سریال کوچک جنگلی (میرزا کوچک خان) قسمت پنجم

سریال میرزا کوچک‌ خان جنگلی با نام "کوچک جنگلی" یکی از موفقترین و پر طرفدارترین سریالهای تاریخ تلویزیون ایران است. این فیلم به کارگردانی بهروز افخمی در ژانر اجتماعی ، تاریخی ، حادثه‌ای ساخته شد. پروژهٔ ساخت کوچک جنگلی از سال ۶۳ آغاز شد و در سال ۶۶ پایان یافت. بهروز افخمی که در آن زمان از مدیران گروه فیلم و سریال تلویزیون بود ، به نوعی متولّی شکل گیری این مجموعه‌است ، ولی در ابتدا به هیچ عنوان قرار نبود وی کارگردان کوچک جنگلی باشد. ناصر تقوایی فیلم نامهٔ کوچک جنگلی را با نگاهی به داستان مردی از جنگل نوشتهٔ احمد احرار، نوشت. وسواس تقوایی در فراهم کردن وسایل اولیه و ابتدایی ، پیش تولید کار را بسیار طولانی کرد. به گفتهٔ برخی ، در زمان مسئولیت تقوایی به عنوان کارگردان هیچ صحنه‌ای فیلم برداری نشده بود و این شایعه هم وجود دارد که چیزی قریب ۴۰ تا ۵۰ دقیقه از کار فیلم برداری شده بود. وسواس تقوایی و این که پروسهٔ ساخت فیلم زمان برتر از پیش بینی‌ها شده بود، مدیران تلویزیون را به تغییر گروه سازنده مجاب کرد. البته در این بین تنها جای افخمی و تقوایی تغییر کرد.
لازم به ذکر است که این سریال تنها دوره اول قیام میرزا کوچک خان را به تصویر میکشد که از شروع قیام و شکل گیری هیئت اتحاد اسلام شروع می شود و تا ورود نیروهای تیمور تاش به رشت و راهپیمایی طولانی جنگلیها به سمت غرب گیلان که منجر به تسلیم شدن حاج احمد کسمایی و اعدام دکتر حشمت شد ادامه پیدا میکند . و سریال در همین نقطه تمام میشود . متاسفانه به تصویر کشیدن دوره دوم قیام جنگل که دوستی میرزا با قوای بلشویکی و اعلام حکومت جمهوری و حوادث بعد از آن تا کشته شدن میرزا را شامل میشود ، میسر نشد.
خلاصه داستان: میرزا کوچک که تازه از تبعید بازگشته به همراه دوستش حسین کسمایی در رشت گردش میکند که در شهر متوجه دستگیری رضا آژان توسط روسها میشود . رضا آژان ملتمسانه از میرزا تقاضای کمک میکند .غیرت میرزا به جوش می آید و به او کمک میکند .در این ماجرا پای میرزا تیر میخورد . میرزا و رضا آژان فرار میکنند و به خانه دکتر حشمت میروند تا پای میرزا معالجه شود . این ماجرا میرزا و دوستانش را به فکر می اندازد که برای مبارزه با اشغالگران روس دست به قیام بزنند ....
در این سریال علیرضا مجلل نقش میرزا کوچک خان را بازی می کند.از دیگر بازیگران این سریال می توان به مهدی هاشمی، منوچهر اسماعیلی، شهروز ملک آرایی و… اشاره کرد.
شما می توانید این سریال را با کیفیت عالی و در ۱۳ قسمت دانلود نمایید.

زندگی نامه میرزاكوچك خان جنگلی:
میرزا یونس، فرزند میرزا بزرگ، كه بعدها مشهور به میرزاكوچك خان جنگلی شد، در سال 1298 هجری قمری در محله استاد سرای رشت و در خانواده ای مذهبی چشم به جهان گشود و تحصیلات مقدماتی را در رشت در مدرسه علمیه حاج حسن (صالح آباد) گذراند. بعد از چندی در جرگه طلاب مدرسه جامع وارد شد كه از لحاظ تعلیمات دینی در سطحی بالاتر قرار داشت.
میرزاكوچك خان در خلال تحصیل مقدمات فقه و اصول در مخالفت با نارواییها بی پروا بود به همین سبب احترام سایر طلاب را به خود جلب كرد.
در قیام آزادیخواهان رشت علیه پیمان شكنی محمد علی شاه (1326 ه.ق) در صف مشروطه طلبان جای گرفت و با آنان در تحصن شهبندری عثمانی (كنسولگری عثمانی) شركت جست و هر سحرگاه با صدای تكبیر خود متحصّنان را به ادای نماز فرا می‌خواند (تكبیر او و نماز متحصنان پاسخی بود به تبلیغات دولتیان كه آزادیخواهان را بابی مذهب معرفی می‌كردند) در واقعه تعرض مسلحانه مشروطه‌خواهان رشت علیه قوای مستبدان (16 محرم 1327 هـ ق) از طرف همكاران وی بود و انجمنی به نام وفا را تشكیل داده بود و اداره می‌كرد.
