جانسن، داگلس ویلسن
پدر جانسن، کشاورزی که حقوقدان شد، هنگامی درگذشت که پسری دوازده ساله داشت، و تربیت او به مادرش، زن روشنفکری که رهبر «اتحادیه‌ی تقوای مسیحی زنان» و مدافع حق رأی زنان بود، واگذار شد. از برکت این پیشینه بود که
نویسنده: R. J. Chorley
مترجم: فریبرز مجیدی
مترجم: فریبرز مجیدی
[dāglƏs wilsƏn jānsƏn]
Douglas Wilson Johnson
(ت. پارکزبرگ، ویرجینیای غربی، 9 آذر 1256/ 30 نوامبر 1878؛ و. سیبرینگ، فلوریدا، 5 اسفند 1322/ 24 فوریه‌ی 1944)، زمین ریخت شناسی.
پدر جانسن، کشاورزی که حقوقدان شد، هنگامی درگذشت که پسری دوازده ساله داشت، و تربیت او به مادرش، زن روشنفکری که رهبر «اتحادیه‌ی تقوای مسیحی زنان» و مدافع حق رأی زنان بود، واگذار شد. از برکت این پیشینه بود که در وجود جانسن روح قانون پرستی، عشق به نظم، انضباط شخصی، و پارسایی عاطفی‌ای پرورده شد که هم در معاشرت با همقطارانش و هم در دانش اندوزیش نمایان بود.
جانسن در هجده سالگی به دانشگاه دنیسن راه یافت. او هرگز تنومد نبود و، چون از بیماری سل بیم داشت، به دانشگاه نیومکزیکو منتقل شد و در آنجا با رئیس دانشگاه، کلرنس لوثر هِریک، که خودش قبلاً در دانشگاه دنیسن بود، در کار میدانیِ زمین شناسیِ تابستانیِ خود به همکاری پرداخت. تأثیر علمی و انسانیِ هر یک موجب شد که جانسن زمین شناسی پیشه کند؛ بعداً تحصیلاتش را در دانشگاه کولامبیا ادامه داد و در 1282 از آنجا مدرک دکتری گرفت؛ در همین سال با آلیس اَدکینز، دختر واعظی تعمید دهنده، پیوند زناشویی بست. عشق عمیق میان این دو تا سی و پنج سال پس از ازدواج آنان را در کنار یکدیگر نگاه داشت. الیس در بیشتر این مدت کاملاً نابینا بود، و همه‌ی پنج فرزند آنان چند ساعت پس از تولد می مردند و فرزند خوانده‌ای هم پس از چند روز درگذشت. الیس، برای آن که بر اندوه خود چیره شود، همراه شوهرش به همه‌ی نقاط جهان سفر می کرد و از وقتی که در 1317 چشم از جهان فروبست جانسن هرگز حال خوش خویش را بازنیافت.
جانسن، که در «مؤسسه‌ی فنّاوری مسچوسیتس» به مربی گری در رشته‌ی زمین شناسی اشتغال داشت، تحصیلاتش را در زمینه‌ی جغرافیای طبیعی در دانشگاه هاروارد ادامه داد؛ در آنجا زیر تأثیر و. م. دیویس، که از نظر خلق و خو و نحوه‌ی تفکر بسیار شبیه خود وی بود، قرار گرفت. جانسن، که از استدلال هوشیارانه و روشنی و اثربخش بودن بیان دیویس در نگارش و ترسیم نمودارها الهام گرفته بود، بعداً در نامه‌ای به او نوشت (فروردین 1300/ آوریل 1921): «همواره احساس کرده‌ام که هیچ یک از معلمانی که بخت همکاری با آنها را داشته‌ام کار چندان بزرگی از حیث پروراندن روشهای درستِ پژوهش و بیان برای من نکرده اند که شما کرده‌اید.» جانسن هنگامی که، مقارن پایان عمر، مقاله‌ی نافذ اما ناتمام خویش را با عنوان «بررسیهائی در روش علمی» نوشت (1317-1320)، کرسی افتخار را به «روشِ تحلیلیِ معرفی» (که «روش فرضیه های چندگانه‌ی کارآمد» نیز نامیده می شد) بخشید؛ مقاله‌ی «رودها و دره های پسنیلوینیا» (1267)، نوشته‌ی دیویس، نمونه‌ای بود که این روش را بروشنی نشان می داد. در آخرین اثر عمده‌ی جانسن، The Origin of the Carolina Bays («منشأ خلیجهای کرولاینا»، 1942)، از این روش تحلیلی استفاده شده و این نظر ابراز گردیده است که خلیجهای کرولاینا در نتیجه‌ی ترکیب عمل چشمه‌ی آرتزین زیر دریایی، محلول دریاچه ای، و فرایندهای ساحلی پدید آمده اند.
