مختصری از تاریخ عکاسی

نويسنده:مهدی نجاری
بارها شنیده ایم كه عكاسی، «ثبت لحظات» است. حقیقت نهفته در این عبارت همان میل آدمی به جاودانگی است. به عبارتی متوقف كردن زمان معطوف به جاودانه ساختن حیات. عكاسی همچنین «تن» فن و هنر است جایی كه هر دوی اینها گرد هم می آیند. از نظر والتر بنیامین، عكاسی راز حركت را از طریق بازنمایی مقطع، آشكار و برملا می كند. او درباره آن عبارت «ناخودآگاه دیداری» را به كار می برد. آنچه را كه چشم می بیند، ذهن خودآگاه بنا به ابعاد یا حركت نمی تواند دركش كند.
تكنولوژی دوپهلو عمل می كند؛ درباره مفهوم «ازخودبیگانگی» سخن ها گفته شده است اما از دیگر سو چیزهای بیشتری را در دسترس بشر قرار می دهد. یعنی «امكان» بیشتری به آدمی می دهد؛ این «امكان بیشتر» همیشه هم به معنای سهولت وضعیت نیست. حتی گاهی كمیك هم می شود. عكاسی ابزار تكنیكی است كه می تواند یك «چیز» (فی المثل اثر هنری) را تكثیر كند. در این تكثیر، نوعی «وانمودن» چیزها مطرح می شود؛ اینكه تابلوی مونالیزا به وسیله تكنولوژی تنها در موزه لوور اختصاص نمی یابد بلكه در همه جا و هر جا كه ما بخواهیم، حضور می یابد، در عین اینكه امكان دسترسی به آن میسر می شود اما به نوعی وانمودن مونالیزا به حساب می آید. هر چند برخی ممكن است بگویند این وانمودن چیز بدی نیست و در زندگی ما كاركرد خودش را دارد. امروزه تكنولوژی، چیزی بیش از «تكثیر» و «امكان» در اختیار آدمی گذاشته است. امروزه دیگر لزومی ندارد عكاس حرفه ای باشی تا اجازه دست گرفتن دوربین داشته باشی.
مثلاً با «هندی كم»ها كه در یك مشت ما جا می شوند، می توانیم سوژه ای را ثبت كنیم بدون آنكه چندان برای تنظیم دوربین قبول زحمت كنیم. حتی می توانیم پس از ثبت آن، بر روی تصویر به وسیله محتویات تكنیكی درون دوربین تغییرات دلخواه را بدهیم. با هندی كم ها و موبایل های لنزدار می توانیم هر لحظه از خصوصی ترین بخش زندگی خود را ثبت كنیم. به قول بنیامین «ریزترین چیزهای زندگی» را. طبعاً این عرصه ثبت كردن ها، پیچیدگی ها و معضلات خودش را همراه دارد. وقتی ریزترین چیزهای زندگی ثبت شود، امكان سوءاستفاده بیشتری خواهد بود. اینجا است كه قانون و نظام نظارت و مدیریت، بیشترین بهره را می برد. چرا كه می تواند به ثبت همان چیزهای ریز استناد كند. چندی پیش، خودرویی در یكی از باندهای اتوبان آتش گرفته بود. باندهای دیگر باز بود و خودروهای دیگر می توانستند تردد كنند. اما به طور شگفت انگیزی خیل خودروها در دو طرف اتوبان نگه داشته بودند به طوری كه به نظر می آمد تصادف سختی صورت گرفته است اما اكثر رانندگان این خودروها با موبایل های لنزدار یا هندی كم در حال «ثبت» بودند. در حالی كه آتش همه جای خودرو را فرا گرفته بود و از سرنوشت راننده هم خبری نبود، همگان موبایل ها را رو به آن نشانه رفته بودند. آنچه اصل و حقیقت بود در حال سوختن بود اما مردمان دل به وانموده بسته بودند. كسی دیگر تلخی این واقعه را اعتنایی نداشت. مهم تماشاگری و ثبت بود. شاید هم آنها برای مسابقات رنگارنگ تلویزیونی كه هرروزه از ما می خواهند عكس های موردنظر را برایشان ارسال كنیم تا مستحق جایزه باشیم، خود را كنار می كشند و لحظه ای را ثبت می كنند. گویی آنها به زعم بنیامین می خواهند كه سوژه، چیزی از زندگی اش را جدا كند و به تصویر بدهد. اما وقتی «حقیقت» در حال سوختن است، ثبت لحظه چه اهمیتی دارد؟
امیرهوشنگ افتخاری راد « . . .arti.ir