هنگام بسیج قوای ملی رشت برای تصرف پایتخت، میرزا عنوان فرماندهی یك دسته از جنگاوران را در دوشنبه بازار سنگر بر عهده گرفت، در آنجا سخت بیمار و بستری شد و دسته جنگاورانش تحت فرمان یپرم خان ارمنی درآمد كه به سوی قزوین حركت كردند.
كوچك‌خان پس از مداوا به مجاهدان پیوست و در فتح تهران شركت جست در شورش‌ شاهسونان همراه یپرم خان و سردار اسعد به كمك مجاهدان آذربایجان رفت، هنگامی كه شاه مخلوع (محمدعلی) عمال خود را به قصد تصرف تركمن صحرا به آن منطقه (به دستیاری بیگانه) گسیل داشت، كوچك خان داوطلبانه به قوای دولت مشروطه ایران پیوست و به جبهه رفت.
در جریان جنگ بر اثر تیری كه زیر شانه‌اش نشسته بود از پای افتاد و اسیر شد كه به روسیه منتقلش كردند اما او پس از معالجه خود را به رشت رسانید.
در جریان تعرض قوای روس به آذربایجان و گیلان «به بهانه مخالفت شوستر مستشار مالی آمریكایی» و قتل و اسارت و حبس استقلال طلبان و مدافعان ایرانی (30ـ 1329هـ . ق) و هم زمان با اعدام عبدالعزیز شریعتمداری تالش، یوسف خان جوبنه‌ای، صالح‌خان مژدهی، كاظم علی روستا در رشت و مقارن با تشكیل انجمن ایالتی گیلان و حبس و تبعید اعضاء انجمن و جمعی دیگر به قفقاز كوچك‌خان به فرمان اجنبی از اقامت در زادگاه خود محروم و به تهران رفت و مقیم شد مجدداً به تكمیل تحصیل پرداخت.
سه سال بعد، جنگ بین‌الملل اول در گرفت و به سال (1914 م ) روس‏ها از شمال و انگلیسی ها از جنوب، با قوای انبوه به ایران تاختند و بیطرفی اعلام شده كشور را نقض كردند.
كوچك خان با گروه استقلال طلبان و مدافعان كه در هر طبقه از بالا و پائین یافت می‌شدند هم داستان شده بدواً با سالار فاتح معروف به دیوسالار به كجور رفت كه در آن ناحیه پایگاهی دفاعی به وجود آورند. چون جریان را مساعد نیافت از دیو سالار جدا شد و به رشت رفت و از رشت پس از ملاقات پنهانی با بعضی یاران موافق به (خراط محله) تولم حركت كرده و در جنگل آن ناحیه نهضت جنگل را پایه گذاری كرد.
از آن تاریخ تا سال 1338 ه ق (1298 ش) مدام با قوای روسیه تزاری و پس از آن با قوای انكلیسی كه بعد از انقلاب روسیه در پناه لشكریان ژنرال پیچیرا خوف روسی خود را به گیلان و از گیلان به باكو رسانده بودند در حالت جنگ دفاعی و تعرضی بود.
در عین حال به احداث راههای ارتباطی و تشكیل دبستانها در نقاط مختلف فومنات و تأسیس مدرسه نظام در گوراب زرمیخ و ایجاد كارگاههای پارچه‌بافی برای تأمین نیازمندیهای سربازان و اموری از این قبیل اشتغال داشت.
در سال 1299 ه ش بعد از ایجاد روابط دوستانه بین دولت های ایران و شوروی و شناسایی حكومت شوروی از جانب دولت وقت ایران برخی از دوستان طرفدار روسیه میرزا مثل احسان الله خان به وی خیانت كردند و از وی جدا شدند. میرزا كوچك خان در این زمان پس از حدود هفت سال مبارزه و جنگ و گریز با تعداد اندكی از یاران خود برای جمع آوری قوا به طرف خلخال حركت كرد كه در برف و بوران اسیر گشت و جان خود را از دست داد .
با شهادت وی در روز دوشنبه یازدهم آذر 1300 هجری خورشیدی (سوم ربیع الثانی 1340 ق) نهضت جنگل به نقطه پایان خود رسید.
جسد كوچك خان در گیلوان با مراقبت احترام آمیز آقا سید نصرالله گیلوانی به خاك سپرده شد اما اندكی بعد جسد كوچك خان به دست افراد سالار شجاع برادر سردار مقتدر طالشی افتاد.
