نویسنده:صمصام صانعی

نام علمی:

Nuphar luteum L.، نام فرانسه Nenufar jaune و نام انگلیسی آن Yellow water lily می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، نیلوفر آبی زرد، نیلوفر اصفر و بشنین اصفر نامیده شده است.

تیره گیاه:

نیلوفر آبی Nymphaeaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است چند ساله با ریشه‌ای نسبتاً ضخیم و برگ‌های آن سبز رنگ، درخشان، مدور و بزرگ با دمبرگی بلند که در سطح آب استخرها، آب‌های راکد و در سراب‌ها به طور شناور می‌روید. گل‌های آن زرد تیره و گلبرگ‌ها درشت می‌باشند. میوه‌اش کپسول، تخم مرغی شکل و داخل میوه دانه‌های آردی وجود دارد.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت گل نیلوفر آبی زرد سرد و‌ تر، ریشه‌ی آن گرم و خشک و طبیعت تخم آن سرد و خشک می‌باشد.

رویش جغرافیایی:

در اروپا، آسیا و در کشورهای منطقه‌ی بالکان و در ایران بیشتر در نواحی مردابی و باتلاقی آبدار استان‌های خوزستان و فارس می‌روید.  

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گیاه:

مواد قندی مختلف، آمیدون، مواد رزینی، تانن و آلکالوئیدهایی به نام نوفارین و نوفاریدین در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

گل. در ضمن ریشه‌ی گیاه نیز خواص دارویی دارد.

نحوه مصرف:

معمولاً گل را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند.

خواص درمانی گل نیلوفر آبی زرد:

آرام کننده و کاهنده اشتهاء جنسی زنان، برطرف کننده سوزش ادرار و نزله‌های ریوی، برطرف کننده ناراحتی‌های عصبی همراه با کم شدن قوای جنسی، تحلیل برنده ورم کلیه، کاهنده ضربان قلب، ضد التهاب مثانه، قبض کننده، مسکن سردردهای مقاوم، مخدر ضعیف، خواب‌آور، تسکین دهنده تحریکات شدید جنسی، کاهنده حرارت قلب و کبد، مفید برای نعوظ‌های طولانی همراه با درد در زنان بدون آنکه اشتهاء جنسی حس گردد، ضدعفونی کننده، التیام‌بخش زخم روده‌ها، برطرف کننده خشونت سینه و رفع کننده تحریکات جلدی می‌باشد. در ضمن برای آبله و سرخک، سینه پهلو، ذات‌الریه، تب‌های گرم در اشخاص گرم مزاج و اسهال‌های ساده و خونی نیز مفید است.

تذکر:

زیاده‌روی در مصرف ریشه‌ی گیاه سمّی و مهلک می‌باشد.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.