جانسن در 1286 به عنوان استادیار زمین شناسی به هاروارد انتقال یافت؛ دو سال بعد مجموعه‌ی مهمی از آثار دیویس را، با عنوان Geographical Essays («مقاله های جغرافیایی»، 1909)، ویراست، و به این ترتیب نخستین نوشته های دیویس را، که نسلهای بعدی زمینریخت شناسان می بایست به آنها استناد کنند، و احتمال می رفت که از نوشته های مهم بعدی دیویس بکلی حذف شوند، جاودانه ساخت. جانسن مرید تزلزل ناپذیر دیویس بود، که فقط در مورد املای کلمه‌ی «penplain» (دشتگون) با او اختلاف نظر داشت (1295). عجیب اینجاست که یکی از آخرین شاگردانش آرثر ن. استرالر بود، که بعداً برای ترویج و تبلیغ «زمینریخت شناسی کمّی» کارهای زیادی کرد که به زیان کارهای «کلاسیک» دیویس و جانسن تمام شد. استرالر، ضمن سخن گفتن از معلمش، نوشت: «حتی تا همین اواخر در سال 1322، داگلس جانس در کلاسهای دوره‌ی دکتری رشته‌ی زمینریخت شناسی موضوعهائی را عرضه می کرد که برگردان صادقانه‌ی اصول و جزئیاتی بودند که دیویس در 45 سال قبل آنها را نوشته بود» [Annals of the Association of American Geographer] («سالنامه‌ی مجمع جغرافیدانان امریکا»)، 40 (1950)، 209-213]. با این حال، جانسن معلم پر جنب و جوش و موشکافی بودکه در هاروارد سخت تحت تأثیر نثنیئل ساوث گیت شِیلر، که فردی بسیار چابک و بانشاط بود، قرار گرفت. او سفرهائی صحرایی ترتیب داد که نظم و کاراییشان تقریباً به نظم و کارایی اعزام قشون می مانست و جریان مستمری از درجه های دکتری بوجود آورد که نقطه‌ی شروع آن آرمین ک. لوبک بود (1296).
جانسن در 1290 کمک هزینه‌ای از «صندوق یادبود شیلر» دریافت کرد تا همه‌ی کرانه‌ی غربی ایالات متحد و خط ساحلی بخشهائی از اروپای غربی را بررسی کند. او قبلاً اثری درباره‌ی فرایندهای ساحلی و تغییرات سطح دریا انتشار داده بود، و بررسی این موضوعها را تا جنگ جهانی دوم ادامه داد. پس از انتقال به دانشگاه کولامبیا- نخست به عنوان دانشیار در 1291 و سپس به عنوان استاد در 1298- وقت زیادی به این موضوعها اختصاص داد و در 1298/1919 کتاب مهمش را با نام Shore processes and Shoreline Development («فرآیندهای ساحلی و تحول خط ساحلی») منتشر کرد؛ این کتاب از آن رو اهمیت داشت که در آن بر تمام نوشته های مرتبط با موضوع مروری کامل شده و، بخصوص، جزئیات عقیده‌ی ف. پ. گالیور، تنها شاگرد دوره‌ی دکتری دیویس، تشریح گردیده بود؛ گالیور عقیده داشت که مفهومهای چرخه‌ای را باید در مورد تکامل و طبقه بندی خط ساحلی بکار بست. در پی این اثر کاربست منطقه‌ای این اصول در کتاب The New England Acadian Shoreline («خط ساحلی نیوانگلند- اکیدیا»، 1925) مطرح گردید. این علاقه به امور دریایی عامل مؤثر عمده‌ای بود که به تأسیس «کمیته‌ی شورای تحقیقات ملی در زمینه‌ی پژوهشهای ساحلی» انجامید و جانسن رئیس آن شد. این کمیته به بررسیهائی درباره‌ی میانگین سطح دریا (که جانسن در فاصله‌ی میان 1289 و 1309 حدود چهل مقاله در آن باره نوشت) و به محافظت از سواحل می پرداخت. در جانسن علاقه‌ای به موضوع تشکیل و همبستگی تختانهای دریایی پدید آمد؛ او در پی مقاله‌ی «اصول همبستگی سطح دریایی» (1311)، حدود هفت مقاله‌ی دیگر درباره‌ی بررسی تختانهای پلئیستوسن و پلیوسن نوشت. از 1313 تا 1317 در مقام ریاست کمیسیون «اتحادیه‌ی جغرافیایی بین المللی» در زمینه‌ی همین موضوع نیز خدمت کرد. جانسن در 1318/1939 کتاب Origin of Submarine Canyons («منشأ تنگدرّه های زیردریایی») را انتشار داد، و تعداد زیادی از فرضیه هائی را که مطرح شده بودند بررسی، و به طور آزمایشی فرضیه‌ای مقدماتی عنوان کرد که شامل عمل تضعیف کننده‌ی چشمه های آرتزین زیردریایی بود.