یكی از آنان سر وی را جدا كرد و به نشانه پایان روزگار او به تهران منتقل و به سردار سپه ارائه كرد، در نهایت سرش در گورستان حسن‌آباد تهران در نقطه نامعلومی دفن شد كه بعداً از جانب یاران جنگلی محل دفن شناسایی شد چند سال پس از این واقعه كه گورستان حسن‌آباد شبانه‌ زیر و رو می‌شد تا مؤسسات آتش‌نشانی در آنجا مستقر شود، سر كوچك خان به وسیله آزادیخواهان كه در لباس كارگران شب درآمده بودند ربوده شد و به وسیلة میرزاخان سیگارودی به رشت انتقال یافت و در اختیار كربلایی كاس آقا (حسام) معروف به خیاط كه از وفاداران به آزادی بود، قرار گرفت كه در جلسه‌ای شبانه مورد شناسایی و تأیید یاران جنگلی حاضر قرار گرفت سپس در ایوان مرقد سلیمان داراب به امانت سپرده شد.
در سال 1321 خورشیدی جسد كوچك خان نیز بنا به وصیتی كه كرده بود پس از تحصیل فتوا از مجتهدان زمان از گیلوان به رشت انتقال یافت و بر زیر تپه‌ای مقابل بقعه سلیمان داراب در جوار سر وی به خاك سپرده شد كه بعداً بر آن بارگاهی ساخته شد.

آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی معروف به سردار جنگل در جنوب شهر رشت در محله سلیمان داراب در گورستان سلیمان داراب واقع شده است و از جمله مکان های دیدنی شهرستان رشت به شمار می آید میرزا کوچک خان یکی از شخصیت های بزرگ تاریخ و افتخارات ایران زمین است که با مبارزات آزادی خواهانه و جنبش ضد استعماری اش که جان عزیز خود را نیز در این راه و برای ایران از دست داد موجب شد تا او به نماد گیلان برای ایرانیان مبدل شود.
بنای یادبودی در مقبره میرزا کوچک خان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی که طرح آن از معماری اسلامی و سنتی بهره گرفته شده بنا شد که بصورت یک هشت ضلعی منظم از اشکال هندسی رایج در معماری سنتی ایران است و به مساحت 40 متر مربع و ارتفاع 9 متر ساخته شده است. عناصر تشکیل دهنده آن عمدتاً آجر ، کاشی ، سفال و چوب است که همگی از مصالح بومی به شمار می رود و تلفیق آن با فضای سبز درختان کهنسال اطراف بنا یادآور جنگل و متناسب با روحیات آزادمنشانه آن شخصیت مبارز است.
برای دسترسی به گورستان سلیمان داراب باید به یخ سازی رشت رفته و از آنجا به فلکه رازی و سپس به خیابان میرزا کوچک خان جنگلی و نهایتا به گورستان خواهید رسید.
برخی از مشاهیر مدفون در گورستان سلیمان داراب عبارت‌اند از : محمدی انشایی، میرزا حسین خان کسمایی، ابراهیم فخرایی، اسماعیل جنگلی، شیون فومنی، جهانگیر سرتیپ پور، ولی الله اردشیری، دکتر عطاءالله فریدونی، و دکتر محمود بهزاد، نصرت رحمانی، فرهنگ دلجوی توحیدی …

پیام رهبر معظم انقلاب به کنگره میرزاکوچک خان جنگلی:
رهبر معظم انقلاب در پیامی به کنگره میرزاکوچک خان جنگلی تاکید فرمودند: ایشان یک واحد مینیاتوری از نظام اسلامی را در رشت و همان محدوده خاص خود بوجود آورده است.

آیت‌الله قربانی، نماینده ولی فقیه در استان گیلان و امام جمعه رشت، پیام مقام معظم رهبری به کنگره میرزاکوچک‌خان جنگلی را قرائت کرد.
