سر زمين عرفات و روز عرفه
عرفات محلى در چند كيلومترى مكّه مکرمه است كه سرزمين عرفه نيز ناميده مىشود. بنابراين اضافه كردن كلمه «روز» به «عرفه»، مانند اضافه كردن «روز» به «غدير» است. چرا كه غدير نيز نام محلى مابين مكّه و مدينه است. بعضى نيز عرفه را اسم روز و عرفات را نام محل دانستهاند.
طبرسى در مجمع البيان مىنويسد: عرفات اسم بقعهاى است كه وقوف حجّاج در آن واجب است و روز عرفه، روز نهم ذى الحجّه و روزى است كه حجّاج، عمل وقوف را انجام مىدهند. (مجمع البيان 294 /1 و 295.).
در علّت نام گذارى آن سرزمين، به عرفه و عرفات نظرات مختلفى ذكر شده. از آن جمله:
برخى گفتهاند: خداوند حضرت آدم عليه السلام را بر كوه صفا و حوا را بر كوه مروه در روز هشتم ذى الحجّه نازل كرد. آدم به حوا نظر كرد و او را نشناخت. پس به تفكّر پرداخت كه اين مخلوق كيست؟ و در روز نهم وى را شناخت. بنابراين روز هشتم را يوم الترويه (روز تفكّر) و روز نهم را يوم العرفه (روز شناخت) ناميدهاند.
بعضى بر این باورند که: حضرت ابراهيم عليه السلام در روز هشتم ذى الحجّه خواب ديد كه بايد فرزندش اسماعيل عليه السلام را ذبح كند. به تفكّرِ عميقى پراخت كه آيا اين خوابْ شيطانى بوده، يا الهام و وحى بوده است. در روز نهم خواب ديد و معرفت پيدا كرد كه خوابْ وحى الهى بوده است. لذا با فرزندش صحبت كرد و روز دهم عازم ذبح اسماعيل عليه السلام شد. پس روز هشتم را ترويه، روز نهم را عرفه و روز دهم را اضحى (قربان) نام نهادند.
بعضى از روايات نيز مىفرمايد: چون در روز عرفه به گناهان در پيشگاه الهى اعتراف مىشود، آن روز را عرفه مىنامند.
روز عرفه يكى از اعياد معروفه مسلمانان است كه باعث آمرزش گناهان مىشود. پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله فرمودند: «شيطان در هيچ روزى كوچكتر و بدبختتر و حقيرتر و خشمگينتر از روز عرفه ديده نشده است». (مستدرك الوسائل 168 /2.).
در اين روز، زيارت قبر حضرت سيدالشهداء عليه السلام بسيار سفارش شده و چنانچه اين زيارت، با معرفت همراه باشد، ثواب هزار حجّ و عمره مقبول و هزار جهاد براى زائر، نوشته خواهد شد. (مفاتيح الجنان.).
اعمال، مناجات و دعاهايى از ائمه معصومين عليهم السلام براى اين روز، وارد شده است. زيباترين مناجاتها و دعاها، دعاى عرفه امام حسين عليه السلام و دعاى چهل و هفتم صحيفه سجّاديه امام سجاد عليه السلام است.
در اين دعا که 133 بند دارد، امام سجاد عليه السلام پس از بر زبان جارى نمودن كمال حمد (بند اول)، به نسبت موجودات با خالق يگانه پرداخته (بند 2)، به توصيف خداوند متعال مىپردازد (بندهاى 21 - 3) و تسبيح گوى (بندهاى 31 - 22) به بيان ويژگىهاى حمد (بندهاى 49 - 32) اشاره دارد و خالصانهترين درودها را به پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله نثار نموده (بندهاى 55 - 50)، و سپس برخى خصلتهاى اهلبيت عليهم السلام را متذكر گشته (بند 56) و درودهايى زيبا به آنان (بندهاى 59 - 57) و پيشوايان دينى فرستاده (بند 60)، براى ولى خدا دعا مىكند (بند 63 - 61) و به ذكر خصوصيات و بايستههاى پيروان ولى خدا مىپردازد (بندهاى 64 و 65). سپس به برترى روز عرفه اشاره نموده (بند 66) فيوضات الهى به بندگان را متذكر مىگردد (بند 67) و به درگاه الهى اعتراف كرده (بند 68) و به تضرّع مىپردازد (بندهاى 85 - 69) و در پايان، خداوند را به مقرّبانش قسم داده (بند 68)، درخواستهاى خود را بيان مىنمايد (بند 87 تا آخِر)
بخشی از کتاب نجوای عارفانه نوشته نگارنده
سيد احمد سجادي
عرفات محلى در چند كيلومترى مكّه مکرمه است كه سرزمين عرفه نيز ناميده مىشود. بنابراين اضافه كردن كلمه «روز» به «عرفه»، مانند اضافه كردن «روز» به «غدير» است. چرا كه غدير نيز نام محلى مابين مكّه و مدينه است. بعضى نيز عرفه را اسم روز و عرفات را نام محل دانستهاند.
