سخن آوا | پنج عرصه سلوک (استاد حسینی قمی)

آیت الله مجتهدی می‌فرمود: سال شصت و سه قمری، در قم استاد اخلاقی داشتیم به نام «حاج آقا حسین فاطمی»؛ سیدی بود با ریش حنایی؛ ما عاشق ایشان بودیم و شب های جمعه به منزلشان می رفتیم و او برای ما درس اخلاق می‌گفت. یکی از موعظه‌های ایشان این شعر بود:

صمت و جوع و سهر و زلت و ذکر به دوام / ناتمامان جهان را کند این پنج تمام

این شعر خودش یک کتاب است؛

صمت، یعنی سکوت، انسان زیاد حرف نزند؛
جوع یعنی گرسنگی، انسان زیاد پرخوری نکند؛
سهر یعنی سحر خیز باشد؛
عزلت یعنی از مردم دنیا کناره گیری کند، با مردم دنیا زیاد ارتباط نداشته باشد، در عوض با مردمی که اهل مسجد و آخرت هستند، رفیق شود؛
ذکر به دوام، یعنی انسان به طور دائم یاد خدا کند؛

اگر کسی به این پنج چیز عمل کند، ناتمامان جهان را کند این پنج تمام. یک کتاب اخلاق است. -