0
مسیر جاری :
وضع و جعل در روایات اسباب نزول تنزیل

وضع و جعل در روایات اسباب نزول

گرچه میان مفسران و قرآن‌پژوهان در چگونگی کارآیی اسباب نزول و بهره‌مندی آن در تفسیر اختلافهایی وجود دارد و گاه با تعابیر به ظاهر ناسازگار در اسباب نزول آیه‌ای روبه رو هستیم با این حال هیچ‌یک از مفسران خود...
حکم روایات اسباب نزول تنزیل

حکم روایات اسباب نزول

به نظر بسیاری از دانشوران تنها راه دستیابی به اسباب نزول نقل است و اجتهاد در این‌باره به نحوه‌ی گزینش و اختیار اخبار و روایات مناسب با آیات بازمی‌گردد. ابوحیان اندلسی مواردی را که مفسر بدان محتاج است برشمرده...
تعدد اسباب نزول، تکرار نزول آیه تنزیل

تعدد اسباب نزول، تکرار نزول آیه

محققان علوم قرآنی از دیرباز برای تشخیص سبب نزول آیه، بیش از همه، به نوع تعبیر راوی اهمیت داده‌اند، چراکه پیش‌فرض آنان این است که اجتهاد، در بیان سبب نزول، صحیح نیست و همین امر مشکلی جدی برای دانشمندان...
تعبیرهای بازگوکننده‌ی اسباب نزول تنزیل

تعبیرهای بازگوکننده‌ی اسباب نزول

تشخیص و فهم روایات اسباب نزول از میان روایات متعددی که آیات را با حوادث و واقعیّتهای گوناگون پیوند می‌دهد، اهمیت زیادی دارد. بیشتر محققان اسلامی تنها راه دسترسی به اسباب نزول را روایت می‌دانند. بسیاری...
راه دستیابی به اسباب نزول تنزیل

راه دستیابی به اسباب نزول

شناخت قطعی و یقینیِ سبب نزول بسیاری از آیات قرآن همواره آسان نیست به راستی با چه معیاری می‌توان فهمید که سبب نزول فلان آیه این حادثه است یا آن واقعه؟ به باور محققان علوم اسلامی، تنها راه دستیابی به دانش...
عمومیت لفظ یا خصوص سبب؟ تنزیل

عمومیت لفظ یا خصوص سبب؟

قاعده‌ی «العبرة بعموم‌اللفظ لابخصوص السبب» گو اینکه بیشترین نقش را در مباحث فقهی ایفا کرده و از این روی بیشترین کارآمدی را در آیات احکام داشته، اما نقش‌آفرینی آن در مباحث تفسیری به گونه‌ای گسترده نیز قابل...
اسباب نزول و کشف پیام آیات تنزیل

اسباب نزول و کشف پیام آیات

با توجّه به این‌که خداوند در قرآن‌کریم برای بیان مقصود خویش، از همان شیوه‌ی عاقلان استفاده کرده است و از سوی شارع منعی برای استفاده از روش عقلا در فهم قرآن نرسیده و راه دیگری را نیز ابداع نکرده است، (1)...
روایات اسباب نزول و مبین‌بودن قرآن تنزیل

روایات اسباب نزول و مبین‌بودن قرآن

پرسش مورد بحث این است که شناخت حوادث نزول از طریق اخبار و روایاتی که در بسیاری از موارد هم گرفتار ضعف و نااستواری است چگونه می‌تواند شرط اساسی فهم قرآن باشد به گونه‌ای که فهم درست قرآن بدون آن ممکن نباشد....
علم مناسبات و اسباب نزول آیات تنزیل

علم مناسبات و اسباب نزول آیات

از جمله مباحث علوم قرآنی علم مناسبات است و در جایی مطرح است که به ظاهر ناپیوستگی در کلام به نظر آید. بقاعی در تعریف علم مناسبات می‌گوید:
دفع توهم حصر در موارد به ظاهر حصرشده تنزیل

دفع توهم حصر در موارد به ظاهر حصرشده

شافعی گفته است: «چون کفّار، حلال خدا را حرام و حرام خدا را حلال شمرده بودند، و با خدا و رسول او و احکام الهی به مبارزه برخاستند و در برابر قوانین الهی راه عناد در پیش گرفتند، این آیه در مقام نقض غرض آنان...