جهيزيه اش طبق کش نمي خواست!


 





 
راستش را بگوييد! ميانگين اطلاعات ما از زندگي اهل بيت (عليهم السلام) چقدر است؟ ما که در غم اين بزرگان اشک ريخته ايم و در شادي هايشان جشن گرفته ايم، چقدر با ظرايف زندگي شان آشنا هستيم؟ مگر پيامبر (ص) نفرمود که «انا بشر مثلکم / من هم انساني هستم مثل شما». پس چرا با سبک زندگي اين بزرگان آشنا نيستيم؟! اين روزها بسياري از اهالي فرهنگ، دغدغه ايجاد سبک زندگي براي مردم دارند. سؤال اين است که آيا از سبک زندگي اهل بيت (ع) نسخه بهتري هم وجود دارد؟

1- چه جهيزيه اي به خانه شوهرش آورد؟
 

لحظه اي که پدربزرگم داشت جان مي داد گفت سه دختر شوهر دادم و تا خرخره بدهکارم. يادتان نرود که بدهي هايم را پرداخت کنيد. اين روزها جهيزيه دادن به دختر براي خودش غولي شده که هر کسي نمي تواند شاخش را بشکند! از يخچال هاي چندين ميليوني گرفته تا گوشتکوب برقي و ماساژور طبي و... يکي نيست بگويد آيا همه اين وسايل براي شروع زندگي لازم است؟ فاطمه (س) با همه منزلت و بزرگي اي که نزد خدا و پدرش داشت اما پيامبر (ص) جهيزيه ساده اي برايش ميها کرد و او را به خانه علي (ع) فرستاد. شايد خيلي ها فکر مي کردند چون فاطمه(س) دختر رسول خداست پس بايد جهيزيه و عروسي مجللي براي او درنظر گرفته شود. اما هرگز چنين اتفاقي نيفتاد. روايت است که پيامبر (ص) از بهاي فروش زره علي (ع) مقداري را مهريه فاطمه (س) و مابقي را براي تهيه جهيزيه و اسباب خانه او به صحابه داد. گويا پيامبر (ص) 63 درهم را نيز براي آماده کردن جهيزيه فاطمه (س) به سلمان، بلال و ابوبکر داد تا آنها وسايل و اسباب ساده اي خريداري کنند.

2- مهريه اش چقدر بود؟
 

کساني که فکر مي کنند مهريه بهاي يک زن است، خوب است داستان مهريه حضرت زهرا (س) را بخوانند تا از اين سوء تفاهم بزرگ خلاص شوند. اگر قرار باشد والاترين زن تاريخ را معرفي کنيم، هيچکس به پاي فاطمه(س) نمي رسد. با اين اوصاف حتماً بايد مهريه ايشان از قدرت محاسبه ما خارج باشد. نکته اينجاست که مهريه دختر پيامبر (ص) به اندازه قيمت يک زره آن روزگار بود.
حجت الاسلام محمد آخوند، در اين زمينه داستان جالبي را بيان مي کند: «از مهم ترين مسائلي که هنگام ازدواج هر زن و مرد اهميّت دارد، تعيين مهريه است که از جانب مرد به عنوان هديه به زن داده مي شود. حضرت فاطمه (س) از اين قاعده مستثني نبود و وقتي حضرت علي (ع) به خواستگاري اش آمد، پيامبر (ص) از علي (ع) پرسيد براي مهريه دخترم فاطمه در نزد خودت چه داري؟ علي (ع) در جواب فرمود اسب و زره. پيامبر (ص) به او گفت اسبت را نزد خودت نگه دار ولي زره ات را بفروش. نقل است که مولا علي (ع) زره را به 480 درهم مي فروشد و پولش را به پيامبر (ص) مي دهد. پيامبر (ص) نيز مقداري را به بلال مي دهد تا براي فاطمه (س) عطر تهيه کند.
جالب تر آنکه پيامبر (ص) هيچگاه براي مهريه دخترش از علي (ع) چيزي نخواست که در توان مالي اش نباشد. اين مورد نشان مي دهد که مهريه بايد چيزي باشد که مرد حتي همان لحظه توانايي پرداختش را داشته باشد.

