با مرد هسته‌ای؛

 این روزها کشور ما از طرفی در آستانه نتایج اقدامات آژانس و گزارش آقای البرادعی بر اساس مدالیته(طرح اقدام)است و چشم ها منتظر اقدام آژانس است و از جهت دیگر انتخابات مجلس شورای اسلامی و مسائل پیرامونی آن را در پیش داریم . باتوجه به اینکه طرح اقدام ابتدا با ابتکار شما و نهایتا پیوستن خاویر سولانا از سوی گروه 5+1 و مدیر کل آژانس از سوی این نهاد بین المللی مطرح شد و از آنجا که تلاش آمریکا تاثیرگذاری منفی بر مشارکت مردم کشورمان در انتخابات از طریق صدور قطعنامه بی حاصل دیگری است؛ به نظر می رسد شما مناسب ترین فرد برای تحلیل این موقعیت باشید.
لاریجانی- چرا من را مناسب ترین فرد یافتید ؟ در این موضوعات افراد زیادی هستند که نظر دارند، احتمالاً کسی حاضر نشده با شما مصاحبه کند که به سراغ من آمده‌اید! (با خنده)
* مناسب ترین از آن جهت که این روزها در رسانه ها از خبرهای خوش در مورد گزارش البرادعی سخن می گویند و شما...
- یعنی پیش بینی رسانه ای اینست؟
* حالا که شما با صراحت پاسخ دادید باید بگویم ما دستمان برای مصاحبه به فردی هم سطح شما نرسید! جدای از این ، به هر حال این گزارش آخرین مرحله اجرایی در چارچوب طرح ابتکاری شما با آقای سولانا و البرادعی تحت عنوان مدالیته است. ضمن اینکه شما نماینده رهبر معظم انقلاب در شورایعالی امنیت ملی و از افراد موثر سیاسی داخل کشورهستید که در انتخابات مجلس هم آراء خاصی ابراز نموده اید که تا حدی با 6+5 تفاوت دارد. بویژه اینکه خود کاندیدای نمایندگی از شهر قم هم هستید ، پس ملاحظه می کنید بی جهت سراغ شما نیامدیم. سوالمان اینست که شما وضع را چگونه  می بینید؟
- احتمالاً مقصودتان وضع پرونده هسته ای است؟
*هم اینکه وضع نهایی پرونده هسته ای به کجا می انجامد و آیا به نظر شما گزارش البرادعی برای ما واقعاً مثبت است؟ از طرف دیگر واکنش شورای امنیت به گزارش مثبت آژانس چیست؟ ضمن اینکه در مورد اوضاع داخلی نیز نظرتان را مطرح بفرمایید.

- سوال هایتان متفاوت است ، البته هر دو روی هم اثر دارد. این نظر من است .یعنی انتخابات قوی و موثر و با حضور فراگیر مردم و سلایق مختلف سیاسی و نهایتا تشکیل مجلس فعال آتی در فرجام پرشکوه تر مسیر پرونده هسته ای موثر خواهند بود.  اما در مورد پرونده هسته ای ، حدسیات رسانه ها غلط نیست. بر اساس مدالیته مورد توافق در مذاکرات متعدد و فشرده با آقای سولانا و آقای البرادعی ، باید موارد ادعائی گذشته در پرونده هسته ای بر اساس فرمولبندی زمانی جلو می رفت ، در این مدت خوشبختانه گام به گام کارها و چند مورد باقیمانده پیش رفته و نتایج خوبی در دست آقای البرادعی است. گزارش ایشان  اگر متاثر از فشارها نباشد (چون آنگونه که اخیراً مدعی شده تحت فشار است) باید گزارشی مثبت باشد و مسائل گذشته که مایه نزاع تصنعی1+5 با ایران بوده رفع شده باشد . البته جالب است که هنوز گزارش آقای البرادعی بر اساس مدالیته منتشر نشده چند مطلب در رسانه ها پیشاپیش منعکس شد که قابل تامل است.
