پیوند زمان سوختن شمع و رنگ آن

بنا به یک باور قدیم، شمع‌های سفید طبیعی به دلیل نداشتن رنگهای افزودنی، با سرعت بیشتری نسبت به انواع رنگ شده‌ی آن می‌سوزند. با این حال، آیا این نظریه پایه و اساس درستی دارد؟ اجازه دهید پاسخ آن را بیابیم.
احتیاط (کنید)!
توجه داشتن به امنیت اشخاص و محیط اطراف به هنگام کار با شمع‌های سوزان دارای اهمیت است، به این دلیل که این شمع‌ها خطر آتش سوزی به همراه دارند که نیاز به اقدامات احتیاطی می‌باشد. بنا بر توصیه‌ی انجمن ملی شمع، به کودکان زیر 12 سال نباید اجازه‌ی دست زدن به شمع روشن را حتی تحت نظارت بزرگسالان داد.
سرعت سوختن شمع آهسته‌ است به این دلیل که موم بایستی پیش از به اتمام رسیدن فتیله در اثر شعله، به طور کامل ذوب شود. با این حال، شمع‌هایی با نوع موم، رنگ، شکل و اندازه‌ی مختلف می‌توانند موجب سوزانده شدن سریعتر یا آهسته‌تر آنها شوند. افسانه‌ای وجود دارد که می‌گوید، شمع‌هایی که به طور طبیعی سفید می‌باشند، سریعتر از انواع رنگی آن می‌سوزند. در پاراگرافهای پیش رو، خواهیم دید که آیا این امر حقیقت دارد یا خیر. همچنین به دیگر فاکتورهایی که سرعت سوختن شمع را تحت تأثیر قرار می‌دهند، نگاهی خواهیم انداخت.
آیا رنگ یک شمع در سرعت سوختن آن تأثیر می‌گذارد؟
شکل، اندازه و مواد تشکیل دهنده همگی بر سرعت سوختن شمع تأثیر می‌گذارند. بنابراین، کاملاً طبیعی است اگر کسی از خود بپرسد آیا شمع‌های سفید سریعتر از انواع رنگی آن می‌سوزند و اگر این چنین است به چه علت؟ استدلالی که پشت این پرس و جو وجود دارد این است که، موم معمولی خالص بوده و شمع‌های رنگی با مواد رنگی افزودنی سرعت سوختن را کند می‌کنند.
با این حال، بسیاری از علاقه‌مندان به علم این نظریه را مورد آزمایش قرار داده‌اند و دریافته‌اند که رنگ یک شمع اثر کم و یا هیچ اثری در سرعت سوختن آن ندارد. در چندین مورد نادر، مشخص شده است که افزودن رنگ کمی سرعت سوختن یک شمع را افزایش می‌دهد و پی برده شده که این نظریه تنها در شمع‌هایی با رنگ‌های تند و تیره این گونه است آن هم به این دلیل که در آنها از افزودنی‌های رنگی فراوانی استفاده شده است. مقدار رنگ مورد استفاده در بیشتر شمع‌های صنعتی آنقدر کم می‌باشد که تأثیر قابل توجهی بر زمان سوختن شمع نمی‌گذارند.
پروژهی علمی
بحث میان زمان سوختن شمع‌های رنگی در مقابل انواع معمولی آن در میان دانش‌آموزان به موضوعی بسیار پرطرفدار به عنوان پروژه‌ی علمی آنها جهت ارائه به مدرسه تبدیل شده است. این آزمایش همیشه با این نظریه که یک شمع سفید از انواع رنگی آن سریعتر می‌سوزد ارائه می‌شود، اما نتیجه نهایی خلاف آن را ثابت خواهد کرد.
