گرایش به رهبانیت، یکی از چالش های فراروی ازدواج است.
 
چکیده: برای داشتن یک ازدواج مناسب، باید با چالش های روبه روی آن مبارزه کرد. این چالش ها امروزه به گونه ای هستند که در امر ازدواج تاخیر انداخته و سبب از بین رفتن آثار و برکات آن شده اند. باما همراه باشید. 

 تعداد کلمات 1033 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

چالش های فراروی ازدواج

برای روشنگری بهتر باید در برخی از دستورهای آسمانی درباره تعیین همسر دقت شود:

1. غنا و ثروت

توده مردم، بی راهنمایی وحی در امر ازدواج با چالش های جدی از جمله ثروت روبه رو هستند، زیرا زن پولدار را از زن مؤمن بهتر می دانند؛ نیز مردی با چنین اوصاف را از بنده مؤمن بهتر می پندارند؛ ولى قرآن کریم می فرماید ایمان برترین ویژگی است و بر این اساس در ازدواج، اگر زن یا مرد مشرکی را دیدید که صفات دنیایی او، شما را به شگفت آورد، با او نکاح نکنید و زندگی مشترک تشکیل ندهید، زیرا بنده مؤمن به جهت ایمانی که دارد، به مراتب از آن مشرک بهتر است:[1] « وَلَا تَنْکِحُوا الْمُشْرِکَاتِ حَتَّى یُؤْمِنَّ وَلَأَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکَةٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْکُمْ وَلَا تُنْکِحُوا الْمُشْرِکِینَ حَتَّى یُؤْمِنُوا وَلَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکٍ وَلَوْ أَعْجَبَکُمْ »[2]
برجسته ترین وصف در نظام خانواده، پاکیزگی است که در حکم عنصر محوری ازدواج است. گذشته از طهارت، همسر باید پاک دامنی را دارا باشد و افزون بر آن، از همه نزاهتهای اخلاقی فردی و گروهی برخوردار باشد، تا هم از لحاظ شخصی خود در رفاه اخلاقی به سر برد؛ هم از جهت زیست با همسر با وی هماهنگ باشد. برخی، هم زرق و برق دنیا، هم پاکی را می خواهند که این نشدنی است! اینان - معاذالله - به گناه تن می دهند؛ ولی نمی پذیرند به گونه ای ساده با افراد نجیب و سالم ازدواج کنند و عنیف بمانند. امام صادق (علیه السلام) فرمود هر کس از ترس فقر ازدواج نکند، به لطف خدا بدگمان شده، چرا که خدا می فرماید: «اگر فقیر باشند، خدا آنان را از فضل خویش بی نیاز خواهد کرد.»[3] با ساده زیستی می توان از گناه رهایی یافت. اگر خواهش نفسانی بزرگ باشد، هیچ چیزی جلودار آن نیست.[4] خدا جوانانی را که فقیرند، اگر ازدواج کنند از فضلش بی نیاز می کند و فضل الهی نیز همان نعمت های دنیایی است که تهیدستی را می زداید.

2.جمال و زیبایی.