متن پیام حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب به کنگره میرزا کوچک خان جنگلی به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم
قضیه مرحوم میرزا کوچک جنگلی یک قضیه ویژه است. اگرچه در آن دوره خاص یعنی درباره فاصله بین مشروطیت و سرکار آمدن رضا خان، حوادث گوناگونی در کشور به وجود آمده است و همزمان با نهضت جنگل چند کار بزرگ دیگر در گوشه و کنار کشور مثل جریان شیخ محمد خیابانی در تبریز یا کلنل محمدتقی خان پسیان در مشهد هم اتفاق افتاده. اینها تقریبا همه همزمان هستند، لکن قضیه جنگل یک قضیه ویژه‌ای است. قضایای تبریز و حضور مرحوم شیخ محمد خیابانی را خوب می‌دانیم. هم در تاریخ نوشته شده و هم قضایای خصوصی و اطلاعات زیادی داریم. آن صبغه مردمی و نجابتی که در کار مرحوم میرزاکوچک خان جنگلی است در هیچ کدام از این دو کار یا دو سه کار دیگر که همزمان در آن دوره اتفاق افتاده در سرتاسر ایران نظیر ندارد. میرزاکوچک همین طور که اشاره کردید یک روحانی است، یک طلبه است. البته من شنیده بودم. برای ما سال‌ها پیش نقش شد که ایشان، مرحوم میرزای شیرازی را درک کرده لکن خیلی باور کردنی نیست. این را مرحوم پدرم نقل می‌کرد از مرحوم آسید علی اکبر مرعشی که شوهر خواهر پدر ما بود. یعنی باجناق مرحوم شیخ محمد خیابانی بود، که او از بزرگان و علمایی بود که منزوی بود در تهران. او گفته بود که میرزاکوچک درس میرزا را درک کرده،‌ به نظرم نمی‌آید این خیلی قابل تائید باشد. زیرا میرزاکوچک سنش در وقتی که میرزای شیرازی از دنیا رفته، 14-15 سال بیشتر نبود و این به نظر نمی‌رسد که ایشان توانسته باشد مرحوم میرزای شیرازی را درک کند. لیکن در اینکه طلبه بوده، در اینکه روحانی بوده شکی نیست. در حوزه رشت هم بزرگانی در آن وقت بوده است که می‌توانسته از آنها استفاده کند. در این هیچ تردیدی نیست. بنابراین منشا حرکت میرزاکوچک خان یک منشا صددرصد دینی و اعتقادی است. رفتار او هم یک رفتار دینی و اعتقادی است. یعنی انسان مشاهده می‌کند با اینکه در درون تشکیلات خودشان مخالفینی داشت، و برخی اقشار گوناگون ممتاز هم با او مخالفت می‌کردند، مرحوم میرزاکوچک در برخورد با اینها کاملا حدود شرعی را رعایت می‌کرده. کسانی بودند مثلا مخالفت اعتقادی با ایشان داشتند. آن افراطی ها می‌گفتند: آقا اینها را ببرید سرکوب کنید، میرزاکوچک نمی‌گذاشته جلوی اینها را می‌گرفته و مانع می‌شده از این که این کار را بکنند. یعنی رفتار هم، یک رفتاری دینی است و حرکت، حرکت صد در صد اسلامی و ایرانی است، آن زمان می‌دانیم که آن غوغای نهضت‌های مارکسیستی و تشکیل شوروی و هیاهویی که در دنیا بین ملت‌ها راه افتاده بود و جاذبه‌ای که برای بعضی ملت‌ها به وجود آورده بود طبعا یک عده‌ای را مجذوب خودش کرده بود و اطرافیان به ایشان خیانت کردند از این طریق لکن این مرد به خاطر پایبندی‌اش به اسلام جذب تفکرات مارکسیستی نشد و به طور قاطع و صریح آن نظریه را رد کرد با آنکه جزو نزدیک‌ترین‌هایی که با او از اول همراه بودند، گرایش پیدا کردند. البته آنها هم ناکام از دنیا رفتند. آنها هم هیچ کدامشان خیری از این زندگی ندیدند و از این جریان بلشویکی هیچ خیر و تجاوب جوانمردانه‌ای مشاهده نکردند یعنی چون اینها سیاستی بود که از طرف اجانب بود با اینکه اینها مقابل‌شان با دستگاه‌های حاکم مثل انگلیس و قزاق و اینها بود اما در عین حال به آن طرف هم جذب نشد. استقلال را حفظ کرد. یک نمونه خیلی برجسته‌ای است میرزاکوچک خان. خداوند ان‌شاءالله درجاتش را عالی کند. کار شما هم با اهدافی که ذکر کردید و با این ترتیبی که گفتید بسیار کار خوبی است. البته کتاب در مورد میرزا زیاد نوشته شده. خوشبختانه اخلاص این فرد موجب شده که برخلاف دیگر کسانی که در این صراط‌های مبارزات وارد شده‌اند اسمش سر زبان‌ها باشد. همه بشناسند او را در حالی که خیلی از اینها کسانی را که من اشاره کرده‌ام مردم نمی‌شناسند. اصلا بعضی‌ها اسمشان را نشنیده‌اند، لیکن ایشان در بین مردم شناخته شده است. کتاب درباره او نوشته شده. سعی شود یک کار جامع و دارای نکته‌های اساسی زندگی او به وجود بیاید.
ان‌شاءالله چهره او بیشتر در بین مردم ما، جوان‌های ما، شناخته شود. ایشان یک واحد مینیاتوری از نظام اسلامی، جمهوری اسلامی را در رشت و همان محدوده خاص خودش به وجود آورده. از شما دوستانی که در این زمینه کار می‌کنید، متشکریم و می‌خواهیم که همکاران دولتی و بازوهای تبلیغاتی با شما همکاری کنند و کمک کنند این کار به بهترین وجه تمام بشود.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته -