تألیف و ترجمه: حمید وثیق زاده انصاری
منبع: راسخون




 
انسان شناسی یک موضوع جامع است که تمام جنبه‌های زندگی انسان از جمله جنبه‌های زیستی، فرهنگی و هم چنین اقتصادی را در بر می‌گیرد. انسان شناسی دارای شاخه‌های متعددی مانند فرهنگی، زبان شناسی، پزشکی قانونی، پزشکی و غیره است. برای آگاهی بیشتر درباره‌ی این موضوع مقاله‌ی زیر را بخوانید
واژه‌ی انسان شناسی از دو کلمه‌ی یونانی anthropos به معنی "انسان" و logy به معنی "علم" ساخته شده است. انسان شناسی به مطالعه‌ی نوع بشر در هر مکان و هر زمان بر روی زمین می‌پردازد از محله‌های شلوغ لوس آنجلس گرفته تا جنگل‌های انبوه آمازون. انسان شناسان افرادی هستند که برای حل معمای تکامل بشر بر روی سنگواره‌ها مطالعه می‌کنند، در حالی که دیگر انسان شناسان برای آگاهی از تأثیر مدرنیزاسیون بر جوامع معاصر تلاش می‌کنند. در حالی که رشته‌هایی مانند اقتصاد و زیست شناسی بر جنبه‌های خاصی از زندگی بشر تمرکز دارند، انسان شناسی تنها رشته‌ای است که به تمام ابعاد وجود انسان می‌پردازد.

شاخه‌های انسان شناسی

انسان شناسی فرهنگی

فرهنگ یک ابزار مهم برای بقای انسان است. فرهنگ مجموعه‌ی پیچیده‌ای از دانش، اخلاق، سنن، هنر و آداب و رسومی است که ما به عنوان بخشی از جامعه آموخته‌ایم. فرهنگ به صورت غیر بیو لوژیکی و از طریق کلمات و نمادها به نسل‌های بعد منتقل می‌شود. انسان ‌شناسان فرهنگی تلاش می‌کنند تا از منطق حاکم بر هنجارهای فرهنگی آگاهی یابند. آنها بر این باورند که هیچ سنت وعمل فرهنگی اشتباه نیست. به عنوان مثال، ممکن است زخمی کردن بدن برای ما عجیب به نظر برسد، در حالی که مطالعه‌ای بر روی فرهنگ قبایل آفریقایی که این مراسم را اجرا می‌کنند نشان داده است که این عمل بسیار به جا و مناسب است. انسان شناسان فرهنگی، در طول تحقیقات خود در میان جوامع مختلف زندگی می‌کنند، آداب و رسوم آنها را مشاهده می‌کنند و تلاش می‌کنند تا با مقایسه‌ی این آداب و رسوم با شیوه‌های جوامع دیگر از آنها آگاهی یابند. گاهی انسان شناسان فرهنگی با زندگی در دورترین نقطه‌ی جهان به مطالعه‌ی یک جامعه می‌پردازند، و یا ممکن است بر بخشهایی از جامعه‌ی خود ما مانند، شرکت‌های بزرگ، کارگران یا زاغه‌ نشینان تمرکز کنند.

انسان شناسی زبان شناختی

زبان یک عامل مهم در انتقال فرهنگ به شمار می‌رود. زبان دست آورد مهم بشر است که باعث برتری انسان بر سایر حیوانات موجود در جهان شده است. انسان شناسان زبان شناس در تلاش برای آگاهی از منشأ و تکامل یک زبان و سنت‌های شفاهی، اطلاعات ارزشمندی را درباره‌ی فرهنگ یک جامعه به دست می‌آورند. آنها با ارتباطات ما قبل تاریخ بین جوامع مختلف آشنا می‌شوند و معنی مفاهیم کلامی را کشف می‌کنند تا از شرایط موجود در گذشته و چگونگی سازگاری انسان با آن شرایط آگاهی یابند. انسان شناسان زبان شناس علاوه بر مطالعه‌ی زبان در یک جنبه‌ی فرهنگی سعی در آموختن مفاهیم زیست شناختی زبان نیز دارند. و این شامل مطالعه در زمینه‌ی تغییرات ایجاد شده در مغز و بدن انسان است که او را قادر می‌سازد تا برای تکامل زبان، اصوات را به شیوه‌ای معنی دار سازمان دهی کند.

باستان شناسی

باستان شناسی به مطالعه‌ی بقایای عینی یک فرهنگ می‌پردازد. خوش بختانه انسان‌ها سر نخ‌هایی را در باره‌ی شیوه‌ی زندگی خود بر جای می‌گذارند که این سر نخ‌ها نه تنها شامل کلمات و حروف بلکه به صورت باقی‌ مانده‌ی موادی مانند سفال‌ها، زیر بنای ساختمان‌ها، ابزار سنگی و گورستان‌ها نیز می‌شوند. این‌ها اطلاعات مهمی را درباره‌ی اعتقادات و سنن یک تمدن یا جامعه‌ی خاص ارائه می‌دهند. به عنوان مثال نقاشی بر روی دیواره‌ی مقبره‌ها وضعیت فردی را که در آن مقبره به خاک سپرده شده است روشن ‌می‌کند. چنین نقاشی‌هایی اغلب شیوه‌های رایج در یک جامعه را نشان می‌دهند. مطالعه‌ی محل‌های دفن می‌توانند به باستان شناسان در درک اعتقادات مذهبی یک گروه از مردم کمک کنند.

انسان شناسی زیستی

انسان شناسی زیستی که با عنوان انسان شناسی فیزیکی نیز شناخته می‌شود به رد یابی ریشه‌های زیستی، تغییرات تکاملی، و تنوع ژنتیکی نوع بشر می‌پردازد. در این فرایند، انسان شناسان زیستی به مطالعه‌ی رفتار پستان داران و تغییرات آناتومیک بین پستان داران و انسان‌ها می‌پردازند تا با تغییرات فیزیکی ایجاد شده در انسان‌ها در طول سفر تکاملی آنها از میمون‌ها آگاهی یابند. آنها هم چنین برای یافتن دلایل تفاوت‌های فیزیکی بین افراد گروه‌های مختلف به تجزیه و تحلیل ژنتیکی و مطالعات آنتروپومتری (انسان سنجی) می‌پردازند.
انسان شناسی علاوه بر شاخه‌های اصلی فوق الذکر هم چنین دارای تقسیمات دیگری مانند انسان شناسی پزشکی قانونی، انسان شناسی پزشکی، و انسان شناسی زیست محیطی است. اگر چه هر شاخه یک رشته‌ی تخصصی است ولی تمام شاخه‌ها با یک دیگر مرتبط هستند. و این مسئله باعث برتری انسان شناسان بر محققان رشته‌های دیگر در پرداختن به مشکلات بشر می‌گردد، زیرا آنها وجود بشر را نه در انزوا بلکه در کل مورد مطالعه قرار می‌دهند.