سفر با کودکان آداب دارد

منصور بهرامي / کارشناس ارشد روانشناسي




14 توصيه به والديني که مي‌خواهند با کودکانشان به مسافرت بروند

براي بيشتر والدين، سفر کردن به معني ايجاد تغييري در زندگي روزمره است. هنگام سفر آنها مي‌توانند مدتي کار و وظايف روزمره را کنار بگذارند و آزاد و رها زندگي کنند اما براي بيشتر کودکان، سفر نمي‌تواند مانند تعطيلات باشد زيرا آنها به احساس امنيت در خانه، اسباب‌بازي‌ها، رخت‌خواب و غذاي خانگي وابسته هستند. پس هنگام برگشت از سفر بلافاصله براي سفر ديگر برنامه‌ريزي نکنيد. به اين ترتيب کودک شما مي‌داند که وسايل محبوب او مانند اسباب‌بازي‌ها، پتوها و لباس‌ها که سرگرمي‌هايش هستند در اختيارش قرار دارند.
هنگام سفر معمولا امکانات رفاهي خانه در دسترس نيست. لذا بايد به کودک بياموزيد که اين تغيير را پذيرفته و از تجارب جديد لذت ببرد. اگر کودک مشتاقي داشته باشيد که در محيط جديد احساس امنيت کند انجام اين وظايف آسان‌تر خواهد بود. 14 توصيه زير را فراموش نکنيد:

1 صندلي اتومبيل و کمربند ايمني را بررسي کنيد

صندلي اتومبيل يا کمربند ايمني را قبل از سفر بازديد کنيد. اقدامات ايمني‌ که قبل از ترک منزل به عمل مي‌آوريد ميزان راحتي و آسايش شما و فرزندانتان را هنگام سفر بيشتر مي‌کند. اين عمل را در موقع مناسب خود انجام دهيد تا مجبور نباشيد به خاطر نبود يکي از عناصر حياتي سفر يعني صندلي ايمني يا ديگر وسايل، سفرتان را به تعويق بيندازيد.

2 مقررات را با کودک تمرين کنيد

قبل از آنکه بخواهيد با اتومبيل به سفري طولاني برويد، چند بار به طور تمريني آزمايش کنيد تا کودک بتواند آموزش اوليه را کسب کرده و براي سفر واقعي آماده شود. کودک را به درست نشستن روي صندلي يا بستن کمربند ايمني تشويق کنيد و به اين ترتيب به او نشان دهيد که وقتي درست در اتومبيل بنشيند جايزه مي‌گيرد.

3 مقررات را جدي بگيريد

اين قانون را وضع کنيد که اتومبيل تنها زماني حرکت مي‌کند که کمربند ايمني بسته شده باشد. بگوييد: «تو کمربند ايمني را نبسته‌اي؛ اگر اين کار را انجام ندهي ماشين حرکت نمي‌کند.» آماده باشيد و تا هنگامي که همه سرنشينان اين قانون را اجرا نکرده‌اند، حرکت نکنيد.

4 وسايل سرگرمي کودک را مهيا کنيد

اسباب‌بازي‌هايي را براي سفر برداريد که به لباس و رويه صندلي‌ها آسيب نمي‌رسانند. به عنوان مثال، مداد شمعي خوب است اما قلم‌هاي جوهردار مناسب نيستند چون اگر تصادفا بيفتند ممکن است رويه صندلي را خراب کنند. اگر با وسايل نقليه عمومي سفر مي‌کنيد، بازي‌هايي را همراه ببريد که در فضاي محدود قابل استفاده باشند و تا حد امکان سر و صدا نداشته باشند و بتوانند براي مدتي طولاني باعث سرگرمي کودک شوند.

5 برنامه سفر را به کودک بگوييد

برنامه‌هاي سفر را با کودک در ميان بگذاريد تا او هم بداند که چه مدت دور از خانه خواهد بود. در اين مدت اتاق او چه خواهد شد و چه زماني باز خواهد گشت. عکس‌ها و نقشه محلي را که به آنجا سفر مي‌کنيد به او نشان دهيد. با او درباره مردم، مناظر و برنامه‌هايي که خواهيد ديد و کارهايي که انجام خواهيد داد صحبت کنيد. ماجرا و خاطرات سفرهاي گذشته را تعريف کنيد. محل موردنظر را با مکاني که کودک با آن آشناست، مقايسه کنيد تا اضطراب او از رفتن به مکاني ناشناخته کاهش يابد.

