مترجم: سهیلا حاجی‏زاده
منبع:راسخون
 

انسولین و گلوکز هورمون‌هایی هستند که سطوح قند خون فرد را مشخص می‌کنند. در این مقاله به بررسی مقادیر پایین، بالا و نرمال گوکز در کودکان، افراد بزرگسال سالم و افراد دیابتی می‌پردازیم.
قند خون که به عنوان گلوکز خون نیز شناخته می‌شود، نقش مهمی در تولید انرژی ایفاء می‌کند. رژیم غذایی سالم و انجام تمرینات منظم ورزشی به حفظ سطوح نرمال قند خون در افراد بزرگسال و کودکان کمک می‌کند. افرادی که مبتلا به دیابت هستند، نیز می‌توانند سطوح گلوکز خون خود را به کمک رژیم غذایی متعادل، ورزش و داروها کنترل کنند. استرس فیزیولوژیکی، سوء مصرف دارو و استفاده از برخی داروها می‌تواند عوارض جانبی بر سطوح قند خون داشته باشد. دو هورمون آنتاگونیست به نام‌های انسولین و گلوکاگون مقدار گلوکز خون را تنظیم می‌کنند.
سطوح نرمال
سطوح نرمال گلوکز برای بزرگسالان در محدوده‌ی 70 تا 100 میلی‌گرم بر دسی لیتر می‌باشد. در واقع، سطوح قند در حال تغییر می‌باشد. این سطوح در تمام طول روز نمی‌توانند به حالت ثابت باقی بمانند. در هنگام صبح، سطوح گلوکز پایین بوده، در حالی‌که بعد از ناهار این سطح افزایش پیدا می‌کند و دوباره به حالت نرمال برمی‌گردد. بنابراین، مقدار گلوکز موجود در خون در زمان‌های مختلف اندازه گیری می‌گردد.
آزمایشات مختلف در رابطه با سطح گلوکز خون
معمولا، سطوح گلوکز خون بعد از 8 ساعت ناشتا اندازه گیری می‌شود. این آزمایش به نام گلوکز خون ناشتا نامیده می‌شود. در افراد بزرگسال، این سطح باید بین 70 تا 99 میلی‌گرم بر دسی لیتر باشد. در کودکان، سطح 100 میلی‌گرم بر دسی لیتر به عنوان سطح نرمال قند بعد ناشتا در نظر گرفته می‌شود.
سطح گلوکز اندازه گدیری شده دو ساعت بعد از ناهار به عنوان سطح گلوکز بعد از غذا شناخته می‌شود. نمونه‌ی خون گرفته شده در هر زمان در طول روز به منظور بررسی گلوکز خون تصادفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پزشک ممکن است از شما بخواهد که محلول شیرینی را نوشیده و سپس نمونه‌ی خون شما را 4 تا 5 مرتبه به فاصله‌ی هر 30 تا 60 دقیقه بگیرد. این آزمایش به عنوان تست مقاومت به گلوکز شناخته می‌شود. همه‌ی این آزمایشات به تشخیص دیابت کمک می‌کند.
علل و علائم دیابت
هنگامی‌که مقادیر گلوکز خون تا حدی بالاتر از مقدار نرمال باشد، خطر ابتلا به دیابت وجود دارد. این بیماری به عنوان پیش دیابت شناخته می‌شود. انجام بررسی های منظم به تشخیص دیابت در مراحل اولیه‌ی بیماری و در نتیجه کنترل این بیماری به کمک رژیم غذایی مناسب، ورزش و داروها کمک می‌کند. تکرر ادرار، افزایش زمان بهبودی زخم، گرسنگی و تشنگی شدید، احساس تاری در دید، عفونت‌های مکرر، کاهش وزن، ضعف بیش از حد و تغییرات در پوست نشانه‌هایی از بروز دیابت می‌باشد. چاقی، فشار خون بالا، سابقه‌ی فامیلی، مقاومت به انسولین، سطوح پایین انسولین، سطوح بالای کلسترول و تری گلیسرید و عدم انجام ورزش برخی از عوامل شایعی بوده که منجر به بروز بیماری دیابت می‌گردد.
نمودار سطوح قند خون برای بزرگسالان

قند خون

نشانه ها

کمتر از 70 میلی‌گرم در دسی لیتر

قند خون ناشتای پایین

70 تا 99 میلی‌گرم در دسی لیتر

قند خون ناشتای نرمال برای افزار بزرگسال

100 تا 125 میلی‌گرم در دسی لیتر

قند خون معیوب یا پیش دیابت

126 میلی‌گرم در دسی لیتر

دیابت

حدود 70 تا 125 میلی‌گرم در دسی لیتر

قند خون نرمال تصادفی

حدود 70 تا 145 میلی‌گرم در دسی لیتر

قند خون نرمال بعد از غذا

کمتر از 70 میلی‌گرم در دسی لیتر

مرحله ی اولیه ی هیپوگلیسمی

50 میلی‌گرم در دسی لیتر

هیپو گلیسمی

کمتر از 50 میلی‌گرم در دسی لیتر

شوک انسولین

145 – 200 میلی‌گرم در دسی لیتر

مقدار بعد از وعده ی غذایی در اوایل دیابت

بیشتر از 200 میلی‌گرم در دسی لیتر

مقدار بعد از وعده ی غذایی نشان دهنده ی بروز دیابت

مقادر قند خون کمتر از حد نرمال نشان دهنده‌ی بروز هیپوگلیسمی می‌باشد، در حالی‌که مقادیر بالاتر از حد نرمال نشان دهنده‌ی هیپرگلیسمی می‌باشد. با نگاهی به نمودار زیر، این شرایط برای بزرگسالان و کودکان شرح داده شده است.

قند خون

کودکان

بزرگسالان

نرمال

70 تا 100 میلی‌گرم در دسی لیتر

70 – 140 میلی‌گرم در دسی لیتر

پایین

زیر 70 میلی‌گرم در دسی لیتر

زیر 70 میلی‌گرم در دسی لیتر

بالا

بالای 140 میلی‌گرم در دسی لیتر

بالای 180 میلی‌گرم در دسی لیتر

افرادی که قند ناشتای طبیعی دارند، ممکن است قند بالای بعد از غذا داشته باشند. غذاهای حاوی قند پایین آن دسته از غذاهایی هستند که باعث بروز نوسانات شدید در سطوح قند خون شما نمی‌شوند. سیر، توت، دارچین، بادام، آووکادو، سویا، لوبیای پخته، سبزیجات پخته شده، ماهی سرخ شده، عدس، صدف، مرغ، ماهی ساردین و ماکارونی نمونه‌هایی از برخی غذاها بوده که به کاهش سطوح قند خون کمک می‌کنند. گنجاندن این غذاها در رژیم غذایی روزانه می‌تواند به حفظ سلامتی بدن و جلوگیری از بروز هر گونه عواقب خطرناک ناشی از سطوح بالای قند خون کمک کند. رژیم غذایی مناسب و انجام تمرینات منظم ورزشی به حفظ تعادل هورمونی و سلامت عمومی افراد کمک می‌کند.