باباشاه اصفهانی، خطاط قرن دهم هجری
باباشاه اصفهانی (باباشاه عراقی ) ملقب به رئیس الرؤسا ، از نستعلیق نویسان نامی در قرن دهم . در کوهپایه اصفهان متولد شد و در همانجا پرورش یافت و سرانجام در جوانی در سفری به بغداد (996) درگذشت (منشی قمی ، ص
نویسنده : منوچهرقدسی
باباشاه اصفهانی (باباشاه عراقی ) ملقب به رئیس الرؤسا ، از نستعلیق نویسان نامی در قرن دهم . در کوهپایه اصفهان متولد شد و در همانجا پرورش یافت و سرانجام در جوانی در سفری به بغداد (996) درگذشت (منشی قمی ، ص 119). بعضی از تذکره ها او را شاگرد میرعلی هروی (متوفی 952) دانسته اند، ولی با ملاحظه سال وفات و عمر کوتاه او این ادعا از نظر تاریخی درست به نظر نمی آید (بیانی ، ص 85ـ86). باباشاه در عصر خود از مشهورترین خطاطان بوده است و خطش را به «عذوبت » و پختگی و لطافت ستوده اند (امین احمد رازی ، ج 2، ص 430) و نوشته های او را «به قیمت اعلی » می خریدند (اسکندرمنشی ، ج 1، ص 171). به سبب اخلاق درویشانه از نزدیکی با سلاطین و امرا پرهیز می کرد و روزگار را در گوشه نشینی به کتابت می گذرانید. اجرت هر هزار سطر کتابت او، به گفته امین احمد رازی (ج 2، ص 430) سه تومان بوده است . باباشاه شعر نیز می سروده و «حالی » تخلص می کرده است (بیانی ،ص 86). نمونه هایی از اشعار او در برخی از تذکره ها آمده است . منظومه ای در آداب خوشنویسی بدو نسبت داده اند. رساله آداب المشق نیز که به خطا به میرعماد (متوفی 1024) نسبت داده شده از باباشاه اصفهانی است (ایرانی ، ص 140ـ141). این رساله را محمد شفیع براساس نسخه محفوظ در کتابخانه دانشگاه پنجاب چاپ کرده است (بیانی ، ص 87ـ 88). از باباشاه ، که به «کتابت » بیش از «قطعه نویسی » گرایش داشت ، چند قطعه در کتابخانه های ترکیه هست ، و نسخه های متعددی از آثار ادبی فارسی را که به خطّ اوست در برخی از کتابخانه ها می توان یافت .
منابع تحقیق:
(1) اسکندرمنشی ، تاریخ عالم آرای عباسی ، تهران 1350 ش ؛
(2) امین احمد رازی ، هفت اقلیم ، چاپ جواد فاضل ، تهران ( بی تا. ) ؛
(3) عبدالمحمد ایرانی ، کتاب پیدایش خط و خطاطان ، مصر 1306 ش ؛
(4) مهدی بیانی ، احوال و آثار خوشنویسان ، تهران 1363 ش ؛
(5) عبدالرسول خیامپور، فرهنگ سخنوران ، تبریز 1340 ش ، ص 150؛
(6) هدایت الله سپهر، تذکره خوشنویسان ، ( تهران ،بی تا. ) ، ص 87؛
احمدبن حسین منشی قمی ، گلستان هنر ، چاپ احمد سهیلی خوانساری ، تهران 1366 ش .
منبع مقاله :
دانشنامه ی جهان اسلام، زیر نظر سید مصطفی میرسلیم، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، نشر کتاب مرجع، چاپ سوم، 1386
منابع تحقیق:
(1) اسکندرمنشی ، تاریخ عالم آرای عباسی ، تهران 1350 ش ؛
(2) امین احمد رازی ، هفت اقلیم ، چاپ جواد فاضل ، تهران ( بی تا. ) ؛
(3) عبدالمحمد ایرانی ، کتاب پیدایش خط و خطاطان ، مصر 1306 ش ؛
(4) مهدی بیانی ، احوال و آثار خوشنویسان ، تهران 1363 ش ؛
(5) عبدالرسول خیامپور، فرهنگ سخنوران ، تبریز 1340 ش ، ص 150؛
(6) هدایت الله سپهر، تذکره خوشنویسان ، ( تهران ،بی تا. ) ، ص 87؛
احمدبن حسین منشی قمی ، گلستان هنر ، چاپ احمد سهیلی خوانساری ، تهران 1366 ش .
منبع مقاله :
دانشنامه ی جهان اسلام، زیر نظر سید مصطفی میرسلیم، تهران، بنیاد دائره المعارف اسلامی، نشر کتاب مرجع، چاپ سوم، 1386
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}