همکاري با والدين

والدين به نسبت معلم، فرصت هاي کم تري دارند تا شاهد حضور فرزندان خود در ميان گروه هاي بزرگ کودکان باشند. در حالي که کودکان در چنين محيط هايي مي توانند مهارت هاي رفتاري خود را تمرين کنند. رفتار کودک در کلاس، شايد با رفتار او در خانه، تفاوت زيادي داشته باشد. ممکن است با دوستي که به منزل او آمده است، به خوبي رفتار کند، اما در برخورد با همسالانش در گروه هاي بزرگ تر مشکلات چشمگيري داشته باشد.
براي معلمان اهميت دارد که با والدين درباره نيازهاي اجتماعي فرزندانشان گفت و گو کنند. براي کودکي که در روابط اجتماعي خود مشکل دارد نيز مهم است که با والدين خود براي شناخت مهارت هاي اجتماعي مثبت، همکاري کند. کار با کودک را با تمرين مهارت هايي که هم شما و هم والدين در نظر داريد، آغاز کنيد. براي مثال، معلم در کلاس نموداري تهيه مي کند و کودک را براي اين که با همسن و سالان خود، همکاري آرامي داشته و به آن ها ياري رسانده است، تشويق مي کند. در پايان روز، کودک مي تواند اين " کارت گزارش دوستانه " را با خود به خانه ببرد.
والدين نيز مي توانند به امتيازي که او در مدرسه گرفته است، پاداش خانه را اضافه کنند. مثلا کسب پنج امتياز در مدرسه، مي تواند معادل به پاداش يک ساعت وقت اضافي براي شنيدن داستان يا انجام کار خاصي در منزل باشد. همچنين ايده آل است اگر معلم بتواند در مدرسه برنامه اي تشويق کننده فراهم آورد. براي مثال، هر روزي که کودک نمره يا امتيازي مطلوب به دست آورد، مي توان به او اجازه داد به فعاليت هاي خاصي، نظير: بازي با رايانه در وقت اضافي، سرپرستي ناهارخوري يا رهبري بحث در کلاس، بپردازد. اگر بتوانيد مسئوليت هاي به خصوصي را به دانش آموز محول کنيد، ساير همکلاسان به او با نظر مثبت تري مي نگرند. همچنين مفيد است، براي حواس پرت ترين دانش آموزان، مشاور، مددکار يا معلمي به عنوان مربي منصوب شود.
اين مربي، سه بار در روز و هر بار به مدت پنج دقيقه، براي بازبيني کار دانش آموز، با او ديدار مي کند. در طول اين مدت، نمودار رفتاري کودک را مرور مي کند و موفقيت هاي او را در رابطه متقابل او با همسالانش مي ستايد. مربي همچنين کنترل مي کند که ببيند کودک کتاب هايش را آماده کرده است و ريز تکاليفش را در دفتر خود براي بقيه روز نوشته است يا نه. کارهايي که از کودک خواسته شده است انجام دهد، هنگام ناهار يا وقت تنفس مرور مي شوند و دوباره قبل از رفتن به خانه، مربي، رفتارهاي آن روز دانش آموز، نمودار رفتاري او، و کتاب ها و دفترچه هايي را که بايد به خانه ببرد، بازبيني مي کند. تشويق والدين به دعوت از همکلاسان فرزند خود به منزل والدين اغلب نمي دانند که دوستان فرزندانشان در مدرسه چه کساني هستند و کدام يک از همکلاسي ها به خصوص با فرزند آن ها بهتر بازي مي کند. براي کمک به والدين، معلمان بهترين شرايط را دارند.
معلم مي تواند کمک کند که والدين دريابند، کدام يک از همکلاسي ها نقشي مثبت در رفتار با کودک آنان دارد و علايق و طبعي دارد که مکمل طبيعت فرزند آنان است. والدين کودکان را تشويق کنيد که بعد از مدرسه يا در تعطيلات آخر هفته، همکلاسان فرزند خود را به منزل دعوت کنند. هر چند در بعضي موارد ( خصوصا با کودکان ناآرام يا گوشه گير ) بايد به والدين گوشزد کرد که وقتي دوستان فرزندانشان را دعوت مي کنند، بازي کردن آنان نبايد بي برنامه و بدون مراقبت باشد. به بيان دقيق تر، پدران و مادران بايد بدانند که اهميت برنامه ريزي براي اين گونه ديدارها، در انجام فعاليت هاي مشترک است، مانند: ساختن مدلي با اسباب بازي (لگو)، سرهم کردن قطعات يک هواپيما يا کشتي، پختن شيريني و بازي فوتبال.
انجام چنين کارهايي به کودک کمک مي کند، مهارت هاي مناسب اجتماعي را فرا گيرد و روابط دوستانه نزديک تري با ديگران برقرار کند. والدين بايد با هشياري مانع شوند و اجازه ندهند که فرزندان آن ها و دوستانشان اوقات خود را به تماشاي تلويزيون بگذرانند؛ زيرا در آن صورت فرصت اندکي براي ايجاد روابط متقابل اجتماعي و شانس کم تري براي شناخت يکديگر پيدا مي کنند.
بهتر است اين گونه ملاقات ها نسبتا کوتاه، دلپذير و با مراقبت نزديک آنان همراه باشند تا روابط متقابل کودکان از کنترل خارج نشود و بتوانند زماني را به خوشي بگذرانند. تشويق والدين به بازي با فرزندان خود در خانه دادن اطلاعاتي به والدين درباره محيط هاي خانوادگي فعال و توضيح لزوم بازي کردن آنان با فرزندانشان، توسط مربيان، سودمند است. افزون بر اين معلمان مي توانند بر ارزش بازي پدر و مادر با فرزند که عامل هدايت کودک است، تأکيد کنند؛ البته به شرطي که والدين دستور دهنده نباشند، بازي کودک را بر هم نزنند، از او ايراد نگيرند و عقايد خود را به او تحميل نکنند؛ بلکه از راه گوش کردن به توضيحات مشروع هم درباره کاري که انجام مي دهند، صبر کردن و رعايت نوبت، احترام گذاشتن به عقايد يکديگر، پيروي از قوانين و ستايش مهارت طرف مقابل در بازي، او را هدايت مي کنند.
بگذاريد والدين دريابند که وقتي با فرزندان خود به طور مرتب بازي مي کنند و مهارت هاي ياد شده را در بازي هاي هدايت کننده کودک به کار مي برند، در واقع مهارت هاي دوستيابي را به آنان مي آموزند. براي مثال هنگامي که والدين به عقايد و پيشنهادات کودکان احترام مي گذارند، فرزندان آنان مي آموزند که بايد عقايد ديگران را محترم بشمارند. بنابراين، بازي والدين با فرزندانشان به طور مرتب، مي تواند براي کمک به يادگيري مهارت هاي مناسب بازي و پرورش قابليت هاي آنان در ايجاد ارتباط با همسالان بسيار سودمند باشد.
منبع:Stratton, Carolyn Webster, How to promote children's Social and Emotional Competence (1999) , Paul Chapman publishing Ltd, London. مجله رشد معلم، شماره 7، فروردين ماه 1383
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : mohsen_nasseh