مترجم: حمید وثیق زاده انصاری
منبع:راسخون




 

رودخانه‌های متعددی در دنیا امروزه به عللی چون صنعتی شدن شدید، کمبود آگاهی عمومی و سیاست‌های ضعیف حکومت‌ها آلوده هستند. در اینجا لیستی از 10 رودخانه‌ی بسیار آلوده در دنیا برای شما آورده شده است.
"در حدود 44 % تمام مسیرهای رودها و نهرها برای ماهی گیری و شنا کردن ایمن نیست؛ تا وقتی که آلوده کنندگان صنعتی به شکستن قوانینی ادامه دهند که از آلوده شدن منابع آبی ما با جیوه و MTBE و دچار شدن کودکان به بیماری‌های ناتوان کننده جلوگیری می‌کنند، این وضعیت ادامه دارد." جان کری
رودخانه، یکی از قدرتمندترین نیروهای طبیعت، از زمان باستان دنیا را حرمت کرده است. این بدنه‌های عظیم آب تازه همیشه، منبع عالی آب و غذا بوده‌اند. این دقیقاً دلیل این است که چرا رودخانه‌ها به نام "منابع زندگی" خوانده می‌شدند. برخی از پیشرفته‌ترین تمدن‌های دنیا در کناره‌های رودهای اصلی شکل گرفته و رشد یافته‌اند؛ در واقع آن تمدن‌ها با نام رودخانه‌ها نیز شناخته می‌شدند. علاوه بر این که منابع تغذیه و امرار معاش بودند، رودخانه‌ها به حمل و نقل و تجارت نیز کمک می‌کردند. مهم نیست که این رودخانه‌ها چقدر بخشنده به نظر می‌رسیدند، بیشتر آنها نیروهای مخرب خود را از زمانی به زمانی در مواردی چون جاری شدن سیل برای ساکنین کناره‌های خود و یا در موارد دیگر با خشک کردن خود و در نتیجه محروم کردن انسان‌های وابسته به آب، نمایش می‌دادند.
اما، حتی از زمان‌های باستان، انسان‌ها رودخانه‌ها را تا حدود زیادی آلوده و تخریب کرده بودند. تاریخ به ما نشان داده است که مداخله‌ی انسان در طبیعت همیشه تعادل آن را در برخی روش‌ها و یا روش‌های دیگر بر هم زده است. امروزه، تعداد زیادی از رودخانه‌ها در دنیا با مداخله‌ی انسان آلوده شده‌اند و با تأسف واقعی و زیاد باید گفت که خیلی از آنها در مرز خشک شدن هستند. بیایید به این 10 رودخانه‌ی بسیار آلوده در دنیا نگاهی بیندازیم.

10. رود میسی سی پی در آمریکا

طبق گزارش گروه عملیاتی، محیط میسوری در سال 2012 گفت، در حدود 7ر12 میلیون پوند زباله‌ی سمی و آلوده به درون رود میسی سی پی وارد شده است. این شامل مواد شیمیایی سمی مثل نیترات‌ها، بنزن‌ها و آرسنیک است. این رود اصلی از بزرگ‌ترین سیستم زه کشی آمریکای شمالی، بزرگ‌ترین منبع طبیعی و اقتصادی برای بخش مرکزی آمریکا است. دره رود میسی سی پی، یکی از حاصل خیزترین مناطق کشاورزی است. امروزه، منطقه‌ای که دهانه‌ی رود را احاطه کرده است "منطقه مرده" خوانده می‌شود چون جلبک مضری که در این رود آلوده رشد می‌کند تمام اکسیژن را جذب می‌کند و در نتیجه حیات را برای موجودات و ارگانیسم‌های دیگر غیر ممکن می‌سازد.

9. رود سارنو در ایتالیا

در میان رومیان باستان به سارنوس مشهور بود. رود سارنو به عنوان آلوده‌ترین رودخانه در کل اروپا نام برده می‌شود. آن از کوه سارنو سرچشمه می‌گیرد و از پومپی عبور کرده و به جنوب نپال می‌رسد. اگر چه این رود نسبتاً برای حمل و نقل و ماهی گیری به کار می‌رود، سهم عمده آن توسط مقادیر زیادی از زباله‌های صنعتی و کشاورزی که هر ساله به درون آن ریخته می‌شوند، آلوده می‌شود. وقتی که رود به درون خلیج نپال می‌ریزد، محیط دریایی را نیز در مقابل آلوده می‌کند.

