مترجم: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون




 

این مقاله به بیماری‌های روانی متفاوتی خواهد پرداخت و فرصتی مهیا می‌کند تا درباره موضوعی صحبت کنیم که مردم معمولاً بسیار در مورد آن صحبت می‌کنید اما حقیقتاً اطلاعات کمی در مورد آن دارند. گرچه بسیاری از ما ممکن است در مورد بیماری‌های روانی شناخته شده تری همچون اختلال وسواسی جبری یا اسکیزوفرنی شنیده باشیم اما شرایط روانی غیرمعمولی نیز وجود دارند که به دلیل نادر، عجیب و یا ناشناخته بودن، نادیده گرفته می‌شوند.

1. اختلال مرده متحرک یا خود مرده پنداری

نه، این اختلال مربوط به کسانی نیست که زمانی که از خواب بیدار می‌شوند احساس می‌کنید مثل یک "مرده" خسته هستند. در واقع کسی که مبتلا به سندرم Cotard یا مرده متحرک است احساس می‌کند مرده است یا اصلاً وجود ندارد. این بیماری با افسردگی و محرومیت مداوم از خواب و یا اعتیاد به مواد مخدر مرتبط است اما هنوز هم تا حد زیادی توسط علم درست فهمیده نشده است.
این اختلال همچنین به سندرم Capgras مرتبط است، وضعیتی که در آن فرد فکر می‌کند یکی از نزدیکانش واقعی نیست و با کس دیگری جایگزین شده است. در این بیماری فعالیت بخشی از مغز که در میان منطقه تشخیص بصری چهره و بخش مرتبط با پاسخ‌های عاطفی وجود دارد کاهش میابد؛ بنابراین، یک فرد مبتلا به این اختلال ممکن است حتی خود را نیز تشخیص ندهد و واقعاً خودش را متقاعد کند که وجود ندارد.

2. سندرم آلیس در سرزمین عجایب

میکروپسی، با نام مستعار سندرم آلیس در سرزمین عجایب، یک بیماری عصبی بصری است که در آن بیماران یک شی را خیلی، خیلی کوچک‌تر از شکل واقعی آن می‌بینند. انگار که آن‌ها به دنیا از "سر اشتباه یک تلسکوپ" نگاه می‌کنید. به عنوان مثال یک اتومبیل ممکن است به اندازه یک گربه به نظر آن‌ها برسد. این بیماری ناشی از مشکلات چشمی نیست بلکه به چگونگی تفسیر اطلاعات دریافت شده از چشم توسط مغز مربوط می‌شود. گفته می‌شود میگرن از علل و ویژگی‌های مهم این اختلال است که همچنین می‌تواند بر حواس دیگر فرد همچون شنوایی و لامسه تأثیر بگذارد. این بیماری کودکان بین 5 و10 سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با اسکیزوفرنی، مواد مخدر روان‌گردان و تومورهای مغزی مرتبط است.

3. خود خواری

آیا فیلم هانیبال را به یاد می‌آورید؟ در این فیلم هانیبال لکتر علاقه دارد اعضای بدن انسان‌ها را بخورد!
سندرم Lesch-Nyhan اختلالی است که در آن فرد اعضای بدن خود را می‌برد یا قطع می‌کند و یا در موارد نادر اعضای بدن خود را می‌خورد نام این بیماری نادر autosarcophagy است. سندرم لش- نیهان به دلیل میزان بالای تولید اسید اوریک در بدن، می‌تواند مفاصل، عضلات و مغز بیمار را تحت تأثیر قرار دهد. که در اکثر موارد منجر به گاز گرفتن وسواسی لب و انگشت می‌شود. در 60 درصد از موارد، دندان‌های بیمار کشیده می‌شوند تا نتواند لب، گونه‌ها و زبان خود را زخمی و یا تکه کند.
این سندرم در بیشتر مواقع در مردان اتفاق می‌افتد و به طور کلی به اختلالات تکانه کنترلی مربوط است و دامنه آن می‌تواند از خفیف تا تهدیدکننده کشیده شود.

4. Erotomania

مطمئناً، همه ما در زندگی‌مان دچار خودشیفتگی شده‌ایم و فکر کرده‌ایم کسی دیوانه‌وار ما را دوست می‌دارد در حالی که مشخص شده این قضیه واقعیت نداشته است اما کسانی که به Erotomania مبتلا هستند شیفتگی شدیدتری دارند. مبتلایان به این اختلال روانی اعتقادی توهمی دارند که فردی با موقعیت اجتماعی بالا، مثلاً یک هنرمند مشهور، عاشقانه آن‌ها را دوست می‌دارد و با طرق مختلفی مثلاً یک نگاه، یک اشاره، تله‌پاتی و یا رسانه‌های جمعی علاقه‌اش را به او ابراز می‌کند. سپس بیمار، محبت خیالی آن فرد را با نامه‌های عاشقانه پاسخ می‌دهد یا سعی می‌کند با او دیدار کند.
قسمت ترسناک این اختلال این است که احساس بیمار تا آن اندازه شدید و غیرمنطقی است که حتی زمانی که فرد مورد نظرش صراحتاً داشتن هرگونه احساس محبتی را انکار می‌کند متقاعد نمی‌شود. بنابراین چنین توهمی را به سختی می‌تواند از بین برد. این موقعیت اغلب با "عشق وسواسی" اشتباه گرفته می‌شود، عشق وسواسی، علاقه نافرجام و یا همراه بااحساس جنسی بسیار شدید است که در تعریف Erotomania جای نمی‌گیرد.