طبرسى در مجمع البيان مىنويسد: عرفات اسم بقعهاى است كه وقوف حجّاج در آن واجب است و روز عرفه، روز نهم ذى الحجّه و روزى است كه حجّاج، عمل وقوف را انجام مىدهند. (مجمع البيان 294 /1 و 295.).
در علّت نام گذارى آن سرزمين، به عرفه و عرفات نظرات مختلفى ذكر شده. از آن جمله:
برخى گفتهاند: خداوند حضرت آدم عليه السلام را بر كوه صفا و حوا را بر كوه مروه در روز هشتم ذى الحجّه نازل كرد. آدم به حوا نظر كرد و او را نشناخت. پس به تفكّر پرداخت كه اين مخلوق كيست؟ و در روز نهم وى را شناخت. بنابراين روز هشتم را يوم الترويه (روز تفكّر) و روز نهم را يوم العرفه (روز شناخت) ناميدهاند.
بعضى بر این باورند که: حضرت ابراهيم عليه السلام در روز هشتم ذى الحجّه خواب ديد كه بايد فرزندش اسماعيل عليه السلام را ذبح كند. به تفكّرِ عميقى پراخت كه آيا اين خوابْ شيطانى بوده، يا الهام و وحى بوده است. در روز نهم خواب ديد و معرفت پيدا كرد كه خوابْ وحى الهى بوده است. لذا با فرزندش صحبت كرد و روز دهم عازم ذبح اسماعيل عليه السلام شد. پس روز هشتم را ترويه، روز نهم را عرفه و روز دهم را اضحى (قربان) نام نهادند.
بعضى از روايات نيز مىفرمايد: چون در روز عرفه به گناهان در پيشگاه الهى اعتراف مىشود، آن روز را عرفه مىنامند.
روز عرفه يكى از اعياد معروفه مسلمانان است كه باعث آمرزش گناهان مىشود. پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله فرمودند: «شيطان در هيچ روزى كوچكتر و بدبختتر و حقيرتر و خشمگينتر از روز عرفه ديده نشده است». (مستدرك الوسائل 168 /2.).
در اين روز، زيارت قبر حضرت سيدالشهداء عليه السلام بسيار سفارش شده و چنانچه اين زيارت، با معرفت همراه باشد، ثواب هزار حجّ و عمره مقبول و هزار جهاد براى زائر، نوشته خواهد شد. (مفاتيح الجنان.).
اعمال، مناجات و دعاهايى از ائمه معصومين عليهم السلام براى اين روز، وارد شده است. زيباترين مناجاتها و دعاها، دعاى عرفه امام حسين عليه السلام و دعاى چهل و هفتم صحيفه سجّاديه امام سجاد عليه السلام است.
در اين دعا که 133 بند دارد، امام سجاد عليه السلام پس از بر زبان جارى نمودن كمال حمد (بند اول)، به نسبت موجودات با خالق يگانه پرداخته (بند 2)، به توصيف خداوند متعال مىپردازد (بندهاى 21 - 3) و تسبيح گوى (بندهاى 31 - 22) به بيان ويژگىهاى حمد (بندهاى 49 - 32) اشاره دارد و خالصانهترين درودها را به پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله نثار نموده (بندهاى 55 - 50)، و سپس برخى خصلتهاى اهلبيت عليهم السلام را متذكر گشته (بند 56) و درودهايى زيبا به آنان (بندهاى 59 - 57) و پيشوايان دينى فرستاده (بند 60)، براى ولى خدا دعا مىكند (بند 63 - 61) و به ذكر خصوصيات و بايستههاى پيروان ولى خدا مىپردازد (بندهاى 64 و 65). سپس به برترى روز عرفه اشاره نموده (بند 66) فيوضات الهى به بندگان را متذكر مىگردد (بند 67) و به درگاه الهى اعتراف كرده (بند 68) و به تضرّع مىپردازد (بندهاى 85 - 69) و در پايان، خداوند را به مقرّبانش قسم داده (بند 68)، درخواستهاى خود را بيان مىنمايد (بند 87 تا آخِر)
بخشی از کتاب نجوای عارفانه نوشته نگارنده
سيد احمد سجادي