مستند گرافیکی سایه البرز
مستند گرافیکی سایه البرز
عملیات سایه البرز (کمان ۹۹)
بزرگترين عمليات نيروي هوايي ايران كمان 99 (البرز)؛بزرگ ترين عمليات هوايي در نوع خود در 31 شهريور ماه سال 1359 که كشور بعثي عراق حمله همه جانبه خود را به ايران آغاز كرد.
نيروي هوايي عراق:
استعداد هوايي اين كشور در شروع حمله به ايران عبارت بود از:
- 607 هواپيماي شكاري و بمب افكن
- 169 فروند انواع بالگرد
- 775 دستگاه پرتابگر موشك هاي زمين به هوا شامل:
- سام 2، سام 3، سام 6 و رولند
- 713 عراده انواع توپ هاي پدافند هوايي
- 116 دستگاه رادارهاي اخطار اوليه، ارتفاع ياب و كنترل آتش
نيروي هوايي عراق به تقليد از نيروي هوايي اسرائيل كه در سال 1967 در جنگ با اعراب كه با يك حمله برق آسا نيروي هوايي مصر را از كار انداخته بود، در بعد از ظهر روز 31 شهريور سال 1359 به پايگاه هاي هوايي ايران حمله كرد. با اين تصور كه با اين كار نيروي هوايي ايران را از كار خواهد انداخت.
حملات هوايي عراق آغاز شد
در ساعت 13:45 دقيقه با 6 فروند ميگ 23 به فرودگاه اهواز، ساعت 14:15 دقيقه با سه فروند ميگ 23 به فرودگاه تهران، ساعت 14:45 دقيقه با 4 فروند ميگ 21 به فرودگاه همدان و سه فروند ميگ به فرودگاه سنندج، هشت فروند ميگ به فرودگاه تبريز و با چند فروند هم به شهرهاي بوشهر، كرمانشاه و اسلام آباد حمله كرد ولي اين پايان كار نبود. در هنگام حمله به فرودگاه مهرآباد تهران با اعلام اسكرامبل، دو فروند فانتوم اين پايگاه اقدام به رهگيري ميگ ها مي كنند.
در جريان اين حمله جمعا 5 فروند از هواپيماهاي عراق ساقط شد كه سه فروند آن توسط پدافند فرودگاه همدان، يك فروند توسط خلبانان فرودگاه تبريز و يك فروند هم در غرب تهران بود از اين مجموع يكي از خلبانان اقدام به خروج اضطراري از هواپيما مي كند كه به اسارت در مي آيد و مشخص مي شود كه اين شخص يك مصري مي باشد.
در پي اين تحركات نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران بلافاصله تا بعداز ظهر دو حمله موفق به عراق انجام مي دهد.
طراحي عمليات كمان 99 شروع مي شود
اين تازه آغاز راه بود پرسنل نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي (معاونت هاي عمليات پايگاها) با دستور فرمانده محترم نيروي هوايي سرتيپ شهيد "جواد فكوري" كه شخصا در طرح اين عمليات شركت داشت، شبانه مشغول طراحي، طرح عملياتي البرز مي شوند و طرح عمليات در واپسين دقايق شامگاه 31 شهريور 59 آماده مي شود. در همين حين كليه خدمه فني تا صبح بيدار بودند تا بمب هاي MK82/83/84، بمب هاي خوشه اي، موشك هاي ماوريك، موشك هاي حرارتي و موشك هاي راداري را بر روي جنگنده ها لود كنند.
در راستاي اجراي اين طرح، خلبانان در هر پايگاه به فرماندهي فراخوانده شدند و تا صبح بر روي برنامه پروازي، نوع ماموريت و مشخص نمودن اهدافي كه بايد هدف قرا بگيرد، كار كردند. مسير رفت و برگشت، باندهاي فرعي براي فرود اضطراري، محل هاي سوخت گيري در آسمان و نقاطي كه بايد از آن جا از مرز گذشت و وارد عراق شد، مشخص شد.
پايگاه هاي شركت كننده در عمليات
قرار بر اين شد كه پايگاه هاي تهران، همدان و بوشهر با يگان هاي اف 4 ( فانتوم) خود و پايگاه هاي تبريز و دزفول با يگان هاي اف 5 (تايگر) خود در اين عمليات شركت كنند و پايگاه هاي هفتم و هشتم شكاري با يگان هاي اف 14 (تامكت) خود كار پشتيباني را برعهده بگيرند.
نام عمليات
بر اين اساس قرار شد نام عمليات كمان 99 نمادي از آتش خشم ملت ايران به سوي متجاوز و به عبارتي يعني تيري در چله كمان و رها نمودن آن تا دور دست ترين نقاط عراق و يادآور آرش كمانگير باشد. عدد99 نيز الهام گرفته از تعداد صفحات طرح عملياتي البرز بود
زمان و منطقه عمليات
زمان عمليات طلوع آفتاب در سرزمين عراق انتخاب شد. اين انتخاب به اين دليل بود كه خورشيد از شرق طلوع مي كند و هواپيماهاي ايراني مي بايد از شرق به غرب پرواز مي كردند. پس تيغ تيز آفتاب در چشمان پدافند زمين به هواي عراق بود و هدف گيري براي شان بسيار مشكل بود.
منطقه عمليات نيز سرتاسر خاك عراق، تمام پايگاه هاي هوايي، پالايشگاه ها، مخازن سوخت و ديگر اهداف در حد فاصل مدار 30 درجه شمالي يعني جنوبي ترين مدار در خاك عراق تا شمالي ترين مدار آن كه مدار 37 درجه شمالي را شامل مي شد.
اهداف عمليات
اهداف اين عمليات هم همان طور كه گفته شد پايگاه هاي هوايي، مخازن سوخت و مهمات، پالايشگاه ها، آشيانه هواپيماها، پناهگاه هاي تعميرات و نگهداري هواپيما، باندهاي پروازي، رادارهاي هدايت كننده هواپيماهاي جنگي، برج هاي مراقبت و مراكز مخابراتي بودند.
براي يگان هايي كه قصد ورود به خاك عراق را داشتند، ماموريت هاي به نام SEAD يا عمليات ضد پدافندهوايي قبل و همزمان با ورود بمب افكن ها به خاك عراق انجام شد تا رادارها و پدافندهاي مناطقي كه قرار بود به آنها حمله شود، از سر راه بمب افكن ها برداشته شود. با انجام اين كار برتري كامل هوايي از آن خلبانان نيروي هوايي شد و اين باعث شد توان دشمن به ميزان قابل توجهي كاهش پيدا كند.