3- از همسرش چه خواست؟
 

«شوهري که نتواند آدم را به يک سفر اروپا ببرد، شوهر نيست!» اين جمله را يکي از بازيگران همين فيلم فارسي خودمان به زبان آورد که بدجور حرف دل بسياري از خانم هاي امروز است. حالا سفر اروپا نه؛ همين چهار تا کشور توريستي و آسيايي خودمان که از نان شب هم واجب تر است. اما اگر فلش بک بزنيم و زندگي اسوه هايمان را مرور کنيم، مي بينيم که از اين خبرها نبوده، حجت الاسلام آخوند در اين باره مي گويد: « روايت هاي بسياري داريم که حضرت فاطمه (س) در طول زندگي مشترکش، هيچگاه از علي (ع) چيزي نخواست که او نتواند برايش تهيه کند، مگر آنکه مولا از او پرسيده باشد.
از «ابوسعيد خدري» نقل است که يک روز حضرت علي (ع) از خواب بيدار مي شود و به قول امروزي ها از همسرش سؤال مي کند غذا چه داريم؟ فاطمه (س) مي فرمايد دو روز است چيزي نخورده ايم و هر غذايي را که در منزل داشتيم به شما و حسنين داده ام. حضرت علي (ع) ناراحت شده و مي پرسد چرا اين را برايم نگفتي. حضرت فاطمه (س) پاسخ مي دهد از خداي خود شرم کردم که تو را مکلف به کاري کنم که توانايي انجامش را نداري.
از امام صادق (ع) روايت است که حضرت زهرا (س) و علي (ع) در اوايل زندگي مشترکشان خدمت پيامبر (ص) رفتند و از ايشان خواستند وظايف خانه را ميانشان تقسيم کنند. پيامبر (ص) کار تا پشت در خانه را بر عهده فاطمه (س) و کار بيرون از خانه را بر عهده علي (ع) سپردند.»

4- اوضاع خانه و زندگي اش چگونه بود؟
 

حتماً بارها شنيده ايد که فلان آقا زاده با ماشين چند صد ميليون توماني اش در خيابان هاي شهر پرسه مي زند! بعضي از مديران هم به تازگي گفته اند که بايد جايگاهشان حفظ شود! اين چند خط تقديم به آن ها.
حجت الاسلام محمد آخوند در اين باره مي گويد: «فاطمه(س) دختر نبي اکرم (ص)، رهبر آن سرزمين بود اما هيچگاه تجمل گرايي را شيوه زندگي خود قرار نداد. البته نمي گوييم زندگي دنيايي اهميت ندارد. تصديق اين صحبت، آمدن 114 هزار پيامبر براي هدايت مردم است که هريک به نوعي به زندگي دنيوي مشغول بودند. در روايت هاي فراواني بر ساده زيستي زندگي زهرا (س) تأکيد شده. نقل است که حضرت علي (ع) براي همسرش فاطمه (س) يک جفت گوشواره و دو النگوي طلا و يک پرده خريداري کرد. حضرت زهرا (س) در بازگشت پيامبر (ص) از سفري، خودش را با آن وسايل آراست خانه را با آن پرده زينت داد. وقتي پيامبر (ص) به خانه فاطمه (س) رسيد و آن وسايل را مشاهده کرد، از خانه او برگشت. حضرت زهرا (س) متوجه ناراحتي پدر شد و گريست. سپس وسايل را به بلال داد تا آنها را نزد پيامبر (ص) ببرد. آنگاه به پدرش پيغام داد که هرگونه مصلحت مي داند آنها را صدقه بدهد. پيامبر (ص) به بلال فرمود اي بلال، آنها را بفروش و پولش را براي اهل صفه صدقه بده. پس از آن به خانه فاطمه(س) رفت و فرمود پدر به قربانت، کار نيکي انجام دادي. برخي نقل مي کنند پس از آن پيامبر (ص) شخصي را فرستاد تا يک جفت گوشواره و النگو از جنس معمولي تر براي حضرت زهرا (س) فراهم کند.».
 