نگرش منضبط و مستبدانه‌ی جانسن موجب شد که علاقه‌ای ژرف به جریان جنگ جهانی اول، بخصوص به نحوه‌ی تأثیری که زمین بر عملیات نظامی می گذاشت، در او بیدار شود؛ وی در این مورد دنباله روِ علاقه‌ی دیویس به تأثیر عوارض طبیعی ناحیه‌ی کوههای اپالیچی در جریان جنگ داخلی امریکا بود. عقاید ضد آلمانی جانسن در انتخاب اول در سال 1295 به سمت رئیس کمیته‌ی اجرایی «انجمن حقوق امریکا»، که خواستار وارد شدن امریکا به عرصه‌ی جنگ بود، انعکاس یافت؛ و چندان تردیدی نیست که نفوذ وی در م. و. دیویس سالخورده باعث عمیقتر شدن شکاف نظری و عملی‌ای شد که میان دیویس و آلبرشت و والتر پنک بوجود آمده بود.
عقاید سیاسی و عالمانه‌ی جانسن در خدمات متعدد او به آنچه بعداً «جغرافیای نظامی» نامیده شد منعکس بودند. در 1296/ 1917 کتاب Topography and Strategy in the War («عوارض طبیعی زمین و رزم آرایی در جنگ») را انتشار داد و پیش از آن که برای مطالعه‌ی دست اول درباره‌ی تأثیر شکلهای زمین در جنگهای جدید رهسپار اروپا شود مأموریتی به عنوان سرگرد در بخش اطلاعاتیِ ارتش ایالات متحد به او داده شد. این علاقه در اوج به نوشته شدن کتاب Battlefields of the World War («نبردگاههای جنگ جهانی»)، 1921) انجامید. وی در 1299 به دانشگاه کولامبیا بازگشت، و در 1302-1303 در چندین دانشگاه فرانسوی به تدریس و سخنرانی درباره‌ی زمینریخت شناسی امریکا پرداخت؛ جوهر مطالبی را که تدریس کرده بود در کتابی با عنوان Paysages et problems gèographiques de la terre américaine («چشم اندازها و مسائل جغرافیایی سرزمین امریکا»، 1927)، و در نقد و بررسی وسیع خود درباره‌ی جغرافیای اروپا (1308)، که در آن سرسختانه استدلال می کرد که زمینریخت شناسی را باید بیشتر بخشی از زمین شناسی دانست تا جغرافیا، انتشار داد.
جانسن بیشتر به مناسبت کاری که در زمینریخت شناسی، هم رودخانه‌ای و هم ساحلی، انجام داد در یادها مانده است. در آغاز زندگی علمی خود مقاله‌ای نوشت با عنوان «تاریخچه‌ی دوران سومِ رود تنسی» و عملاً تا پایان عمر به نوشتن مقاله هائی در حوزه‌ی وسیعی از موضوعهای متنوعِ مربوط به زمینریخت شناسی ادامه داد. مقاله هائی که اهمیت خاصی دارند عبارتند از: «سطح پایه» (1308)، «جنبه های زمینریخت شناختیِ دره های کافتی» (1310)، «نهرها و اهمیت آنها» (1311)، و چندین مقاله‌ای که در آنها منشأ نشیبهای سنگی عمدتاً به سایش جانبی نهرها نسبت داده شده است (1310، 1311). جانسن، در سالهای شکوفاتر عمر خویش، بویژه پس از آن که دیویس در 1313 درگذشت، مقام متنفذترین زمینریخت شناس امریکا را کسب کرد، و درباره‌ی معاصرانش به داوریهای انتقادی پرداخت.