علل انتخاب اين عمليات
علت انتخاب اين عمليات هم اين بود كه نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران در كردستان درگير ضد انقلاب بود و به تازگي هم از اتهام كودتاي نافرجامي رها شده بود و هيچ نيروي نظامي ديگري هم در منطقه نبود. نيروي زميني دشمن با پشتيباني هوايي به پيشروي ادامه مي داد كه درصورت نبود اين پشتيباني كار براي آنها با مشكلات فراواني همراه مي شد.
قرار بر اين شد كه عمليات بدين شكل آغاز شود:
در ساعت مقرر تانكر ها در محل ملاقات حضور داشته باشند و ابتدا اف 4 هاي پايگاه همدان به پرواز درآيند و بدون سوختگيري به اهداف خود حمله كنند. دو دقيقه بعد از آنها، فانتوم هاي پايگاه تهران به پرواز درآيند و با سوختگيري هوايي، به اهداف خود حمله كنند. دو دقيقه بعد فانتوم هاي پايگاه بوشهر به پرواز درآيند و آنها نيز با سوختگيري هوايي به اهداف خود حمله كنند. در همين زمان هم اف 5 هاي پايگاه هاي تبريز و دزفول به پرواز در آمده و آهداف خود را بمباران كنند و در اين زمان اف 14 ها از پايگاه هاي مربوطه به پرواز در آيند و كار پشتيباني عملياتي را از پشت مرزها به عهده بگيرند.
بزرگ ترين عمليات تاريخ نيروي هوايي
بامداد روز يكم مهر ماه سال 1359 درحالي كه بيش از 10 ساعت از هجوم هواپيماهاي دشمن به ميهن عزيزمان نمي گذشت، با ابلاغ رمز "كمان 99" به پايگاه هاي هوايي، عمليات آغاز شد. پايگاه بوشهر كه تا به آن روز پرواز 40 فروند فانتوم را با هم تجربه نكرده بود، آماده بود. هواپيماها برروي باند پروازي قرار گرفتند و يكي پس از ديگري در دل آسمان جاي گرفتند. بعد از سوختگيري هوايي، به سمت اهداف حركت كردند. در آسمان بغداد به خاطر اين كه اين اولين عمليات بزرگ نيروي هوايي بود، ناهماهنگي بوجود آمده بود. به شكلي كه وقتي هواپيماهاي پايگاه بوشهر به آن جا رسيدند، هواپيماهاي ديگر از ارتفاع بالاتر درحال بمباران بودند كه خلبانان شجاع ما با مانورهايي زيبا، خود را در امان نگاه داشته و اهداف مورد نظر را بمباران كردند.
موج دوم حملات آغاز شد. پايگاه تهران حمله اي ديگر را آغاز نمود كه بر اساس آن هشت فروند فانتوم هر كدام به 6 بمب MK82، چهار بمب و موشك هاي راداري مسلح شدند و به همراه يك فروند فانتوم شناسايي به قصد بمباران پايگاه هوايي الرشيد در جنوب بغداد و فرودگاه بين المللي بغداد به پرواز در آمدند.
قبل از ورود به خاك عراق، فانتوم ها به دودسته تقسيم شدند و با كم كردن ارتفاع از مرز گذشتند و وارد خاك عراق شدند. وقتي به بغداد رسيدند، پدافند عراق كه ديگر آگاه شده بود، آسمان بغداد را به گلوله گرفته بودند و دودهاي ناشي از آن كل آسمان را پوشانده بود. ولي خلبانان شجاع نيروي هوايي با رشادتي مثال زدني، به سمت اهداف خود در پايگاه الرشيد و فرودگاه بغداد شيرجه رفتند و تمامي بمب هاي خود را بر روي اهداف ريختند كه در نتيجه آن باند فرودگاه، ساختمان هاي آن و ماشين آلاتي كه در آن قرار داشت، تقريبا منهدم شد.
وضعيت دشمن بعد از پايان عمليات
تمامي اهداف از پيش تعيين شده در خاك عراق در هم كوبيده شد و هيچ منطقه عملياتي از قلم نيفتاد در اين عمليات:
پايگاه هاي هوايي الرشيد بغداد، كوت در استان العماره، موصل در استان نينوا، ناصريه در استان ذيقار، شعيبه در استان بصره، پايگاه هوايي كركوك در استان كركوك، پايگاه هاي هوايي حبانيه شامل دو پايگاه تموز و هضبه در غرب بغداد، پايگاه هوايي ام القصر، فرودگاه بين المللي بغداد و فرودگاه المثني، توسط بمب افكن هاي ايراني بمباران شد.
هر دو باند پروازي پايگاه كركوك، پالايشگاه هاي نفت كركوك و بصره، فرودگاه حبانيه شمالي، فرودگاه المثني، پل هاي ارتباطي تنومه و بصره و چاه هاي نفت باباگرگر و مخازن نفت موصل و تاسيسات گازي كركوك، تنها قسمتي از خسارت هاي وارد به عراق بود
با انجام اين عمليات، نيروي هوايي عراق بيش از 55 درصد از توان خود را از دست داد و تا مدت ها پايگاه هاي هوايي آنان قادر به استفاده از تمام يا بخشي از توان خود نبودند. پايگاه هوايي الرشيد به عنوان يكي از مهم ترين پايگاه هاي هوايي عراق، تا 69 روز نتوانست عملياتي شود كه اين خود شدت حملات خلبانان تيز پرواز نيروي هوايي را نشان مي داد و از سويي تمام برآوردهاي دشمن را درباره اين نيرو برهم زده بود. زيرا اطلاعات آنان حكايت از زمينگير بودن نيروي هوايي ايران داشت و براستي خلبانان شجاع ما نه تنها تمامي معادلات عراق را برهم ريخته بودند، بلكه به كشورهاي دوست و هم پيمان عراق شامل كشورهاي عرب حاشيه خليج فارس، فرانسه، آلمان و از همه مهم تر آمريكا، پاسخي قاطع داده بودند و آنان تازه فهميده بودند كه محاسبات شان چندان دقيق هم نبوده است.
پايگاه هاي هوايي شركت كننده و اهداف هر كدام
- 48 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن F5E از پايگاه هوايي تبريز به پرواز درآمدند و پايگاه هوايي موصل را در هم كوبيدند.
- 40 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن F5E از پايگاه هوايي دزفول به پرواز درآمدند و پايگاه هوايي ناصريه را در هم كوبيدند.
- 16 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن فانتوم از پايگاه همدان به پرواز درآمدند و پايگاه هوايي كوت را در هم كوبيدند.