*چرا؟ علائم آن چیست؟

- اگر قسم دوم باشد مانعی نیست. ما پذیرا هستیم حتی از آقای البرادعی ! اما فشار از طرف آمریکا و انگلیس عجیب نیست و بر آنها هم حرجی نیست و باید آنرا جزو دستپاچگی آنها گذاشت  چون حدس نمی زدند با طرح مدالیته ایران، ماجرا به این سمت برود که ادعاهای آنها که غالباً ماجراجویانه بود مثل کف روی آب نشان داده شود. اما فشار برخی کشورهای عربی به آقای البرادعی افتضاحی برای آنان است. ما از آقای برادعی خواهش می کنیم اسامی این کشورها را اعلام نمایند تا مردم آن کشورها بفهمند که دولتهای آنها در خفا چه می کنند ، البته قابل حدس زدن هست که چه موجوداتی در منطقه این حرفها را زده اند که باید بفهمند گذرشان به دباغ خانه می افتد! اما سوال اینست که کی تا بحال آقای البرادعی تحت فشار برخی کشورهای عربی قرار می گرفت که حالا از کار آنان راحت شده است ؟ البته آقای البرادعی گفته اند من وظیفه خود را انجام می دهم و تحت تاثیر قرار نمی‌گیرم  که امیدواریم نتیجه کار ایشان  این حیثیت را نشان دهد.
*شورای امنیت در چه اتمسفری قرار دارد؟
- اگر اجازه بدهید می گویم! ثالثاً رفتار موذیانه شورای امنیت است که در شرایطی که مرکز حرفه ای نظارت بر فعالیت هسته ای دنبال حل و فصل موضوع است، با فریاد چنگ و دندان نشان می دهند توجیه عمل خود را این قرارداده اند که درست است ایران با آژانس همکاری کرده و گزارش آقای البرادعی مثبت است ولی قطعنامه شورای امنیت اجرا نشده!
سوال اینست قطعنامه شورای امنیت بر چه اساسی صادر شد؟ مبنای ظاهری و ساختگی این بود که آژانس نتوانست کارش را انجام دهد و مسائل گذشته را حل کند لذا ما قطعنامه در شورای امنیت صادر می کنیم. خوب حالا آژانس معتقد است که کارش با ایران بخوبی انجام شده است چه مسائل گذشته حل و فصل شده و چه نظارت کافی در فناوری هسته ای فعلی ایران دارد. حکیمان گفته اند در اینگونه موارد یعنی اقدامی شبیه اقدام شورای امنیت سالبه به انتفاء موضوع است. ادعای تعلیق شورای امنیت بر این اساس بود که چون پرونده گذشته هسته ای ایران روشن نبوده، ما نگرانی بین المللی داریم  لذا قطعنامه صادر می کنیم.
حالا در این پرونده روشن شد که مبنای نگرانی بین‌المللی وجود ندارد پس قطعنامه گذشته باید لغو شود نه این که بگویند ما قطعنامه جدید صادر می کنیم . البته لجبازی 1+5 دراین موضوع نشان می دهد هیچیک از دعاوی ادعائی آنها در مسئله هسته ای واقعی نبوده و آنها نگران مساله هسته ای ایران نبودند بلکه دنبال بهانه گیری بوده اند. البته اقدامات فعلی آمریکا و 1+5 بهتر سیمای آنان را به ملت ایران نشان می دهد و اراده ایستادگی ملی را تقویت می کند و احتمالاً پاسخ این اقدامات لجوجانه و فریبکارانه را در انتخابات مجلس دریافت خواهند کرد.
*ما هم فکر می کنیم ابتکار مدالیته برای پایان بخشی به ماجرای هسته ای ایران و متعاقب آن گزارشهای آقای البرادعی در چند نوبت اخیر ، پیروزی بزرگی برای ملت ایران بوده است ، آیا اقدام شورای امنیت هر طور باشد اصولاً وجاهت بین المللی پیدا خواهد کرد؟

- نکته خوبی را اشاره کردید. امروز ملت ایران صاحب دانش ملی هسته ای شده است و نگاههای تیزبین و واقع بین دنیا این امر را فهمیده اند و1+5 خود را با این واقعیت روبرو می بیند.  ضمناً ایران این پروژه دانش ملی هسته ای را با استانداردهای بین المللی و رفتار متعارف جهانی به دست آورده است  یعنی تحت نظارت آژانس ، لذا گردن کلفتی امروز 1+5 و استفاده ابزاری از شورای امنیت ، آن شورا را با بی اعتمادی بین المللی و بی اعتباری جهانی مواجه می کند. که البته شاید بد هم نباشد چون این ساختار برای ایجاد فضای صلح آمیز دردنیا کارآمدی خود را از دست داده است و در سالهای اخیر درحد دستمال کاغذی آمریکا مصرف پیدا کرده. حداقل از دید بلند مدت به نفع کشورهای مستقل است که در بحث هسته ای ایران،  شورای امنیت با دستپاچگی اقداماتی انجام دهد که منجر به یک اصلاح اساسی درصحنه بین المللی شود. توصیه می کنم 1+5 باید نیم نگاهی هم به زیر پای خود بکند.
