انقلاب اسلامی ایران، بزرگترین تحول در قرون اخیر است که با ارزش‌های ناب و اصیل اسلامی همراه بوده است و به همین دلیل همواره در معرض تهاجم فرهنگ غرب قرار داشته است و دشمنان با انواع ابزارهای نوین ارتباطی تلاش کرده‌اند تا نسل جوان امروز را از این ارزشها دور ساخته و فرهنگ انقلابی را در میان آنها کمرنگ سازند.

یکی از نگرانی‌ها نسبت به نسل سوم و چهارم انقلاب، افول نسبی ارزشهای اسلامی در آنها و کمرنگ شدن فضایل و کمالات اخلاقی است. دغدغه‌ای که نمی‌توان اهمیت آن را از دیده پنهان داشت. دهه شصتی‌های دیروز که دهه‌ی فجر را با تزئین دیوارهای کلاس و درست کردن روزنامه دیواری جشن می‌گرفتند حالا باید برای فرزندانشان شیرینی این دوران را وصف کنند و آنها را با دوران افتخار آمیز و حماسه ساز دیروز آشنا سازند تا پاسدار ارزش‌های دینی و اسلامی باشند.

بنیان گذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) در بیانی به اهمیت تربیت نسل‌های آینده در جهت حفظ مقاصد انقلاب اشاره کرده و می‌فرمایند: "ما نباید قناعت به این بکنیم که در عصر خودمان جمهوری اسلامی محقق شده است. ما برای عصرهای بعد باید حالا فکر کنیم. یعنی ما همان طوری که خودمان مقاصدی داریم و روی آن مقاصد این نهضت را کردیم، اعقاب ما هم همان مقاصد را دارند و آنها هم احتیاج دارند به اینکه اجتماع داشته باشند، بینش داشته باشند که بتوانند این چیزی را که شماها بدست آوردید آنها نگهداری کنند و آن قضیه تربیت و تعلیم است که تربیت و تعلیم باید طوری باشد که مسیرش همین نهضت باشد و دنباله‌ی همین مسائلی که درست کردید باشد".[1]

از آنجایی که ما همگی مدیون این انقلاب اسلامی و فداکاری ایثارگرانی هستیم که این ودیعه‌ی الهی را بدست ما رسانده‌اند باید در جهت حفظ ارزشهای آن و انتقال این ارزشها به فرزندانمان تلاش نماییم.

اهمیت حفظ ارزشهای انقلاب
ارزشها از مهمترین اجزای یک فرهنگ به شمار می‌آیند. چرا که از باورهای یک ملت سرچشمه می‌گیرند و در عرصه‌های گوناگون فعالیت آن تاثیر می‌گذارند. بروز و ظهور این ارزشها در زمان حوادث و رخدادهای سرنوشت ساز، از جمله دفاع از کشور خیره کننده‌تر و پر فروغ‌تر است.

زیر ساخت فکری هر جامعه، برگرفته از فرهنگ حاکم بر آن جامعه است و مقوله‌ی فرهنگ، رابطه‌ی مستقیمی با زیر ساخت‌های جامعه دارد. به همین جهت می‌توان گفت که انقلاب اسلامی و ارزشهای دینی رابطه‌ای متقابل با یکدیگر دارند.

منظور از ارزشهای اسلامی به عنوان یکی از عوامل معنوی و فرهنگی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، مهمترین ارزشهای اخلاقی‌ای است که ایثارگران و رزمندگان انقلاب و دفاع مقدس به آنها آراسته بودند.

اهمیت تربیت انقلابی فرزندان
با توجه به اهمیت حفظ ارزشهای انقلاب اسلامی، لازم است فرزندی تربیت کنیم که بار چنین رسالتی را بر دوش کشد و به نسل‌های بعدی انتقال دهد و این انقلاب را به انقلاب جهانی امام زمان(عج) متصل نماید.

نویسنده‌ی کتاب سلوک با فرزند به اهمیت تربیت انقلابی فرزندان اشاره کرده و می‌نویسد: " اگر نسبت به تربیت انقلابی فرزندت کوتاهی کردی، در حقیقت به همه‌ی ابعاد اسلام توجه ننموده‌ای و نگاه بخشی به این داشته‌ای. چرا که بخش زیادی از آیات و روایات، در رابطه با جهاد و دفاع و مبارزه با طاغوت و ظلم ستیزی و دفاع از مظلوم می‌باشد".[2]

تاثیر خانواده بر تربیت انقلابی فرزندان
انتقال فرهنگها و تمدن‌ها و حفظ اصول و عناصر اصلیِ یک تمدن و فرهنگ در یک جامعه و انتقالش به سن‌های پی در پی، به برکت خانواده انجام می‌گیرد.[3]

یکی از بهترین نقش‌های خانواده برای نهادینه سازی سبک زندگی اسلامی، سرایت دادن روحیه‌ی عزتمندی و  غیرت ملی در حوزه فرهنگ و اجتماع است.
حاکمیت فضای مذهبی و در میان بودن سخن، پیرامون حق طلبی و فداکاری و محترم شمردن شهید و شهادت توسط اعضای خانواده، بستر پذیرش فرهنگ ایثار و شهادت را در فرزندان فراهم خواهد ساخت.
حاکمیت فضای مذهبی و در میان بودن سخن، پیرامون حق طلبی و فداکاری و محترم شمردن شهید و شهادت توسط اعضای خانواده، بستر پذیرش فرهنگ ایثار و شهادت را در فرزندان فراهم خواهد ساخت.