- 12 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن فانتوم از پايگاه بوشهر به پرواز در آمدند و پايگاه هوايي شعيبه را در هم كوبيدند.
- 12 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن فانتوم از پايگاه همدان به پرواز درآمدند و پايگاه هوايي الرشيد در نزديكي بغداد را بمباران كردند.
- هواپيماي جنگنده بمب افكن فانتوم از پايگاه بوشهر به پرواز در آمدند و فرودگاه بغداد و پايگاه شمالي حبانيه را در غرب بغداد در هم كوبيدند.
براي اين عمليات جمعا 380 نفر از پرسنل نيروي هوايي با 200 فروند جنگنده بمب افكن به پرواز در آمدند كه 140 هواپيما از مرز عبور كرد.
در اين روز، تيزپروازان نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران با 300 پرواز عملياتي، علاوه بر اين كه اين حركت را در كارنامه خود ثبت كردند، باعث شدند ارتش عراق در بكارگيري نيروهايش دچار مشكل شود و با از دست دادن آزادي عمل، نيروي زميني خود را بدون پشتيباني هوايي در صحنه نبرد در مناطق اشغالي ايران، به حال خود رها كند و عراق به اين باور برسد كه خوزستان از خاك ايران جدا شدني نيست.
بازتاب اين عمليات
در پي انجام موفقيت آميز اين عمليات، خبرگزاري هاي خارجي پرواز خلبانان ايراني را اعجاب انگيز و مانورهوايي آنان را در بغداد و در برابر پدافند هوايي قدرتمند آن، بي نظير خواندند. رسانه هاي همگاني نيز از وحشت مردم از ادامه اين بمباران هوايي خبر دادند. آنان اذعان داشتند كه خلبانان ايراني چنان مانور لابه لاي ساختمان هاي بغداد مي دادند كه ما مات و حيران زده شده ايم. عكاسي آمريكايي عكسي از يكي از فانتوم هاي ايراني از طبقه چهارم ساختمان محل سكونت خود گرفته بود كه نشان مي داد يك فروند فانتوم نيروي هوايي در ارتفاعي كم تر از چهار متر از سطح زمين پرواز مي كند و اين مهارت خلبانان ايراني را بر همگان ثابت نمود.
آن چه كه مي شود از اخبار منتشر شده متوجه شد، ضربه شديد روحي و وحشتي بود كه عراق و هم پيمانانش خورده بودند.
عقابان از دست رفته
در اين روز، نيروي هوايي ارتش تعدادي از بهترين هاي خود را نيز از دست داد. شهيدان عزيز:
همايون شوقي
غفار رامين فر
غلامحسين عروجي
مسيح الله دين محمدي
بهرام عشقي پور
عباس اسلام نيا
از اين دسته، پيكر پاك و مطهر چهار نفر اول تاكنون بدست نيامده و جزو مفقودين دفاع مقدس مي باشند و دو نفر ديگر نيز كه به عنوان ليدر دسته پروازي پايگاه همدان بودند، بر روي پايگاه دچار نقص فني شدند و تلاش شان براي نشاندن هواپيما نيز موفق نبود و براي اين كه هواپيماي شان بر روي خانه هاي سازماني فرودگاه سقوط نكند، آن را به ساختمان نيمه كاره اي در پايگاه كوبيدند و بدين شكل جاودانه شدند.
مقام معظم رهبري: اين عمليات شبيه معجزه بود
در پايان اين عمليات، مقام معظم رهبري كه در آن زمان نمايندگي حضرت امام خميني (ره) را در شوراي عالي دفاع برعهده داشتند، در گزارشي به مجلس شواري اسلامي در خصوص نخستين روز جنگ، فرمودند:
"گزارش هايي تا آخر وقت امروز از پيام رئيس جمهور در خبرها شنيدم، مطبوعات هم مفصلا نوشتند كه صبح امروز سه فروند ميگ عراقي سرنگون شده، يك فروند هواپيما هم ساعت شش به ناوهاي ايراني حمله كرده، دو فروند هواپيما هم در نزديكي خارك قصد بمباران آن جا را داشتند و همچنين به فرودگاه هاي اهواز و همدان هم حمله شده كه خسارات چنداني به بار نيامده است، پدافند ايران نيز يك هواپيماي ميگ را سرنگون كرده كه خلبان آن در اختيار ارتش مي باشد."
ايشان همچنان ادامه دادند:
"نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران امروز صبح حدود 15 مركز نظامي را در عراق مورد هدف قرار داده كه از آن جمله بغداد و شهر موصل و ... مي باشد. تعداد هواپيماهايي كه از ايران به پرواز درآمده 140 فروند بوده و هواپيماها تقريبا همگي به سلامت برگشتند و فقط از چند فروند اطلاعي در دسترس نيست و آن طور كه صاحب نظران گفتند، اين رفت و برگشت چيزي شبيه به معجزه بوده است. (در اين هنگام صداي تكبير حضار بلند مي شود)."
در اين هنگام ايشان گزارشي از چگونگي انجام اين عمليات را به اطلاع نمايندگان مي رسانند.
سرتيپ خلبان شهيد جواد فكوري: روحيه خلبانان عالي است
سرتيپ شهيد جواد فكوري فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران و وزير دفاع، در مصاحبه اي با خبرنگاران خارجي و داخلي، ضمن عالي توصيف كردن روحيه خلبانان ايراني گفت:
- در شرايط فعلي روحيه خلبانان ما بالاست و تلفات دشمن بسيار سنگين مي باشد كه متعاقبا اعلام مي شود.
شهيد فكوري در خصوص تجاوز ميگ هاي عراقي به فرودگاه هاي ايراني گفتند:
- آنها به قصد حمله به ايران آمده بودند ولي با دفاع قدرتمندانه خلبانان ما مواجه شدند و نتوانستند بمب هاي شان را بر روي اهداف از پيش تعيين شده بريزند.
شهيد فكوري ادامه داد:
- امروز 140 فروند هواپيماي ما از مرز گذشتند، پايگاه ها و اهدافي كه تعيين شده بود را بمباران كردند و به سلامت بازگشتند.
ايشان تاكيد كردند كه هدف از اين درگيري، فقط مراكز نظامي بود و با مردم هيچ كاري نداريم. ايشان همچنين به مردم پيام دادند كه تا مي توانند از ارتش پشتيباني كنند.
انعكاس عمليات در مجلس و افكار عمومي
در پي اجراي موفقيت آميز اين عمليات و نابودي بخشي از توان نظامي عراق، نمايندگان مجلس شواري اسلامي از خلبانان تيز پرواز نيروي هوايي تقدير كردند.
