پشتکار کودکان و پروسه برنامه ­های طولانی مدت (بخش دوم)

والدین با فراهم کردن شرایط انجام فعالیت­ های طولانی مدت برای کودکان ، پشتکار آن­ها را افزایش می ­دهند.
 

چکیده: زمان عامل مهمی در یادگیری پشتکار است؛ در واقع فعالیت ­هایی که مستلزم انتظار کودکان برای دستیابی به نتیجه است، پشتکار را به بهترین صورت ممکن به آن­ها می‌آموزد. بچه‌ها بدین وسیله تمرین می­کنند که جز رضایت آنی و لحظه­ ای از انجام کارها، نیاز به رضایت آتی از انجام کارهای طولانی مدت نیز دارند.

تعداد کلمات 1055 /  تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

می­ گویند زمان یکی از عوامل مهم در آموزش پشتکار به کودکان است؛ چرا که بچه‌ها می‌توانند تمرین کنند که چیزی فراتر از احتیاج به رضایت آنی از انجام هر کاری به دست آورند و آن چیزی نیست جز درگیری در پروسه برنامه ­های طولانی مدت. در بخش اول مقاله به دو فعالیت کاشتن گیاهان و مراقبت از وزن در میان فعالیت­ هایی که مستلزم انتظار کشیدن بچه‌هاست، اشاره کردیم. در این قسمت به دو فعالیت دیگر - یادگیری یک مهارت جدید و مقاومت در برابر پیشنهادهای خطرناک دوستان- اشاره می­ کنیم.
 

  ارتباط
  ایجاد مهارت های گفتگو
این فعالیت باعث می‌شود، بچه‌ها کاری جدید و مشکل را که نیاز به تمرین و صرف وقت دارد یاد بگیرند. آنچه نیاز دارید ذهنی متفکر است. دربارۀ فعالیتهایی که هر یک از شما در اوقات بیکاری انجام می‌دهید صحبت کنید: شنا، خیاطی، دوچرخه‌سواری و خواندن رمان. سعی کنید به خاطر بیاورید که چه موقع این کارها را یاد گرفتید و چه مدت طول کشید تا آنها را یاد بگیرید. آیا اشتباهاتی کردید؟ آیا هنوز اشتباه می‌کنید؟
هر یک از ما چیزهای زیادی را باید یاد بگیریم و چیزهای زیادی را یاد بدهیم. در مورد یاد دادنِ یکی از این کارها به دوستتان یا یکی از اعضای خانواده فکر کنید. هر بار یک مورد را یاد بدهید. مثلاً در مورد ورزش فوتبال می‌توانید چگونگی زدن ضربه را یاد بدهید. اگر خیاطی را آموزش می‌دهید، ابتدا نخ کردنِ سوزن را یاد بدهید.
وقتی چیزی را آموزش می‌دهید، هر بار کم‌کم به سختی آن بیفزایید. سعی کنید نقد سازنده‌ای ارائه کنید، نه انتقاد آزاردهنده. نقد سازنده بدون آنکه احساسات کسی را جریحه‌دار کند به او می‌گوید که چه کاری انجام دهد. از تحقیر کردن پرهیز کنید. هدف ما ساختن است.
چند مهارت جدید مناسب را در نظر بگیرید و دربارۀ روش یادگیری آنها فکر کنید. مثلاً: یک نوجوان ممکن است بخواهد رانندگی یاد بگیرد؛ اما شاید نیاز به یک مربی یا یک اتومبیل برای تمرین کردن داشته باشد. در صورت لزوم، از دوستان یا از اعضای خانواده کمک بخواهید. این فعالیت، روحیۀ کار گروهی همراه با تلاش را در شما به وجود می‌آورد و تجربیات و مهارت­ها را نسل به نسل منتقل می‌کند.
از سوی دیگر، وقتی بچه‌ها لباس­ هایشان را آویزان می‌کنند یا پس از غذا ظرف­ها را جمع می‌کنند و هر شب مرتباً این کارها را انجام می‌دهند، این کار به نظر شبیه تکلیف مدرسه نیست؛ اما در واقع نوعی تکلیف اساسی است.
دانش‌آموزانی که همیشه رختخواب خود را مرتب می‌کنند و یا کارهای منظمی را در خانه انجام می‌دهند، در مدرسه موفقیت زیادی کسب می‌کنند. موفقیت تحصیلی بستگی به این دارد که شخص تمام کردن یک کار را در نظر داشته باشد.
هر چه سریع‌تر بچه‌ها این مهارت­ ها را یاد بگیرند، زودتر مصمم خواهند شد تا همیشه، هر کاری را به پایان برسانند و از انجام آن لذت ببرند. آیا انجام یک کارِ نیمه‌تمام، ساده‌تر از انجام یک کار کامل است؟ مطمئن نیستم. وقتی به دانش‌آموزانی نگاه می‌کنیم که مجبورند به انواع بهانه‌ها برای انجام ندادن تکالیفشان فکر کنند، می‌بینم که به خود می‌پیچند و احساس ناراحتی می‌کنند. به نیرویی که آنها صرف بهانه آوردن می‌کنند فکر کنید. به نظر نمیآید آنها بتوانند سریع‌تر از مدت زمانی که می‌توانستند کارشان را کامل کنند، بهانه بتراشند.
 

