هژیر داریوش

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : گلزار مشاهیر

نویسنده، مترجم، فیلمساز، منتقد، استاد. تولد: 1317، بندرانزلى (پهلوى). درگذشت: اوایل مهر 1374، پاریس. هژیر داریوش پس از پایان تحصیلات در رشته‏ى كارگردانى فیلم از مدرسه‏ى سینمایى ایدك فرانسه و ساختن فیلم كوتاه «وقت دیگر، عشق من» (1340) در فرانسه، به ایران بازگشت و همزمان فعالیت در زمینه‏ى مستندسازى و مطبوعات سینمایى را آغاز كرد. التبه فعالیت مطبوعاتى را در واقع از سال 1332 با همكارى مجلات «شاهكارها» و «امید ایران» آغاز كرده بود. از آن تاریخ به طور مداوم به عنوان منقد فیلم با بسیارى از نشریات از جمله مجلات «علمى»، «ستاره سینما»، «فیلم و هنر»، «پست تهران» همكارى داشته است. او در معرفى فیلم‏هایى چون «شب»، «كسوف»، «زندگى شیرین» و... كه در اوایل دهه‏ى 1340 نمایش مى‏یافتند و همچنین آشنایى علاقه‏مندان جوان با این نوع فیلم‏ها در مجله‏ى «هنر و سینما» نقشى مؤثر داشت. از مهمترین فیلمهاى كوتاه او در این دوره مى‏توان به فیلم داستانى «جلد مار» (1342) با بازى فخرى خوروش و جمشید مشایخى و «خیابان» (1346) با بازى خسرو شجاع‏زاده اشاره كرد. در حیطه‏ى مستندسازى مهمترین فیلم داریوش «گود مقدس» (1345) است كه در جشنواره‏ى بین‏المللى فیلم‏هاى ورزشى در كوتینادامپزو (ایتالیا) جایزه‏ى ویژه‏ى هیئت داوران را به دست آورد. دیگر فیلم‏هاى كوتاه او عبارتند از: «چهره‏ى 1344) 75)؛ «ولى افتاد مشكل‏ها»، «حماسه‏ى عشقى شب جمعه» (1346)؛ «رنگ بى‏نیرنگ»، «مجمسه‏سازى در ایران» (1346)؛ «جام آسیا» (1347). داریوش همچنین در فیلم «هاشم‏خان» (محمد زرین‏دست، 1345) نقش كوتاهى بازى كرد. همچنین او در سال 1351 فیلم «بیتا» را كارگردانى كرد. استفاده‏ى مبتكرانه از سكوت در این فیلم به تأثیرپذیرى داریوش از سینماى نوین اروپا- به قول خودش «فیلم‏هاى ساكتى كه دیده و پسندیده است» باز مى‏گردد. هژیر داریوش در سال 1351 (مدتى قبل و بعد از آن شاید) مدیر جشنواره‏هاى رادیو تلویزیون بوده است. از جمله فعالیت‏هاى دیگر او عبارتند از: تدریس كارگردانى در مدرسه‏ى عالى تلویزیون و سینما (اوایل دهه‏ى 1350)؛ مسئول برگزارى سمینار یونسكو در زمینه فیلم‏سازى مستند آسیا، دبیر عامل جشنواره‏ى بین‏المللى كودكان و نوجوانان (1345)، دبیر كل نخستین جشنواره‏ى فیلم‏هاى جوانان آسیا، دبیر كل جشنواره‏ى جهانى فیلم تهران، عضو هیئت داوران جشنواره‏هاى بین‏المللى تائورمینا، قاهره، كودكان و نوجوان تهران، جشنواره‏ى جهانى فیلم تهران. هژیر داریوش براى مدتى در سال 1358 به فرانسه مهاجرت كرد و مشاور هنرى و طراح برنامه‏ى هنرى و سینمایى دانشگاه تولوز بود. عنوان‏هاى فیلم‏هاى او به این شرح هستند: «خیابان» (فیلم كوتاه، 1346)؛ «حماسه‏ى عشقى شب جمعه» (فیلم كوتاه، 1346)؛ «مجسمه‏سازى در ایران» (فیلم كوتاه، 1346)؛ «جلد مار»، «گود مقدس»، «چهره‏ى 75» (فیلم كوتاه)؛ «ولى افتاد مشكل‏ها» (فیلم كوتاه)؛ «رنگ بى‏نیرنگ»، «جام آسیا» (مستند كارگردان، 1348)؛ «هاشم‏خان» (بازیگر، 1345)؛ «بیتا» (كارگردان، 1352). جوایز وى عبارتند از: فیلم كوتاه «وقت دیگر، عشق من» برنده‏ى دیپلم افتخار در جشنواره‏ى سن‏سپاستیان شد. «جلد مار» فیلم كوتاه دیگرى بود كه برنده‏ى جایزه‏ى بهترین فیلم كوتاه از طرف كانون فیلم ایران گردید. «گود مقدس» او برنده‏ى جایزه‏ى ابتكار در جشنواره‏ى بین‏المللى فیلم‏هاى فولكوریك در سیه‏تا ایتالیا گردید و جایزه‏ى ابتكار و دیپلم افتخار شهر ماریس در جشنواره‏ى بین‏المللى فیلم‏هاى جهانگردى، «جام آسیا» جایزه‏ى مخصوص هئیت داوران و جام نقره در جشنواره‏ى بین‏المللى فیلم‏هاى ورزشى در كورتینودامپزو ایتالیا را از آن خود كرد. فیلم كوتاه دیگر او به نام «چهره 75» برنده‏ى جایزه‏ى دوم، لوح نقره در جشنواره‏ى بین‏المللى فیلم‏هاى تلویزیونى در برلین شد. وى در موقع تهیه‏ى فیلم «گل شیطان» معاون ترنس یانگ بود. هنرشناسى فیلم از جمله تألیفات اوست. هژیر داریوش به دلیل حمله‏ى قلبى درگذشت و در گورستان پرلاشز پاریس به خاك سپرده شد.