نویسنده: حمید وثیق زاده
منبع:راسخون




 

واحد منابع انسانی در یک سازمان وظیفه‌ی چالش‌برانگیز مدیریت با ارزش‌ترین دارایی‌های سازمانی(کارمندان) را بر عهده دارد. این مقاله وظایف مختلف این واحد سازمانی را به ترتیب بیان می‌نماید.
منابع انسانی و آنچه که به ذهن می‌آید، همانند شخصیت کاتبرت (شخصیتی در یک فیلم کمدی)، مفهومی سخت و دشوار دارد(دیلبرت)، او کسی است که به عنوان یک مدیر شیطانی منابع انسانی، از خرد کردن روح کارکنان سازمان لذت می‌برد. تا جایی که به طنز مربوط می‌شود، همه چیز باید با کمی نمک همراه شود، درست مثل کاراکتر کاتبرت که تلاش می‌کند زندگی همه کارمندان را با سیاست‌های خود به یک کابوس شبانه تبدیل نماید.درست است که در این فیلم کمدی، همه چیز اغراق‌آمیز و به‌دور از واقعیت است، اما تلاش می‌کند که تصویری از کارکنان منابع انسانی سازمانی را به نمایش بگذارد.
امور بسیاری در دست واحد منابع انسانی یک سازمان وجود دارد، که مهم‌ترین آنها عمل به عنوان یک رابط میان کارکنان و مدیریت می‌باشد.
در زیر لیستی از وظایف واحد منابع انسانی در سازمان به طور مختصر ارائه می‌گردد:

1- استخدام/ کارمندیابی

یکی از مهم‌ترین وظایف واحد منابع انسانی استخدام و کارمندیابی است که از اولویت بسیار بالایی در یک سازمان برخوردار است. کارمندیابی با تبلیغ فرصت‌های شغلی، شرکت در نمایشگاه‌های شغلی و ارتباط با دانشگاه‌ها شروع می‌شود. انتخاب افراد مناسب از میان خیل عظیمی از درخواست‌های همکاری، امر خطیری است. که نیاز به بررسی بسیار دقیق درخواست‌های شغلی خواهد داشت.
پس از بررسی رزومه‌ها و انتخاب کاندیداهایی از میان آنها، وظیفه بعدی برنامه‌ریزی برای انجام مصاحبه‌های شغلی می‌باشد. این کاندیداها باید در سطوح مختلف تحصیلی، استعداد و ویژگی‌های اخلاقی انتخاب شده‌باشند. ممکن است روش‌ها مختلفی برای آزمون کاندیداها برای بررسی صلاحیت آنها انجام گیرد. بررسی سوابق شغلی فرد هم ممکن است مدنظر قرار گرفته‌شود.

2- انگیزش

یکی از وظایف اجرایی واحد منابع انسانی انگیزش کارکنان برای ارتقا و بهبود عملکرد می‌باشد، این محرک‌های انگیزشی عمدتأ به فیش حقوقی کارکنان مرتبط می‌شوند، واحد منابع انسانی باید عملکرد کارکنان را بررسی کرده و سیستم پاداش مناسبی برای آنها طراحی کند که می‌تواند موارد زیر را در بر بگیرد:

• انصاف
• پاداش
• سود
• جوایز
• تعطیلات افتخاری
• انعطاف‌پذیری در ساعات کاری

تیم منابع انسانی باید در جریان برنامه‌های انگیزشی خود، به دنبال ماکسیمم کردن نرخ حفظ و نگهداری کارکنان خود باشد، و میان کارکنان و سازمان یک حس پیوند و تعلق قوی برقرار سازد.

3- برنامه‌ریزی برای رشد

سیاست‌های واحد منابع انسانی و باید همواره در راستای سیاست‌های کلی سازمانی باشد، که این امر ممکن است همیشه هم اتفاق نیوفتد، ولی واحد منابع انسانی باید همواره به دنبال کاهش این تمایزات میان علایق و اهداف بوده به طوریکه همه‌ی افراد خود را در موفقیت سازمان شریک بدانند.
منابع انسانی با ارزش‌ترین دارایی یک سازمان است و این وظیفه‌ی واحد منابع انسانی است که این دارایی را با ارائه‌ی برنامه‌های آموزشی تقویت کرده و اطمینان یابد که کارکنان همه‌ی تلاش خود را برای بهبود عملکرد بکار می‌برند. این امر می‌تواند در نتیجه ترویج تعامل میان کارکنان و تبادل سالم ایده ها و خلق یک محیط کاری مناسب، محقق گردد. همچنین کارکنان باید در جهت ابداع روش‌هایی برای بالا بردن بهره‌وری، فعال و پویا باشند.

4- پیاده‌سازی سیاست‌‌های منابع انسانی

سیاست‌های منابع انسانی، تأمین کننده‌ی رفاه و امنیت سازمانی می‌باشد، تیم منابع انسانی باید تمامی جوانب را برای فراهم نمودن امنیت و سلامت محیط کار بررسی نماید که این امر، بررسی دوره‌ای تجهیزات، مواد اولیه و فضاهای کاری را در برمی‌گیرد. آنها باید طرح‌های رفاهی را که تسهیل کننده کار افراد در سطوح مختلف است، اجرا نمایند، همچون مرخصی‌های زایمان، امکان دورکاری، بیمه، بودجه‌هایی برای رفاه کارکنان، فعالیت‌های تفریحی و غیره.
ترفیع، جابجایی یا اخراج نیز در حوزه‌ی اختیارات واحد منابع سازمانی می‌باشد، ارتقا افراد بر مبنای عملکرد کلی افراد و سابقه‌ی خدمت و فعالیت او در سازمان می‌باشد. این واحد همچنین بدنبال کاهش نرخ ترک شغل با ایجاد محیط‌های کاری و پاداش‌های مناسب می‌باشد.

5- نهادینه‌سازی فرهنگ کار منصفانه

این واحد منابع انسانی است که باید به تنظیم و مدیریت شکایات و نارضایتی‌های کارکنان بپردازد. گاهی با شدت گرفتن این نارضایتی‌ها، حل و فصل آنها ممکن است به شکایات حقوقی از جانب هر دو طرف ختم گردد. یکی از وظایف مهم واحد منابع انسانی رفع اختلافات و تعارضات به شکلی دوستانه است. با این حال، با مسائل مربوط به قصور و کوتاهی، خیانت، تقلب، آزار و اذیت، و غیره، باید به شیوه‌ای مناسب و در راستای سیاست‌های شرکت برخورد شود.
واحد منابع انسانی باید اطمینان یابد که تبعیض از هیچ نوعی در سازمان وجود نداشته‌باشد، کارکنان و اعضای تیم مدیریتی باید همگی از سیاست‌های ضد تبعیض سازمان آگاه باشند و شرایطی را فراهم کنند که هر فرد در هر سطح سازمانی به شکلی منصفانه و عادلانه خدمت نماید.
واحد منابع سازمانی با وظیفه‌ی حیاتی خود در زمینه انگیزش و تشویق کارکنان در بهبود عملکرد و افزایش ارزش‌های سازمانی، نقش بسزایی ایفا می‌نماید. و این مهم از طریق روش های مختلف مدیریتی مانند برنامه ریزی نیروی کار و استخدام، آموزش و ارزیابی عملکرد کارکنان به دست می‌آید.