بسته تحلیلی خبری (دوشنبه 29 شهریور 1400)
▼حرف روز        

منافع ملی یا تعصب حزبی!

چند اتفاق خوب در روزهای اخیر بارقه امید را برای کاهش مشکلات جامعه به وجود آورده است؛ افزایش نزدیک به 80 درصدی واردات واکسن در مدت کوتاهی که باعث شکسته شدن رکورد تزریق واکسن نیز شد و پیوستن جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری شانگهای؛ پیمانی که برای پی بردن به پیامدهای مثبت آن، کافی است نگاهی کوتاه به ظرفیت‌هایش داشت و یا حتی واکنش‌های پیوستن ایران به آن را بررسی کرد. هم‌زمان با این اتفاقات مثبت، رویکردی حاشیه‌ای شکل گرفته تا با ایجاد دعوای جناحی در داخل، این دستاوردها را به حاشیه ببرد.

نکات تحلیلی: 1- آنچه مهم است موفقیت‌هایی است که موجب بهبود شرایط، شکست پروژه فشار دشمن، امیدواری مردم و افزایش تاب‌آوری جامعه است؛ بنابراین نقطه تمرکز رسانه‌ای می‌بایست دفاع از این موفقیت‌ها باشد که باوجود دشمنی‌ها و توطئه‌های دشمنان و بخصوص دولت آمریکا کسب شده است. 2- این موفقیت‌ها درس بزرگی به همراه دارد؛ اینکه نگاه به غرب و چشم امید به گشایش کشورهای غربی آورده‌ای برای کشور ندارد و در مقابل، سیاست نگاه به شرق که بارها توسط مقام معظم رهبری مورد تأکید قرار گرفته است، می‌تواند از فشار تحریم‌ها بکاهد و با تلفیق آن با خودباوری ملی، تحریم‌های ظالمانه نیز بی‌اثر گردد. 3- رویکرد سیاست خارجی کشور همواره توسط کشورهای دیگر نیز رصد می‌شود و بر روابط فی‌مابین تأثیرگذار است. رویکرد دولت کنونی در پیگیری نگاه به کشورهای همسایه و کشورهای آسیایی می‌بایست به‌صورت اصولی و برای تأمین منافع ملی در دولت سابق به جد دنبال می‌شد، این سیاست بخصوص در سال 94 و با سفر رئیس‌جمهور چین در رأس یک هیئت بلندپایه به ایران، امکان زمینه‌سازی داشت؛ اما رویکرد ضعیف دولت روحانی در به‌کارگیری این ظرفیت، مواضع و عملکردهای غربگرایانه دولت نشان داد که همچنان چشم دولتمردان به گشایش‌های برجامی است. دولت سابق تا آخرین روزها نیز علاقه‌ای برای گسترش روابط با چین، روسیه و یا سایر کشورهای همسایه و آسیایی نشان نداد و گام مؤثری در این حوزه برنداشت؛ هرچند سیاست نگاه به شرق توسط مقام معظم رهبری نیز مورد تأکید قرار گرفته بود. حالا اما با اعلام رسمی سیاست خارجی دولت رئیسی، کشورهای عضو شانگهای و ازجمله چین و روسیه می‌دانند که سیاست نگاه به شرق در دولت جدید ایران، مدنظر خواهد بود. این مسئله مورد استقبال این کشورها نیز قرار گرفت که عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای، اولین چراغ مثبت به موضع جدید سیاست خارجی کشورمان بود. (نویسنده: مصطفی برزکار)

▼گزارش روز                            

معادله برد- برد مقاومت

آذرماه سال 1389 هیئتی بلندپایه متشکل از 6 وزیر به همراه نخست‌وزیر لبنان به دیدار رهبر معظم انقلاب می‌روند. مهاجرانی، وزیر ارشاد دولت اصلاحات به نقل از طارق متری، وزیر فرهنگ لبنان، در توضیح این دیدار می‌گوید، رهبر معظم انقلاب به سعد حریری گفتند: «آقای نخست‌وزیر، شما رمان گوژ پشت نتردام را خوانده‌اید؟! سعد حریری سری تکان داد که معلوم نبود خوانده یا نه! آیت‌الله خامنه‌ای گفت: در این رمان یک زن بسیار زیبایی تصویر شده است. او زیباترین زن پاریس است. طبیعی است که قدرتمندان درصدد دستیابی به این زن هستند. لات‌های پاریس، قداره کشان، بانفوذها؛ اما همه می‌دانند که ازمیریلدا یک دشنه ظریف دسته صدف سپید بسیار تیز و کارا به همراه دارد. هر کس به او سوءنظری داشته باشد، ازمیریلدا در استفاده از آن دشنه تردید نمی‌کند.سپس گفت:آقای نخست‌وزیر! لبنان مثل همان زن زیباست. لبنان عروس خاورمیانه است. خیلی‌ها به کشور شما نظر دارند. اسراییل خطری است که شما را تهدید می‌کند. مگر تا خیابان‌های بیروت نیامدند؟ مگر مردم را نکشتند؟ ویران نکردند؟ سلاح مقاومت مثل همان دشنه ازمیریلداست. دشمن را نومید می‌کند و امکان عمل را از او می‌گیرد».

