: اخیرا نیز با آقای عراقچی در مجلس گفتیم که تحریم‌ها را به خوب و بد تبدیل نکنند؛ اینطور نباشد که تحریم‌ها به تحریم‌های حقوق بشر، تحریم‌های ترامپ و غیر طبقه‌بندی شود. نایب‌رییس کمیسیون اجتماعی مجلس تاکید کرد: طبقه‌بندی تحریم‌ها را قبول نداریم و نباید این موضوع فرسایشی شود و این‌ها مطالبه رهبر انقلاب است و ما هشت‌سال به طرف مقابل زمان دادیم و بلایی که بر سر کشور ما آمد جبران‌پذیر نیست.

این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه نگاه به اروپا و آمریکا زمینه‌ساز پیامدهای هشت‌ساله اخیر است، گفت: گام‌به‌گام را هم قبول نداریم و در جلسه روز دوشنبه مجلس هم بر این موضوع تاکید کردیم. اسماعیلی در خصوص بحث راستی‌آزمایی گفت: این مساله بسیار مهم است و باید مورد توجه قرار گیرد که در مبادلات تجاری سرمان کلاه نرود. برداشتن کلیه تحریم‌ها و راستی‌آزمایی اصل است و شرط گذاشتن قابل قبول نیست.

وی در ادامه گفت: با حفظ تمامی جوانب سعی می‌کنیم سرمان کلاه نرود. ما باید از ریز مذاکرات خبردار شویم و تاکنون به کمیسیون امنیت ملی چیزی داده نشده است و قرار نیست بحثی درباره توافق موقت باشد. این نماینده مجلس در پایان تاکید کرد: تحریم‌هایی که اخیرا اتحادیه اروپا علیه نهادها و اشخاص ایرانی اعلام کرد و حادثه نطنز و بحث توافق موقت را وقتی کنار هم می‌گذارم برآیند خوبی را به دست نمی‌آورم. بحث گام‌به‌گام و توافق موقت خط قرمز مجلس است.

منبع: صبح نو
نسخه چاپی