مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون




 

علایم متداول سوء هاضمه: درد معده، تهوع، رفلکس یا برگشت اسید معده، ناراحتی در معده و مانند آن می‌باشد. در این قسمت اطلاعاتی دقیق در مورد علل، علائم و روش‌های درمان این بیماری آورده شده است.
سوء هاضمه و سوزش سر دل احتمالاً می‌تواند نشانه‌ی حمله قلبی باشد. علائم سوزش شدید سردل، سوء هاضمه و حمله‌ی قلبی به نظر شبیه به هم می‌رسند. بنابراین، به صلاح است که در صورت مشاهده‌ی علائم غیر قابل توضیح و شدید به پزشک مراجعه نمایید.
سوء هاضمه که به آن اختلال در هضم نیز می‌گویند، تجزیه و جذب نادرست مواد غذایی است که به دلایل متعددی ایجاد می‌شود. معده با تولید اسید به هضم غذا کمک می‌کند. پوشش مخاطی موجود در معده و مری از این اندام‌ها در برابر اسید محافظت می‌کند. گاهی اوقات، به دلایلی خاص، پوشش مخاطی آسیب می‌بیند و در نتیجه به علت وجود اسید، معده ملتهب می‌شود. در ثانی، برخی مواد غذایی نیز می‌توانند موجب بروز سوء هاضمه شوند.

علل

شایع‌ترین علت سوء هاضمه، عادات نامنظم غذا خوردن می‌باشد. استفاده‌ی بیش از حد مرکبات، و غذاهای تند و ادویه‌دار یا سرخ شده می‌تواند موجب بالا رفتن اسید معده شده و باعث ناراحتی معده گردد. بلع بسیار سریع مواد غذایی باعث وارد شدن بیش از حد هوا به معده شده که به نفخ شکم می‌انجامد. نوشیدن الکل و کشیدن سیگار نیز موجب سوء هاضمه‌ی مکرر می‌شود. این عارضه همچنین می‌تواند اثر جانبی اغلب داروها باشد. از سوی دیگر، استرس بیش از حد، بی‌خوابی و اضطراب از دیگر علل عمده‌ی سوء هاضمه می‌باشند. گاهی اوقات، سوء هاضمه نیز می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات دیگر مانند سنگ کیسه صفرا، زخم معده، رفلکس معده به مری GERD، عفونت هلیکوباکتر پیلوری H.pylori infection، و غیره باشد.

علائم

سوء هاضمه اغلب بعد از وعده‌های غذایی پیش می‌آید. ناراحتی و درد در معده از علائم معمول آن می‌باشند. این درد و ناراحتی در قسمت فوقانی معده احساس می‌شود. دیگر علائم آن در زیر آورده شده است:

• نفخ
• پری و سیری در معده
• از دست دادن اشتها
• نفخ یا باد شکم
• رفلکس اسید
• سوزش معده
• آروغ زدن
• تهوع
• استفراغ
• تورم شکم

زنان معمولاً در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی، دچار سوء هاضمه می‌شوند. این عارضه همچنین یکی از عوارض جانبی قرصهای جلوگیری از بارداری است. از سوی دیگر، افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری نیز به سوء هاضمه منجر می‌شود به این دلیل که رحم به معده فشار وارد می‌کند.
همانطور که قبلا ذکر شد، در بسیاری از موارد، سوء هاضمه یک اختلال جدی به حساب نمی‌آید. با این حال، اگر با نشانه‌های دیگر مانند خونریزی، تهوع، استفراغ، کاهش وزن، زردی، و غیره همراه باشد، توصیه می‌شود بلافاصله به دکتر مراجعه کنید. ثانیا، اگر علائم ذکر شده بدون هیچ دلیل مشخصی مشاهده شدند، به صلاح است که با یک دکتر تماس بگیرید.

درمان

علائم سوء هاضمه می‌توانند با مصرف داروهای بدون نسخه درمان شوند. در ثانی، آنتی اسیدها، داروهای تجویزی مانند مسدود کننده‌های H2نیز مؤثرند. چنانچه این عارضه به دلیل دیگر بیماری‌های نهفته باشد، دکتر شما روشهای درمانی مربوطه را تجویز خواهد نمود.

پیشگیری

می‌توان با برخی اقدامات پیشگیرانه‌ی زیر، بر سوء هاضمه غلبه نمود. تغییر در شیوه زندگی و عادات غذا خوردن تا حد زیادی به جلوگیری از این عارضه کمک می‌کند.

◄ بایستی خوردن مواد غذایی تند و سرخ شده خصوصاً در شب را ترک و یا محدود سازید.
◄ بایستی سیگار را ترک و از مصرف الکل خودداری کنید.
◄ توصیه می‌شود غذا را به آرامی و با دقت بجوید.
◄ نبایستی روی صندلی خم شده، دراز بکشید و یا بلافاصله پس از صرف غذا به رختخواب بروید.
◄ توصیه می‌شود 2 تا 3 ساعت پس از صرف غذا به رختخواب بروید.
◄ سعی کنید بر استرس‌های خود با پیروی از تکنیک‌های تمدد اعصاب غلبه کنید.

علائم سوء هاضمه در موارد خفیف، پس از چند ساعت تسکین خواهند یافت. با این حال، اگر این وضعیت را به طور مکرر تجربه می‌کنید و با دیگر علائم جدی و خطرناک همراه باشند، توصیه می‌شود به سرعت جهت درمان پزشکی اقدام نمایید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود