فیلم سینمائی به کبودی یاس

به کبودی یاس

به کبودی یاس
کارگردان: جواد اردکانی
تهیه‌کننده: ابراهیم اصغری
نویسنده: جواد اردکانی
موسیقی: کامبیز روشن روان
فیلم‌برداری: محمدتقی پاک سیما
تدوین: حسن ایوبی
تاریخ انتشار: ۱۳۸۷
مدت زمان: ۹۰دقیقه
کشور: ایران
زبان: فارسی
بازیگران:
محمد تقی نژاد
علی بکانیان
حسن چودن
سعید ولی زاده
داوود عین آبادی
رضا نامدار فدیهه
علی کشوری
حکیمه خاکسار
ندا کوهی
به کبودی یاس فیلمی به کارگردانی و نویسندگی جواد اردکانی تولید سال ۱۳۸۷ است.

این سردار خراسانی...:
سال گذشته مقام معظم رهبری در دیدار با جمعی از هنرمندان عرصه سینما رهنمودهایی درباره معرفی الگوهایی چون سردار شهید برونسی ارائه فرمودند.
سردار شهید عبدالحسین برونسی عصر 23 شهریور 1321 متولد شد، او پس از خدمت سربازی به مشهد مهاجرت کرد ابتدا به شغل های متفاوتی روی آورد اما سرانجام بنایی را انتخاب کرد.
برونسی در جلسه های سیاسی و با ارشادهای مقام معظم رهبری با مسائل سیاسی آشنا شد و به صف مبارزان پیوست، او توسط عاملان حکومت دستگیر شد و ماموران ساواک دندان های او را زیر شکنجه شکستند.
برونسی جزو اولین نفرات اعزامی به کردستان بود که با آغاز هجوم دشمن به جبهه های دفاع رفت و با رشادت های فراوان طی سال ها مبارزه از فرماندهی گروهان به فرماندهی تیپ هجدهم جوادالائمه(ع) رسید و ایثارگری های او زبانزد خاص و عام بود، تا آنجا که دشمن برای سرش جایزه تعیین کرده بود.
این سردار سرافراز سرانجام در اسفند 63 و در عملیات «بدر» به شهادت رسید.
سال گذشته مقام معظم رهبری در دیدار با جمعی از هنرمندان عرصه سینما رهنمودهایی درباره معرفی الگوهایی چون سردار شهید برونسی ارائه فرمودند. پس از این جلسه جمعی از هنرمندان مامور تهیه آثار فاخر سینمایی شدند.
جواد اردکانی به همراه یک گروه، فیلم سینمایی « به کبودی یاس» را در رابطه با زندگی این شهید آغاز کرد. مرحله اول فیلم برداری آن در مشهد به پایان رسید و هم اکنون در تهران مراحل بعدی آن ادامه دارد.
ابراهیم اصغری(تهیه کننده) با بیان این که فیلم « به کبودی یاس» بر اساس زندگی سردار شهید خراسانی عبدالحسین برونسی تهیه می شود گفت: ایده ساخت چنین اثری سال گذشته در دیدار مقام معظم رهبری با جمعی از هنرمندان عرصه سینمای کشور مطرح شد.
اقدامات اجرایی بلافاصله پس از جلسه آغاز شد، جواد اردکانی پس از 3 ماه بر اساس مطالعاتی که از قبل انجام شده بود و تحقیقاتی که به عمل آمد فیلم نامه را نوشت و پس از طی مراحل مختلف مجوزهای لازم از جمله پروانه ساخت صادر و با حمایت مالی معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بنیاد سینمایی فارابی از مهرماه پیش تولید فیلم آغاز شد.
انتخاب عوامل:
؛وی درباره انتخاب عوامل و بازیگران گفت: درباره به کارگیری از همکاری هنرمندان حرفه ای با نویسنده و کارگردان( اردکانی) مشاوره شد و به این نتیجه رسیدیم که این احتمال وجود دارد استفاده از هنرمندان مطرح ممکن است پاسخ گوی شخصیت های محوری و به خصوص سردار برونسی نباشد و پیش داوری هایی ایجاد کند، از این رو به سراغ بازیگران خوب عرصه تئاتر رفتیم و طی 2 ماه از میان 400 تن، بازیگران اصلی انتخاب شدند و بیشترین حساسیت نسبت به ایفاگر شخصیت شهید برونسی بود که از نظر ظاهر، گویش و... فردی باشد که به خوبی از عهده ایفای این نقش برآید و همچنین ویژگی هایی داشته باشد که یادآور سردار شهید باشد.

