تك فرزندي آری یا نه؟


 

نويسنده:دكتر بدري‌السادات بهرامي




 

در اين مقاله مي‌خواهم به خانواده‌هايي که به داشتن تک ‌فرزند اکتفا کرده‌اند، نکاتي را يادآور شوم؛ واقعيت‌هايي كه شايد تا به حال درباره‌اش فكر نكرده باشند.
بچه‌ها با پدر و مادرشان در خانواده‌ در يک تراز نيستند. پدر و مادر در يک‌تراز و بچه‌ها در تراز بعدي هستند؛ در نتيجه خيلي از آموزش‌هاي لازم را بايد در تراز خود و در تعامل با هم‌شيرهاي خود (خواهر و برادران) بياموزند و اگر اين امکان وجود نداشته باشد، با مشکلاتي مواجه خواهند شد. اولين چيزي که تک‌فرزندها از آن بي‌بهره‌اند، داشتن هم‌بازي و هم‌زباني است که هر وقت بخواهند، در دسترس آنهاست و با شرايط تربيتي همانند او که برايش نامانوس نيست، رشد يافته است. هر بچه‌اي از هم‌شيرهاي خود و در تعامل با آنها مي‌آموزد که مالکيت داشتن و دفاع از مالکيت چيست: «اين تراش منه»؛ «اون عروسک توئه» و در ادامه اين مالکيت، مهم‌ترين نکته و مهارت زندگي را مي‌آموزد؛ يعني اين نکته را که: «همه چيز منحصر به من نيست!» او از کودکي بايد بياموزد که آدم‌هاي ديگر هم به اندازه او محبوب‌ و محترم هستند و حق دارند. اگر اين مساله را ياد نگيرد، براي سير طبيعي و موفقيت آينده‌اش در جامعه با مشکل مواجه مي‌شود. علاوه بر اين، برخي آموزش‌ها را که لازمه زندگي سالم هستند، در صورتي مي‌توان به بچه ياد داد که در تعامل با خواهر و برادر باشد. تقدم و تاخر از اين جمله است: « اول داداشت آب بخورد، بعد تو»؛ «اول خواهرت که کوچک‌تره بره دستشويي، بعد تو» و هيچ‌کدام از اين آموزش‌ها با اين کيفيت در هيچ نهاد اجتماعي ديگري مثل مهدکودک و مدرسه آموزش داده نمي‌شود و هيچ جايگزين مناسب ديگري نيز وجود ندارد که جاي خواهر و برادر و تاثير آنها در يادگيري فرزندتان را بگيرد.
 


دومين نکته‌اي كه تك ‌فرزندها از آن بي‌نصيب مي‌مانند، شناخت خصوصيات جنسي موافق و مخالف جنسيت خود در دوران رشد است. به عنوان نمونه، پسر شما متوجه مي‌شود که خواهرش شکنند‌ه‌تر است يا برادرش فلان ويژگي خاص را دارد که دانستن اين مهارت و هضم تفاوت‌ها در بزرگسالي اوبسيار کمک‌کننده است. تازه، همه اينها غير از آن بخش است که به يادگيري مفهوم استقلال در بچه‌ها منجر مي‌شود. بچه‌ها در مراحل رشد خود و با بزرگ‌تر شدن بايد بتوانند از والدين فاصله بگيرند اما کودک تک‌فرزند از آنجا که تنهاست، نمي‌تواند از والدينش خوب فاصله بگيرد و در نتيجه اغلب آنها به مصداق عاميانه کلمه وابستگي دارند و لوس هستند. شما مفهوم استقلال را در افکار و اعمال بسياري از اين بچه‌ها نمي‌بينيد. گاهي هم جذب روابط بيروني و دوستان هم‌سن مي‌شوند که اين خوشايند نيست؛ چون دوست‌هاي آنها در شرايط تربيتي متفاوتي بزرگ شده‌اند. به هر حال، براي تامين رشد و سلامت روان بچه‌ها، خوب است که بچه ديگري هم در خانواده شما باشد .
منبع:www.salamat.com