جانسن بازگشت به گاهشماری برهنگی کوههای اپالیچی مرکزی و شمالی را به منزله‌ی موضوع نوشته‌ی اصلی و ماندنی ترین نوشته‌ی خود برگزید؛ این موضوع در چهل سال قبل از آن در دو مقاله‌ی درخشان دیویس، با عنوانهای «رودها و درّه های پنسیلوینیا» و «رودهای بخش شمالی نیوجرزی»، به صورت اصیل و جا افتاده‌ای درآمده بود. دو پیشامد به او امکان داد تاریخچه‌ای نظری درباره‌ی زمینریخت شناسی اپالیچی فراهم آورد که از آنچه دیویس بدست داده بود تازه تر و متقاعدکننده تر باشد. نخست، ذهن خود را از لزومِ پذیرفتنِ وجودِ زهکشیِ اولیه‌ی شرقی- غربی در کوههای اپالیچی، که جریان معکوس بعدی آن می بایست تبیین شود، آزاد ساخت. دوم، دریافت که موقعیت در صورتی بسیار ساده تر خواهد شد که بتوان تصور کرد که همشکلی زیرگچی (sub- cretaceous) دشت ساحلی (دشتگون منطقه‌ی فال) از نظر قدمت با دشتگون قله‌ای کوههای اپالیچی غربی تر (دشتگون اسکولی) تفاوت دارد. کتاب جانسن به نام Stream Sculpture on the Atlantic Slope («ایجاد نهر در نشیب آتلانتیک»، 1931) در ردیف آثار هـ. بولیگ درباره‌ی گرانکوه مرکزی و آثار و. وولدریج و د. ل. لینتن درباره‌ی بخش جنوب شرقی انگلستان و به عنوان یکی از شاهکارهای مربوط به گاهشماری برهنگی بشمار می رود. او در این اثر، با شیوه‌ی نگارشی فوق العاده مؤثر و با استفاده از نمودارهای قالبی، سیر تحول ناهمواریهای پیچیده و زهکشی منطقه را از طریق مجموعه‌ای از مراحل معقول و منطقی ترسیم می کند. گام نهایی وی عبارت بود از مسلّم انگاشتن یک پوشش دریایی گچ انبود وسیع بر دشتگون منطقه‌ی فال که بعداً رو به بالا سیر کرده و از آنجا رودهای جاری به سمت شرق بر روی ساختارهای زیرین قرار گرفته اند؛ در پی آنها مجموعه‌ای از برآمدگیهای ناپیوسته‌ای صورت گرفته است که سطح پیاپی اسکولی، هریسبرگ، و سامرویل را ایجاد کرده اند.
جانسن هم رئیس «انجمن زمین شناسی امریکا» و هم رئیس «مجمع جغرافیدانان امریکا» بود؛ شش درجه‌ی افتخاری داشت، که سه تای آنها از دانشگاه های فرانسه بود؛ و مدالها و نشانهای افتخار فراوانی بدست آورد، که یکی از آنها نشان شوالیه‌ی لژیون افتخار بود.
منبع مقاله :
گیلیپسی، چارلز کولستون؛ (1387)، زندگینامه علمی دانشوران، ترجمه: احمد آرام... [و دیگران]، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ نخست
Douglas Wilson Johnson
(ت. پارکزبرگ، ویرجینیای غربی، 9 آذر 1256/ 30 نوامبر 1878؛ و. سیبرینگ، فلوریدا، 5 اسفند 1322/ 24 فوریه‌ی 1944)، زمین ریخت شناسی.
پدر جانسن، کشاورزی که حقوقدان شد، هنگامی درگذشت که پسری دوازده ساله داشت، و تربیت او به مادرش، زن روشنفکری که رهبر «اتحادیه‌ی تقوای مسیحی زنان» و مدافع حق رأی زنان بود، واگذار شد. از برکت این پیشینه بود که در وجود جانسن روح قانون پرستی، عشق به نظم، انضباط شخصی، و پارسایی عاطفی‌ای پرورده شد که هم در معاشرت با همقطارانش و هم در دانش اندوزیش نمایان بود.
جانسن در هجده سالگی به دانشگاه دنیسن راه یافت. او هرگز تنومد نبود و، چون از بیماری سل بیم داشت، به دانشگاه نیومکزیکو منتقل شد و در آنجا با رئیس دانشگاه، کلرنس لوثر هِریک، که خودش قبلاً در دانشگاه دنیسن بود، در کار میدانیِ زمین شناسیِ تابستانیِ خود به همکاری پرداخت. تأثیر علمی و انسانیِ هر یک موجب شد که جانسن زمین شناسی پیشه کند؛ بعداً تحصیلاتش را در دانشگاه کولامبیا ادامه داد و در 1282 از آنجا مدرک دکتری گرفت؛ در همین سال با آلیس اَدکینز، دختر واعظی تعمید دهنده، پیوند زناشویی بست. عشق عمیق میان این دو تا سی و پنج سال پس از ازدواج آنان را در کنار یکدیگر نگاه داشت. الیس در بیشتر این مدت کاملاً نابینا بود، و همه‌ی پنج فرزند آنان چند ساعت پس از تولد می مردند و فرزند خوانده‌ای هم پس از چند روز درگذشت. الیس، برای آن که بر اندوه خود چیره شود، همراه شوهرش به همه‌ی نقاط جهان سفر می کرد و از وقتی که در 1317 چشم از جهان فروبست جانسن هرگز حال خوش خویش را بازنیافت.