5- حجابش چطور بود؟
 

درباره زندگي حضرت فاطمه (س) هر چه ندانيد، اين فقره حتماً برايتان آشناست؛ اينکه تا چه اندازه به حجاب اهميت مي داد حجت الاسلام آخوند در اين باره مي گويد: « فاطمه (س) در حجاب و عفاف هم براي ما الگوست. حضرت کاظم (ع) از قول پدرش نقل مي کند روزي حضرت علي (ع) فرمود مرد کوري از فاطمه اذن دخول خواست. حضرت روي خود را از او پوشاند. پيامبر (ص) به دخترش فرمود چرا از او رو گرفتي درحالي که او تو را نمي بيند. فاطمه (س) فرمود هر چند او مرا نمي بيند ولي من که او را مي بينم و او مرا استشمام مي کند. پيامبر(ص) فرمود شهادت مي دهم که تو جگر گوشه من هستي. او حتي هنگام شهادتش به «اسامه بنت امي» فرمود از اينکه جنازه خانم ها را روي تخته قرار مي دهند و روي آن پارچه اي مي کشند راضي نيستم. اسامه که از مهاجران به حبشه بود، در پاسخ مي گويد در حبشه وسيله اي هست که وقتي جنازه را داخل آن مي گذارند چيزي از آن مشخص نيست. سپس نمونه اي از آن تابوت را براي حضرت درست مي کند و فاطمه (س) وصيت کرد زماني که از دنيا رفت، برايش از اين تابوت درست کنند.»

6- چطور فرزندانش را تربيت کرد؟
 

شايد برخي از مردم تصور کنند که حضرت زهرا (س) چون فرزنداني صالح داشته، دغدغه تربيت آنها را نداشته؛ درحالي که امام حسين (ع) در روز عاشورا مي فرمايد: « شهامت، آزادمنشي و کرامت خود را مرهون پاکدامني و طهارت مادرم فاطمه هستم.» عطوفت و مهر مادري حضرت زهرا (س) نسبت به فرزندانش چنان بود که شکم آنان را به قيمت گرسنگي خود سير مي کرد. بنابر روايات متعدد مي توان دريافت که حضرت براي رفع نيازهاي فرزندانش بسيار اهميت قائل بود. اگر مي خواهيد در اين خصوص بيشتر بدانيد، حرف هاي حجت الاسلام آخوند را بخوانيد: فاطمه (س) هيچگاه از تربيت فرزندانش غافل نشد و به نشاط و شادابي آنها اهميت مي داد. آن را مي توان در همبازي شدن پيامبر (ص) با فرزندان دخترش زهرا (س) ديد. نقل است فاطمه (س) به حسنين (ع) قلم و کاغذي مي دهد و از آنها مي خواهد خطاطي کنند تا هر کدام بهترين خطاطي را انجام داد، او را برنده اعلام کند. زماني که حسن و حسين (ع) کاغذها را نزد مادرشان بردند، منتظر پاسخ مادر بودند اما فاطمه (س) نمي خواست يکي را برتر از ديگري بداند؛ به همين دليل گردنبندي را که بر گردن داشت پاره کرد و به فرزندانش فرمود هر کس بيشترين مهره را جمع کند، او برنده است.»

7- چگونه همسايه اي بود؟
 

براي ما که همسايه هايمان را ماهي يک بار و آن هم در کوچه يا آسانسور مي بينيم، احتمالاً درک همسايه داري حضرت فاطمه (س) دشوار است. حجت الاسلام آخوند حديث جالبي نقل مي کند که به آن اشاره مي کنيم: « امام مجتبي (ع) فرمود مادرم را شب جمعه اي در محراب عبادتش ديدم که تا سپيده صبح از رکوع و سجود فارغ نشد به گوش خود شنيدم که نام يکايک مردان و زنان مؤمن را برد و برايشان دعاي فراوان کرد. و براي خود چيزي نخواست! به مادرم فاطمه (س) گفتم مادرجان، چرا براي خودت همانند ديگران دعا نکردي؟! در جوابم فرمود: « الجار ثم الدار/ نخست همسايه سپس اهل خانه.»
منبع:نشريه همشهري آيه سال چهارم ارديبهشت 91