گزاره‌های تحلیلی: طی روزهای اخیر ارسال محموله‌های انرژی ایران به لبنان، باعث خوشحالی مردم لبنان و حتی آرامش بازارهای این کشور شده است؛ 1- اضلاع محور مقاومت علاوه بر مسائل نظامی، اکنون وارد فاز اقتصادی شده‌اند؛ امری که آمریکا با فشارهای اقتصادی حداکثری به دنبال قطع این اضلاع بود. 2- ظرفیت‌های بالقوه بسیاری بین کشورهای حوزه مقاومت وجود دارد که فعال شدن آن‌ها به‌منزله خنثی‌سازی تحریم‌های آمریکا است؛ وصل شدن بندر چابهار به بندر بانیاس سوریه و ایجاد کریدور زمینی ایران، عراق، سوریه و لبنان نمونه‌ای از این ظرفیت‌ها است. 3- افزایش قدرت بازدارندگی مقاومت در جریان واردات سوخت ایران به لبنان کاملاً مشهود و معلوم شد؛ از زمان خرید تا ارسال محموله و رسیدن به بندر بانیاس سوریه همگی نشان از قدرت محور مقاومت برای جلوگیری از هرگونه اقدام علیه نفت‌کش بود. 4- اندیشه و تفکر وابستگی به آمریکا و غرب برای پیشرفت و توسعه، در این ماجرا زیر سؤال رفت. اقدام هماهنگ حزب‌الله و ایران نشان داد که معادله قدرت در منطقه تغییر کرده است.

نکته پایانی: شاید تا اکنون این بعد از قدرت بازدارندگی حزب‌الله لبنان در حفاظت از عروس خاورمیانه مشخص نشده بود؛ اما مقاومت معادله باخت لبنان زیر فشارهای اقتصادی آمریکا و حملات بی‌امان رسانه‌های وابسته به آن برای تغییر نگاه جامعه لبنان نسبت به مقاومت را به یک بازی برد- برد تغییر داد؛ از یک‌سو قدرت مقاومت را به رخ کشید و از سوی دیگر قطب اقتصادی مقاومت را در منطقه پایه‌ریزی کرد. (نویسنده: محمدرضا فرهادی)

▼ خبر ویژه                

اذعان بی‌بی‌سی فارسی به پیروزی دیپلماتیک ایران در دوشنبه

رسانه انگلیسی بی‌بی‌سی نوشت: «سازمان همکار‌ی‌های شانگهای یکی از مهم‌ترین نهادهاست که در آن از حضور و نفوذ «غرب» به‌ویژه آمریکا خبری نیست. ایران نخستین کشور خاورمیانه است که به عضویت این سازمان درمی‌آید. این عضویت برای ایران یک موفقیت دیپلماتیک محسوب می‌شود. این عضویت در درازمدت می‌تواند بر تصمیمات سیاسی کشورها برای افزایش مبادلات تجاری با ایران اثراتی داشته باشد؛ در عوض فواید سیاسی این عضویت می‌تواند فراتر از بهبود موقعیت بین‌المللی باشد و به‌طور مشخص در کوتاه‌مدت بر شرایط حساس مذاکرات هسته‌ای نیز اثر بگذارد. این عضویت نشان می‌دهد که برخلاف فضای مذاکرات هسته‌ای در دوران پیش از برجام که ایران با انزوایی کم‌سابقه روبه‌رو شده بود، این‌بار حتی به‌رغم سرسختی ایران در مذاکرات، نه‌تنها از انزوای بیشتر تهران خبری نیست، بلکه حتی ایران موفق شده از انزوای قدیمی هم بکاهد».

▼ اخبار

اعلام موضع ایران درباره فعالیت‌های تروریستی آمریکا در کردستان عراق

سردار سرلشکر پاسدار باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در مراسم تودیع و معارفه جانشین ستاد کل نیرو‌های مسلح با اشاره به عملیات اخیر سپاه پاسداران در شمال عراق و اقلیم کردستان گفت: مسئولان این اقلیم و دولت عراق باید برای برخورد با این گروهک‌ها اقدام کنند. عملیات‌های ما در برخورد با گروهک‌های ضدانقلاب ادامه خواهد داشت و هیچ‌گونه شیطنتی را در این مرز‌ها تحمل نمی‌کنیم. برخورد با این گروهک‌ها حق ماست و منشور سازمان ملل متحد هم این حق را برای ما در نظر گرفته است.

