درمقابل رفتار فرزندانم چه کنم

پرسشگر گرامی از اینکه دوباره با ما سخن می گویید خرسندیم. پرسشگر ارجمند، تربیت فرزند یکی از وظایف دشوار والدین بوده که این مهم نیازمند فراگیری دانش و مهارت و لازمه آن صبر و بردباری است. در موارد بسیاری رفتارهای نابهنجار فرزندان ریشه تربیتی دارد ؛لذا در مواجهه با مشکل این گونه رفتارها ،باید در پی ریشه یابی بود تا با اصلاح ریشه ،رفتار نیز اصلاح شود.
ابتدا از شما می خواهم صحنه زیر را تصور کنید: فرزندتان از شما خواسته ای دارد اما شما به دلائلی از برآورده کردن خواسته او امتناع می کنید.او بیشتر پافشاری می کند اما شما هنوز مقاومت می کنید. او شروع به اعتراض کردن می کند، اما شما به خواسته او بی توجه هستید تا اینکه او شروع به گریه می کند، شما هم که خسته هستید مجبور می شوید علیرغم میلتان با این کار شما یک دفعه از موضع خود عقب نشینی می کنید. شما مجبور می شوید کاری را بکنید که به آن راضی نیستید. به نظر شما با این رفتارتان چه چیزی به کودک خود یاد می دهید؟ کودک شما از رفتارتان یاد می گیرد که هر چیزی را می تواند با گریه بدست آورد و حال آنکه چنانچه در همان اولین درخواست کودک بدون هیچ مقاومتی برای او اسباب بازی می خریدید، چنین عادتی در کودک شما شکل نمی گرفت.تکرار این زنجیره رفتاری باعث می شود تا کودک شما عادت کند که هر چیزی را با این روش غلط بدست آورد. آری چنانچه شما در همان مرحله اول خواسته او را بر طرف می کردید، به مراتب آسیب آن کمتر از این بود که بعد از چندین مرتبه اصرار فرزندتان خواسته او را بر آورده کنید. به نظر شما بهترین راه حل برای حل این مشکل چیست؟ راه های پیشنهادی خود را در این باره بر روی کاغذی بنویسید و با راهکارهای این پاسخ مقایسه کنید.
راهکارها:
1- به یاد داشته باشید آنچه که فرزند شما در گذشته یاد گرفته است، قابل اصلاح است و می توان با بکارگیری تکنیک های روان شناختی مشکلات رفتاری او را کاهش داد.
2- گریه کردن یکی از راههای طبیعی کودکان برای برقراری ارتباط است. بررسی دکتر ماری ورث مورد نشان می دهد کودکانی که نسبت به گریه آنها به علّت این باور غلط که توجه نشان دادن باعث لوس کردن کودک می شود بی توجهی نشان داده شده است؛ بعداً در سال اوّل زندگی (و شاید در سالهای اوّل زندگی) به دفعات بیشتر و به مدت طولانی تری گریه می کنند.
3- گذر زمان به شما کمک می کند تا مشکلات کودکتان کاهش پیدا کند. مطمئن باشید با بزرگتر شدن او این رفتارها در او کم می شود. البته باید به گونه ای رفتار کنید که رفتار شما موجب نهادینه شدن این موارد در او نشود.
4- پدر نقش زیادی در انتقال صفاتی که در آن کودک نیازبه نوعی خودمهارگری احساس می کند، دارد بنابراین پدر کودک باید سعی کند در این دوران ارتباط خود با فرزندش را افزایش دهد و در زمینه تربیت او نقش بیشتری ایفا کند.
5- حواس کودک خود را پرت کنید. موقعی که کودکتان گریه می کند، حواس او را با پیشنهاد یک چیز جدید پرت کنید یا محیط او را عوض کنید. او را بیرون ببرید یا به یک اتاق دیگر منتقل کنید.
