دسته‌ایی از مبانی فکری که نقشی جدی در نوع نگاه ما به علوم انسانی و تعیین انتظارات و توقعات ما از آن‌ها دارد، مبانی الهیاتی است. منظور از مبانی الهیاتی یعنی مبانی اعتقادی و باورهای دینی. این مبانی می‌توانند...

در این نوشته صرفاً آن دسته از مبانی و اصول هستی‌شناسانه‌ی اسلامی را مورد اشاره قرار می‌دهیم که تأثیری مستقیم در نگرش ما به پدیده‌های انسانی و تبیین و تحلیل کنش‌های انسانی دارند. از ذکر آن دسته از مبانی...

معرفت شناسی (Epistemology) یا نظریه‌ی معرفت (Theory of Knowledge) دانشی است که دغدغه‌ی اصلی آن بررسی «ارزش شناخت» است. مهم‌ترین مسائل معرفت شناسی، بررسی شناخت های انسان، انواع آن‌ها، منابع

همان‌طور که در بخش تاریخچه‌ی طرح اندیشه‌ی علوم انسانی اسلامی گفته شد، آیت‌الله مصباح‌یزدی یکی از بزرگ‌ترین و نخستین اندیشمندان اسلامی ایرانی است که سالیان درازی است دغدغه‌ی بحث علم و دین را در کشور ما...

طرح و بررسی دیدگاه‌های موافقان و مخالفان علوم انسانی اسلامی، یکی از محورهای اصلی بسیاری از کتاب‌هایی است که تاکنون درباره‌ی علم دینی نوشته شده است. هر کدام از نویسندگان نیز تلاش کرده‌اند دیدگاه‌های مطرح...

هر علمی که از منابع شناخت مورد تأیید اسلام ارتزاق می‌کند، علم اسلامی خواهد بود.حتی اگر عالم و متخصص آن مسلمان هم نباشد و حتی اگر در راستای تأمین نیازهای جامعه‌ی اسلامی هم نباشد. یعنی هر علمی که از منابعی...

اندیشمندان مسلمان از دیرباز و با استناد به سخنی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) که فرموده باشد: «العِلمُ عِلمُ الأدیَانِ وَ عِلمُ الأبدَان»، علوم را به دو دسته‌ی دینی و غیردینی یا شرعی و غیرشرعی...

«تحول در علوم انسانی» یک مفهوم و ایده‌ی کلی و مبهم است. هر کسی می‌تواند به دلخواه، آن را تفسیر کند. در عین حال، پیش‌فرض مسأله‌ی «تحول علوم انسانی» پذیرش نوعی، ناکارآمدی، عقب ماندگی و بی‌فایدگی علوم انسانی...

کسب دانش به دلیل آنکه یک رفتار اختیاری است، معلول انگیزه‌ها و اهدافی است که نهایتاً به یک هدف نهایی و غایی می‌رسد که آن هدف غایی را مطلوب نهایی از کسب آن دانش می‌دانیم. آن هدف نهایی است که تولید و توسعه‌ی...

موضوع علوم انسانی عبارت است از «کنش‌های انسان»؛ اعم از کنش‌های ظاهری یا باطنی؛ جوارحی یا جوانحی و فردی یا اجتماعی، علوم انسانی درباره‌ی کنش‌های انسانی، علل و عوامل شکل‌گیری آن‌ها، پیامدها و آثار آن‌ها...