مسئولان اقلیم شمال عراق نباید اجازه دهند ضدانقلاب مسلح و دست‌نشانده‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی پادگان نظامی، مقر رادیو و تلویزیون داشته باشند و به مرز ما حمله کنند. نیروهای مسلح بساط این گروه‌ها را جمع خواهند کرد. سرلشکر باقری افزود: «یکی از محل‌های توطئه علیه ما پایگاه حریر آمریکایی‌هاست که باید جمع شود؛ ما برگزاری جلسات توطئه ضدانقلاب را در داخل این پایگاه تحمل نخواهیم کرد. این کار تازه آغاز شده و با جدیت ادامه خواهد داشت. حریر، پایگاه نظامی-اطلاعاتی آمریکایی‌ در اقلیم شمال عراق است که در ۵۰ کیلومتری شمال اربیل و ۷۰ کیلومتری مرز ایران واقع‌شده؛ آمریکا از سال ۲۰۱۵ به بهانه مبارزه با داعش از این پایگاه استفاده می‌کند».
 

نشریه آمریکایی: تیغ تحریم‌های آمریکا دیگر نمی‌برد!

نشریه علمی «فارن افرز» در یادداشتی به تحلیل رفتار تحریمی آمریکا در قبال دولت‌ها پرداخت و نوشت: «تحریم اقتصادی به دم‌دستی‌ترین ابزار برای حل تمام چالش‌های پیش روی سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده‌ است. اگر کشورها درنهایت به خواسته‌های واشنگتن تن می‌دادند، می‌شد گفت تکیه به تحریم‌های اقتصادی راهکار درستی است؛ اما مسئله این است که کشورهای تحریم‌‌شده در مقابل آمریکا کوتاه نمی‌آیند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد تحریم‌ها در بهترین حالت، در یک‌سوم تا نیمی از موارد مؤثر واقع می‌‌شوند.

در این گزارش آمده که نهادهای وضع‌کننده تحریم‌ها یعنی وزارتخانه‌های خارجه، تجارت و خزانه‌داری آمریکا خود هیچ برآوردی از اثرگذاری تحریم‌‌هایشان ندارند. مسئله اصلی این است که سیاست تحریمی آمریکا، هیچ ارتباطی با اثرگذاری آن‌ها ندارد؛ بلکه موضوع اصلی افول قدرت آمریکاست و دولت این کشور قصد دارد با دنبال کردن سیاست تحریم، جایگاه خود را همچنان در جهان حفظ کند. آمریکا دیگر همچون گذشته یک ابرقدرت بلامنازع نیست. دو دهه جنگ، رکود اقتصادی، قطبی‌شدن جهان و حالا هم همه‌گیری کرونا، آمریکا را فرسوده کرده است. روسای جمهور آمریکا در چنین شرایطی دیگر تیری در ترکش ندارند.

در دسترس‌‌ترین ابزار در این وضعیت، ابزار تحریم است. ادامه استفاده از ابزار تحریم نه‌تنها روند افول قدرت آمریکا را نمایان کرده بلکه این کشور را بیش‌ازپیش به یک بازیگر منفور در جهان تبدیل می‌کند. تیغ تحریم دیگر به تیزی گذشته نیست. هر چه می‌گذرد، از اثرگذاری تحریم‌ها کاسته می‌شود. دهه‌ها تحریم علیه بلاروس، کوبا، روسیه، سوریه، زیمبابوه و ایران، تغییری در سیاست‌های کلان این کشورها ایجاد نکرده است. کشورهای هدف تحریم آمریکا طی این سال‌ها یاد گرفته‌‌اند که چطور خود را با این شرایط وفق دهند. تصمیم‌سازان در آمریکا باید در استفاده کورکورانه از این ابزار در سیاست خارجی آمریکا تجدید‌نظر کنند».
 