بهزاد شهرياري نماينده رودباران در مجلس در سخنان قبل از دستور مجلس از فداكاري هاي خلبانان و ديگر ارتشيان قدرداني كرد و گفت:
- اين خلبانان جان بركف، در مقابل دشمن ايستاده اند و حاضرند در راه انقلاب جان فدا كنند.
وي افزود:
- خلبانان شجاع پايگاه بوشهر تا به حال شش فروند ميگ عراقي را سرنگون كرده اند.
سرلشكر شهيد حسين خلتعبري: ضربه محكمي به عراق وارد كرديم
سرلشكر خلعتبري كه در آن زمان ستوانيكم بود و در اين عمليات شركت كرده بود، در مصاحبه اي در مورخ 3 مهر سال 1359 با روزنامه كيهان گفت:
- خلبانان نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران عملا ثابت كردند كه از هيچ صدايي واهمه ندارند و روحيه شان بسيار عالي است.
وي در مورد نبرد با عراق گفت:
- از چندي پيش هواپيماهاي عراقي به خاك ما تجاوز مي كردند و ما تنها به تعقيب آنها مي پرداختيم. ولي بعد از آن به ما ماموريت هايي داده شد كه پايگاه هاي نظامي عراق را بمباران كنيم و اين پايگاه ها درست در قلب عراق قرار داشتند و ما ماموريت خود را با نهايت موفقيت بدون اين كه كوچك ترين ضربه اي به ما وارد شود، در خاك عراق انجام داديم. وي همچنان يادآور شد در حمله روز يكم مهر ماه (كمان99) مواضع حساس و مهم عراق در چند منطقه از جمله بغداد، بصره، ام القصر و... منهدم شد و اين ضربه محكمي بود كه بر ارتش عراق وارد كرديم.
مردم خلبانان را گلباران كردند
تعداد زيادي از مردم دزفول، به همراه نماينده جهاد سازندگي، شهرداري و معاون فرمانداري، با اجتماع در مقابل پايگاه هوايي ذزفول، خلبانان دلير اين پايگاه را گلباران كردند و شعارهايي از قبيل "ملت فداي ارتش، ارتش فداي ملت" را سر دادند.
مردم تهران نيز با حضور در جلوي پايگاه هوايي مهرآباد، از خلبانان نيروي هوايي استقبال كردند. در پي اين استقبال، ستاد مشترك ارتش بيانيه اي به اين شرح صادر كرد:
تعداد كثيري از مردم مسلمان و مبارز تهراني با دسته هاي گل و بسته هاي شيريني در اطراف فرودگاه مهرآباد تهران اجتماع كردند و با قرباني كردن گوسفندان زيادي، از خلبانان قهرمان و دلير نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران استقبال كردند. ضمن تقديم مراتب حق شناسي به پيشگاه ملت مسلمان و مبارز ايران بويژه مردم انقلابي تهران، استدعا دارد اطراف فرودگاه مهرآباد را ترك فرمائيد تا اخلالي در پروازهاي عملياتي رخ ندهد.
مهر ماه سال 1386 تجليل از تيزپروازاني كه اين حماسه را آفريدند
بعد از گذشت 28 سال از عمليات كمان 99، نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در يك حركت خوب در سالگرد اين عمليات، دست به تجليل از تمامي خلباناني كه در اين عمليات شركت داشته اند، زد و از تمامي آنها دعوت بعمل آورد تا در اين مراسم شركت كنند.
امير سرتيپ خلبان احمد ميقاني فرمانده وقت نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي، در اين مراسم به تشريح اين عمليات پرداخت و گفت:
- عمليات 140 فروندي كه در روز دوم جنگ انجام شد، توانست ضربه كارسازي به ارتش عراق وارد كند، تا حدي كه پايگاه هاي هوايي عراق تا ماه ها نتوانستند خود را عملياتي كنند. در واقع نيروي هوايي عراق عملا بيش از 50 درصد توان خود را از دست داد و حتي توليد پالايشگاه هاي نفت اين كشور نيز به 10 درصد كاهش يافت.
ناظران بين المللي كه تصور مي كردند ايران پس از پيروزي انقلاب و خروج مستشاران آمريكايي توان آن چناني نخواهد داشت، از اين همت و فداكاري پرسنل نيروي هوايي مبهوت شدند. به طوري كه اين حمله در رسانه هاي خارجي بازتاب وسيعي داشت.
وي افزود اين عمليات تاثيرات مهمي داشت:
- تاثير اول در عراق بود كه صدام عنوان مي كرد دو ماه طول خواهد كشيد تا هواپيماهاي ايران بتوانند از فرودگاه هاي خود بلند شوند اما اين ادعاي وي غلط از آب در آمد.
تاثير دوم در مرحله بين المللي بود كه كشورها و رسانه هاي غربي كه با تاكيد بر تحريم كشورمان عنوان مي كردند كه ايران توان حمله ندارد، از توانمندي خلبانان ايراني شگفت زده شدند و در داخل هم پس از شروع جنگ، ما دچار غافلگيري شديم، اما نيروي هوايي اين غافلگيري را جبران كرده و به نيروهاي مسلح و ملت روحيه داد.
حجت الاسلام والمسلمين "محمدجعفر روحي" معاون وقت فرهنگي عقيدتي سياسي نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي در اين مراسم گفت:
- امام خميني (ره) به نيروي هوايي ارتش اعتقاد فراواني داشت و تيز پروازان ايران اسلامي نيز پاسخ مناسبي به اعتماد امام (ره) دادند.
امير خلبان "حسين چيت فروش" رييس اسبق مركز مطالعات و تحقيقات نيروي هوايي نيز گفت:
- نيروي هوايي توانست با گذشت كم تر از 14 ساعت، عمليات كمان 99 را آغاز كرد و با 140 فروند هواپيما، تمامي نقاط استراتژيك و منابع جنگي عراق را از شمال تا جنوب اين كشور مورد حمله قرار داد.
نيروي هوايي ايران كه 28 سال قبل با تمام مشكلات آن حمله را تدارك ديد، امروز با داشتن 28 سال تجربه در مقابل تهديدها ايستاده است و مطمئنا قدرتي 28 برابر آن زمان دارد.
در پايان لازم به ذكر است كه ما همگي مديون اين دلاوري ها و از جان گذشتگي هايي هستيم كه در طول اين هشت سال دفاع مقدس انجام شد و چه بسا اگر نبود چنين فداكاري هايي، حالا بايد در ايران شاهد افغانستان و يا عراقي ديگر مي بوديم.