جانسن، که در «مؤسسه‌ی فنّاوری مسچوسیتس» به مربی گری در رشته‌ی زمین شناسی اشتغال داشت، تحصیلاتش را در زمینه‌ی جغرافیای طبیعی در دانشگاه هاروارد ادامه داد؛ در آنجا زیر تأثیر و. م. دیویس، که از نظر خلق و خو و نحوه‌ی تفکر بسیار شبیه خود وی بود، قرار گرفت. جانسن، که از استدلال هوشیارانه و روشنی و اثربخش بودن بیان دیویس در نگارش و ترسیم نمودارها الهام گرفته بود، بعداً در نامه‌ای به او نوشت (فروردین 1300/ آوریل 1921): «همواره احساس کرده‌ام که هیچ یک از معلمانی که بخت همکاری با آنها را داشته‌ام کار چندان بزرگی از حیث پروراندن روشهای درستِ پژوهش و بیان برای من نکرده اند که شما کرده‌اید.» جانسن هنگامی که، مقارن پایان عمر، مقاله‌ی نافذ اما ناتمام خویش را با عنوان «بررسیهائی در روش علمی» نوشت (1317-1320)، کرسی افتخار را به «روشِ تحلیلیِ معرفی» (که «روش فرضیه های چندگانه‌ی کارآمد» نیز نامیده می شد) بخشید؛ مقاله‌ی «رودها و دره های پسنیلوینیا» (1267)، نوشته‌ی دیویس، نمونه‌ای بود که این روش را بروشنی نشان می داد. در آخرین اثر عمده‌ی جانسن، The Origin of the Carolina Bays («منشأ خلیجهای کرولاینا»، 1942)، از این روش تحلیلی استفاده شده و این نظر ابراز گردیده است که خلیجهای کرولاینا در نتیجه‌ی ترکیب عمل چشمه‌ی آرتزین زیر دریایی، محلول دریاچه ای، و فرایندهای ساحلی پدید آمده اند.
جانسن در 1286 به عنوان استادیار زمین شناسی به هاروارد انتقال یافت؛ دو سال بعد مجموعه‌ی مهمی از آثار دیویس را، با عنوان Geographical Essays («مقاله های جغرافیایی»، 1909)، ویراست، و به این ترتیب نخستین نوشته های دیویس را، که نسلهای بعدی زمینریخت شناسان می بایست به آنها استناد کنند، و احتمال می رفت که از نوشته های مهم بعدی دیویس بکلی حذف شوند، جاودانه ساخت. جانسن مرید تزلزل ناپذیر دیویس بود، که فقط در مورد املای کلمه‌ی «penplain» (دشتگون) با او اختلاف نظر داشت (1295). عجیب اینجاست که یکی از آخرین شاگردانش آرثر ن. استرالر بود، که بعداً برای ترویج و تبلیغ «زمینریخت شناسی کمّی» کارهای زیادی کرد که به زیان کارهای «کلاسیک» دیویس و جانسن تمام شد. استرالر، ضمن سخن گفتن از معلمش، نوشت: «حتی تا همین اواخر در سال 1322، داگلس جانس در کلاسهای دوره‌ی دکتری رشته‌ی زمینریخت شناسی موضوعهائی را عرضه می کرد که برگردان صادقانه‌ی اصول و جزئیاتی بودند که دیویس در 45 سال قبل آنها را نوشته بود» [Annals of the Association of American Geographer] («سالنامه‌ی مجمع جغرافیدانان امریکا»)، 40 (1950)، 209-213]. با این حال، جانسن معلم پر جنب و جوش و موشکافی بودکه در هاروارد سخت تحت تأثیر نثنیئل ساوث گیت شِیلر، که فردی بسیار چابک و بانشاط بود، قرار گرفت. او سفرهائی صحرایی ترتیب داد که نظم و کاراییشان تقریباً به نظم و کارایی اعزام قشون می مانست و جریان مستمری از درجه های دکتری بوجود آورد که نقطه‌ی شروع آن آرمین ک. لوبک بود (1296).
