علی رغم شیوع زبان ادبی عمومی، در عصر جاهلی لهجه های متمایز قبیله ای هم وجود داشت که آثار آن تا قرن دوم هجری در زبانشان باقی بوده و به وسیله ی لغت نویسان ضبط شده است؛ (1) هر چند غالباً به ذکر صاحبان آن...

اگر هنر اسلامي را در مراحل اوليه ي شکل گيري بررسي کنيم چنين به نظر مي رسد که اسلام از لحاظ ايجاد يا الهام هنر جديد، در ابتدا از مسيحيت هم ناتوان تر بوده است. اسلام در ناحيه ي بياباني عربستان ظهور کرد که...

در دوران پیش از اسلام، تعلیم و تربیت مانند زمان ما عمومی نبود و همه حق نداشتند از این سرمایه ی نفیس بهره مند شوند و آموزش و پرورش در انحصار گروه خاصی بود. باسوادها نیز به علل گوناگون از همگانی کردن تعلیم...

اعراب درباره ي تنديسهايي که در عصر جاهليت مي پرستيدند دو اصطلاح «اصنام» و «اوثان» را به کار مي بردند. مفرد کلمه ي اصنام، صنم و به معني «مجسمه و تنديس» است. به طوري که پيش از اين ديديم کلمه ي صنم از واژه...

همیشه از جایگاه زنان عرب قبل از اسلام به عنوان پست ترین جایگاه یاد می شود؛ مردان آنان را ناقص العقل می دانستند و حقوق متعددی (از جمله حق مالکیت، ارث، تصرف در مهر و دارایی های دیگر) را از آنان دریغ می کردند.

بلاذری در کتاب فتوح البلدان تعداد کسانی را که مقارن بعثت نبوی از خواندن و نوشتن برخوردار بودند حدود 17 نفر تخمین می زند، که همه ی آنان از میان بومیان دو شهر مهم مکه و یثرب برخاسته بودند.(بلاذری، 1398ق،...

در کثرت تعداد بت ها [اصنام] و انصاب در عصر جاهلی تردیدی نیست؛ اما بسیار دشوار است که بتوان در مورد تعداد این خدایان سنگی و میزان شیوع آن ها در میان قبایل مختلف نظر داد. زیرا اطلاعات موجود طرح معینی از...

در این نوشتار وقتی از ماوراء الطبیعه سخن به میان آورده می شود، آن معنایی را که معمولاً به مفهوم علم متافیزیک Metaphysic به کار می رود که توجه آن به مبادی و اصول (principles) وجود اولیه و اسرار ماده و جوهر...

اکثریت قریب به اتفاق آن چه ما ادب جاهلی می خوانیم، به هیچ وجه جاهلی نیست و مسلّماً بعد از ظهور اسلام برساخته شده است و [در واقع] ادبی اسلامی ست که زندگی مسلمانان و تمایلات و آرزوهای آنان را بسی بیش تر...

اعراب پیوندهای خویشاوندی را پایه ی اجتماعات دینی می شمرده اند و انجام وظایف خویشاوندی بخشی از دین به شمار می رفته است . شاید داستان بت های پنج گانه- بت های قوم نوح- اشاره ای به همین اعتقاد باشد. آیا آنان...