در متون اسلامی اهداف یا اصول بنیادی مورد نظر اسلام، همراه با توجیه و تبیین معینی عرضه شده است که می‌توان آن را در قالب یک قیاس عملی تنظیم نمود.

با نفی اعتبار طبیعت‌گرایی، تصویری از هستی به دست داده می‌شود که در آن، واقعیت‌های شگرفی در ورای طبیعت وجود دارد.

اندیشه و اعتقاد صحیح است که از ویژگی ثبات و پایداری برخوردار است و در مثل، مانند درختی دانسته شده که ریشه ای استوار دارد.

مفهوم حیات پاک، از میان مفاهیم اسلامی مختلف در مورد هدف غایی، برای بحث برگزیده شده است زیرا تناسب صریح تری با مباحث پیشین دارد.

خداوند نخواسته است این غایت را بر موجودیت آدمی تحمیل کند و اگر چنین می خواست، آن گاه همه مردم را امت واحدی قرار می داد.

در متون اسلامی، خداوند هم خیر بنیادین و هم بنیاد هر خیری معرفی شده است . این سخن از طریق مقایسه میان خدا و هر چیز دیگری بجز او، مطرح شده و خداوند از حیث منزلت در خیر، برتر از از هر چیزی معرفی گردیده است.