روح تمامي خلبانان شجاع كشورمان شاد باد -
عملیات سایه البرز (کمان ۹۹)
بزرگترين عمليات نيروي هوايي ايران كمان 99 (البرز)؛بزرگ ترين عمليات هوايي در نوع خود در 31 شهريور ماه سال 1359 که كشور بعثي عراق حمله همه جانبه خود را به ايران آغاز كرد.
نيروي هوايي عراق:
استعداد هوايي اين كشور در شروع حمله به ايران عبارت بود از:
- 607 هواپيماي شكاري و بمب افكن
- 169 فروند انواع بالگرد
- 775 دستگاه پرتابگر موشك هاي زمين به هوا شامل:
- سام 2، سام 3، سام 6 و رولند
- 713 عراده انواع توپ هاي پدافند هوايي
- 116 دستگاه رادارهاي اخطار اوليه، ارتفاع ياب و كنترل آتش
نيروي هوايي عراق به تقليد از نيروي هوايي اسرائيل كه در سال 1967 در جنگ با اعراب كه با يك حمله برق آسا نيروي هوايي مصر را از كار انداخته بود، در بعد از ظهر روز 31 شهريور سال 1359 به پايگاه هاي هوايي ايران حمله كرد. با اين تصور كه با اين كار نيروي هوايي ايران را از كار خواهد انداخت.
حملات هوايي عراق آغاز شد
در ساعت 13:45 دقيقه با 6 فروند ميگ 23 به فرودگاه اهواز، ساعت 14:15 دقيقه با سه فروند ميگ 23 به فرودگاه تهران، ساعت 14:45 دقيقه با 4 فروند ميگ 21 به فرودگاه همدان و سه فروند ميگ به فرودگاه سنندج، هشت فروند ميگ به فرودگاه تبريز و با چند فروند هم به شهرهاي بوشهر، كرمانشاه و اسلام آباد حمله كرد ولي اين پايان كار نبود. در هنگام حمله به فرودگاه مهرآباد تهران با اعلام اسكرامبل، دو فروند فانتوم اين پايگاه اقدام به رهگيري ميگ ها مي كنند.
در جريان اين حمله جمعا 5 فروند از هواپيماهاي عراق ساقط شد كه سه فروند آن توسط پدافند فرودگاه همدان، يك فروند توسط خلبانان فرودگاه تبريز و يك فروند هم در غرب تهران بود از اين مجموع يكي از خلبانان اقدام به خروج اضطراري از هواپيما مي كند كه به اسارت در مي آيد و مشخص مي شود كه اين شخص يك مصري مي باشد.
در پي اين تحركات نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران بلافاصله تا بعداز ظهر دو حمله موفق به عراق انجام مي دهد.
طراحي عمليات كمان 99 شروع مي شود
اين تازه آغاز راه بود پرسنل نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي (معاونت هاي عمليات پايگاها) با دستور فرمانده محترم نيروي هوايي سرتيپ شهيد "جواد فكوري" كه شخصا در طرح اين عمليات شركت داشت، شبانه مشغول طراحي، طرح عملياتي البرز مي شوند و طرح عمليات در واپسين دقايق شامگاه 31 شهريور 59 آماده مي شود. در همين حين كليه خدمه فني تا صبح بيدار بودند تا بمب هاي MK82/83/84، بمب هاي خوشه اي، موشك هاي ماوريك، موشك هاي حرارتي و موشك هاي راداري را بر روي جنگنده ها لود كنند.
در راستاي اجراي اين طرح، خلبانان در هر پايگاه به فرماندهي فراخوانده شدند و تا صبح بر روي برنامه پروازي، نوع ماموريت و مشخص نمودن اهدافي كه بايد هدف قرا بگيرد، كار كردند. مسير رفت و برگشت، باندهاي فرعي براي فرود اضطراري، محل هاي سوخت گيري در آسمان و نقاطي كه بايد از آن جا از مرز گذشت و وارد عراق شد، مشخص شد.
پايگاه هاي شركت كننده در عمليات
قرار بر اين شد كه پايگاه هاي تهران، همدان و بوشهر با يگان هاي اف 4 ( فانتوم) خود و پايگاه هاي تبريز و دزفول با يگان هاي اف 5 (تايگر) خود در اين عمليات شركت كنند و پايگاه هاي هفتم و هشتم شكاري با يگان هاي اف 14 (تامكت) خود كار پشتيباني را برعهده بگيرند.
نام عمليات
بر اين اساس قرار شد نام عمليات كمان 99 نمادي از آتش خشم ملت ايران به سوي متجاوز و به عبارتي يعني تيري در چله كمان و رها نمودن آن تا دور دست ترين نقاط عراق و يادآور آرش كمانگير باشد. عدد99 نيز الهام گرفته از تعداد صفحات طرح عملياتي البرز بود
زمان و منطقه عمليات
زمان عمليات طلوع آفتاب در سرزمين عراق انتخاب شد. اين انتخاب به اين دليل بود كه خورشيد از شرق طلوع مي كند و هواپيماهاي ايراني مي بايد از شرق به غرب پرواز مي كردند. پس تيغ تيز آفتاب در چشمان پدافند زمين به هواي عراق بود و هدف گيري براي شان بسيار مشكل بود.
منطقه عمليات نيز سرتاسر خاك عراق، تمام پايگاه هاي هوايي، پالايشگاه ها، مخازن سوخت و ديگر اهداف در حد فاصل مدار 30 درجه شمالي يعني جنوبي ترين مدار در خاك عراق تا شمالي ترين مدار آن كه مدار 37 درجه شمالي را شامل مي شد.
اهداف عمليات
اهداف اين عمليات هم همان طور كه گفته شد پايگاه هاي هوايي، مخازن سوخت و مهمات، پالايشگاه ها، آشيانه هواپيماها، پناهگاه هاي تعميرات و نگهداري هواپيما، باندهاي پروازي، رادارهاي هدايت كننده هواپيماهاي جنگي، برج هاي مراقبت و مراكز مخابراتي بودند.
براي يگان هايي كه قصد ورود به خاك عراق را داشتند، ماموريت هاي به نام SEAD يا عمليات ضد پدافندهوايي قبل و همزمان با ورود بمب افكن ها به خاك عراق انجام شد تا رادارها و پدافندهاي مناطقي كه قرار بود به آنها حمله شود، از سر راه بمب افكن ها برداشته شود. با انجام اين كار برتري كامل هوايي از آن خلبانان نيروي هوايي شد و اين باعث شد توان دشمن به ميزان قابل توجهي كاهش پيدا كند.
