دو دانشمند بزرگ و نامور ايراني، سيبويه و جرجاني، از برجسته ترين عربي دانانِ تاريخ ادب عربي بوده اند و انديشه ها و سخنانشان به ويژه در دوران معاصر پيوسته مورد توجّه و بهره برداري اديبان و زبان شناسان بوده...

سیبویه بابی را تحت همین اصطلاح وضع کرده و گفته: «این باب مربوط به حرفی است که حرف دیگر هم مخرج یا غیر هم مخرج با آن مشابه می شود ». منظور او از آن حرف ص ساکنی است که بعد از آن د قرار می گیرد که با

الكتاب سيبويه درباره ي نحو عربي است، امّا مباحث ديگري را نيز شامل مي شود. وي در فصلي از كتاب، به بررسي اصوات و حروف عربي مي پردازد. اهمّيت كتاب سيبويه از آن جهت است كه از زمان ابوالأسود ( د:69 ه ق. ) كه...

همه ي تاريخ نگاران زبان عبري همداستان اند كه يهوديان تا پيش از سالهاي پاياني سده ي هشتم ميلادي/ سوم هجري، سده اي كه سيبويه دانشمند سرشناس و تازي دان برجسته ي ايران در آن مي زيست، دانش زبان يا دستور زبان...

نويسنده در اين مقاله درباره ي اصطلاحاتي كه سيبويه در الكتاب به كار برده بحث مي كند و مي كوشد ارتباط ميان اين اصطلاحات را با اصطلاحات مورد استفاده ي عالمان پيش و پس از سيبويه آشكار سازد.

مطالعات زبان شناختي مسلمانان آن گونه كه شايسته ي تلاش آنهاست، تاكنون مورد بررسي قرار نگرفته است و حتّي مورّخ نام آ‌وري چون روبينز هم اطّلاعات كافي درباره ي دستاوردهاي علمي آنان در اختيار نمي گذارد. اگر...

برخي از ديدگاههاي منسوب به سيبويه با آنچه در متن الكتاب آمده است سازگار نيست، و برخي نحويان و پژوهشگران گاه مطالبي را به سيبويه نسبت داده اند كه از او نيست. (3) نويسنده در اين مقاله با مراجعه به الكتاب...

سيبويه از چهره هاي كم نظير علم و معرفت در جهان به شمار مي رود. وي در هزار و دويست و پنجاه سال پيش، كتاب دستور زبان عربي را با حجم حدود هزار صفحه نگاشت و اين كار در حالي صورت پذيرفت كه هيچ كتاب دستور

اهل دستور زبان، مصدر را حدث يا حالتي مي دانند كه به يكي از زمانهاي گذشته و حال و آينده مقيّد نباشد. در اين مقاله ضمن شرحي بر اين تعريف، كوشش شده است با بيان اقسام مصدر از نظر سيبويه و ارزيابي آنها، دستاوردهاي...

شماري از فقيهان شيعه در كتابهاي خود، گاه به آراي سيبويه اشاره كرده اند و از آنها براي مباحث فقهي بهره گرفته اند. برخي از اين آرا در كتابهاي فقهي متعدّدي مطرح شده و برخي ديگر از سوي يك يا دو فقيه مورد بررسي...