سينما، 111 سال پيش


 

نويسنده: فرزانه ابراهيم زاده
عكس: سمانه غلام نژاد




 
راهنماي گشت و گذار در موزه سينماي ايران
بشتابيد، بشتابيد. اگر دوست داريد عكس «اكتور»هاي قديمي را تماشا كنيد يا عاشق ديدن انواع و اقسام حيوانات طلايي و نقره اي جشنواره هاي فرنگي هستيد يا اگر مي خواهيد قديمي ترين اسناد سينمايي ايران را ببينيد، بشتابيد و تاريخ هنر هفتم ايراني را در «موزه سينما» از دست ندهيد. اين آگهي يك فيلم سينمايي نيست، دعوتي است براي ديدن تاريخ سينما در عمارت زيباي كلاه فرنگي باغ فردوس. همان ساختمان زيبايي كه زماني تكه اي از باغ بزرگ شميران بود و «ناصرالدين »شاه قاجار آن را به «عصمت الدوله» و شوهر معمارش «معيرالممالك» بخشيد. اما سلطان سينمادوست، فكرش را هم نمي كرد كه ديوارهاي اين عمارت، روزگاري خانه نخستين يادگاري هاي صنعت برادران لومير شود. ساختماني كه از اتاق تاريك «ابن هيثم» و نخل طلاي كن گرفته تا لباس «دختر لر» را در خود جاي داده و زيرزمين بادگير تابستاني اش مكان فيلم برداري فيلم هاي «سلام سينما» و «كاغذ بي خط» شده است.

گردش در ملك درباري
 

روزهاي غيرتعطيل از 9 صبح تا 5 بعدازظهر و جمعه ها و روزهاي تعطيل از ساعت 2 تا 5 بعدازظهر مي توانيد به تماشاي موزه برويد. روزهاي سوگواري هم موزه تعطيل است. اگر نياز به اطلاعات بيشتري داريد، مي توانيد با شماره تلفن هاي 9-22705005 (021) تماس بگيريد.

وليعصر، باغ بهشت
 

اگر از جنوب راه افتاده ايد، کافي است راه بلندترين خيابان پايتخت، وليعصر(عج) را بگيريد و به موزه برسيد.
اتوبوس: نشاني موزه سرراست است؛ خيابان وليعصر(عج) نرسيده به پل تجريش، قبل از پمپ بنزين قلمستان. اتوبوس هاي تندروي شهري بهترين گزينه براي رسيدن به موزه سينماست.
مي توانيد در ايستگاهي كه درست مقابل باغ فردوس است، پياده شويد. اگر هم از شمال تهران مي آييد، بعد از ميدان تجريش بايد چند دقيقه اي را به سمت جنوب پياده روي كنيد.
 
خودروي شخصي: مي توانيد با خودروي شخصي هم به موزه برويد اما بايد وسيله تان را در كوچه پس كوچه هاي زعفرانيه و پشت باغ فردوس پارك كنيد يا در پاركينگ ميدان تجريش دنبال جاي خالي بگرديد.

دالان تاريخ
 

پرده نقاشي: بعد از ورود، يك پرده نقاشي شده بزرگ را خواهيد ديد كه در مقابلش يك شهر فرنگ قرار دارد. چند دقيقه اي را صرف تماشاي شهر فرنگ كنيد و بعد سراغ سالن هاي مختلف برويد.
ديوار بزرگان: بعد از گذر از پيچ تاريخي كه شما را با اسباب متحرك سازي قبل از سينماتوگراف آشنا مي كند، به ديوار بنيانگذاران سينما مي رسيد. تصاويري از پيشگامان اين هنر - صنعت از «ابراهيم خان عكاس باشي» تا «عبدالحسين خان سپنتا» اينجا هست، همين طور پوسترهاي به يادماندني فيلم هاي «دخترلر» و «حاجي آقا» البته با حضور مظفرالدين شاه. در ويترين ها هم مي توانيد يادگارهايي از «آوانس اوگانيانس» و نخستين مجوزهاي فيلم برداري ايران را ببينيد.
چهره هاي معروف: بعد از اينها به ديواري آي رنگ مي رسيد كه تصاويري از بازيگران سينماي ايران بر آن نقش بسته، از «روح انگيز سامي نژاد» در دختر لر گرفته تا «فاطمه معتمدآريا» كه نقش او را در فيلمي ديگر بازي كرد. عكس اولين هنرپيشه هاي سينماي ايران و خيلي هاي ديگر را هم اينجا مي توانيد ببينيد.
تالار افتخارات: يادگارهايي از مهم ترين سينماگران ايران را هم در بخش ديگر موزه مي توانيد ببينيد. تنديس مومي «عزت الله انتظامي» و «علي حاتمي»، عكس هايي از كودكي عزت الله انتظامي، برگه حضور و غياب علي حاتمي، سكانس نوشت فيلم هاي «حسن كچل»، عكس هايي از «رخشان بني اعتماد»، «پوران درخشنده»، «رسول صدرعاملي» و ديگر چهره هاي آشنا در اين سالن هستند. در اتاق همسايه اين تالار هم جوايز سينمايي را مي بينيد. اتاقي كه يادگارهاي سينماگراني از جمله نخل طلايي كن و خرس نقره اي برلين سينماگران بزرگ ما و همين طور سه تابلويي كه «آكيرا كوراساوا» كارگردان نامدار ژاپني به «عباس كيارستمي» تقديم كرده، در آن قرار دارند. سالن كودك، سالن صدا و دوبله و سالن سينماها بخش هاي ديگري هستند كه در موزه مي بينيد.
منبع: سرزمين من، شماره ي 30