مادر به عنوان محور خانواده نقش مهمی در انتقال ارزشهای انقلاب و فرهنگ شهادت و ایثار به اعضای خانواده دارد.

از آنجایی که در انتقال این ارزشهای مهم به کودکان، مهمترین مساله شناخت این فرهنگ است، مادر باید خود در وهله اول این فرهنگ را به خوبی بشناسد. در واقع هر قدر، دانش و اطلاعات مادر نسبت به این فرهنگ مقدس بیشتر باشد، بهتر می‌تواند آن را به فرزند خود بشناساند.

اهمیت آموزش و پرورش در تربیت فرزندان انقلابی
نهادینه کردن ارزشها در جامعه، نیاز به برنامه‌ریزی و سازماندهی دارد و مسئولیت این مقوله بر عهده کلیه‌ی نهادهای فرهنگیِ در جامعه، مخصوصا آموزش و پرورش است و باید کار کلیدی و مبنایی انجام پذیرد.
دستگاه تعلیم و تربیت به عنوان عظیم‌ترین نهاد فرهنگی، آموزشی و تربیتی کشور، رسالتِ پرورش و بالندگی نسل آینده را بر دوش دارد.

آموزش‌های صحیح، جامع و کاربردی نوجوانان و جوانان از مقطع ابتدایی تا سطوح عالی دانشگاه و حوزه، بهترین و تاثیر گزارترین راهکار انتقال و تبلور مفاهیم و ارزشهای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است.

امام خمینی(ره) بر نقش تربیتی دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه و مراکز تربیتی و تبلیغی و وحدت آنها در سیاست گزاری و برنامه ریزی تاکید فراوانی داشتند و کارآمدی آنها را در تربیت انسانهای مومن ارزیابی کرده و فرموده‌اند: " اگر ما و شما دست به دست هم بدهیم و جوانها را مومن و متقی بار بیاوریم، مملکتمان تا آخر احیاء می‌شود".[4]

راهکارهای تربیت فرزند انقلابی

1.الگو سازی:
گرایش به اسوه‌ها و اسطوره‌ها و توجه زیاد به نخبگان و قهرمانان تاریخی یکی از خصلتهای روحی و روانی دوران نوجوانی و جوانی است.

در مسیر انتخابهای درست، می‌توان از روش ارائه الگوهای خوب استفاده کرد. مساله‌ای که در تربیت، نقش فوق العاده‌ای دارد و در جنبه سازندگی و یا ویرانی حیات، کار صد واعظ و ناصح را انجام می‌دهد.
مبلغان دینی و کسانی که دغدغه‌ی فرهنگی دارند، به خوبی واقفند که اگر بتوانند نسل جوان را به شیوه عقلانی و منطقی به الگوهای جامع و راستین و هدایت‌گر راهنمایی کنند، اسطوره‌های دروغین که تباهی جوانان را خواستارند جایگزین اسوه‌های حقیقی خواهند شد.
مبلغان دینی و کسانی که دغدغه‌ی فرهنگی دارند، به خوبی واقفند که اگر بتوانند نسل جوان را به شیوه عقلانی و منطقی به الگوهای جامع و راستین و هدایت‌گر راهنمایی کنند، اسطوره‌های دروغین که تباهی جوانان را خواستارند جایگزین اسوه‌های حقیقی خواهند شد.

فضایل و ویژگی‌های امام حسین(ع) و فرهنگ عاشورایی ایشان، یک الگوی کامل و تمام عیار است که برای همه‌ی انسانهای آزاده  و آزاد اندیش از هر دین و آئینی، سیمای واقعی عزت، فداکاری، شجاعت و شهادت طلبی را به تمام و کمال ترسیم نموده و به تصویر کشیده است.

نویسنده کتاب سلوک با فرزند به این امر مهم در جهت تربیت انقلابی فرزندان اشاره کرده و می‌نویسد: " از سیره و زندگی قهرمان‌های در جبهه جهاد اکبر و جهاد اصغر برای فرزندت بگو. از ایثارها و فداکاری‌هایشان، از حقوقی که به گردن تک تک ما دارند. تا در زندگی خود الگوهای مناسبی داشته باشد و وظیفه خود را در قبال آنها بداند و بتواند به خوبی انجام وظیفه نماید".[5]

پی نوشت:
[1]. صحیفه امام، ج8، ص362

[2].سلوک با فرزند، ص320

[3]. مطلع عشق، ص26

[4]. صحیفه امام، ج7، ص472

[5]. سلوک با فرزند، ص319