6 کودک را در تدارک سفر شرکت دهيد

به کودک اجازه دهيد تا در بخشي از برنامه تدارک سفر، شرکت داشته باشد. به او اجازه دهيد در جمع‌آوري لباس‌هايش، انتخاب اسباب‌بازي‌ها، حمل ساک و غيره کمک کند.

7 مقررات سفر را توضيح دهيد

پيش از ترک خانه، به کودک بگوييد که در سفر چه بازي‌ها و فعاليت‌هايي ممنوع است. به عنوان مثال، براي توقف‌هاي بين راه تا مقصد، قانون سر و صدا، قانون بازي، قانون شنا و قانون رستوران را توضيح دهيد.

8 به موقع تشويقش کنيد

از رفتار خوب او تعريف کنيد. رفتار خوب کودک را به‌طور مرتب تحسين کنيد. مثلا براي ماندن او روي صندلي اتومبيل به او جايزه دهيد. به او بگوييد: «لذت مي‌برم از اينکه به همه درخت‌ها و خانه‌ها نگاه مي‌کني. چه روز خوبي است. حالا که آن‌قدر خوب توي ماشين نشستي خيلي زود مي‌توانيم بيرون برويم و بازي کنيم.»

9 قوانين را اجرا کنيد

اگر کودک از صندلي‌اش بيرون آمد يا کمربند ايمني‌اش را باز کرد، اتومبيل را متوقف کنيد. مطمئن شويد که کودک فهميده است که قانون مربوط به صندلي اتومبيل حتما اجرا مي‌شود و اينکه نقض قانون، چه پيامدهايي خواهد شد.

10 بازي‌هاي مخصوص سفر را انجام بدهيد

در جريان سفر از خانه تا مقصد به شمارش اشيا، تشخيص رنگ‌ها و پيدا کردن حيوانات بپردازيد و به اين ترتيب کودک را طي سفر مشغول کنيد. بديهي است که توجه او نمي‌تواند براي مدت طولاني به يک بازي معطوف بماند بنابراين پيش از سفر فهرستي از باز‌ي‌هاي مختلف تهيه نماييد و در هر ساعت يکي از آنها را شروع کرده و به نوبت به اين بازي‌ها بپردازيد تا رضايت شما و کودک تامين شود.

11 در فواصل متناسب توقف کنيد

کودکان زير شش سال معمولا بي‌قرار هستند حتي اگر در اوايل سفر آرام باشند ولي پس از مدتي محصور ماندن در اتومبيل، هواپيما يا قطار که با طبيعت ماجراجوي آنها سازگار نيست، بي‌قرار شده و تحرک خود را از سر مي‌گيرند. به کودک فرصت بدهيد تا گاهي، مثلا در محوطه کنار جاده از نظر جسمي انرژي خود را تخليه کند، در غير اين صورت شاهد طغيان کلامي او خواهيد بود.

12 در استفاده از تنقلات دقت کنيد

خوراکي‌هاي بسيار شيرين يا شور نه تنها بر ميزان انرژي تخليه نشده کودک مي‌افزايند بلکه احتمال دارد سبب تهوع و دل به هم خوردگي او نيز بشوند. در سفر از تنقلات پروتئين‌دار يا کم‌نمک به جاي خوراکي‌هاي شيرين استفاده کنيد تا سلامت و نشاط خانواده تضمين شود.

13 از قانون مادربزرگ استفاده کنيد

بگذاريد کودک بداند که رفتار خوب در طي سفر با جايزه همراه است. مثلا بگوييد وقتي روي صندلي بنشيني و بدون نق زدن با ما حرف بزني، آن وقت اتومبيل را نگه مي‌داريم و يک نوشيدني مي‌خوريم.

14 به وعده‌هايتان عمل‌کنيد

در مورد چيزهايي که طي سفر ممکن است ببينيد، هيچ قولي به کودک ندهيد چون ممکن است همان زمان که صحبتش را مي‌کنيد، انتظار ديدنش را داشته باشد. مثلا اگر بگوييد که در جنگل ممکن است اسب ببيند و بعد کودک آن را نبيند، زمان خروج از جنگل احتمالا گريه و زاري کودک بلند مي‌شود که شما قول داده بوديد که اسب مي‌بينيم پس چي شد؟
منبع: www.salamat.com