5.Lycanthropy

افراد مبتلا به این پدیده روان‌شناختی فکر می‌کنید که یک حیوان واقعی هستند و یا به یک حیوان تبدیل شده‌اند. این بیماری اغلب به عنوان یک اختلال هویت شناخته می‌شود که به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود.Boanthropy شرایط ذهنی ایست که در آن فرد فکر می‌کند یک گاو است، بر روی چهار دست و پا حرکت می‌کند و علف می‌خورد! دانشمندان معتقدند ممکن است این اختلال از یک رؤیا سرچشمه بگیرد.

6. سندرم دست بیگانه

نه، این اختلال ربطی به فیلم‌های علمی تخیلی ندارد، اما قطعاً می‌تواند برای کسانی که مبتلا به آن هستند مانند یک کابوس باشد. سندرم دست بیگانه هنگامی رخ می‌دهد که بازوی یک شخص به طور غیرارادی حرکت می‌کند و یا بدون خواست فرد چیزی را می‌گیرد. دلیل این شرایط درگیری بین سمت چپ و راست مغز و یا آسیب‌دیدگی مغزی است. چنین وضعیتی اغلب می‌تواند برای فرد مبتلا مشکلات بسیاری به همراه آورد. فرد همواره در این وحشت به سر می‌برد که بازوی سرکش او ممکن است در انظار عمومی رفتاری نامناسب از خود بروز دهد.

7. Aboulomania

مبتلایان به این اختلال به طرز فلج‌کننده‌ای دو دل و مردد هستند. کسانی که دچار این اختلال هستند به طور کلی از نظر جسمی و ذهنی در تمام جنبه‌های زندگی، طبیعی به نظر می‌رسند با این وجود هرگاه بخواهند کوچک‌ترین تصمیمی در زندگی خویش بگیرند مثلاً رفتن به پیاده‌روی و یا انتخاب یک جعبه غلات، دچار اضطراب و مشکل در عملکرد طبیعی خویش می‌شوند. بسیاری از مبتلایان به این اختلال ابراز می‌کنید که ناتوانی مزمن آن‌ها در تصمیم‌گیری از آنجا سرچشمه می‌گیرد که آن‌ها پیش از انتخاب باید 100٪ به یقین برسند. این بیماری با افسردگی و اختلال وسواسی-اجباری مرتبط است.

8. Synesthesia (جابجایی حسی)

سینستزیا وضعیت عصبی خاصی است كه در آن دو یا چند حس با هم یكی می‌شوند . وقتی حواس كسی به اندازه كافی پرورش می‌یابد، او می‌تواند كیفیات ظریف تجارب روزمره را به طور حسی درك كند. بنابراین یك شخص می‌تواند یک قطعه‌ی زیبای موسیقی را ببیند یا خاطرات تصویری زمان بچگی‌اش را ببوید و بچشد. بعضی از مردم وقتی چیزی می‌خوانند یا می‌شنوند رنگ‌های خاصی را تجربه می‌کنید و می‌توانند به سؤالاتی همچون "حرف الف چه رنگی است؟" پاسخ دهند. بسیاری از هنرمندان به این اختلال دچار بودند. این شرایط را نمی‌توان یک بیماری تلقی کرد چرا که اثری منفی بر زندگی ندارد. کسانی که به این مسئله دچارند چندان متفاوت از دیگر مردم نیستند آن‌ها تنها تجربیاتی عمیق‌تر از تجربیات ما دارند.

