دليل و اهميت توجه امام سجاد (ع) به احياء و رواج اخلاق اسلامي

برگزيده بيانات عاشورايي رهبر معظم انقلاب

مطلبي که در نظرم هست عرض کنم، به مناسبت انتساب اين ايام به امام چهارم (عليه الصلاة والسلام) است. چون بيست و پنجم ماه محرم، بنا به روايتي - که شايد هم روايت و قولِ قويتر باشد - وفات امام چهارم است. آن بزرگوار، تقريباً سي و چهار سال بعد از حادثه کربلا، در محيط اسلامي آن روز زندگي کرد و اين زندگي، از همه جهت يکي از زندگيهاي پر از درس است که اي کاش کساني که از کيفيّات عالي اين زندگي آگاهي دارند، آن را براي مردم، براي مسلمين و حتي براي غير مسلمانان تشريح مي کردند، تا معلوم مي شد که چگونه چهارمين امام بزرگوار ما، بعد از حادثه عاشورا که ضربه عظيمي بر پيکر اسلام ناب و راستين بود، توانست يک تنه بايستد و مانع از ويران شدن بناي دين شود. اگر تلاشهاي امام سجاد (عليه الصلاة والسلام) نبود، شهادت امام حسين (عليه الصلاة والسلام) ضايع شده بود و آثار آن نمي ماند. سهم امام چهارم، سهم عظيمي است. در زندگي امام چهارم، چند رشته کار وجود دارد که يکي از آنها، همين رشته اخلاق است. يعني تربيت و تهذيب اخلاق جامعه اسلامي. اين نکته اي است که من مي خواهم چند دقيقه اي درباره اش، با شما برادران و خواهران عزيز و با همه ملت ايران صحبت کنم.

توصيه به جوانان نسبت به مطالعه ي صحيفه ي سجاديه

امام سجاد به تعليم و تغيير اخلاق در جامعه اسلامي کمر بست. چرا؟ چون طبق تحليل آن امام بزرگوار، بخش مهمي از مشکلات اساسي دنياي اسلام که به فاجعه کربلا انجاميد، ناشي از انحطاط و فساد اخلاق مردم بود. اگر مردم از اخلاق اسلامي برخوردار بودند، يزيد و ابن زياد و عمر سعد و ديگران نمي توانستند آن فاجعه را بيافرينند. اگر مردم آن طور پست نشده بودند، آن طور به خاک نچسبيده بودند، آن طور از آرمانها دور نشده بودند و رذايل بر آنها حاکم نمي بود، ممکن نبود حکومتها - ولو فاسد باشند؛ ولو بي دين و جائر باشند - بتوانند مردم را به ايجاد چنان فاجعه عظيمي؛ يعني کشتن پسر پيغمبر و پسر فاطمه زهرا (سلام الله عليها) وادار کنند. مگر اين شوخي است؟! يک ملت، وقتي منشأ همه مفاسد خواهد شد که اخلاق او خراب شود. اين را امام سجاد (عليه الصلاة والسلام)، در چهره جامعه اسلامي تفحص کرد،‌ و کمر بست به اين که اين چهره را از اين زشتي پاک کند و اخلاق را نيکو گرداند. لذا، دعاي « مکارم الاخلاق » دعاست؛ اما درس است. « صحيفه سجاديه » دعاست؛ اما درس است.

دعاي مکارم الاخلاق: درس زندگي و اخلاق

من به شما جوانان توصيه مي کنم برويد « صحيفه سجاديه » را بخوانيد و در آن تدبّر کنيد. خواندنِ بي توجه و بي تدبّر کافي نيست. با تدبر خواهيد ديد که هر يک از دعاهاي اين « صحيفه سجاديه » و همين دعاي « مکارم الاخلاق»، يک کتاب درس زندگي و درس اخلاق است.
بيانات مقام معظم رهبري در ديدار کارکنان «وزارت آموزش و پرورش»، «سازمان بهزيستي» و «سازمان تأمين اجتماعي» - 1372/4/23
منبع مقاله :
مختارپور قهرودي، عليرضا؛ 72 سخن عاشورايي (از بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامي)، تهران: انتشارات انقلاب اسلامي، چاپ دوم (1390)