فیلم برداری:
در پی تلاش های بسیار گروه برای فیلم برداری اواخر مهرماه آماده شد و اولین سکانس 11 آبان به پاس حرمت شهیدان و یاری جستن از ارواح مطهر آنان در بهشت رضای مشهد آغاز شد.ما به موازات فیلم برداری مونتاژ را نیز شروع کرده ایم تا بتوانیم با اجرای زمان بندی فیلم رابه جشنواره فجر برسانیم، در این راستا هم زمان در 2، 3 ماهی که مراحل پیش تولید انجام می شد، اقدامات گسترده ای برای فراهم شدن زمینه برای فیلم برداری قسمت های جنگی در تهران انجام شد.
به این منظور پس از رایزنی و تحقیقاتی که در استان های خراسان، خوزستان و تهران انجام گرفت مکانی مناسب برای فیلم برداری بخش جنگی پیدا نشد، لذا این لوکیشن در شهرک سینمایی دفاع مقدس تهران در بخش آبی خاکی در حجم گسترده طراحی شد و به این منظور از امکانات لجستیک و مهندسی بالایی بهره گرفتیم تا مکانی هرچه نزدیک تر به واقعیت، منطقه عملیات بدر و خیبر و چهارراه خندق محل شهادت سردار برونسی ایجاد شود، علاوه بر این موارد از نظرات مجید اخوان که در عملیات بدر معاون سردار برونسی بود، برای هرچه به واقعیت نزدیک تر کردن مکان و صحنه ها استفاده شد.
ریزش مخاطب سینمای دفاع مقدس:
اردکانی هدف خود را از تهیه این فیلم معرفی این سردار خراسانی عنوان کرد و ادامه داد: به این منظور از بسیاری جذابیت ها صرف نظر کردیم و با تمرکز بر شخصیت این شهید عزیز به ارائه تصویر درستی از او همت کردیم.
وی دیگر عوامل این فیلم را این گونه معرفی کرد: بازیگران: داوود عین آبادی (برونسی)، محمد تقی نژاد، علی بکائیان، حسن چودن، رضا نامدار، علی کشوری، سعید ولی زاده، روشنک سه قلعه گی، حکیمه خاکسار، ندا کوهی و...
گروه صحنه و لباس شهری: علی تابع امام، محمود صادقی و زهرا بارچیان، گروه صحنه جنگی: محمد بصیرتیان، محمد شهریاری، مهدی ملک ایزدی، محسن رجبی و بهروز محسنی.
مدیر فیلم برداری: محمد تقی پاک سیما، تدوین: حسن ایوبی، دستیار اول کارگردان و برنامه ریز: علیرضا نجف زاده، جلوه های ویژه: داود رسولیان، مشاور نظامی: مجید اخوان، فیلم بردار: محمد ابراهیمیان، عکاس: محسن سیدی، تهیه کننده: ابراهیم اصغری و...
خلاصه داستان:

سردار عبدالحسین برونسی از سرداران جبهه به شهر محل اقامتش "مشهد مقدس" به مرخصی می آید. او قصد دارد علاوه بر دیدار از خانواده، همرزمانش را هم ببینند. دو عملیات "بدر" و "خیبر" را در پیش رو دارند و او طرح خود را با همرزمان در میان می گذارد و داوطلبان را آماده می کند. از آنجایی که پیش از سپاهی شدنش به شغل بنایی می پرداخته، در همان چند روز اقامت به مرمت خانه های همرزمان می پردازد. به موازات حضور سردار برونسی شهید، پدر شهید اسحاق هم از زندان مرخص می شود و به خانه می آید. خانواده به او اطلاع نمی دهند که اسحاق شهید شده است و او بعد از پی گیری می فهمد که جوانان تحت تأثیر سردار برونسی قرار گرفته و به جبهه می روند و کسانی چون اسحاق هم شهید می شوند. بنابراین با چاقوی با سم آب داده شده، به تعقیب او می پردازد تا در فرصت مناسب، و در بسیاری از مراسم که برونسی در آنجا حضور دارد در پی نقشه اش حرکت می کند که برونسی را با ضربات همان چاقو از پای درآورد. رفته رفته کینه جای خود را به محبت می دهد و وی نیز با داوطلبان عازم جبهه می شود. در عملیات "بدر" وی به عنوان نیروی شهید برونسی حرکت می کند و تحت تاثیر شخصیت او قرار گرفته و تا لحظه شهادت شاهد رشادتهای اوست.