خدا زیباست و جهان را زیبا آفریده است و انسان باید زیبانگر باشد؛ ولی زیبایی انسان در عقل اوست؛ نه در حس ذات اقدس الهی، آن گاه که زیبایی را رسم می کند، به محصول آن زیبایی که زیبایی درک صحیح و عمل است، تأکید دارد.
توضیح: زیبایی دو نوع است: حسی؛ عقلی. خدا هر چیزی را زیبا آفریده و انسان باید بر اساس زیبایی، دین را بشناسد و باور، و به احکام دین عمل کند و معیار آن زیبایی، عقل و دل است؛ گاهی انسان در فضایی به ظاهر زیبا زندگی می کند؛ اما درون این فضا را افراد سیه دل پر کرده اند و اینها همان «خضراء الیمن» هستند که در بیانات نورانی رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده است : «ایاکم وخضراء الدمن!». قیل: یا رسول الله! وما خضراء الدمن؟ قال: المرأة الحسناء فی منبت السوء».[5] این خانواده بر اثر نداشتن فضایل اخلاقی، زباله دان است و آن دختر که در چنین خانواده ای رشد کرده، گلی است که در زباله دان روییده است! گلی که در باغ و بوستان می روید، با گلی که در زباله دان می روید، بسیار تفاوت دارد، زیرا روییدن گل در زباله دان، بسیار نادر است و اگر هم بروید، همانند گلی که در باغ و بوستان می روید، نیست و بوی تعفن آن سبب اشمئزاز از آن خواهد شد!
بوی بد را نخست خود همین گل یاس که از زباله دان روییده استشمام می کند! گرچه معطر است! از ریشه آلوده خود متأثرتر از دیگران است، زیرا گل در نظام زنده حیات، نوعی درک، شامه و ذائقه دارد؛ بلکه در دید دقیق اهل معرفت، همه موجودات سمیع و بصیرند، در نتیجه حواس چشایی، شامه و لامسه نیز دارند. این گونه زیبایی را عقل تجویز نمی کند، زیرا چنین موجودی، ظاهر زیبایی دارد؛ اما درون او زشت است! موجودی است که زیبایی پیکرش با زشتی قلبش کنار هم آمدهاند؛ ظاهرش زیباست و باطن او زشت! انسان با ظاهرش تماس دارد؛ ولی باطن وی مسموم است.[6]
اسلام، دینی زیباست و انسانها را به زیبایی دعوت می کند، از این رو بلال حبشی، موحد را با چهره سیاه و پوست رنگینش زیبا می داند؛ ولی بسیاری از رومی های سفید پوست ملحد را تقبیح می کند، بنابراین در روایات معیار زیبایی مشخص شده است: جمال الرجال فی عقولهم.[7] قرآن نیز که زیباست و اسلام را دین جامع و کامل معرفی می کند، به مسلمانان فرمود: «شما می توانید با تمام انسان ها براساس اصول مشترک انسانی، رابطه برقرار کنید و با آنها زندگی مسالمت آمیز داشته باشید و به آنها آزار نرسانید و با آنان به عدل و داد عمل کنید، مگر در پی تهاجم به شما، یا براندازی نظام شما باشند که در این صورت، باید از خود دفاع کنید و دفاع نیز امری مقبول و معقول است».[8]
پیامبر اکرم نه تنها یک نمونه از «خضراء الدمن» را بیان کرده، وگرنه نمونه های فراوانی دارد: نظام به ظاهر فریبا و زیبای غرب نیز از همین مصداق است؛ یعنی ساختمان ها، شهر و وضع زندگی شان زیبا و سرسبز است؛ اما پستی ها و تیرگی های درونی شان «من» و مزبله است.[9]

 
پاورقی:
 
[1] . قرآن در قرآن، ص 310.
[2] . سوره بقره، آیه ۲۲۱: «با زنان بت پرست ازدواج نکنید، مگر ایمان بیاورند و کنیز با ایمان برای ازدواج خوب است؛ نه زن آزاد بت پرست، هرچند ویژگی های ظاهری او شما را شگفت زده کند. زنان و دختران خود را به مردان مشرک تزویج نکنید، مگر ایمان بیاورند و برده مؤمن برای ازدواج خوب است؛ نه مرد آزاد مشرک، هرچند امتیازات ظاهری او شگفتی  شما را برانگیزد.»
[3] . من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۲۵۱: قال الامام الصادق (علیه السلام): من ترک التزویج مخافة الفقر فقد اساء الظن بالله عزوجل، ان الله عزوجل یقول: «ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله» (سوره نور، آیه 32)
[4] . تسنیم، ج 18، ص 419.
[5] . بحار الانوار، ج۱۰۰، ص ۲۳۲: «از گل زیبایی که در زباله دان می روید، پرهیز کنید! عرض شد که منظور چیست؟ فرمود: دختری زیبا که در خانواده بی ایمان، تربیت شده باشد».
[6] . دین شناسی، ص 235-236.
[7] . بحار الانوار، ج۱، ص۸۲: «زیبایی مردان در عقل و فرزانگی آن هاست».
[8] . ر.ک: مبادی اخلاق در قرآن، ص۳۲۴ ؛معاد در قرآن، ج ۲، ص۳۸۳؛ دین شناسی، ص۲۳۸.
[9] . مبادی اخلاق در قرآن، ص 231.


ادامه دارد ...
 
منبع: کتاب «خانواده متعادل و حقوق آن»
نویسنده: آیت الله العظمی جوادی آملی
 

بیشتر بخوانید:
راهکارهایی برای جذب خواستگار مناسب!
آیا ازدواج مانع ادامه تحصیل دختران می­ شود؟
آیا مشکلات اقتصادی مانعی برای ازدواج محسوب می ­شود؟
مشکلات خانوادگی مانعی در مسیر ازدواج جوانان
باورهای نادرست در مورد ازدواج (بخش اول)