از طرح «خانه به خانه» تا «قرنطینه هوشمند» کرونایی

وزیر بهداشت در دیدار سردار عراقی زاده، رئیس اداره بهداشت و درمان ستاد کل نیروهای مسلح، گفت: «با انجام واکسیناسیون، بسیاری از محدودیت‌ها تغییر کرده و قرنطینه هوشمند عملی می‌شود و مردم می‌توانند هر اقدامی را به‌شرط تزریق واکسن انجام دهند. بنابراین با توجه به واکسیناسیون اکثریت مردم، باید دستورالعمل‌های جدید تدوین شود. مثلاً برخی سیاست‌ها ازجمله ترددهای شبانه، مسافرت‌های داخلی و خارجی با انجام واکسیناسیون دستخوش تغییر می‌شوند». دکتر عین الهی با تکیه بر به‌کارگیری توان نیروهای مسلح در مناطق محروم کشور و برای واکسیناسیون سراسری، افزود: «درصدد هستیم طرح خانه به خانه را برای لکه‌گیری واکسیناسیون انجام دهیم. زیرا مهم‌ترین مسئله در کنترل کرونا، انجام واکسیناسیون است که باید به نحو احسن انجام شود».

‌اخبار کوتاه
◄ رئیس پدافند غیرعامل، عضو قانونی شورای فضای مجازی!/ طبق قانون مجلس شورای اسلامی مصوب سال ۱۳۹۶، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در راستای اجرای مأموریت‌ ذاتی خود و در جهت برقراری تعامل نزدیک با دستگاه‌های اجرائی کشور، با اجازه رهبر معظم انقلاب، عضوی از شورای عالی فضای مجازی است. در دولت قبل اجرای کامل این قانون باوجود موافقت مقام معظم رهبری و اخذ اجازه ایشان معطل مانده بود که با آغاز به کار دولت سیزدهم، این قانون اجرا شد و رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور به دعوت رئیس‌جمهوری در جلسه شورای عالی فضای مجازی حضور یافت.

◄ انهدام تیم تروریستی که از سرمایه‌داران اخاذی می‌کرد!/ با اقدامات اطلاعاتی وزارت اطلاعات در آذربایجان غربی، یک تیم تروریستی شناسایی و در مسیر پیرانشهر به نقده متلاشی شد. ازجمله اقدامات این تیم تروریستی، برنامه‌ریزی جهت انجام ترورهای زنجیره‌ای و ترور برخی از نیروهای نظامی و انتظامی در منطقه، اخاذی از افراد سرمایه‌دار منطقه به نفع گروهک‌های ضدانقلاب و همچنین تهدید و ضرب و شتم برخی از اهالی و افراد سرشناس منطقه است. از این تیم تروریستی مقادیری سلاح و مهمات نیز کشف و ضبط شد.

◄ 45 ملاقات رسمی امیرعبداللهیان در نیویورک/ سخنگوی وزارت خارجه کشورمان گفت: «وزیر خارجه با همه وزرای خارجه ۱+۴ ملاقات‌های دوجانبه خواهد داشت، ولی تا الآن تصمیمی درباره برگزاری نشست ایران و ۱+۴ اتخاذ نشده است. در این سفر ۴۵ ملاقات دوجانبه با وزرای خارجه کشورهای مختلف و با روسای سازمان‌های بین‌المللی که درخواست داشتند، تنظیم شده است».

◄ سومین نفت‌کش سوخت ایران در راه لبنان است/ پایگاه «تانکر ترکر» که سایت تخصصی ردیابی نفت‌کش‌هاست اعلام کرد سومین نفت‌کش حامل سوخت ایران در راه لبنان است. عبدالله صفی‌الدین، نماینده حزب‌الله لبنان نیز اعلام کرد؛ «گازوئیل، نفت و بنزین نیاز مردم لبنان است و هیچ‌کس بدون دادن دلار نمی‌فروشد. مشکل این است که تعاملات ما با دلار است، اما الآن در لبنان دلار نیست. ما به‌جای این موضوع با ایرانی‌ها توافق کردیم که بعداً لیر لبنانی می‌گیریم و دلار به آن‌ها می‌دهیم. این محاسبات هست اما [سوخت ایران] با پول خریداری شده است».

◄ تحلیل پوتین درباره وضعیت افغانستان/ رئیس‌جمهوری روسیه در خصوص خروج ایالات‌متحده از افغانستان اظهار داشت که آن‌ها یک صندوق پاندورا برجای گذاشتند؛ پر از مشکلات مربوط به تروریسم، قاچاق مواد مخدر، جنایات سازمان‌یافته و متأسفانه افراط‌گرایی مذهبی. به گفته رئیس‌جمهوری روسیه، غرب یک زرادخانه کامل از سلاح‌های مدرن را در افغانستان رها کرده است. پوتین خاطرنشان کرد که آمریکایی‌ها «با عجله» از افغانستان خارج شدند. پوتین همچنین افزود که کمک به افغانستان برای یافتن صلح و ثبات ضروری است. وی ابراز امیدواری کرد که افغانستان یک کشور مستقل، بی‌طرف، متحد و دموکراتیک باشد.
نسخه چاپی