مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون




 

اسهال عارضه‌ای است که با دفع مکرر مدفوع شل، آبکی و نرم قابل تشخیص است. این بیماری می‌تواند به دلیل عفونتهای ویروسی، باکتریایی و یا عفونتهای انگلی، عدم تحمل غذا و یا در نتیجه‌ی اثر جانبی برخی داروها ایجاد شود. این مقاله در خصوص اینکه هنگام داشتن اسهال چه چیزهایی بایستی بخوریم، مطالبی را فراهم آورده است.
گفته می‌شود که اسهال، به هنگام شل یا آبکی بودن مدفوع فرد، رخ می‌دهد. همچنین می‌تواند با علائم دیگری مانند تهوع، درد شکم، دل درد، نفخ، نیاز مکرر به دفع، و غیره همراه باشد. چنانچه به دلیل آنفلوآنزای معده (stomach flu) (ورم معده و روده) ایجاد شود، دارو درمانی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. در اغلب موارد، این عارضه طی یک روز برطرف می‌شود، به شرط آنکه اقدامات احتیاطی و پیشگیرانه را اتخاذ کرده باشید. در صورت داشتن اسهال شدید، آب بدن کم می‌شود. بنابراین، افراد مبتلا به اسهال باید به خوبی آب بدن خود را حفظ کنند. خوردن محلول خوراکی اُ آر اس (ORS) مفید خواهد بود. همچنین، به هنگام داشتن اسهال، بایستی مراقب چیزهایی که می‌خورید باشید. مصرف مواد غذایی آلوده می‌تواند به مسمومیت غذایی منجر شود، که به نوبه خود می‌تواند موجب آبکی شدن مدفوع گردد. همچنین، مصرف مواد غذایی که به درستی تهیه و نگهداری نشده‌اند، می‌تواند عاملی برای ایجاد این عارضه باشد. به منظور اطمینان از برطرف شدن سریع بیماری، باید غذهای بی‌نمک و بدون ادویه مصرف نموده و سطح مایعات بدن خود را حفظ کنید.

پرهیز غذایی «م‌ب‌س‌ن» برای اسهال

پرهیز غذایی «م‌ب‌س‌ن» به معنی موز، برنج، سس سیب، نان تست می‌باشد.

موز

هضم موز آسان‌تر بوده و به همین دلیل است که توصیه می‌شود هنگامی که فردی دچار اسهال یا یبوست می‌شود، از این میوه بخورد. علاوه بر این، موز منبع غنی از پتاسیم بوده که الکترولیتی است که به منظور جبران از دست رفتن الکترولیت‌ها به هنگام اسهال، نیاز است که با مصرف آن، بدن دوباره از این الکترولیت پر شود. موز همچنین سرشار از پکتین یعنی فیبر محلول در آب است که می‌تواند در رفع مدفوع آبکی کمک‌ساز باشد. موز رشد باکتری‌های مفید در روده را نیز بالا می‌برد.

برنج

فیبر برنج کم بوده و به همین دلیل است که می‌توان آن را مصرف نمود. علاوه بر برنج، می‌توان از پوره سیب زمینی نیز استفاده کرد. هم سیب زمینی و هم برنج غنی از نشاسته می‌باشند. با این حال، بهتر است سیب زمینی را به صورت تنوری شده مصرف نمایید.

سس سیب

از آنجا که سیب سرشار از فیبر می‌باشد، بهتر است آن را بپزید. مصرف سس سیب بر دستگاه گوارش فشار وارد نمی‌کند. علاوه بر این، سیب منبع خوبی از پکتین و سایر مواد مغذی است.

نان تست

نان تهیه شده از آرد سفید تصفیه شده را می توان بدین منظور مصرف نمود. نان تهیه شده از غلات کامل، منبع غنی از فیبر خوراکی نامحلول است که می‌تواند موجب شود غذا از میان روده‌ها سریعتر حرکت کند، بنابراین برای این منظور مناسب نمی‌باشد. خوردن نان تست به عنوان پرهیز غذایی «م‌ب‌س‌ن» توصیه می‌شود. علاوه بر نان تست، کراکر که نوعی بیسکویت بی‌شکر است را نیز می‌توان مصرف نمود، به این دلیل که سطح سدیم موجود در کراکر می‌تواند به حفظ تعادل الکترولیت در بدن کمک کند.

درمان‌های دیگر

↫ حتماً حداقل 8 تا 10 لیوان آب بنوشید.
↫ بعد از اجابت مزاج، حداقل 1 فنجان مایعات بنوشید.
↫ در طول روز وعده‌های غذایی مختصر مصرف نمایید. با خوردن غذاهای سنگین موجب فشار آمدن به دستگاه گوارش خود نشوید.
↫ می‌توانید از سوپ مرغ، سوپ آبکی یا نوشیدنی‌های ورزشی مصرف کنید.
↫ مواد غذایی سرشار از پتاسیم، پکتین، سدیم، و پروتئین مصرف نمایید.
↫ خوردن ماست می‌تواند مفید باشد، به این دلیل که باکتری‌های زنده و فعال موجود در ماست به ایجاد تعادل سالم از باکتری‌های مفید موجود در دستگاه گوارش کمک می‌کنند.
چه چیزهایی را نباید به هنگام ابتلا به اسهال خورد
↫ مواد یا اقلام غذایی فرآوری شده که سرشار از چربیند را نبایستی مصرف نمایید.
↫ کلم بروکلی، فلفل، لوبیا، نخود فرنگی، انواع توت‌ها، آلو، نخود، سبزیجات برگ سبز، ذرت، و غیره را مصرف ننمایید، به این دلیل که این مواد می‌توانند موجب تولید گاز معده شوند.
↫ مصرف نان و خوراک‌های تهیه شده با غلات کامل، حبوبات، آجیل و سبزیجات خام و میوه‌های پوست ضخیم که غنی از فیبر خوراکی نامحلول می‌باشند را کاهش دهید.
↫ بایستی از خوردن محصولات لبنی اجتناب کرد، به این دلیل که اسهال می‌تواند موجب کاهش آنزیم لاکتاز شود که به هضم لاکتوز کمک می‌کند.
↫ از خوردن شیرین کننده‌های مصنوعی و جایگزین‌های شکر بایستی اجتناب کرد، به این دلیل که موجب نفخ و تولید گاز معده می‌شوند.
↫ لازم است که از مصرف الکل، کافئین، نوشابه‌های گازدار خودداری کنید، به این دلیل که موجب تحریک معده می‌شوند.

هنگامی که در حال بهبودی از بیماری اسهال هستید، از یک پرهیز غذایی بدون نمک و ادویه پیروی نمایید. مطمئن شوید از مواد غذایی که بیماری را بدتر می‌کنند، مصرف نمی‌کنید. اگر علایم در عرض 3-2 روز از بین نرفتند، توصیه می‌شود با یک دکتر مشورت کنید. از آنجا که کارشناسان بر این باورند که پرهیز غذایی (م ب س ن) از لحاظ مواد مغذی خاصی دارای کمبود است، توصیه می‌شود از دستورالعمل‌های داده شده توسط پزشک خود پیروی کنید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.