جانسن در 1290 کمک هزینه‌ای از «صندوق یادبود شیلر» دریافت کرد تا همه‌ی کرانه‌ی غربی ایالات متحد و خط ساحلی بخشهائی از اروپای غربی را بررسی کند. او قبلاً اثری درباره‌ی فرایندهای ساحلی و تغییرات سطح دریا انتشار داده بود، و بررسی این موضوعها را تا جنگ جهانی دوم ادامه داد. پس از انتقال به دانشگاه کولامبیا- نخست به عنوان دانشیار در 1291 و سپس به عنوان استاد در 1298- وقت زیادی به این موضوعها اختصاص داد و در 1298/1919 کتاب مهمش را با نام Shore processes and Shoreline Development («فرآیندهای ساحلی و تحول خط ساحلی») منتشر کرد؛ این کتاب از آن رو اهمیت داشت که در آن بر تمام نوشته های مرتبط با موضوع مروری کامل شده و، بخصوص، جزئیات عقیده‌ی ف. پ. گالیور، تنها شاگرد دوره‌ی دکتری دیویس، تشریح گردیده بود؛ گالیور عقیده داشت که مفهومهای چرخه‌ای را باید در مورد تکامل و طبقه بندی خط ساحلی بکار بست. در پی این اثر کاربست منطقه‌ای این اصول در کتاب The New England Acadian Shoreline («خط ساحلی نیوانگلند- اکیدیا»، 1925) مطرح گردید. این علاقه به امور دریایی عامل مؤثر عمده‌ای بود که به تأسیس «کمیته‌ی شورای تحقیقات ملی در زمینه‌ی پژوهشهای ساحلی» انجامید و جانسن رئیس آن شد. این کمیته به بررسیهائی درباره‌ی میانگین سطح دریا (که جانسن در فاصله‌ی میان 1289 و 1309 حدود چهل مقاله در آن باره نوشت) و به محافظت از سواحل می پرداخت. در جانسن علاقه‌ای به موضوع تشکیل و همبستگی تختانهای دریایی پدید آمد؛ او در پی مقاله‌ی «اصول همبستگی سطح دریایی» (1311)، حدود هفت مقاله‌ی دیگر درباره‌ی بررسی تختانهای پلئیستوسن و پلیوسن نوشت. از 1313 تا 1317 در مقام ریاست کمیسیون «اتحادیه‌ی جغرافیایی بین المللی» در زمینه‌ی همین موضوع نیز خدمت کرد. جانسن در 1318/1939 کتاب Origin of Submarine Canyons («منشأ تنگدرّه های زیردریایی») را انتشار داد، و تعداد زیادی از فرضیه هائی را که مطرح شده بودند بررسی، و به طور آزمایشی فرضیه‌ای مقدماتی عنوان کرد که شامل عمل تضعیف کننده‌ی چشمه های آرتزین زیردریایی بود.
نگرش منضبط و مستبدانه‌ی جانسن موجب شد که علاقه‌ای ژرف به جریان جنگ جهانی اول، بخصوص به نحوه‌ی تأثیری که زمین بر عملیات نظامی می گذاشت، در او بیدار شود؛ وی در این مورد دنباله روِ علاقه‌ی دیویس به تأثیر عوارض طبیعی ناحیه‌ی کوههای اپالیچی در جریان جنگ داخلی امریکا بود. عقاید ضد آلمانی جانسن در انتخاب اول در سال 1295 به سمت رئیس کمیته‌ی اجرایی «انجمن حقوق امریکا»، که خواستار وارد شدن امریکا به عرصه‌ی جنگ بود، انعکاس یافت؛ و چندان تردیدی نیست که نفوذ وی در م. و. دیویس سالخورده باعث عمیقتر شدن شکاف نظری و عملی‌ای شد که میان دیویس و آلبرشت و والتر پنک بوجود آمده بود.