8. رود ماریلائو در فیلیپین

رود ماریلائو از مترو مانیلا در کشور فیلیپین می‌گذرد. آلودگی آن یکی از عمده‌ترین دلایل نگرانی هم برای دولت فیلیپین و هم برای دنیا است. اشیا خطرناک غیر قابل بازیافت مثل بطری‌های پلاستیکی، دمپایی‌های پلاستیکی و غیره عمدتاً به صورت شناور روی این رودخانه یافت می‌شوند. علاوه بر این، تمام انواع محصولات زباله‌ی صنعتی و سمی هر روز به درون این رود سرازیر می‌شوند و زباله‌های خانگی نیز در مقادیر شگفت انگیز به آن ریخته می‌شوند. این باعث شده است که آب رودخانه عفونی و در نتیجه خطرناک شود.

7. رود زرد در چین

دومین رودخانه‌ی طویل در آسیا و ششمین رودخانه‌ی طویل در دنیا است. رود زرد از کوههای "بایان هار" در استان کینگای در چین غربی سرچشمه می‌گیرد و به دریای بوهای در نزدیکی شهر دونگینگ در استان شاندونگ منتهی می‌شود. با توجه به این که این رود زمانی مهد تمدن چین بوده است و به عنوان منبع اصلی آب آشامیدنی است، اما از آلودگی شدیدی که عملاً یک سوم آن را غیر قابل مصرف ساخته است، رنج می‌برد. طبق گزارشی از برنامه‌ی محیطی سازمان ملل متحد، در حدود 29ر4 میلیارد تن زباله‌ی صنعتی و فاضلاب در سال 1996 به درون این رودخانه تخلیه شده است. بعدها، در شهر لانژو، آب رودخانه ناگهان به علت تخلیه آلودگی ناشناخته‌ و مشخصی از صنعت محلی، به رنگ قرمز درآمد. به این دلیل، آب این رودخانه امروزه عمدتاً برای مصرف انسان نامناسب عنوان شده است.

6. رود جردن در اسرائیل

این رودخانه مرز شرقی اسرائیل و مرز غربی کشور لبنان را شکل می‌دهد. این رودخانه به طور فرضی رودخانه‌ای است که در آن حضرت عیسی توسط تعمید دهنده "جان"، تعمید داده شده است. امروزه آن در وضعیت نسبتاً اسف باری قرار گرفته است. در سال 1964، حکومت اسرائیل در مسیر رودخانه یک سد ساخت که اکو سیستم آن را به هم زد. حالا، آب آن با مقادیر انبوهی از فاضلاب ضد عفونی نشده آلوده شده است در نتیجه نه تنها خود رودخانه را از بین برده است بلکه بوی بدی نیز به آن داده است. تخلیه کشاورزی به درون رودخانه نیز یکی از دلایل اصلی نگرانی است.

5. رود یامونا در هندوستان

از یخچال‌های یامونوتری در هیمالیای پایین سرچشمه می‌گیرد. یامونا بزرگ‌ترین رود فرعی گانگ است. آن از کشورهای مختلفی در شمال هندوستان می‌گذرد و یک منطقه خیلی حاصل خیز و رسوبی را در تلاقی با گانگ ایجاد می‌کند. تا کنون، آن دومین رودخانه بسیار آلوده در هندوستان بعد از گانگ است. هر روز میلیون‌ها تن زباله‌ی خانگی به درون رودخانه تخلیه می‌شود و هر تلاشی برای جلوگیری از این کار تا به امروز شکست خورده است. اثرات حشره کش‌های سمی اخیراً در یامونا یافت شده است. شهری سازی شدید و فرسایش خاک نیز دلایل جدی نگرانی هستند.

4. رود بوریگانا در بنگلادش

بوریگانا به طور اقتصادی یکی از مهم‌ترین رودخانه‌ها در میان رودهای بزرگ کشور بنگلادش است. این رودخانه که از قرن هفدهم به تجارت کمک می‌کرده است، یکی از منابع اصلی آب آشامیدنی دهاکا نیز بوده است. اما امروز یک توده بزرگ از آب شدیداً آلوده شده است و با آلاینده‌های خطرناکی چون زباله‌های صنعتی و خانگی، فاضلاب، زباله‌ی پزشکی، نفت و روغن، پلاستیک‌ها و حیوانات مرده آلوده شده است. گزارشات اعلام کرده‌اند که روزانه 4500 تن زباله‌ی جامد تنها از دهاکا به درون رودخانه وارد می‌شوند. علی رغم تلاشها توسط گروه‌های مشخص طرفدار حفظ محیط زیست، دولت بنگلادش قادر نبوده است که محاسبات معین را برای حفظ بوریگانا و دیگر رودخانه‌ها از آلوده شدن، اجرایی کند.