* این روزها بحث پروتکل الحاقی و اجرای آن نیز در رسانه مطرح شده است ، در گزارشهای قبلی آقای البرادعی هم آمده بود . آیا این یک نوع بهانه گیری جدید نیست؟
- بله در گزارشهای قبلی ایشان آمده بود ولی آقای برادعی می دانند کشورها مخیّرند  پروتکل الحاقی را بپذیرند یا نه و این امر الزامی نیست. درسند مورد توافق ما با آژانس تحت عنوان مدالیته هم چنین امری وجود نداشت و آقای البرادعی این موضوع را بخوبی می دانند و مخفی هم نیست. عین سند منتشر شده است بحث در مورد پروتکل الحاقی موضوع جدائی است مثل سایر کشورها باید جداگانه با آژانس اتمی ایران مطرح شود و ربطی به موضوع فعلی ندارد.
*برخی تحلیلگران معتقدند که 1+5 دنبال طرحی هستند که بعد از گزارش برادعی قطعنامه‌ای صادر کنند و بعد طرح جدیدی برای مذاکرات با ایران ارائه کنند  آیا چنین چیزی مطرح است؟
- بنده شنیده ام که چنین دیدگاهی را عده ای دنبال کردند. در واقع باز به نوع دیگر سیاست احمقانه چماق و هویج! معلوم نیست از این سیاست شکست خورده تا بحال چه بهره ای برده اند که باز می خواهند دنبال کنند و همین روش نشان می دهد اگر بعد از قطعنامه طرحی بدهند مورد استقبال ایران قرار نگیرد و آنرا بخشی از یک بازی می دانند که پایان آن برای ملت ما مفید نخواهد بود. لذا اگر دنبال طرح جدیدی هستند باید از فضای مثبت گزارش آقای البرادعی بهره ببرند و نگذارند با سوء تفاهم به طرح جدید آنها نگریسته شود.
*آقای لاریجانی طرح اقدام یا مدالیته را کجا با آقای سولانا مطرح کردید؟
- به نظرم در لیسبون پایتخت پرتغال بود که مذاکرات رسمی ما خیلی پیش نرفت و در جلسه خصوصی این طرح مطرح شد ، که ما بحث هسته ای را سه بخش کنیم بخش مربوط به گذشته است ، بخش وسط به حال و ادعاهایی هم مربوط به آینده .چون همین آقایان مخلوط حرف می زدند. و ما ظرف دو ماه مدالیته حل مسائل گذشته و حال را با آژانس تدوین کنیم. یادم هست آقای سولانا آنجا ابتدا روی ایده، ابهام داشت که توضیح داده شد و بعد در مورد زمان آن که اصرار داشت دو هفته ای بیشتر طول نکشد به ایشان گفتم ممکن نیست و قرار شد فاز نخست آن که سند نظارت بر وضعیت فعلی است ظرف سه هفته انجام شود که آقای سولانا با خنده گفت من نمی دانم این اصطلاحات شما یعنی مدالیته ، و فاز اول و اینها چیست ؟! ولی با توضیحات، توافق صورت گرفت و اعلام شد.
*آیا این طرح ، فی‌البداهه در جلسه به ذهن شما رسید؟
- نه اینطور نبود، قبلاً  روی آن کارکرده بودم به عنوان یک سناریو .جهات مختلف آن را در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی مورد مطالعه قرار گرفته بود و حتی قبل از ملاقات با آقای سولانا با آقای البرادعی ملاقاتی داشتم و کلیاتی را مورد بحث قرار دادیم ولی چون مسیر بحثهای ما با آقای سولانا مسیر دیگری بود این سناریو بدیل بود که مورد نظر ما بود.
*با این توضیحات معلوم می شود آقای سولانا خیلی باور نداشت که این طرح پیشرفتی درکار حاصل کند؟
- شاید اینطور بود ولی وقتی در جلسه بعد نتیجه کار را ملاحظه کرد خوشحال بود و راضی بود. البته نظراتی درمورد آینده هسته ای ایرن داشت که خود بحث دیگری داشت.
