تاریخچه جنگ های بیولوژیک

سالروز بمباران شیمیائی سردشت (۱۳۶۶ ش)؛ روز مبارزه با سلاح های شیمیایی و میکروبی تاریخچه جنگ های بیولوژیک انسانها، با کمال تاسف در طول تاریخ از تکنولوژیهای در دسترسشان برای کشتار، نابودی و مقاصد منفعت طلبانه بارها و بارها استفاده کرده اند. دقیقا نمی توان مرز زمانی مشخصی برای جنگ های بیولوژیک یا کاربرد میکروارگانیسم ها و سایر عوامل در جنگ تعیین کرد. آدمی از روزهای اول زندگی بر روی کره خاکی همواره درصدد بوده که به نحوی به همنوع خود غلبه و استیلا کند و برای این منظور از کلیه امکانات موجود در دسترس خود استفاده می کرد. سرخپوستان آمریکا با سابقه تمدن ۵۰۰۰ ساله، همواره در جنگ، تیرهای خود را آغشته به سم می نمودند. در ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح آلودگی چاه های آب دژها، قلعه ها و شهرها یکی از روش های موثر بــرای از پــای در آوردن دشمن و سربازان و مردمان در بین یونانی ها بوده است. در جنگ های قرون وسطی با بــه کارگیری منجنیق ها برای پرتاب اجساد آلوده حیوانات و انسان ها به داخل دژهای محاصره شده استفاده می شد که این عمل باعث ترس و بیماری در میان مردم محاصره شده گردید.
سال ۱۷۶۳ میلادی نقطه عطفی در تاریخچه جنگ های بیولوژیک می باشد. چرا که در این سال یک تغییر مهم در کاربرد این عوامل در جنگ ها به وقوع پیوست. به عبارت دیگر در این سال ارتش آمریکا (اروپائی های مهاجر) از عامل بیماری آبله به عنوان یک سلاح برای قوم کشی سرخپوستان بومی آمریکا استفاده نمود. آنها با انتشار عامل بیماری آبله از طریق دادن پتوهای آلوده به ویروس سبب کشتار وسیعی در بین بومیان گردید.در سال ۱۹۱۵ ، در طی جنگ جهانی اول آلمان ها به کاربرد عامل بیماری وبا در ایتالیا و طاعون در پترزبورگ روسیه متهم شدند.
انگلیسی ها نیز ادعا نمودند که آلمان ها در طول جنگ از بمب های حاوی طاعون استفاده نمودند و فرانسوی ها مدعی بودند که آلمان ها عروسک ها و آب نبات های آلوده به عوامل میکروبی را بر روی رومانی ریخته اند. کنفرانس خلع سلاح ژنو در سال ۱۹۲۵ در کنفرانس خلع سلاح ژنو، عهدنامه ای (پروتکل منع کاربرد سلاح های شیمیایی و بیولوژیک) به تصویب ۴۰ کشور جهان رسید. مشکل عمده در ارتباط با ممنوعیت ذکر شده در پروتکل ژنو این بود که هیچ اشاره ای به ممنوعیت ساخت، تولید ، ذخیره سازی ، آزمایش ، نقل و انتقال و خرید و فروش اینگونه سلاح ها نشده بود. از این جهت بود که در کمتر از دو دهه بعد از تصویب این قانون جهان شاهد کاربرد وسیعتر اینگونه سلاحها در جنگ جهانی دوم و پس از آن بود که نهایتا منجر به کنوانسیون ۱۹۷۲ ژنو، مبنی بر ممانعت از توسعه، تولید و ذخیره سازی سلاح های باکتریولوژیک (بیولوژیک) و توکسینی و کاربرد آنها گردید.
کشورهای شرکت کننده در این کنوانسیون متعهد شدند که عوامل بیولوژیک جنگی خود را نابود کنند و یا همه آنها را برای مقاصد صلح جویانه تغییر کاربردی دهند.که البته این کنوانسیون در سالهای آتی به دفعات حول محورهای فوق و پروتکل الحاقی بازنگری و بررسی شد با اینحال تولید وبکارگیری سلاح های شیمیایی و میکربی در چند دهه ی اخیر از سوی کسانی که خود مدعی خلع این سلاح ها هستند همچنان ادامه داشته و قربانیان اصلی این سلاح مردم بی دفاع هستند. بکارگیری سلاح های شیمیایی علیه ایران در طول ۸سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران تمامی دنیا از کمک به عراق در این جنگ به صورت مکرر دریغ نکردند. نقض حقوق بین الملل هم از سوی خود دولت عراق صورت می گرفت که از سلاحهای شیمیایی و میکربی در جنگ استفاده می کرد و هم از سوی کسانی که دولت عراق را با این گونه سلاحهای ممنوعه مجهز می کردند. در تاریخ ۷ و ۸ تیرماه ۱۳۶۶، هواپیماهای بمب افکن عراقی با بمب های شیمیایی به چهار نقطه پر ازدحام و متراکم جمعیتی شهر سردشت حمله کردند و زن و کودک و خرد و کلان مردم بی گناه آن شهر و اطراف آن را آماج گازهای کشده و دهشتناک شیمیایی قرار دادند. حملات شیمیایی این رژیم علیه سربازان ایرانی در طول جنگ همواره ادامه یافت و این امر در حالی بود که دولت عراق خود بتنهایی توان ساخت سلاح های میکروبی و شیمیایی را نداشت.
دولت ایالات متحده امریکا در چراغ سبز دادن به کشورهای اروپایی و ارسال فناوری این گونه سلاحها به طور غیرمستقیم و مستقیم مرتبا حقوق بین الملل را در ممنوعیت تولید و تکثیر و استفاده از سلاحهای شیمیایی و میکربی نقض کرد. رسانه های غربی در بسیاری موارد به دست داشتن در تجهیز عراق به سلاحهای شیمیایی، میکربی و هسته ای اعتراف کرده اند. امید است با اقدامات موثر در سطح ملی و بین المللی و تدوین و اجرای صحیح و بدون تبعیض قوانین و مقررات ذیربط بتوان قدم موثری در مقابله با توسعه، تولید و کاربرد سلاح های شیمیایی و میکروبی برداشت و از این راه امنیت مردم را در سراسر دنیا در مقابل اینگونه سلاح های مخرب و کشتار جمعی تأمین نموده و زمینه لازم را برای استفاده صلح آمیز از تجهیزات، عوامل بیولوژیک و اطلاعات و دانش فنی مربوط در جهت اهداف بشر دوستانه فراهم نمود.
منبع: سازمان آموزش و پرورش استان خراسان