علل انتخاب اين عمليات
علت انتخاب اين عمليات هم اين بود كه نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران در كردستان درگير ضد انقلاب بود و به تازگي هم از اتهام كودتاي نافرجامي رها شده بود و هيچ نيروي نظامي ديگري هم در منطقه نبود. نيروي زميني دشمن با پشتيباني هوايي به پيشروي ادامه مي داد كه درصورت نبود اين پشتيباني كار براي آنها با مشكلات فراواني همراه مي شد.
قرار بر اين شد كه عمليات بدين شكل آغاز شود:
در ساعت مقرر تانكر ها در محل ملاقات حضور داشته باشند و ابتدا اف 4 هاي پايگاه همدان به پرواز درآيند و بدون سوختگيري به اهداف خود حمله كنند. دو دقيقه بعد از آنها، فانتوم هاي پايگاه تهران به پرواز درآيند و با سوختگيري هوايي، به اهداف خود حمله كنند. دو دقيقه بعد فانتوم هاي پايگاه بوشهر به پرواز درآيند و آنها نيز با سوختگيري هوايي به اهداف خود حمله كنند. در همين زمان هم اف 5 هاي پايگاه هاي تبريز و دزفول به پرواز در آمده و آهداف خود را بمباران كنند و در اين زمان اف 14 ها از پايگاه هاي مربوطه به پرواز در آيند و كار پشتيباني عملياتي را از پشت مرزها به عهده بگيرند.
بزرگ ترين عمليات تاريخ نيروي هوايي
بامداد روز يكم مهر ماه سال 1359 درحالي كه بيش از 10 ساعت از هجوم هواپيماهاي دشمن به ميهن عزيزمان نمي گذشت، با ابلاغ رمز "كمان 99" به پايگاه هاي هوايي، عمليات آغاز شد. پايگاه بوشهر كه تا به آن روز پرواز 40 فروند فانتوم را با هم تجربه نكرده بود، آماده بود. هواپيماها برروي باند پروازي قرار گرفتند و يكي پس از ديگري در دل آسمان جاي گرفتند. بعد از سوختگيري هوايي، به سمت اهداف حركت كردند. در آسمان بغداد به خاطر اين كه اين اولين عمليات بزرگ نيروي هوايي بود، ناهماهنگي بوجود آمده بود. به شكلي كه وقتي هواپيماهاي پايگاه بوشهر به آن جا رسيدند، هواپيماهاي ديگر از ارتفاع بالاتر درحال بمباران بودند كه خلبانان شجاع ما با مانورهايي زيبا، خود را در امان نگاه داشته و اهداف مورد نظر را بمباران كردند.
موج دوم حملات آغاز شد. پايگاه تهران حمله اي ديگر را آغاز نمود كه بر اساس آن هشت فروند فانتوم هر كدام به 6 بمب MK82، چهار بمب و موشك هاي راداري مسلح شدند و به همراه يك فروند فانتوم شناسايي به قصد بمباران پايگاه هوايي الرشيد در جنوب بغداد و فرودگاه بين المللي بغداد به پرواز در آمدند.
قبل از ورود به خاك عراق، فانتوم ها به دودسته تقسيم شدند و با كم كردن ارتفاع از مرز گذشتند و وارد خاك عراق شدند. وقتي به بغداد رسيدند، پدافند عراق كه ديگر آگاه شده بود، آسمان بغداد را به گلوله گرفته بودند و دودهاي ناشي از آن كل آسمان را پوشانده بود. ولي خلبانان شجاع نيروي هوايي با رشادتي مثال زدني، به سمت اهداف خود در پايگاه الرشيد و فرودگاه بغداد شيرجه رفتند و تمامي بمب هاي خود را بر روي اهداف ريختند كه در نتيجه آن باند فرودگاه، ساختمان هاي آن و ماشين آلاتي كه در آن قرار داشت، تقريبا منهدم شد.
وضعيت دشمن بعد از پايان عمليات
تمامي اهداف از پيش تعيين شده در خاك عراق در هم كوبيده شد و هيچ منطقه عملياتي از قلم نيفتاد در اين عمليات:
پايگاه هاي هوايي الرشيد بغداد، كوت در استان العماره، موصل در استان نينوا، ناصريه در استان ذيقار، شعيبه در استان بصره، پايگاه هوايي كركوك در استان كركوك، پايگاه هاي هوايي حبانيه شامل دو پايگاه تموز و هضبه در غرب بغداد، پايگاه هوايي ام القصر، فرودگاه بين المللي بغداد و فرودگاه المثني، توسط بمب افكن هاي ايراني بمباران شد.
هر دو باند پروازي پايگاه كركوك، پالايشگاه هاي نفت كركوك و بصره، فرودگاه حبانيه شمالي، فرودگاه المثني، پل هاي ارتباطي تنومه و بصره و چاه هاي نفت باباگرگر و مخازن نفت موصل و تاسيسات گازي كركوك، تنها قسمتي از خسارت هاي وارد به عراق بود
با انجام اين عمليات، نيروي هوايي عراق بيش از 55 درصد از توان خود را از دست داد و تا مدت ها پايگاه هاي هوايي آنان قادر به استفاده از تمام يا بخشي از توان خود نبودند. پايگاه هوايي الرشيد به عنوان يكي از مهم ترين پايگاه هاي هوايي عراق، تا 69 روز نتوانست عملياتي شود كه اين خود شدت حملات خلبانان تيز پرواز نيروي هوايي را نشان مي داد و از سويي تمام برآوردهاي دشمن را درباره اين نيرو برهم زده بود. زيرا اطلاعات آنان حكايت از زمينگير بودن نيروي هوايي ايران داشت و براستي خلبانان شجاع ما نه تنها تمامي معادلات عراق را برهم ريخته بودند، بلكه به كشورهاي دوست و هم پيمان عراق شامل كشورهاي عرب حاشيه خليج فارس، فرانسه، آلمان و از همه مهم تر آمريكا، پاسخي قاطع داده بودند و آنان تازه فهميده بودند كه محاسبات شان چندان دقيق هم نبوده است.
پايگاه هاي هوايي شركت كننده و اهداف هر كدام
- 48 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن F5E از پايگاه هوايي تبريز به پرواز درآمدند و پايگاه هوايي موصل را در هم كوبيدند.
- 40 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن F5E از پايگاه هوايي دزفول به پرواز درآمدند و پايگاه هوايي ناصريه را در هم كوبيدند.
- 16 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن فانتوم از پايگاه همدان به پرواز درآمدند و پايگاه هوايي كوت را در هم كوبيدند.
- 12 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن فانتوم از پايگاه بوشهر به پرواز در آمدند و پايگاه هوايي شعيبه را در هم كوبيدند.
