مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون




 

از دست دادن وزن هنگامی که افزایش آن به دلیل ابتلا به یک عارضه پزشکی تشخیص داده نشده باشد، به نظر سخت‌ترین کار می‌رسد. بیماری‌های خاصی وجود دارند که موجب افزایش وزن می‌شوند، اما اگر از وجودشان آگاهی یابید و درمان مناسب آنها را انجام دهید، تا حد زیادی قابل کنترل می‌باشند.
گاهی اوقات به نظر می‌رسد افزایش وزن بی دلیل اتفاق می‌افتد. علی‌رغم پیروی از یک رژیم سخت غذایی و ورزشی، رهایی از چند کیلو وزن اضافی ناخواسته بنظر کار سختی می‌آید. در این وضعیت شما نیاز دارید به دلایل افزایش وزنتان پی برده و آنها را مورد بررسی قرار دهید. اگر برای این اضافه وزن ناگهانی دلیل پزشکی وجود داشته باشد، کاهش وزن را می‌تواند بسیار دشوار سازد. عوارض پزشکی متعددی وجود دارند که با کند کردن سوخت و ساز بدن موجب افزایش وزن ناخواسته می‌شوند. این اضافه وزن همچنین می‌تواند اثر جانبی داروهای خاصی باشد.

عوارضی که موجب افزایش وزن سریع می‌شوند

کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید و افزایش وزن با یکدیگر مشابهت دارند. غده تیروئید که در نزدیکی گردن قرار دارد، مسئول تولید هورمون تیروئید است. هورمون‌ها کار تنظیم فعالیت متابولیک بدن را بعهده دارند. هنگامی که هورمون به مقدار کافی تولید نشود، در کار سوخت و ساز بدن اختلال ایجاد می‌شود و در نتیجه به افزایش وزن منجر می‌شود. این حالت موجب حفظ آب در بدن شده که افزایش وزن را بیشتر می‌کند. چنانچه این مشکل به مدت طولانی کنترل نشده باقی بماند، می‌تواند موجب چاقی شود.

افسردگی

از مدتها پیش تاکنون افسردگی با افزایش وزن ارتباط بسیاری دارد. همه می‌دانند افرادی که از افسردگی رنج می‌برند، در مقایسه با کسانی که دارای طرز فکر شادتری هستند، احتمال بیشتری وجود دارد که دچار اضافه وزن ‌شوند. احساس ناامیدی و غم و اندوه، باعث می‌شود فرد بیشتر از یک آدم عادی غذا بخورد. علاوه بر این، موجب القاء احساس بی حالی شده، که این خود مانع انجام هر نوع فعالیت خارج از خانه می‌گردد. احتمال زیادی وجود دارد که فرد افسرده بیشتر اوقات به مصرف الکل و کشیدن سیگار روی آورد که این امر بیش از پیش سرعت سوخت و ساز بدن را کاهش می‌دهد. تمام این عوامل با هم می‌توانند موجب افزایش وزن، وخیم‌تر کردن حالت ذهنی و شدیدتر کردن مشکل شوند.

سندرم کوشینگ Cushing Syndrome

یکی از علائم سندرم کوشینگ افزایش وزن تدریجی است. افزایش وزن معمولاً بر روی صورت، گردن، قسمت فوقانی پشت، تنه و شکم دیده می‌شود، این در حالی است که دست‌ها و پاها لاغر باقی می‌مانند. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که غدد آدرنال، بیش از حد هورمون کورتیزول تولید می‌کنند. هرچند دلیل نسبتاً نادری برای افزایش وزن به حساب می‌آید، اما احتمال چنین مواردی را نبایستی نادیده گرفت. افراد مبتلا به دیابت نوع 2، دارای سطح بالای قند خون و فشار خون بالا در معرض خطر ابتلا به این سندرم می‌باشند.

استرس مزمن

استرس به طور غیر مستقیم به افزایش وزن کمک می‌کند. بدن ما جهت مقابله با استرس، هورمون‌های اپی نفرین epinephrine، نوراپی نفرین norepinephrine و کورتیزول آزاد می‌کند. کورتیزول چربی و کربوهیدرات در بدن را سوزانده تا کمبود انرژی کافی را جبران سازد. این امر منجر به دردهای گرسنگی شده و باعث می‌شود فرد بیش از نیاز بدن خود غذا مصرف نماید. به این ترتیب، به علت داشتن استرس، بجای کاهش وزن، در واقع موجب افزایش آن می‌شود. علاوه بر این، فقدان خواب کافی، ساعات کار پر جنب و جوش و خستگی روانی دائم به استرس اضافه شده و منجر به اضافه وزن ناخواسته می‌شود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک Polycystic Ovary Syndrome یا (PCOS)

زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS می‌باشند ممکن است از دست دادن وزن را نبردی پایان ناپذیر بیابند. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که تخمدان با مایع پر شده و در زمان تخمک گذاری منجر به ایجاد کیست می‌گردد. چنانچه این عارضه تشخیص داده نشود، منجر به افزایش وزن غیر قابل توضیح در زنان می‌شود. با این حال، ایجاد تغییراتی در در شیوه زندگی می‌تواند در مقابله با مشکل از دست دادن وزن کمک کند.

خوشبختانه، با پیشرفت در علم، می‌توان از عهده‌ی افزایش وزنی که در نتیجه‌ی عوارض پزشکی باشد، برآمد. جهت کاهش وزن متمرکز با یک دکتر مشورت کرده تا به لحاظ پزشکی از نظر داشتن هرگونه عارضه‌ی پزشکی که موجب اضافه وزن می‌شود مورد آزمایش قرار گیرید. در صورت داشتن هر گونه مشکل روانی به یک روانشناس مراجعه نمایید تا این مشکل را درمان نماید. پذیرش مشکل اولین قدم به سوی درمان آن است. داروهای مناسب، رژیم غذایی، ورزش و حفظ نگرش خوش بینانه نسبت به شرایط خود می‌تواند به کاهش وزن منجر شود. انتخاب شیوه زندگی سالم تنها راه جهت احتراز از هرگونه عوارض پزشکی است که ممکن است موجب اضافه وزن در آینده شوند.