تهران، شهري پر از خاطره

اين شهر قبل از دوره صفويان، يکي از روستاهاي شهر ري بود. در زمان حمله مغول شهر ري ويران شده و عده زيادي از جمعيت آن به روستاي تهران مهاجرت کردند و موجبات رشد و گسترش آن را فراهم آمدند. در دوره صفوي شاه طهماسب وي اين شهر را پايتخت کرد. در اين دوره 114 برج به تعداد سوره هاي قرآن در تهران بنا کردند و زير هر برج يک سوره قرآن قرار دادند و چهار دروازه شميران، قزوين، دولاب و حضرت عبدالعظيم در اين ساخته شده بود. در دوره قاجاريه نيز اين شهر پايتخت رسمي ايران بود و آثار بسياري در آن ساخته شد. در دوره ناصرالدين شاه نقشه تهران توسط ميرزا يوسف مستوفي الممالک طراحي شد و در دوره پهلوي تهران همراه با نوسازي توسعه يافت. در حال حاضر شهر تهران پايتخت ايران و يکي از بزرگترين شهرهاي جهان است.

ميادين تهران

ميدان ارگ تهران

ميدان ارگ از ميدان هاي مهم دارالخلافه تهران است که قدمت آن به دوره شاه طهماسب صفوي مي رسد اين ميدان در گذشته محصور بود و اطراف آن را خندق حضر کرده بودند و بناهاي سلطنتي نيز در داخل آن قرار داشت نام اين ميدان از زمان فتحعلي شاه به يادگار مانده است و در زمان ناصرالدين شاه به توپخانه و باغ گلشن معروف بود.

ميدان حسن آباد تهران

ميرزا يوسف آشتياني، صدراعظم ناصرالدين شاه اين ميدان را بنام پسرش ميرزا حسن مستوفي الممالک بنا نهاد. در فاصله سالهاي 1312-1303 چهار ساختمان با اقتباس از پلاديو معمار معروف عصر رنسانس ايتاليا در چهار سوي آن بنا شد که يکي از آنها تخريب و به جاي آن در 1345 ساختمان چند طبقه بانک ملي ساخته شد. فلکه وسط ميدان نيز در جريان ساختن مترو تخريب شد.

سردر باغ ملي

در نخستين سالهاي دهه 1300 سر دري بلند در مدخل ميدان مشق سابق ساخته شد. بعد ها بخشي از زمين هاي ميدان مشق به باغ ملي اختصاص يافت و لذا به اين نام مشهور شد. اين محوطه اکنون در اداره هاي مرکزي بيست تهران، شهرباني کل کشور و ثبت قرار دارد.

بازارهاي قديمي تهران

بازار تهران

بازار تهران از آثار دوره فتحعلي شاه قاجار است و مجموعه اي است از دالان ها و کوچه هاي تو در تو با رديفي از دکانها و راسته ها، اين بازار مرکز اصلي دادو ستد تجاري شهر تهران و کشور به شمار مي رود. بخش هاي عمده آن عبارتند از بازار امير، تيمچه امين اقدس، تيمچه صدراعظم و تيمچه کتاب خرد. ساير بازارها، بازار ري و بازار ورامين هستند.

کاخ ها و عمارات

کاخ گلستان

اين کاخ در سال 1268 هـ ق. به دستور ناصرالدين شاه ساخته شد که شامل سه سراي ورودي تالارهاي موزه آيينه، برليان، عاج، و بلور و تالار سلام مي باشد. در شاه نشين تالار سلام، تخت طاووس قرار دارد که نادرشاه آن را در سال 1739 ميلادي از هند به غنيمت آورد. اين تخت هفت پايه جواهر نشان و دو پله دارد که بر پشت تنديسي از اژدها قرار گرفته و ديواره هاي ظريف دارد که گرداگرد آن را با کتيبه زينت داده اند.

برج ها و مناره هاي تهران

برج نقاره خانه ري

بقاياي اين برج بر فراز کوه نقاره خانه شهر ري باقي مانده و محل برج نقاره خانه آرامگاه يکي از شهرياران سلجوقي است.

برج طغرل

اين برج در ميان محوطه اي در شهر ري قرار دارد و احتمالا آرامگاه طغرل اول پادشاه سلجوقي است. اين برج 20 متر بلندي دارد و در سال 1300 هـ ق. تعمير شده است و اکثر عناصر و نقش و نگار و کتبيه آن از بين رفته است. لوح سنگ مرمر به نشانه مرمت بنا به ديواره ان نصب شده است.

چشمه هاي تهران

چشمه آب علي هراز تهران

چشمه آب معدني آب علي در شمال دهکده آب علي در 60 کيلومتري شمال شرقي تهران در کنار بستر رودخانه مبارک آباد واقع شده است. آب اين چشمه به خاطر داشتن بيکربنات و آهن و سيليس در درمان بيماري هاي دستگاه گوارش – کبد، لوزالمعده، و روده مؤثر است هم چنين در تنظيم کلسترول و اسيد اوريک نيز استفاده مي شود.

چشمه علي ري

اين چشمه در شمال ابن بابويه و غرب کارخانه سيمان ري واقع شده است. پيشينه اين تمدن به 4000 سال قبل از ميلاد مي رسد. مشرف بر اين چشمه سنگ برجسته ي نسبتا بزرگي وجود دارد که سيماي فتحعلي شاه قاجار و برخي از شاهزادگان قاجار بر روي آن حک شده است.

چشمه آب گرم لاريجان، لار تهران

اين چشمه ها در امتداد دره لار واقع شده اند. در کنار اين آب گرم، حمام هايي با خزينه هايي کوچک احداث شده است. فضاي پيرامون اين چشمه با آب و هواي معتدل و با چشم اندازهاي کوهستاني مرتفع در آميخته است.

غارهاي طبيعي تهران

غار گل زرد، لار دماوند

غار گل زرد در دشت زيباي لار واقع شده سطح درون غار مملو از استالاکتيت و استالاگميت ها است که به صورت قنديل از سقف و کف آن نمايان شده اند. هم چنين سطح آب از کربنات کلسيم پوشيده شده و روشنايي فانوس کوه نوردان درخشندگي و زيبايي غار را دو چندان مي کند. درون اين غار چندين حوضچه ي آب سرد در فاصله هاي متفاوت از هم وجود دارد.

غار مراد گچسر کرج

اين غار در مسير جاده تهران – چالوس در منطقه ي گچسر و در ناحيه آزاد قرار گرفته است. از اين محل با يک ساعت پياده رويي مي توان به غار يخ مراد رسيد. برودت درون اين غار به اندازه اي است که تا ماه خرداد هم مي توان قنديل هاي يخ را در آن ديد.
منبع:خشاهد نوجوان شماره ي 373
/ خ