9. نشانگان لهجه خارجی

تصور کنید که متولد انگلیس هستید و یک روز صبح که از خواب بیدار می‌شوید حرف‌هایتان با لهجه چینی از دهانتان بیرون می‌آیند. این دقیقاً اتفاقی بود که برای سارا کولویل افتاد؛ زنی انگلیسی که به علت میگرن شدید در بیمارستان بستری شد و پس از جراحی با لهجه چینی به هوش آمد. پس از آن زندگی او به طور کلی تغییر کرد چرا که همواره مجبور بود با سر در گمی افراد دیگر، واکنش‌های آن‌ها و احساس خود نسبت به صدا و لحن جدیدش درگیر باشد.
نشانگان لهجه خارجی اختلال بسیار نادری است که در آن فرد مبتلا زبان مادری خویش را با لهجه‌ای جدید و غیربومی صحبت می‌كند. این اختلال می‌تواند بر اثر ضربه‌ای به سر یا یك حمله میگرنی یا سكته به ‌وجود آید. سندرم لهجه زبان خارجی باعث افسردگی و اضطراب می‌شود. یكی از عواقب آن این است که بیماران در زندگی روزمره احساس انزوا می‌كنند. كسی كه گفتار معمولی و زبان خود را از دست می‌دهد، تا حدودی قسمتی از شخصیت خود را نیز از دست می‌دهد، زیرا از طریق این سندرم، ملودی زبان فرد بیمار نیز تغییر می‌كند. به همین خاطر كسانی كه گفتاردرمانی می‌كنند، تلاش دارند كه روی گفتار این بیماران كار كنند؛ تا اینكه بتوانند به آهنگ پیشین صدای آن‌ها نزدیك شوند.
از سال 1940تاکنون50 مورد از این سندرم ثبت شده است. این شرایط ممکن است چند ساعت به طول انجامد یا تا آخر عمر فرد مبتلا را درگیر کند.

10. سندرم Koro

سندرم کورو یک اختلال روانی است که در آن یك حمله ناگهانی و شدید اضطراب به فرد دست می‌دهد حاکی از اینکه آلت تناسلی (و یا در زنان فرج و نوك پستان‌ها) به داخل بدن كشیده شده و احتمالاً باعث مرگ فرد خواهند شد. این نشانگان بیشتر در جنوب و شرق آسیا گزارش شده است.

11. اختلال مردان فرانسوی مین

ساکت نشسته‌اید و روی کاری که انجام داده‌اید تمرکز کرده‌اید ناگهان صدایی مهیب می‌شنوید. صدایی که نه تنها رشته افکارتان را پاره می‌کند بلکه حسابی شما را می‌ترساند،‌ طوری که یا جیغ می‌کشید یا از جایتان می‌پرید تا اینکه منبع صدا معلوم می‌شود و می‌فهمید که پنجره به هم خورده است. به این ترتیب آرام می‌گیرید اما شاید باور نکنید که هستند آدم‌هایی که با این ترس آنی کارهای عجیب و غریبی می‌کنید. آن‌ها می‌پرند، داد و فریاد راه می‌اندازند، حرف‌ها را تکرار می‌کنید و هر کاری که به آن‌ها گفته شود، انجام می‌دهند. این افراد بیماری به نام «مردان فرانسوی مین که می‌پرند» دارند.
در سال 8781 جورج میلر بیرد، عصب‌شناس آمریکایی به ایالت مِین سفر کرد زیرا شایعه شده بود وقتی بعضی از چوب‌برهای فرانسوی-کانادایی صدایی ناگهانی می‌شنوند، به طور غیرارادی بالا و پایین می‌پرند، گریه می‌کنید، حرکات دیگران را تقلید می‌کنید و گاهی اوقات هم دستورات بقیه را اطاعت می‌کنید. وقتی که بیرد به مین رسید، متوجه شد تمامی داستان‌هایی که شنیده بود، واقعیت دارند. آن زمان بیرد نمی‌توانست تشخیص دهد که این بیماری روانی است یا عصبی. هر چند هنوز هم سر این موضوع اختلاف‌نظرهایی وجود دارد. تنها چیزی که بیرد توانست تشخیص بدهد این بود که تمامی علائم غیرارادی هستند.
در کل اطلاعات زیادی در مورد این اختلال وجود ندارد. تنها چیزی که معلوم است این است که این بیماری، یک بیماری بسیار نادر است که معلوم نیست از کجا آمده و یا این که چه کسانی ممکن است به آن مبتلا بشوند. شاید به خاطر همین هم هست که بعد از این همه سال نامش هنوز هم «مردان فرانسوی مین که می‌پرند» باقی مانده است.

12. سندم پیکا

این بیماری اشتهای وسواسی به چیزهای غیرخوراکی است، چیزهایی مثل خاک، سنگ، خاکستر سیگار، یا مو. این سندرم معمولاً در خانم‌های حامله و کودکان خردسال مخصوصاً در مناطق فقیرنشین دیده می‌شود. تصور می‌شود این بیماری با کمبودهای غذایی مرتبط باشد و با مکمل‌های غذایی درمان می‌شود. البته کمبودهای تغذیه‌ای فقط یکی از نظریه‌های زیادی است که درباره پیکا مطرح است و دلایل دقیق آن ناشناخته است. این سندرم همچنین در بیماران صدمه دیده از لحاظ مغزی و بیماران روانی مشاهده می‌شود، این بیماری می‌تواند خطرناک باشد، چرا که مبتلایان ممکن است اشیای تیز را نیز ببلعند.

/ج