نگاهی کوتاه به فیلم:

"به کبودی یاس" ساختاری مستندگونه دارد و دارای جلوه های ویژه ای است که شاید به سبک ملاقلی پور نزدیک است. به کبودی یاس از آن نوع فیلم هایی است که ورای در نظر گرفتن طبع تماشاگر و ارتقا بخشی به واقعیت حادثه ای، سخت دربند نشان دادن تصاویر متحرک از سوژه است.

قطعا به تصویر کشیدن زندگی یکی از سرداران رشید نیروهای اسلام (شهید برونسی) فی نفسه ارزشمند است و آن شهید را در ذهن صدها بیننده رسوب می دهد و این یعنی جاودانه شدن آن سردار در اذهان مردم. همچنین اقدام ایشان در تولید این فیلم سینمایی که در واکنش به اشاره رهبر انقلاب در دیدار سینماگران صورت گرفت، نیز بر اجر معنوی کار آقای اردکانی می افزاید. از سوی دیگر هنرنمایی کارگردان در پرداخت قصه و فلش بک های زمانی در بازگویی قصه نیز از نقاط قوت این اثر سینمایی محسوب می شود.

اما این سوژه و مضمون می توانست وجوه متعالی تری داشته باشد که قهرمان فیلم را به سطح یک اسطوره و "اسوه" بالا بکشد. برای این منظور چند کاستی در فیلم وجود دارد که مانع از آن "اسوه نمایی" شده است. چرا نبردهای پیروز شهید به صورت گذرا ارائه نمی شود تا بیننده هنگام شهادت او متأثر شود که چرا سرداری از میان نیروها پرواز کرده است؟ همچنین آیا بهتر نبود زندگی اجتماعی شهید در زمانی که جزء سپاه اسلام نشده بود و به کار بنایی اشتغال داشت، برجسته شده بود تا بیننده به راحتی دریابد که مردان با وجدان کاری در جایی که لازم باشد اسلحه به دست بگیرند می توانند سرداری بی‏بدیل باشند؟ یا در جای دیگری از داستان، چه اصراری بوده است که چند روز مرخصی سردار در نهایت فشردگی سپری شود و صحنه بعدی محل شهادتش باشد؟ زندگی‏نامه تصویری با فیلم سینمایی تفاوت‏های اساسی دارد، از آن جمله شخصیت پردازی است. چرا باید کارگردان تمام اطلاعات خود را مثلاً با چند مصاحبه با خانواده شهید و یا دوستان شهید در آن دوره گرد آورد و خود را از دراماتیزه کردن کارمحروم کرده باشد؟ واقعیت محض هرگز در بردارنده همه شخصیت نیست درون او، گذشته‏اش و نگاه‏هایی که دوستانش به وی دارند و جبهه مقابل همه از زوایای شخصیت در لحظه است.

به عنوان مثال در "شب واقعه" زندگی شهید دریاقلی سورانی از اشتغال و بعد تعدی دشمن به خرمشهر آغاز می شود و شخصیت و درام به موازی هم رشد می یابند. نشان دادن روند شخصیت به سود حقیقت است و آن هم برای سرداری که نیت‏اش توحیدی است.

باید اذعان داشت که قراردادن پدر شهید اسحاق به عنوان بازدارنده به خوبی در درام فیلم جای گرفته است اما برای یک فیلم بلند سینمایی تنها یک نقطه عطف کفایت نمی کند. ما از زندگی و شهادت شهید چمران تا صیاد شیرازی، شیرودی و ... ده ها مضمون فیلم دست نخورده داریم و امثال آقای اردکانی در تجربه بعدی حتماً فیلم موفق تری خواهد ساخت.

در انتها باید گفت "به کبودی یاس" در مجموع فیلم موفقی است. یعنی نگاه کارگردان به مضمون "بسیار مثبت است و نیز در ارائه سینمای دفاع مقدس در برابر "سینمای جنگی؟!"، چه از نظر تکنیکی و چه از نظر مضمون، اردکانی توانسته است پرداختی نوین و مطابق آرمان ها ارائه کند. -