مواد مورد نیاز
برای انجام این آزمایش، می‌توانید از شمع‌های میز شام که به راحتی در فروشگاه‌ها در دسترسند، استفاده نمایید. مهم است شمع‌هایی را که انتخاب می‌کنید فتیله‌هایی با ضخامت متناسب داشته باشند. شمع‌های کلفت با فتیله‌های نازک موجب خاموشی شعله به دلیل تجمع موم ذوب شده، خواهند شد. جهت اطمینان از درستی و دقت نتایج بدست آمده بدون هیچ گونه تأثیر خارجی، شمع‌هایی را خریداری نمایید که دارای اندازه‌ی یکسانی باشند که بدون بو بوده و از سازنده‌ی یکسانی برخوردار باشند. آنها تنها بایستی در رنگ با یکدیگر تفاوت داشته باشند.
روند کار
دور تا دور هر شمع را دقیقاً به اندازه‌ی ½ اینچ (27ر1 سانتی‌متر) زیر فتیله علامت‌گذاری کنید و علامت دیگر به اندازه‌ی 1½ اینچ (81ر3 سانتی‌متر) زیر آن باشد.
شمع اول را روشن کنید و مدت زمان لازم برای آنکه شعله دو علامت را رد کند، ثبت نمایید. این کار را با دیگر شمع‌ها، یک به یک انجام دهید.
زمانبندی سرعت سوختن شمع‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کنید و نتایج خود را سازماندهی نمایید.
جهت کسب نتایج دقیق‌تر، این آزمایش را مجدداً با یک مجموعه شمع دیگر انجام دهید و میانگین زمان را بدست آورید. همچنین می‌توانید شمع‌ها را وزن کرده تا دریابید چه مقدار موم در یک بازه‌ی زمانی ثابت مصرف می‌شود.
عوامل مؤثر بر سرعت سوختن یک شمع
اکنون که پی بردیم رنگ شمع تأثیری بر سرعت سوختن آن ندارد، اجازه دهید به عواملی که ممکن است بر سرعت سوختن آن تأثیر بگذارند، نگاهی بیاندازیم.
فتیله
فتیله دلیل اصلی سوختن سریع‌تر یا آهسته‌تر یک شمع می‌باشد. شمع‌هایی که فتیله‌ی ضخیم‌تری دارند، سریعتر از انواعی که نازکند خواهند سوخت. همچنین، جنس فتیله بر این میزان تأثیر می‌گذارد، به گونه‌ای که جنس کاغذ، کنف، یا پنبه‌ای آن بر سرعت سوختن شمع تقریباً در یک بازه‌ی زمانی قابل ملاحظه تأثیر خواهد گذاشت.
موم
به طور کلی، موم سفت‌تر مدت زمان طولانی‌تری می‌سوزد. بنابراین، پی خواهید برد که شمع‌هایی با موم زنبور عسل beeswax از شمع‌های پارافینی سریعتر می‌سوزند.
مواد افزودنی
مواد افزودنی مانند سفت کننده‌‌های موم، زمان سوختن یک شمع را تحت تأثیر قرار می‌دهند. همچنین، بکار بردن مقدار بیش از حد عطرهای افزودنی، سوختن شمع را سریعتر می‌کنند.
محیط
محیط نیز عامل مهمی در سرعت سوختن شمع می‌باشد. عواملی مانند باد، رطوبت، درجه حرارت محیط و غیره، می‌توانند بر سرعت سوختن شمع تأثیر بگذارند به طوریکه بایستی در هنگام انجام هرگونه آزمایشی این عوامل را مد نظر قرار داد.
سن
شمع‌های قدیمی‌تر احتمال دارد خشک‌تر باشند، که این امر منجر به سوختن سریعتر شمع می‌شود. به این ترتیب، سن نیز می‌تواند به عنوان عاملی مهم در سرعت سوختن یک شمع در نظر گرفته شود.
شما می‌توانید نظریه‌ی بالا را با انجام آزمایش توسط خودتان مورد بررسی قرار دهید. همچنین، با ساختن شمع‌هایی برای خودتان، کنترل بیشتر بر مواد بکار رفته در آنها و تنها تفاوت در رنگشان خواهید داشت. با نظارت مناسب، این آزمایش می‌تواند به عنوان یک پروژه سرگرم کننده برای شما و بچه‌هایتان مورد استفاده قرار گیرد.