* چرا برای بحث آینده هسته ای ایران نیز مدالیته در نظر نگرفتید؟
- این اصطلاح همه جا معجزه نمی کند ! (باخنده) بحث آینده هسته ای ایران همانگونه که آقای البرادعی هم اعلام کردند ربطی به آژانس ندارد.  یعنی ایران مثل همه کشورها تحت نظارت آژانس می تواند برای آینده، فناوری هسته ای داشته باشد و با روشن شدن وضعیت گذشته زمینه نگرانی برای آینده از بین رفته است پس نگرانی آنها در آینده هسته‌ای  ما مثل نگرانی‌ای است که نسبت به هر کشور دیگر وجود دارد. این احتیاج به فرمول ندارد بلکه در مسیر گفتگوها و همکاریها با آژانس و با سایر کشورها این مسائل متعارف حل و فصل می گردد. ضمناً ایران هیچگاه مذاکره برای ایضاح موضوع را نفی نکرده  است.
*آیا خود شما فکر می کردید طرح مدالیته در مذاکرات با سولانا و آقای البرادعی ماجرای طولانی هسته ای ایران را به نقطه امن برساند؟
- البته در اینگونه طرحها در صحنه بین المللی هیچگاه نمی توان اطمینان صددرصد داشت مخصوصاً در مورد این پرونده که نگاههای ریبه آمیز کشورها از جهات متعدد در آن قابل انکار نبود و نیست تا آنجا که برادعی امروز می‌گوید تحت فشار برخی کشورهای عربی است که گزارش مثبت بدهد ! ولی بعد از بیش از پنجاه ساعت مذاکره با آقای سولانا و همین حدود با آژانس و آقای برادعی ، تقریباً طرق مختلف در نظر ما آمده بود و پایه های حرفها و ادعاهای آنها کاملاً مکشوف شد. لذا با این طرح ما تلاش کردیم از فاصله دورتری مسائل را حل کنیم که هم برای آنها قابل هضم باشد و هم برای ما.
ما می دانستیم با حل و فصل کار در این مسیر عملاً نتیجه آن در شرایط فعلی ظاهر می شود. البته بعد از توافق با آقای سولانا در لیسبون من به وین رفتم با آقای البرادعی در اطراف وین ساعت 5/10 شب بود ملاقات داشتم و آنجا چارچوب مدالیته را مدون کردیم که در همان هفته تیم آنها به ایران آمد و مذاکرات جدی با آژانس در تحقق مدالیته آغاز شد. من ذهن آقای البرادعی را در تدوین سند مدالیته مثبت یافتم و اهتمام ما بیشتر شد. البته همان زمان،  نه تنها در صحنه بین المللی که در صحنه داخلی هم افرادی مخالف بودند.
* درصحنه داخلی چرا مخالف بودند؟
- شاید فکر می کردند این طرح به نتیجه نمی رسد یا مسائل دیگر. در صحنه بین المللی هم ملاحظه کردید از روز اول با شک و تردید های زیادی حرف می زدند و حتی وقتی شورای حکام تشکیل شد و آقای البرادعی سند مدالیته را علنی کرد ، آمریکائیها بهانه گیری کردند که چرا طراحی مدالیته گام به گام است ! معلوم بود چرا این حرفها را می زنند ، قصد آنها این بود با شلوغ کردن صحنه نگذارند حقایق روشن نمود و در فضای غبارآلود، دعاوی خود را با کمک رسانه ای پرقدرت تجدید کنند.
* بهرحال به همه مسوولان نظام و مردم و بویژه به شما تبریک می گوئیم . چرا که در بستر طرح مدالیته،  ایران به فناوری ملی هسته ای رسید و فضای ماجراجویانه بین المللی را در مسیر همکاری با آژانس ، آرامش بخشیدید. امیدواریم این راه ادامه یابد حالا اجاره می دهید فضای مصاحبه را عوض کنیم و از مسائل انتخابات بپرسیم؟

* شما مطلع هستید که 6+5 نظر نهائی خود را در مورد کاندیداهای تهران وشهرستانها داده است. شما موافق چنین گزینشی هستید یا خیر؟
- اصولاً همانگونه که قبلاً هم عرض کردم اصولگرائی یک جریان اصیلی است که پیگیری کننده افکار و آرمانهای انقلاب اسلامی بر مبنای افکار امام و رهبر معظم انقلاب اسلامی است و این گستره وسیعی دارد، خیلی گسترده تر از جریانهای چپ و راست متعارف در جامعه ما. لذا با همان ارزش و اصالتی که این فکر دارد باید مورد توجه قرار گیرد و طبعاً نتیجه کاری آنها هم با همین وزن هم مورد ارزیابی قرار می گیرد. دریک نگاه کلی نیروهای اصولگرائی که در شهرستانها و تهران در صحنه انتخابات حضور یافته اند خیلی وسیع تر از این گزینش هستند و قابلیتهای خوبی هم دارند. البته این یک گزینش است ولی معلوم نیست عقل جمعی اصولگرایان اگر بر اساس مبانی درست جلو می رفت و سهم خواهی نمی شد ، چنین نتیجه ای حاصل می شد.
لذا نقد به نتیجه کار آنها وجود دارد که از دوحال خارج نیست . یا دوستان 6+5 از فرصت باقیمانده اصلاحات مطلوب را انجام می دهند طبعاً شانس بیشتری در بین آراءمردم پیدا می کنند و لیست آنان از حمایت بیشتری برخوردار می شود و یا روی نظر خود تعصب نشان می دهند که قاعدتاً مردم از بین لیست آنان و دیگرانی که در صحنه هستند انتخاب خود انجام می دهند. البته این بحث بیشتر در مورد لیست تهران ظهور و بروز دارد که اهمیت سیاسی آن هم زیاد است. لذا دقت نظر بیشتری می طلبد مثلاً افرادی مثل خانم دکتر فیاض بخش ، آقایان مظفر ، خادم ، دکتر غفوری فرد ، شیخ الاسلام و دیگران که نام آنها را به خاطر ندارم اگر در لیست تهران بودند به وزانت لیست کمک می کرد. در استانها و شهرها که لاجرم تنوع در بین اصولگراها وجود دارد یعنی در بسیاری از مناطق 6+5 که قصد داشت یک مکانیزم تشکیلاتی را راهبری کند که گزینش مردم ساده تر شود و با انتخاب آنها دیگران درشهرستانها کنار بروند چنین امکانی را درعالم ثبوت نیافت ، لذا تا اینجا آن را نمی توان تجربه موفقی نامید ولی از بی تحرکی بهتر بود و به عنوان گامهای اولیه نمره متوسطی دارد. امیدواریم نتایج نهایی کار آنان از درخشندگی برخوردار باشد که اشکالات طول مسیر راه را بپوشاند.
* یک سوال هم از رفتار انتخاباتی شما دارم ، کمتر کسی تعجب نکرده که چطور شد شما یک مرتبه کاندیدای شهر قم شدید ، در ذهن نخبگان سیاسی فردی با سوابق اجرائی و سیاسی شما و نقش شما در دیپلماسی فعال کشور و مخصوصاً در پرونده اتمی که باید شما را به عنوان مرد هسته ای ایران خطاب کرد ، توجیهی ندارد که از لیست 6+5 تهران که قاعدتاً سر لیست آنان بودید خارج شود و به شهر قم برود. آن هم  با خصوصیات یک شهر کوچک ، هر چند قم جهات مهم زیادی هم  دارد. این نوع رفتار توجیهی هم دارد؟
- گاهی هم بد نیست استثنائاً کار تعجب آور انجام دهیم !(با خنده) دراین باره قبلاً توضیح داده ام حیات اجتماعی ، صرفاً بعد سیاسی ندارد لذا محاسبات رفتار ما هم صرفاً متاثر از هزنیه- فایده سیاسی نیست ، البته عناصر سیاسی کشور ما بر حسب سوابق علمی  ، فرهنگی و اجتماعی و وضعیت خانوادگی شرایط متفاوتی دارند ، آنچه که می تواند مبنای همه آنها در تصمیم گیری باشد (اگر واقعاً رعایت شود) تکلیف گرائی است. بزرگی و کوچکی شهر و اعتبارات ظاهری و زودگذر ، نمی تواند موفقیت جدی داشته باشد نمی گویم هیچ تاثیری ندارد. اما شرایطی پیش آمد که کمتر در گذشته چنین وضعی بوده یا چنین آزمونی برای من رخ داده بود مناسبات اجتماعی من با مراجع عظام تقلید و جامعه مدرسین آنقدر زیاد و ارزشمند است که من آنرا به بسیاری معادلات سیاسی متعارف ترجیح می دهم. نظر آقایان بدلیل سابقه زندگی من در قم و علاقه ای که من برای چنین مرکز بزرگ علمی قائل هستم باعث چنین دعوتی شد که برای بنده بسیار محترم و افتخار آمیز بوده و هست. چیزی دیگری هم نیست ملاحظه کرده ام که در برخی رسانه ها مورد تحلیل ها و تفسیرهای مختلفی شده بود اما حقیقت قصه همین است که عرض شد حالا این مکانیزم  تصمیم گیری ممکن است برای شما تعجب آور باشد! یا با پارادایم ذهنی شما مقبول نیفتد ولی واقعیتی است که هست.لطفاً تلاش کنید با آن کنار بیائید !(با خنده)