3. رود ماتانزا – ریاچوئلو در آرژانتین

این رودخانه از شهر بوینس آیرس پایتخت کشور آرژانتین عبور می‌کند. معنی آن به صورت "نهر کشتار" است. این رودخانه 64 کیلومتری با بوی بدش پر از مواد سمی است. میلیون‌ها تن فاضلاب همراه با مقادیر عظیمی از زباله‌های خانگی هر روز به درون رودخانه تخلیه می‌شوند. زباله‌های شیمیایی نیز که توسط شرکت‌های نفتی متعدد به درون آب تخلیه می‌شوند یکی از آلاینده‌های اصلی هستند. تلاش‌های مختلفی تا به امروز توسط دولت آرژانتین و گروههای فشاری مختلف انجام شده است تا آلودگی را تحت کنترل درآورند اما به نظر می‌رسد که متأسفانه هیچ کدام از آنها به حد کافی کار ساز نبوده‌اند.

2. رود گانگ در هندوستان

به عنوان مقدس‌ترین رود در هندو در نظر گرفته می‌شود. گانگ از یخچال‌های گانگوتری در هیمالیای غربی سرچشمه می‌گیرد و از دشت گانگتیک در شمال هندوستان عبور می‌کند و سپس وارد بنگلادش می‌شود که در آن با خلیج بنگال ملاقات می‌کند. در سال 2007، گانگ به عنوان یکی از پنج رودخانه بسیار آلوده در دنیا مطرح شد. به خاطر ارتباط مذهبی آن، آلاینده‌های این رودخانه متعدد و متنوع هستند. گستره‌ی آلاینده‌ها از زباله‌های صنعتی سمی تا فاضلاب و پلاستیک‌ها و قربانی‌های مذهبی بی‌شماری است که هر روز برای رودخانه انجام می‌شوند. علاوه بر این، مردم در آب‌های مقدس آب تنی می‌کنند، لباس‌های خود را می‌شویند، در کناره‌های آن می‌پزند و بدن‌های مرده را می‌اندازند. طبق مطالعه اخیر توسط شورای تحقیق پزشکی هندی (ICMR)، گانگ پر از آلاینده‌های سمی است و مردمی که در نزدیکی کناره‌های آن زندگی می‌کنند نسبت به جاهای دیگر در هندوستان، بیشتر مستعد سرطان هستند.

1. رود سیتاروم در اندونزی

از استان جاوای غربی در اندونزی عبور می‌کند. رود سیتاروم یک منبع مهم است که به کشاورزی، تأمین آب، صنعت، صید ماهی و تولید الکتریسیته کمک می‌کند. اما، رودخانه در بحران شدید است. حالا آن با میلیون‌ها تن زباله‌ی خانگی و صنعتی پر شده است. سطح آب به طور متراکم با تمام آلاینده‌ها پوشانده شده است که آب رود واقعی به ندرت نمایان و مشهود است. تمام انواع آلاینده‌هایی مثل بطری‌های پلاستیکی، تایرها، دستکش‌های پلاستیکی، اثاثیه خانگی شکسته شده، فاضلاب، مواد شیمیایی مضر، فلزات سنگین و غیره در رودخانه موجود هستند در نتیجه اکو سیستم آن را به هم زده‌اند. طبق گزارشات، سطح جیوه در رودخانه 100 برابر بیشتر از مقدار قانونی است. در واقع در بسیاری از بخش‌ها، رودخانه در مرز خشک شدن است. سه سد نیروگاهی هیدرو الکتریک در امتداد این رودخانه ساخته شده است و طبق گفته‌ی متخصصان با افزایش جمعیت، این نیروگاه‌ها کار خود را متوقف خواهند کرد و کل منطقه در تاریکی فرو خواهد رفت.
واقعاً تأسف بار است که بیشتر رودخانه‌هایی که می‌توانستند برای اهداف مفید و سازنده‌ی مختلف به کار روند عمدتاً به خاطر مداخله انسان آلوده و کثیف شده‌اند. یک منبع مهم آب و غذا، تحت بحران شدید است. تلاش‌های جهانی زیادی تا به امروز انجام شده‌اند تا مقدار ضرری را که به خاطر آلودگی به رودخانه‌ها وارد شده‌اند را کاهش دهند. اما بیشتر آنها یا شکست خورده‌اند یا به نتایج دلخواه دست نیافته‌اند. اما امیدها باقی است که حکومت‌ها و مردم عمومی نسبت به این منابع بسیار مهم آب تازه که به آنها زندگی بخشیده‌اند مسئولیت پذیری نشان دهند.