6- مطمئن شوید که گریه کودکتان به خاطر عدم توجه شما نیست. برای یک کودک، توجه منفی مثل پاسخ والدین به یک کج خلقی، بهتر از توجه نکردن است. این عادت را در فرزندتان ایجاد کنید که در مقابل رفتارهای مثبتش به او توجه نشان دهید.
7- نیازهای کودک را به صورت منظم ارضاء کنید. به این نکته مهم توجه داشته باشید که رابطه عاطفی و سرشار از عشق و محبت با کودک است که به ما امکان می دهد او را در جهت رفتار معقول هدایت کنیم. شما وقتی نیازهای اولیه کودکان را برآورده می سازید، اعتماد و اطمینانی برای آنان ایجاد می کنید؛ رابطه ای مبتنی بر اعتماد و اطمینان که کودک را به این نتیجه می رساند که شما صلاح او را می خواهید.
8- سعی کنید بفهمید چه اتفاقی روی داده که موجب گریه فرزندتان شده است.
9- سعی نمایید فرد دیگری مانند پدر یا افرادی که بیشتر با او در ارتباط هستند در حضور شما او را در آغوش گرفته و نوازش نمایند.کودک دوست دارد صورت والدین خود را ببینند، صدایشان را بشنوند، به صدای قلبشان گوش کنند، و حتی می توانند بوی منحصر بفردشان (بخصوص شیر مادر) را تشخیص دهند. البته کودکان از نظر اینکه چقدر بخواهند که شما آنها را در آغوش بگیرید با هم فرق دارند.
10- نادیده گرفتن سنجیده را از یاد نبرید. هنر نادیده گرفتن رفتارهایی را که دوستشان ندارید و تعریف کردن از رفتارهایی که دوستشان دارید، بیاموزید. به یاد داشته باشید که هیچ کدام نباید بدون دیگری انجام داده شود.
11- توجه داشته باشید که شما تنها مادری نیستید که با چنین موقعیتی مواجه شده اید. چه خوب است با توجه به شناختی که از این حالت کودک تان دارید، سعی کنید با این موضوع برخوردی عادی داشته باشید و زود از کوره در نروید.
12- فرزند خود را با تمام ویژگی مثبت و منفی بپذیرید. ارتباطی محترمانه با او داشته باشید. همیشه به کارها و صحبت های خود نسبت به فرزندتان دقت کافی داشته باشید تا فرزندتان احساس ارزشمندی کند و از این طریق اعتماد به نفس او افزایش پیدا کند.
13- با خواندن کتاب هایی در زمینه رشد ذهنی و فکری کودکان ، آگاهی خود را در این زمینه افزایش دهید، زیرا هر چقدر که شما اطلاعات بیشتری داشته باشید، راحت تر می توانید فرزند خود را هدایت کرده و او را در مسیر مناسب قرار دهید.
14- هیچ گاه برای پیشبرد خواسته های خود از تنبیه استفاده نکنید.
15- در برابر گریه کردن کودک صبور باشید و سعی کنید از کوره در نروید.
16- گاهی همه شرایط و راهکارهای بالا را انجام می دهید اما نتیجه بخش نیست لذا شما سعی نمایید تحمل خود را بالا ببرید زیرا باید پذیرفت رفتار امروز فرزند نتیجه برخورد والدین و محیط پیرامون اوست.
به یاد داشته باشید، دوران کودکی در تربیت و شکل گیری شخصیت کودک خیلی مهم است. اگر در این دوران وقت و انرژی برای کودکان خود صرف نکنید در آینده با مشکلات رفتاری کودکان خود روبرو می شوید. پس بهتر است در همین دوران مهم وقت خود ر اصرف آنان کنید تا در آینده دچار پشیمانی نشوید
 
منابع بیشتر جهت مطالعه
1.رفتار والدین و تربیت فرزندان ،عباس خورشیدی
2.نحوه رفتار والدین با فرزندان،یدالله جهانگرد
3.والدین و بد رفتاری فرزندان،جفری کلی،ترجمه مینا ملکی معیری
4.مشکلات تربیتی را چگونه حل‌کنیم؟ محمد رضا شرفی