- 12 فروند هواپيماي جنگنده بمب افكن فانتوم از پايگاه همدان به پرواز درآمدند و پايگاه هوايي الرشيد در نزديكي بغداد را بمباران كردند.
- هواپيماي جنگنده بمب افكن فانتوم از پايگاه بوشهر به پرواز در آمدند و فرودگاه بغداد و پايگاه شمالي حبانيه را در غرب بغداد در هم كوبيدند.
براي اين عمليات جمعا 380 نفر از پرسنل نيروي هوايي با 200 فروند جنگنده بمب افكن به پرواز در آمدند كه 140 هواپيما از مرز عبور كرد.
در اين روز، تيزپروازان نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران با 300 پرواز عملياتي، علاوه بر اين كه اين حركت را در كارنامه خود ثبت كردند، باعث شدند ارتش عراق در بكارگيري نيروهايش دچار مشكل شود و با از دست دادن آزادي عمل، نيروي زميني خود را بدون پشتيباني هوايي در صحنه نبرد در مناطق اشغالي ايران، به حال خود رها كند و عراق به اين باور برسد كه خوزستان از خاك ايران جدا شدني نيست.
بازتاب اين عمليات
در پي انجام موفقيت آميز اين عمليات، خبرگزاري هاي خارجي پرواز خلبانان ايراني را اعجاب انگيز و مانورهوايي آنان را در بغداد و در برابر پدافند هوايي قدرتمند آن، بي نظير خواندند. رسانه هاي همگاني نيز از وحشت مردم از ادامه اين بمباران هوايي خبر دادند. آنان اذعان داشتند كه خلبانان ايراني چنان مانور لابه لاي ساختمان هاي بغداد مي دادند كه ما مات و حيران زده شده ايم. عكاسي آمريكايي عكسي از يكي از فانتوم هاي ايراني از طبقه چهارم ساختمان محل سكونت خود گرفته بود كه نشان مي داد يك فروند فانتوم نيروي هوايي در ارتفاعي كم تر از چهار متر از سطح زمين پرواز مي كند و اين مهارت خلبانان ايراني را بر همگان ثابت نمود.
آن چه كه مي شود از اخبار منتشر شده متوجه شد، ضربه شديد روحي و وحشتي بود كه عراق و هم پيمانانش خورده بودند.
عقابان از دست رفته
در اين روز، نيروي هوايي ارتش تعدادي از بهترين هاي خود را نيز از دست داد. شهيدان عزيز:
همايون شوقي
غفار رامين فر
غلامحسين عروجي
مسيح الله دين محمدي
بهرام عشقي پور
عباس اسلام نيا
از اين دسته، پيكر پاك و مطهر چهار نفر اول تاكنون بدست نيامده و جزو مفقودين دفاع مقدس مي باشند و دو نفر ديگر نيز كه به عنوان ليدر دسته پروازي پايگاه همدان بودند، بر روي پايگاه دچار نقص فني شدند و تلاش شان براي نشاندن هواپيما نيز موفق نبود و براي اين كه هواپيماي شان بر روي خانه هاي سازماني فرودگاه سقوط نكند، آن را به ساختمان نيمه كاره اي در پايگاه كوبيدند و بدين شكل جاودانه شدند.
مقام معظم رهبري: اين عمليات شبيه معجزه بود
در پايان اين عمليات، مقام معظم رهبري كه در آن زمان نمايندگي حضرت امام خميني (ره) را در شوراي عالي دفاع برعهده داشتند، در گزارشي به مجلس شواري اسلامي در خصوص نخستين روز جنگ، فرمودند:
"گزارش هايي تا آخر وقت امروز از پيام رئيس جمهور در خبرها شنيدم، مطبوعات هم مفصلا نوشتند كه صبح امروز سه فروند ميگ عراقي سرنگون شده، يك فروند هواپيما هم ساعت شش به ناوهاي ايراني حمله كرده، دو فروند هواپيما هم در نزديكي خارك قصد بمباران آن جا را داشتند و همچنين به فرودگاه هاي اهواز و همدان هم حمله شده كه خسارات چنداني به بار نيامده است، پدافند ايران نيز يك هواپيماي ميگ را سرنگون كرده كه خلبان آن در اختيار ارتش مي باشد."
ايشان همچنان ادامه دادند:
"نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران امروز صبح حدود 15 مركز نظامي را در عراق مورد هدف قرار داده كه از آن جمله بغداد و شهر موصل و ... مي باشد. تعداد هواپيماهايي كه از ايران به پرواز درآمده 140 فروند بوده و هواپيماها تقريبا همگي به سلامت برگشتند و فقط از چند فروند اطلاعي در دسترس نيست و آن طور كه صاحب نظران گفتند، اين رفت و برگشت چيزي شبيه به معجزه بوده است. (در اين هنگام صداي تكبير حضار بلند مي شود)."
در اين هنگام ايشان گزارشي از چگونگي انجام اين عمليات را به اطلاع نمايندگان مي رسانند.
سرتيپ خلبان شهيد جواد فكوري: روحيه خلبانان عالي است
سرتيپ شهيد جواد فكوري فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران و وزير دفاع، در مصاحبه اي با خبرنگاران خارجي و داخلي، ضمن عالي توصيف كردن روحيه خلبانان ايراني گفت:
- در شرايط فعلي روحيه خلبانان ما بالاست و تلفات دشمن بسيار سنگين مي باشد كه متعاقبا اعلام مي شود.
شهيد فكوري در خصوص تجاوز ميگ هاي عراقي به فرودگاه هاي ايراني گفتند:
- آنها به قصد حمله به ايران آمده بودند ولي با دفاع قدرتمندانه خلبانان ما مواجه شدند و نتوانستند بمب هاي شان را بر روي اهداف از پيش تعيين شده بريزند.
شهيد فكوري ادامه داد:
- امروز 140 فروند هواپيماي ما از مرز گذشتند، پايگاه ها و اهدافي كه تعيين شده بود را بمباران كردند و به سلامت بازگشتند.
ايشان تاكيد كردند كه هدف از اين درگيري، فقط مراكز نظامي بود و با مردم هيچ كاري نداريم. ايشان همچنين به مردم پيام دادند كه تا مي توانند از ارتش پشتيباني كنند.
انعكاس عمليات در مجلس و افكار عمومي
در پي اجراي موفقيت آميز اين عمليات و نابودي بخشي از توان نظامي عراق، نمايندگان مجلس شواري اسلامي از خلبانان تيز پرواز نيروي هوايي تقدير كردند.
