مسیر جاری :
تعامل با قدرت
يکي از مسائل بسيار مهمي که مي تواند در شناخت انديشه ي سياسي ميرزاي قمي مؤثر باشد، بررسي روابط ايشان با قدرت سياسي وقت و عمل کرد وي در قبال حکومت و شاهان قاجاري است. اگرچه آغامحمدخان روابط خوبي با ميرزا...
مشروعيّت قاجاري
در مورد ديدگاه ميرزاي قمي در خصوص مشروعيت يا عدم مشروعيت حکومت قاجار نگرش هاي مختلفي وجود دارد. اگر چه آثار مکتوب در مورد انديشه سياسي ميرزا بسيار اندک است، اما در همين متون اندک نيز اختلاف وجود دارد:...
ميرزاي قمي و حکومت جور
حکومت جور و سلطان جائر از جمله مفاهيمي است که در آثار ميرزاي قمي به کرّات مورد استفاده قرار گرفته است. در مورد جور و حاکم جائر، در کتاب هاي لغت تعاريفي ذکر شده است:
شئون و وظايف فقيه
يکي از شئون اساسي فقيه، فتوا دادن در امور شرعي است. ولايت در فتوا به معناي حق اظهار نظر در مسائل شرعي است که در ثبوت آن براي فقيه جاي هيچ ترديدي نيست. ميرزاي قمي نيز در موارد متعددي به اين مسئله اشاره...
حکومت عدل از ديدگاه ميرزاي قمي
حکومت عدل و سلطان عادل از جمله مفاهيمي است که در فقه شيعه به کرّات مورد استفاده قرار گرفته است. حکومت عدل، حکومتي است که مشروعيت و حاکميت خود را از حاکميت الهي اخذ کرده باشد. بر اين اساس، بالاترين مرحله...
حکومت استحقاقي و امتحاني
معمولاً بر اساس معيارهاي مختلفي از جمله منشأ حاکميت، مشروعيت، تعداد حاکمان، نوع حاکمان، طبقه اجتماعي، اهداف حکومت، نحوه مشارکت مردم و ... تقسيم بندي هاي متعددي از حکومت ارائه مي شود. در انديشه ي سياسي...
ضرورت و مشروعيّت حکومت
در مورد ضرورت حکومت در جوامع انساني تقريباً هيچ گونه بحث و نزاعي وجود ندارد و جز عده ي بسيار اندکي (آنارشيست ها) همگان بر اين ضرورت قائل اند. در انديشه سياسي اسلام وجود حکومت امري ضروري و لازمه ي
قواعد فقه سياسي از ديدگاه ميرزاي قمي
در ميان قواعد مختلف فقهي برخي از آنها مستقيماً با حوزه سياست مرتبط است، از اين رو به آنها «قواعد فقه سياسي» گفته مي شود؛ همانند قاعده ي «نفي سبيل»، «تأليف قلوب»، «امر به معروف و نهي از منکر» و «تقيه»،...
فقه سياسي ميرزاي قمي
انديشه ي سياسي- همان طور که لئواشتراوس مي گويد- عام و کلّي است و هرگونه تأمل در باب سياست را شامل مي شود. بنابراين، انديشه سياسي شيعه هرگونه تفکر و تأمل در باب سياست اسلامي را شامل مي شود و اعم از فلسفه...
نگاهي به انديشه سياسي ميرزاي قمي (4)
ميرزاي قمي در عصر غيبت، تكليف مردم و حكومت را به خوبي تبيين نكرده است و در انديشه او، ولايت فقيه به معناي حكومت فقيه، به صراحت مطرح نشده است. شايد بتوان نامناسب بودن شرايط سياسي و عدم دستيابي فقها به قدرت...