شاید بعضی‌ها دارای غریزه هنری در زمینه عكاسی از حیات وحش باشند ولی به نظر می‌رسد كه اگر كسی دارای این استعداد باشد فقط ده درصد راه را پیموده است و 90 درصد باقی مانده به تلاش عكاس در زمینه یادگیری درباره طبیعت و ابزار و تكنیك‌های مناسب برای رسیدن به یك عكس خوب بستگی دارد.
آیا برای عكاسی از پرندگان از دوربین‌های حرفه‌ای DSLR دیجیتال باید استفاده كرد یا از دورین‌های فیلمی اسلاید یا نگاتیو؟
اگر می‌خواهید یك سری عكس از پرندگان بگیرید تا به اعضای خانواده و دوستان و یا در اینترنت نمایش دهید، می‌توانید از دوربین‌های دیجیتال نیمه حرفه‌ای (semi SLR) مثل canon powershot IS5 pro یا از دوربین‌های فیلمی همراه با نگاتیو استفاده كنید. اما در صورتی كه قصد چاپ عكس‌ها را در مجلات تخصصی یا هر نوع كار حرفه‌ای دیگر دارید می‌توانید از بدنه‌های دیجیتال حرفه‌ای و یا فیلمی همراه با اسلاید استفاده كنید.

پاسخ این سوال چندان ساده نیست و بستگی به موقعیت و شرایط نوری شما دارد اما در زمینه عكاسی از پرندگان، اكثرا نیاز به فیلم‌های باحساسیت بالا مثل (ISO 200-400) دارید كه در بدنه‌های دیجیتال حرفه ی تقریبا در 90 درصد اوقات، عكاسان (ISO 400-800) استفاده می‌كنند؛ به این دلیل كه اكثر پرندگان دارای حركات زیادی هستند.
عكاسانی كه با دوربین‌های فیلمی اسلاید یا نگاتیو كار می‌كنند، از چه مارك‌هایی برای عكاسی از پرندگان استفاده می‌كنند؟
معروف ترین مارك‌هایی كه عكاسان حیات وحش استاده می‌كنند شامل fuji و fuji sensisو velvia kodak kodachrom و provia

پرندگان پر جنب و جوش و سریع اند. به همین خاطر برای ثبت دقیق آنها نیاز به سرعت شاتر بالا 500/1 دارید، البته با لنزهایی با سیستم لرزش گیر، می‌توانید با سرعت شاترهای پایین‌تر نیز عكاسی كنید.

حداقل طول لنز برای عكاسی از پرندگان 400 میلی متر است ولی اكثر عكاسان جدی حیات وحش از لنزهای canon 500 mlm f4 lis Nikon استفاده می‌كنند. البته برای عكاس از پرندگان در حال پرواز بهترین طول لنز 400 میلی متر است در ایران به دلیل دایره ترس وسیع پرندگان، می‌توانید از یك تله كانورتر 4/1 همراه با لنز 500 میلی متر استفاده كنید كه در این صورت تقریبا یك لنز 700 میلی متر دارید. لنزهای 600 میلی متر نیز گزینه‌های مناسبی هستند ولی معمولا به دلیل وزن بیشتر این لنز، شخصا طول لنز 500 میلی متر را ترجیح می‌دهم.

یك اصل كلی كه در عكاسی از پرندگان نباید هرگز فراموش كرد این است كه باید حتما كادر شما توسط موضوع پر شود و این مستلزم آن است كه شما به اندازه كافی به پرنده نزدیك شده باشید. اگر مواردی را كه درادامه این متن می‌آید رعایت كنید، می‌توانید به اندازه كافی به پرنده نزدیك شوید:
1. استفاده از یك مخفیگاه طبیعی یا ساخته دست خودتان:
تقریبا در بیشتر نواحی كشور مناطق كم آبی را می‌توان یافت كه پرندگان معمولا صبح زود برای نوشیدن آب یا حمام گرفتن در نواحی كوهستانی به چشمه‌ها و یا چاله‌های آب در نواحی بیابانی مراجعه می‌كنند. در این نواحی می‌توانید با استفاده از مواد در دسترس در آن ناحیه مثل سنگ یا چوب و شاخه پناهگاهی برای خودتان ایجاد كنید. البته در انتخاب زاویه مناسب نسبت به محل تجمع پرندگان، دقت كنید چون زاویه خورشید در طول ساعت‌های مختلف تغییر می‌كند.
2. لباس مناسب بپوشید، بهترین لباس برای مناطق جنگلی، سبز و برای مناطق بیابانی، خاكی وقهوه‌ای رنگ است.
3. طوری نشان دهید كه به پرنده علاقه‌ای ندارید. به عنوان مثال هرگز به طور مستقیم سعی نكنید به پرنده نزدیك شوید و این كار را به صورت زیگزاگ انجام دهید.
4. از حركات ناگهانی در هنگام نزدیك شدن به پرنده بپرهیزید وسعی كنید بسیارآهسته به پرنده نزدیك شوید.
5. قبل از نزدیك شدن به دایره ترس پرنده ابزار عكاسی خود را آماده كنید.
6. سعی كنید در حد امكان راجعه به پرندگانی كه از آنها قصد عكاسی دارید، مطالعه كنید به ویژه در زمینه رفتار و نوع تغذیه و نواحی پراكنش و تولید مثل آنها در ایران. به عنوان مثال اگر نوع تغذیه یك پرنده را بدانید می‌توانید با جذب پرنده به غذا، شانس این كه عكس‌های بیشتر و بهتری از فاصله مناسب بگیرید را بیشتر كنید.

