نویسنده: حمید وثیق زاده
منبع:راسخون




 

بسیاری از ما می‌پنداریم که مدیریت منابع انسانی و مدیریت پرسنل مفاهیم یکسانی هستند و می‌توانیم آنها را بجای یکدیگر بکار ببریم. اما در حقیقت باوجود این که این اصطلاحات زمینه‌های مشترکی دارند، از برخی جنبه‌ها متفاوت از یکدیگر می‌باشند.
اصطلاح مدیریت پرسنل پیش از مدیریت منابع انسانی شکل گرفت. توسعه‌ی منابع انسانی از دیگر مفاهیم کاربردی در متون مدیریتی می‌باشد و دامنه وسیع‌تری از مفاهیم مدیریت را در بر می‌گیرد. این‌ها نقاط مشترک بیشتری باهم دارند تا تفاوت، یکی از مشهودترین این شباهت‌ها، این است که این‌ها، زمینه‌های فعالیت و هدف مشترکی بنام مدیریت کارکنان دارند.

مدیریت منابع انسانی چیست؟

تمامی ملزومات و مهمات مدیریت منابع انسانی توسط هنری فورد( از پیشگامان مدیریت)، مطرح گردیده‌اند. وی می‌گوید: "اگر ساختمان و ماشین‌های من و همه‌ی تجهیزات را از من بگیرید ولی مرا با کارکنانم تنها بگذارید، خواهید دید که من دوباره همان هنری فورد خواهم شد." این سخن روشنگر نقش منابع انسانی یک سازمان است، منابع انسانی اشاره دارد به ویژگی‌ها و قابلیت‌های نیروی کاری که در سازمان وجود دارد، این ویژگی‌ها عبارتند از: دانش، ارزش‌ها، مهارت‌ها، شناخت، عقاید، تعهد و سایر قابلیت‌های نیروی کار سازمان،که بدون آنها هیچ سازمانی نمی‌تواند رشد کند و به اهداف خود دست یابد.

وظایف HRM:

• مدیریت نیروی کار، به عنوان دارایی‌های اصلی سازمان که برای رشد و پیشرفت سازمان نقشی حیاتی دارند.
• تنظیم سیاست‌های پرورش و رشد کارکنان، بر اساس استراتژی‌ها و دیگر سیاست‌های مدیریتی کسب و کار.
• بهبود مهارت‌های کارکنان از طریق برنامه‌های آموزشی و تامین منابع لازم برای کارکنان در جهت افزایش دانش مربوط به شغل.
• خلق سیستم توسعه سازمانی مؤثر.

مدیریت پرسنل چیست؟

مدیریت پرسنل آن فاز از مدیریت است که به کنترل مؤثر نیروی کار به عنوان عاملی مجزا از سایر منابع قدرت سازمانی می‌پردازد. روش‌ها، ابزار و تکنیک‌های طراحی شده و مورد استفاده برای حفظ شور و اشتیاق کارکنان برای همکاری با سازمان، هسته‌ی اصلی مطالعات در زمینه مدیریت پرسنل می‌باشد(دیل یودر). مدیریت پرسنل در واقع زیر سیستمی از سیستم مدیریتی سازمان است، تولید و توزیع کالاها و خدمات از طریق واحد پرسنلی مدیریت می‌شوند.
این واحد کارایی و اثربخشی کارکنان را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و برای آنها مشوق‌های پولی یا غیرپولی در نظر می‌گیرد. این واحد همچنین بخش‌های مختلف تولید، بازاریابی، فروش و تعمیر و نگهداری را بر اساس مهارت و دانش افراد میان برای انها تخصیص می‌‌دهند.

وظایف مدیریت پرسنل:

• توسعه برنامه‌ریزی و ساختار سازمانی
• مدیریت حقوق و دستمزد کارکنان و ارزیابی عملکرد آنها
• تامین خدمات و امکاناتی برای کارکنان نظیر: بیمه، برنامه‌های بازنشستگی، تسهیلات و سایر مزایای جانبی.
• مذاکره با اتحادیه‌های کارگری در زمینه‌های چانه زنی جمعی، مسائل اتحادیه های کارگری، موافقت نامه قرارداد، شکایات و اعتصاب‌ها.
• حسابرسی و ارزیابی سیاست‌های اتخاذ شده برای اطمینان از اثربخشی آنها.

مقایسه میان HRM و مدیریت پرسنل

زمینه‌ی اختلاف

مدیریت منابع انسانی

مدیریت پرسنل

وظیفه‌ی اصلی

بهبود اثربخشی سازمانی

مدیریت حقوق و دستمزد  کارکنان

تمرکز اصلی

ایجاد یک فرهنگ سازمانی پویا

اداره‌ی نیروی کار

طرح شغل

کار تیمی

تقسیم کار

درجه استاندارد بودن کار

پایین

بالا

ارزیابی پرداخت‌ها براساس

عملکرد مربوط

ارزیابی شغل

مداخله

طیف وسیعی از استراتژی‌ها

روش‌های معمول

نقش مدیریت

تحول

تراکنشی

روش ارتباطی

مستقیم

غیرمستقیم

مهارت اصلی مدیریتی

قراردادهای کار

اتحادیه‌ها

وظیفه‌ی مدیریتی

پرورش

مانیتورینگ و مشاهده

مدیران اصلی

مدیران عمومی

مدیران پرسنلی

ماهیت روابط

وحدت طلب

معتقد به تعدد

عمل مدیر

براساس نیازهای کار

براساس رویه‌ها

تصمیم‌گیری

سریع

کند

تضاد

کم اهمیت

سازمان‌یافته

اهمیت

مشتری

کارمند

هر دوی اینها بخش‌های مهم مدیریتی هستند که برای رشد سازمان مهم تلقی می‌شوند، امروزه مدیریت منابع انسانی دامنه ی نسبتآ وسیع‌تری را نسبت به مدیریت پرسنل پوشش می‌دهد.