معرفی فلفل سیاه و سفید و خواص درمانی آن

سابقاً تصور می‌شد فلفل سیاه و فلفل سفید هر یک میوه درختچه‌ای جداگانه می‌باشند در صورتیکه هر دو میوه‌ی یک درختچه هستند. فلفل سیاه و فلفل سفید هر کدام به روش خاصی تهیه می‌شوند و به شکل دانه در بازار عرضه می‌گردند.

توجه:

با توجه به اینکه فلفل سیاه و سفید از خواص دارویی برخوردار می‌باشند ولی در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها توصیه نمی‌شوند.

نام علمی گیاه:

Piper nigrum L.، نام فرانسه Poivre noire و نام انگلیسی آن Black pepper plant می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، فلفل سیاه، فلفل سفید، فلفل اسود، پلپل سیاه و پلپل سفید نامیده شده است.

تیره گیاه:

فلفل Piperaceae

نوع گیاه:

بوته یا درختچه

مشخصات ظاهری:

درختچه‌ای است بالارونده، خودرو و نیمه انگلی به ارتفاع حدود دو متر با ساقه‌ای نیمه چوبی، قطر ساقه به ضخامت یک انگشت و ریشه‌های آن ساقه‌خیز که توسط همین ریشه‌ها به درختان و گیاهان مجاور خود برای ادامه زندگی اتصال پیدا می‌کند. برگ‌های آن منفرد، پهن، دراز و نوک‌تیز و گل‌های آن سفید و مجتمع به صورت نوعی سنبله به نام شاتون می‌باشند. میوه‌اش مدور، چروکیده، کوچکتر از نخود، ابتدا به رنگ سبز و پس از رسیدن قرمز تیره و طعم آن به شدت تند است که بر روی محور گل آذین به وجود می‌آید و پس از رسیدن کامل به صورت خوشه‌ای از ساقه جدا می‌شود.  

فلفل سیاه:

میوه‌های خشک شده گیاه است که قبل از رسیدن کامل از درخت چیده می‌شود. خشک کردن آنها، با گستردن میوه‌ها به شکل یک قشر نازک در مقابل گرمای خورشید صورت می‌گیرد و یا آنکه در دستگاه مخصوص، تحت اثر گرمای ملایم، این عمل انجام می‌شود. سپس آن را آسیاب کرده و به صورت گرد در می‌آورند. بر اثر خشک شدن نیز، میوه‌ها تدریجاً رنگ تیره و برون‌بر چین‌دار پیدا می‌نمایند.

فلفل سیاه:

میوه کاملاً رسیده گیاه است که با قرار دادن آنها در آب به دست می‌آید. بدین طریق که میوه‌های رسیده را در کیسه‌هائی ریخته، آنها را در داخل سبدی جای می‌دهند و در مسیر جریان آب به مدت 4 روز می‌گذارند. بعداً کیسه‌ها را خارج کرده آنها را می‌فشارند تا با این عمل، قسمت گوشتدار میوه به کلی از بقیه جدا شود. سپس بقیه را از درون کیسه خارج کرده خشک می‌نمایند و تحت نام فلفل سفید در معرض استفاده قرار می‌دهند. فلفل سفید، رنگ خاکستری روشن مایل به سفید دارد. بوی آن کمتر ولی تندی آن از فلفل سیاه زیادتر است.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن خیلی گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در هند انتشار دارد و به صورت پرورشی در بعضی از کشورهای مجاور هند کاشته می‌شود.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در فلفل:

اسانس روغنی فرّار و آلکالوئیدهایی به نام چاویسین، پی‌پرین، پی‌پریدین، پی‌پرتین و غیره در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:‌

میوه (دانه)

نحوه مصرف:

به صورت ادویه‌جات در صنایع غذایی مصرف می‌شود.

خواص درمانی:

محرک اشتها، قبض کننده، آنتی اکسیدان، عطسه‌آور، تحریک کننده پرزهای چشایی، آنتی باکتریال و خوشبو کننده می‌باشد. در ضمن برای انزال زودرس، سرماخوردگی، دردهای روماتیسمی و ورم مفاصل نیز مفید است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.