عكس‌ها همیشه خوب به نظر نمی آیند. اگر به عكس‌هایی كه از آنها خوشتان می‌آید دقت كنید، خواهید دید كه از لحاظ تركیب بندی چیز زیادی برای گفتن دارند. منظور از تركیب بندی، نحوه استقرار اشیاء در كادر خالی عكس است كه معمولا 6x4 (یا 7x5 یا 10x8) است.

اگر كادر عكس را به صورت ذهنی به سه بخش افقی و سه بخش عمودی تقسیم كنید، جاهایی كهه خط‌ها یكدیگر را قطع می‌كنند، نقاط مورد توجه هستند، این نقاط به صورت طبیعی نقاطی هستند كه چشم‌ها هنگام مشاهده عكس اول به آنجا نگاه می‌كنند. به همین خاطر این نقاط توجه بهترین محل برای قرار دادن سوژه اصلی عكس هستند. هنگامی كه از یك سوژه متحرك عكس می‌گیرید، موفقیت شما زمانی است كه فضایی در عكس وجود داشته باشد كه سوژه به آنجا حركت كند. به این فضا، فضای تحرك می‌گویند. فضای پشت سوژه فضایی است مرده و اگر نسبت این فضا به كل عكس زیاد باشد، عكس زنده بودن خود را از دست می‌دهد.
اگر پرنده را در یكی از این نقاط قرار دادید، باید به سمت نگاه پرنده نیز دقت كنید و فضایی را در جلوی سمت نگاه برای امتداد دید پرنده خالی بگذارید ما از راست و چپ می‌خوانیم و به همین دلیل تمایل داریم كه در همن جهت تصویر را ببینیم ، حركت در عكس‌ها وقتی كه از راست به چپ باشد، یكنواخت‌تر به نظر می‌رسد، پس اگر به دنبال ثبت یك عكس جالب هستید، حركت را از راست به چپ ترتیب دهید و در صورتی كه پرنده در حال پرواز یا دویدن است، فضایی را در جلوی پرنده به سمت حركت آن خالی بگذارید. هر چیز كه باعث انحراف چشم از سوژه اصلی در كادر می‌شود حذف كنید و در صورتی كه پس زمینه زیبایی در عكس خود ندارید سعی كنید در حد امكان فضای كادرتان را باسوژه پر كنید.
البته این قانون، حتمی و لازم نیست و سعی نكنید به هر قیمتی كه شده سوژه را در این نقاط قرار دهید. چون قانون برای خدمت به ما وضع شده نه برای ایجاد زحمت.

عمق میدان ناحیه‌ای است كه تمام عناصر موجود در آن، در عكس واضح باشند. هر چه عمق میدان بیشتر باشد، ناحیه واضح در اطراف (جلو و پشت)‌نقطه فوكوس بیشتر است. در عكسی كه عمق میدان آن كم است، ممكن است ناحیه پشت (یا جلو) نقطه فوكوس دوربین، محو شود.
عمق میدان یك تصویر توسط سه عامل كنترل می‌شود:
1. فاصله تا موضوع
2. فاصله كانونی
3. قطر دهانه دیافراگم
در عكاسی از پرندگان، به دلیل استفاده از لنزهای با فاصله كانونی زیاد، عمق میدان در بیشتر اوقات صفر است یعنی پس زمینه به طور كامل محو می‌شود. بنابراین به رنگ‌های اطراف موضوع دقت كنید. رنگ سبز، رنگی جذاب برای پس زمینه است. دومین فاكتور مهم یكنواختی رنگ‌های پس زمینه و تضاد رنگ‌های سوژه با پس زمینه است كه باعث تفاوت عكس شما با یك عكس معمولی می‌شود. از پس زمینه‌های شلوغ بپرهیزند.
1- The Art of Bird photography: The complete Guide to professional field thechniques by arthur Morris .
2- Bird photography pure and simple.
3- The field guide to photographing birds by allen rokach and anne millman
.arti.ir