نام همسر حضرت رضا(ع) و مادر امام جواد(ع) چیست و ایشان در کجا مدفونند؟ لطفا در مورد نسب و زندگی نامه ایشان تو ضیحات کامل و مستندی ذکر کنید؟
نام مادر امام جواد علیه السلام «سبیکه» بود و امام رضا علیه السلام او را خیزران نامید. سبیکه از خاندان ماریه قبطیه مادر ابراهیم پسر پیامبر اسلام بود و از برترین زنان آن عصر به شمار مىرفت. پیامبر اسلام در سخنان خود اشاره به سبیکه کرده بود با اینکه هنوز خبرى از این رویدادها نبود. حضرت امام موسى بن جعفر علیه السلام هم اشاره به این بانو کرده بود با اینکه این بانو هنوز به مدینه آورده نشوده بود و در آفریقا زندگى مىکرد. امام موسى بن جعفر به یزید بن سلیط فرمود: اگر آن بانو را دیدى سلام مرا به او برسان و همین در عظمت مقام او کافى است که امام موسىالکاظم علیه السلام به او سلام برساند. (منتهى الامال، ج 2، ص 571، چاپ هجرت) علامه مجلسى در بحار الانوار، ج 50 ص 1 آورده است: مادر امام جواد بَرْدهاى بود به نام سبیکه و برخى نام او را خیزران گفتهاند و روایت شده که او از خاندان ماریه قبطیه است. علامه مجلسى این مطلب را از اصول کافى آورده است. علامه مجلسى به نقل از مناقب آورده است که مادر امام جواد بردهاى بود که «دُرّة» نامیده مىشد و امام رضا علیهالسلام او را خیزران نامید و برخى گفتهاند نام او سبیکه بود و بعضى هم گفتهاند: نام او ریحانه و کنیهاش ام الحسن بود. (بحار الانوار، ج 50، ص 7 ح 8) سبیکه مادر امام جواد از روستایى در مصر به نام مِریسه بود. (همان ص 7) بر این اساس مىتوان گفت: که نام مادر امام جواد سبیکه و خیزران است و از اهل مصر و از روستاى مِریسه مىباشد او را ریحانه و دُره هم گفتهاند. درباره مادر امام جواد علیه اسلام گزارشهاى مفصل داده نشده است. علامه در بحار الانوار و شیخ عباس قمى در منتهى آلامال درباره مادر امام جواد علیه السلام روایات زیادى ذکر نکردهاند و درایت دو کتاب حتى نسبت به قبر سبیکه مطلبى نیاوردهاند و بر اساس شواهد، قبر سبیکه مادر امام جواد در مدینه است و امام رضا علیه السلام وقتى که از مدینه رفتند، همسر و اولاد خود را نبردند. بلکه آنان در مدینه ماندند. در کتاب منتخب التواریخ هم درباره قبر سبیکه چیزى ذکر نکرده است.
/117/