  فکر کردن
  درک پیامدهای تصمیمات
گاهی اوقات نوجوانان با فشارهایی از سوی دوستانشان برای سیگار کشیدن یا استفاده از مشروبات الکلی و مواد مخدر مواجه می‌شوند. این مواد برای سلامتی آنها خطرناکند و باعث می‌شوند آنها نتوانند از فکرشان به خوبی استفاده کنند یا در ورزش پیشرفت کنند. مطلع بودن و آگاه شدن از تأثیرات منفی الکل و توتون، می‌تواند مقاومت در برابر چنین گرایش­هایی را ساده‌تر کند. این روش به فرزندانتان کمک می‌کند تا با مشکلات مشروبات الکلی و سیگار مقابله کنند. برای این کار نیاز به روزنامه، قیچی و گفتگویی مناسب دارید.
با همدیگر دربارۀ انواع دلایلی که افراد سیگار می‌کشند یا مشروبات الکلی می‌نوشند صحبت کنید؛ مثلاً: دل زدگی و کنجکاوی. چگونه می‌توانیم از این تله‌ها اجتناب کنیم؟ این کار ساده نیست. مشغول شدن به ورزش یا فعالیت هایی باشگاهی می‌تواند مؤثر باشد.
اطمینان حاصل کنید که فرزندانتان می‌دانند شما چه فکر می‌کنید. به خاطر داشته باشید، آنها آنچه را شما انجام می‌دهید می‌بینند. وقتی والدین معتاد به سیگار هستند، جلوگیری از سیگار کشیدنِ بچه‌ها مشکل‌تر است. آنچه از بچه‌هایمان می‌خواهیم انجام دهند، باید همان چیزی باشد که خودمان به انجام آن تمایل داریم. این کار نیاز به فداکاری دارد؛ اما ارزشش را دارد.
گاهی مطالبی در روزنامه‌ها، دربارۀ ستاره‌های ورزشی می‌خوانیم که آنها نه در زمینِ بازی، بلکه در خانه‌هایشان و به خاطر استفاده از مواد مخدر آسیب دیده‌اند. به مدت یک هفته مطالبی را در مورد این ورزشکاران یا در مورد تصادفات و آتش‌سوزی­ هایی که به علت استفاده از مشروبات الکلی یا سیگار کشیدن رخ داده، از روزنامه‌ها ببرید. دربارۀ این حادثه‌ها صحبت کنید. آیا می‌شد از این حوادث جلوگیری کرد؟ آیا افراد خانواده کسی را می‌شناسند که به علت استفاده از مشروبات الکلی، مواد مخدر یا سیگار آسیب‌دیده باشد؟ آیا تبلیغاتی که در مورد سیگار می‌شود واقعی است؟ با کدام مطلب، هم شما و هم فرزندانتان موافقید؟ بیشتر از آنچه حرف می‌زنید سعی کنید گوش کنید. فضایی ایجاد کنید که نوجوانانتان بتوانند نظریات خود را مطرح کنند و دربارۀ آن بحث کنید.

منبع: دروتی، ریچ؛ (1393)، کلیدهای پرورش مهارت­ های اساسی زندگی در کودکان و نوجوانان، مترجم اکرم قیطاسی، انتشارات صابرین.