عقاید سیاسی و عالمانه‌ی جانسن در خدمات متعدد او به آنچه بعداً «جغرافیای نظامی» نامیده شد منعکس بودند. در 1296/ 1917 کتاب Topography and Strategy in the War («عوارض طبیعی زمین و رزم آرایی در جنگ») را انتشار داد و پیش از آن که برای مطالعه‌ی دست اول درباره‌ی تأثیر شکلهای زمین در جنگهای جدید رهسپار اروپا شود مأموریتی به عنوان سرگرد در بخش اطلاعاتیِ ارتش ایالات متحد به او داده شد. این علاقه در اوج به نوشته شدن کتاب Battlefields of the World War («نبردگاههای جنگ جهانی»)، 1921) انجامید. وی در 1299 به دانشگاه کولامبیا بازگشت، و در 1302-1303 در چندین دانشگاه فرانسوی به تدریس و سخنرانی درباره‌ی زمینریخت شناسی امریکا پرداخت؛ جوهر مطالبی را که تدریس کرده بود در کتابی با عنوان Paysages et problems gèographiques de la terre américaine («چشم اندازها و مسائل جغرافیایی سرزمین امریکا»، 1927)، و در نقد و بررسی وسیع خود درباره‌ی جغرافیای اروپا (1308)، که در آن سرسختانه استدلال می کرد که زمینریخت شناسی را باید بیشتر بخشی از زمین شناسی دانست تا جغرافیا، انتشار داد.
جانسن بیشتر به مناسبت کاری که در زمینریخت شناسی، هم رودخانه‌ای و هم ساحلی، انجام داد در یادها مانده است. در آغاز زندگی علمی خود مقاله‌ای نوشت با عنوان «تاریخچه‌ی دوران سومِ رود تنسی» و عملاً تا پایان عمر به نوشتن مقاله هائی در حوزه‌ی وسیعی از موضوعهای متنوعِ مربوط به زمینریخت شناسی ادامه داد. مقاله هائی که اهمیت خاصی دارند عبارتند از: «سطح پایه» (1308)، «جنبه های زمینریخت شناختیِ دره های کافتی» (1310)، «نهرها و اهمیت آنها» (1311)، و چندین مقاله‌ای که در آنها منشأ نشیبهای سنگی عمدتاً به سایش جانبی نهرها نسبت داده شده است (1310، 1311). جانسن، در سالهای شکوفاتر عمر خویش، بویژه پس از آن که دیویس در 1313 درگذشت، مقام متنفذترین زمینریخت شناس امریکا را کسب کرد، و درباره‌ی معاصرانش به داوریهای انتقادی پرداخت.
جانسن بازگشت به گاهشماری برهنگی کوههای اپالیچی مرکزی و شمالی را به منزله‌ی موضوع نوشته‌ی اصلی و ماندنی ترین نوشته‌ی خود برگزید؛ این موضوع در چهل سال قبل از آن در دو مقاله‌ی درخشان دیویس، با عنوانهای «رودها و درّه های پنسیلوینیا» و «رودهای بخش شمالی نیوجرزی»، به صورت اصیل و جا افتاده‌ای درآمده بود. دو پیشامد به او امکان داد تاریخچه‌ای نظری درباره‌ی زمینریخت شناسی اپالیچی فراهم آورد که از آنچه دیویس بدست داده بود تازه تر و متقاعدکننده تر باشد. نخست، ذهن خود را از لزومِ پذیرفتنِ وجودِ زهکشیِ اولیه‌ی شرقی- غربی در کوههای اپالیچی، که جریان معکوس بعدی آن می بایست تبیین شود، آزاد ساخت. دوم، دریافت که موقعیت در صورتی بسیار ساده تر خواهد شد که بتوان تصور کرد که همشکلی زیرگچی (sub- cretaceous) دشت ساحلی (دشتگون منطقه‌ی فال) از نظر قدمت با دشتگون قله‌ای کوههای اپالیچی غربی تر (دشتگون اسکولی) تفاوت دارد. کتاب جانسن به نام Stream Sculpture on the Atlantic Slope («ایجاد نهر در نشیب آتلانتیک»، 1931) در ردیف آثار هـ. بولیگ درباره‌ی گرانکوه مرکزی و آثار و. وولدریج و د. ل. لینتن درباره‌ی بخش جنوب شرقی انگلستان و به عنوان یکی از شاهکارهای مربوط به گاهشماری برهنگی بشمار می رود. او در این اثر، با شیوه‌ی نگارشی فوق العاده مؤثر و با استفاده از نمودارهای قالبی، سیر تحول ناهمواریهای پیچیده و زهکشی منطقه را از طریق مجموعه‌ای از مراحل معقول و منطقی ترسیم می کند. گام نهایی وی عبارت بود از مسلّم انگاشتن یک پوشش دریایی گچ انبود وسیع بر دشتگون منطقه‌ی فال که بعداً رو به بالا سیر کرده و از آنجا رودهای جاری به سمت شرق بر روی ساختارهای زیرین قرار گرفته اند؛ در پی آنها مجموعه‌ای از برآمدگیهای ناپیوسته‌ای صورت گرفته است که سطح پیاپی اسکولی، هریسبرگ، و سامرویل را ایجاد کرده اند.