بهزاد شهرياري نماينده رودباران در مجلس در سخنان قبل از دستور مجلس از فداكاري هاي خلبانان و ديگر ارتشيان قدرداني كرد و گفت:
- اين خلبانان جان بركف، در مقابل دشمن ايستاده اند و حاضرند در راه انقلاب جان فدا كنند.
وي افزود:
- خلبانان شجاع پايگاه بوشهر تا به حال شش فروند ميگ عراقي را سرنگون كرده اند.
سرلشكر شهيد حسين خلتعبري: ضربه محكمي به عراق وارد كرديم
سرلشكر خلعتبري كه در آن زمان ستوانيكم بود و در اين عمليات شركت كرده بود، در مصاحبه اي در مورخ 3 مهر سال 1359 با روزنامه كيهان گفت:
- خلبانان نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران عملا ثابت كردند كه از هيچ صدايي واهمه ندارند و روحيه شان بسيار عالي است.
وي در مورد نبرد با عراق گفت:
- از چندي پيش هواپيماهاي عراقي به خاك ما تجاوز مي كردند و ما تنها به تعقيب آنها مي پرداختيم. ولي بعد از آن به ما ماموريت هايي داده شد كه پايگاه هاي نظامي عراق را بمباران كنيم و اين پايگاه ها درست در قلب عراق قرار داشتند و ما ماموريت خود را با نهايت موفقيت بدون اين كه كوچك ترين ضربه اي به ما وارد شود، در خاك عراق انجام داديم. وي همچنان يادآور شد در حمله روز يكم مهر ماه (كمان99) مواضع حساس و مهم عراق در چند منطقه از جمله بغداد، بصره، ام القصر و... منهدم شد و اين ضربه محكمي بود كه بر ارتش عراق وارد كرديم.
مردم خلبانان را گلباران كردند
تعداد زيادي از مردم دزفول، به همراه نماينده جهاد سازندگي، شهرداري و معاون فرمانداري، با اجتماع در مقابل پايگاه هوايي ذزفول، خلبانان دلير اين پايگاه را گلباران كردند و شعارهايي از قبيل "ملت فداي ارتش، ارتش فداي ملت" را سر دادند.
مردم تهران نيز با حضور در جلوي پايگاه هوايي مهرآباد، از خلبانان نيروي هوايي استقبال كردند. در پي اين استقبال، ستاد مشترك ارتش بيانيه اي به اين شرح صادر كرد:
تعداد كثيري از مردم مسلمان و مبارز تهراني با دسته هاي گل و بسته هاي شيريني در اطراف فرودگاه مهرآباد تهران اجتماع كردند و با قرباني كردن گوسفندان زيادي، از خلبانان قهرمان و دلير نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران استقبال كردند. ضمن تقديم مراتب حق شناسي به پيشگاه ملت مسلمان و مبارز ايران بويژه مردم انقلابي تهران، استدعا دارد اطراف فرودگاه مهرآباد را ترك فرمائيد تا اخلالي در پروازهاي عملياتي رخ ندهد.
مهر ماه سال 1386 تجليل از تيزپروازاني كه اين حماسه را آفريدند
بعد از گذشت 28 سال از عمليات كمان 99، نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در يك حركت خوب در سالگرد اين عمليات، دست به تجليل از تمامي خلباناني كه در اين عمليات شركت داشته اند، زد و از تمامي آنها دعوت بعمل آورد تا در اين مراسم شركت كنند.
امير سرتيپ خلبان احمد ميقاني فرمانده وقت نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي، در اين مراسم به تشريح اين عمليات پرداخت و گفت:
- عمليات 140 فروندي كه در روز دوم جنگ انجام شد، توانست ضربه كارسازي به ارتش عراق وارد كند، تا حدي كه پايگاه هاي هوايي عراق تا ماه ها نتوانستند خود را عملياتي كنند. در واقع نيروي هوايي عراق عملا بيش از 50 درصد توان خود را از دست داد و حتي توليد پالايشگاه هاي نفت اين كشور نيز به 10 درصد كاهش يافت.
ناظران بين المللي كه تصور مي كردند ايران پس از پيروزي انقلاب و خروج مستشاران آمريكايي توان آن چناني نخواهد داشت، از اين همت و فداكاري پرسنل نيروي هوايي مبهوت شدند. به طوري كه اين حمله در رسانه هاي خارجي بازتاب وسيعي داشت.
وي افزود اين عمليات تاثيرات مهمي داشت:
- تاثير اول در عراق بود كه صدام عنوان مي كرد دو ماه طول خواهد كشيد تا هواپيماهاي ايران بتوانند از فرودگاه هاي خود بلند شوند اما اين ادعاي وي غلط از آب در آمد.
تاثير دوم در مرحله بين المللي بود كه كشورها و رسانه هاي غربي كه با تاكيد بر تحريم كشورمان عنوان مي كردند كه ايران توان حمله ندارد، از توانمندي خلبانان ايراني شگفت زده شدند و در داخل هم پس از شروع جنگ، ما دچار غافلگيري شديم، اما نيروي هوايي اين غافلگيري را جبران كرده و به نيروهاي مسلح و ملت روحيه داد.
حجت الاسلام والمسلمين "محمدجعفر روحي" معاون وقت فرهنگي عقيدتي سياسي نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي در اين مراسم گفت:
- امام خميني (ره) به نيروي هوايي ارتش اعتقاد فراواني داشت و تيز پروازان ايران اسلامي نيز پاسخ مناسبي به اعتماد امام (ره) دادند.
امير خلبان "حسين چيت فروش" رييس اسبق مركز مطالعات و تحقيقات نيروي هوايي نيز گفت:
- نيروي هوايي توانست با گذشت كم تر از 14 ساعت، عمليات كمان 99 را آغاز كرد و با 140 فروند هواپيما، تمامي نقاط استراتژيك و منابع جنگي عراق را از شمال تا جنوب اين كشور مورد حمله قرار داد.
نيروي هوايي ايران كه 28 سال قبل با تمام مشكلات آن حمله را تدارك ديد، امروز با داشتن 28 سال تجربه در مقابل تهديدها ايستاده است و مطمئنا قدرتي 28 برابر آن زمان دارد.
در پايان لازم به ذكر است كه ما همگي مديون اين دلاوري ها و از جان گذشتگي هايي هستيم كه در طول اين هشت سال دفاع مقدس انجام شد و چه بسا اگر نبود چنين فداكاري هايي، حالا بايد در ايران شاهد افغانستان و يا عراقي ديگر مي بوديم.
روح تمامي خلبانان شجاع كشورمان شاد باد -
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