جانسن هم رئیس «انجمن زمین شناسی امریکا» و هم رئیس «مجمع جغرافیدانان امریکا» بود؛ شش درجه‌ی افتخاری داشت، که سه تای آنها از دانشگاه های فرانسه بود؛ و مدالها و نشانهای افتخار فراوانی بدست آورد، که یکی از آنها نشان شوالیه‌ی لژیون افتخار بود.
کتابشناسی
یکم. کارهای اصلی.
کتابشناسی مفصّلی از نوشته های جانسن در سوگنامه و. هـ. بوچر، در BMANS، 24 (1947)، 197-230، موجود است آثار اشاره شده در متن عبارتند از: «The Tertiary History of the Tennessee River»، در JGeo، 13 (1905)، 194-231؛ Geographical Essays، از و. م. دیویس، (باستن، 1909)، ویراسته جانسن؛ «Beach Cusps»، در BGSA، 21 (1910)، 599-624؛ «The Suppose Recent Subsidence of the Massachusetts and New Jersey Coasts»، در sc، 32 (1910)، 721-723؛ «Plains, Planes and Peneplanes»، در GR، 1 (1916)، 443-447؛ Topography and Strategy in the War Shore Processes and Shoreline Development (نیویورک، 1919)؛ Bttlefields of the world War: A study in Military Geography، مجموعه‌ی پژوهش انجمن جغرافیای امریکا، شماره‌ی 3 (نیویورک، 1921)؛ The New England Acadian Shoreline (نیویورک، 1925)؛ paysages et problèmmes géographiques de la terre américaine (پاریس، 1927)؛ «The Central plateau of France»، در GR، 19 (1929)، 662-667؛ «The Geographic prospect»، در AAAG، 19 (1929)، 775-782؛ «Geomorphologic Aspects of Rift valleys»، در Comptes rendus 15th International Geological Congress، دوم (1931)، 354-373؛ «planes of Lateral Corrasion»، در sc، 73 (1931)، 174-177؛ Stream Sculpture on the Atlantic slope (نیویورک، 1931)؛ «Streams and Their Significane»، در JGeo، 40 (1932)، 480-479؛ «Rock Fans of Arid Regions»، در AJS، دوره‌ی پنجم، 137 (1932)، 389-416؛ «Rock planes of Arid Regions»، در SC، 77 (1933)، 569-576، نیز در BGSA، 44 (1933)، 461-494؛ «Development of Drainage systems and the Dynamic cycle»، در GR، 23 (1933)، 114-121؛ «Available Relief and Texture Topography: A Discussion»، در JGeo، 41 (1933)، 293-305؛ سوگنامه و. م. دیویس، در sc، 79 (1934)، 445-449؛ «Studies in Scientific Method»، در JourG، 1 (1938)، 64-66، 147-152؛ 2 (1939)، 366-372؛ 3 (1940)، 59-66، 256-262، 353-355؛ 4 (1941)، 145-149، 328-332؛ 5 (1942)، 73-77، 171-173؛ origin of Submarine Canyons (نیویورک، 1939)؛ «Memorandum… on the Mimeographed outline of the proposed symposium on the Geomorphic Ideas of Davis and walther peenk»، در AAAG، 30 (1940)، 228-232؛ «The Function of Meltwater in crique Formation»، در JourG، 4 (1941) 253-262؛ و The origin of the Carolina Bays (نیویورک، 1942).دوم. خواندنیهای فرعی.
درباره‌ی جانسن و کارش، «Diastrophic Background to Twentieth- century Geomorphilogical Thought»، از ر. ج Diastrophic Background to Twentieth- century Geomorphilogical Thought. کورلی، در BGSA، 74 (1963)، 953-970؛ The History of the study of Landforms؛ جلد دوم، The Life and work of William Morris Davis از ر. ج. کورلی، ر. پ. بکین، سیل، و ا. ج. دان (1973)،؛ «Douglas Johnson»، از ا. ک. لوبک، در AAAG، 40 (1950)، 209-213؛ و «Memorial to Douglas Johnson»، از ف. ج. رایت و ا. ز. رایت، در PGSA, Annual Report for 1944 (نیویورک، 1945)، 223-239.منبع مقاله :
گیلیپسی، چارلز کولستون؛ (1387)، زندگینامه علمی دانشوران، ترجمه: احمد آرام... [و دیگران]، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ نخست
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}